Ο κυπριακής καταγωγής YouTuber 2J εμφανίστηκε μπροστά σε ένα χάσμα γενεών κοινό το περασμένο Σαββάτο στο Ιερά Οδός. Αφισοκόλληση για το συγκεκριμένο live δεν έγινε στην πόλη, παρά μόνο στα σαλόνια οικογενειών που έχουν παιδιά σε ηλικία δημοτικού. Και υπάρχει λόγος γι'αυτό, αφού φυσικά η συναυλία ανακοινώθηκε στο YouTube και αυτό ήταν αρκετό. Στα δημοτικά σχολεία η είδηση κυκλοφόρησε αστραπιαία με αποτέλεσμα από τον Μάιο ήδη, να έχουμε κολλημένη στα ντουλάπια της κουζίνας μας χειροποίητη αφίσα, η οποία μας ανακοίνωνε πως το Σαββάτο 10 Ιουνίου 4:30 το απόγευμα το αργότερο, έπρεπε να είμαστε στην Ιερά Οδό.
Οποιαδήποτε είδους διαπραγμάτευση θα ήταν πραγματικά μάταιη, δεδομένης και της δικής μου περιέργειας να δω τον 2J από κοντά. Έβαλα σκοπό να εκμεταλλευτώ στο έπακρο το διαπραγματευτικό χαρτί του να της κάνω τη χάρη να πάει στον 2J, με το να είναι ανηλεώς υπάκουη τουλάχιστον μέχρι να έρθει η μέρα της συναυλίας. Κι έτσι 3 ημέρες πριν το live πήγα να βγάλω εισιτήρια στον Γερμανό. Η απάντηση του υπαλλήλου ήταν σοκαριστική: Είναι soldout! Αφού με έλουσε κρύος ιδρώτας κι άρχισαν να περνάνε σκέψεις τύπου η κόρη μου να με μαχαιρώνει στον ύπνο μου, ή να βρω εισιτήρια στην μαύρη αγορά, ψύχραιμα κατάφερα να κλείσω θέσεις online που για κάποιο λόγο δεν ήταν soldout. Κάπου εδώ βέβαια, αν ανήκετε στην ηλικιακή ομάδα άνω των 20 χρονών και δεν έχετε παιδιά, το πιο πιθανό είναι να αναρωτιέστε τι μαλακίες γράφω. Οπότε εδώ είναι μια μικρή γεύση του φαινομένου 2J στον μαγικό κόσμο του Youtube. Την πρώτη φορά μου τον έδειξε η Μαριλένα πριν κάνα δυο χρόνια με την ένοχη δικαιολογία ότι όλοι οι συμμαθητές της βλέπουν αυτό το βίντεο. Στην ερώτησή μου αν στο σχολείο βρίζουν έτσι, μου απάντησε κυνικά πως εννοείται, χειρότερα. Δύο χρόνια μετά από εκείνη την πρώτη θέαση που συμφωνήσαμε πως μάλλον είναι σκουπίδι και δεν αξίζει να το βλέπουμε, ο 2J έχει εισβάλει κανονικά μέσα στο σπίτι μας. Με κάποια βίντεο του να έχουν 5-6 εκατομμύρια views και το κανάλι του πάνω από 800.000 subscribers, μιλάμε για τον πιο δημοφιλή YouTuber στην Ελλάδα.
Φανταστείτε ότι είστε με την 8χρονη κόρη σας και βλέπετε μαζί στο YouTube ένα τύπο να βρίζει ακατάσχετα. Tι θα της λέγατε; Βέβαια έχει και κάποια πλάκα, αλλά μπορούν να το βλέπουν αυτό 5χρονα; Και τι επιτρέπεται να βλέπει ένα 5χρονο; Και εκεί αρχίζουν τα δύσκολα: Βρίσκεστε στα χαρακώματα της χαμένης μάχης του να κρατήσουμε τα σημερινά παιδιά στη δική μας πραγματικότητα, μακριά από τη ψηφιακή ρουφήχτρα. Και τέλος πάντων ποιος θα αποφασίσει αν επιτρέπεται να βλέπουν ανήλικα τον 2J; Το youtube; Το ΕΣΡ; Ο κάθε γονιός από μόνος του; Αναρωτιέμαι βέβαια πως μπορείς να τα εμποδίσεις; Κόβοντας το Ίντερνετ; βάζοντας φίλτρα στον browser; απειλώντας ότι δεν θα φάνε παγωτό όλο το καλοκαίρι; Ευτυχώς στην Μαριλένα επιτρέπεται να βλέπει 2J, έτσι εκείνο το ζεστό Σαββατιάτικο απόγευμα βρεθήκαμε παρέα στην Ιερά Οδό. Η ουρά του κόσμου που περίμενε να μπει μέσα ήταν πάνω από 100 μέτρα. Ήμουν αποφασισμένος να υποστώ οποιαδήποτε ταλαιπωρία έτσι δεν πανικοβλήθηκα στην ανακοίνωση των ανθρώπων στην είσοδο πως το live θα διαρκέσει πάνω από 4 ώρες. Μπαίνοντας επιτέλους, βλέπω με ανακούφιση πως δεν θα είμαστε σαν τις σαρδέλες. Υπάρχουν καβάτζες, σκαλάκια και σκοτεινές γωνίες για να αποσυρθείς, εποπτεύοντας διακριτικά ότι το παιδί σου δεν θα κάνει stage diving.
Δεν νιώθω ιδιαίτερα περήφανος πατέρας που η κόρη μου αντί να βλέπει ντοκιμαντέρ του BBC βλέπει έναν τύπο στο YouTube να βρίζει, αλλά παρηγορούμαι στη σκέψη πως τουλάχιστον δεν βλέπει Survivor. Αυτή η ενοχή νιώθω ότι είναι ζωγραφισμένη στα πρόσωπα όλων των γονιών, που περιμένουν στοργικά στις σκιές του μαραθώνιου live. Όταν επιτέλους βγαίνει ο 2J στην σκηνή τα πιτσιρίκια ξεσαλώνουν. Οι γονείς χειροκροτούνε όταν δέχονται τις ευχαριστίες του ΥouΤuber για το γεγονός ότι φέρανε τα παιδιά τους στο live. Προσπαθώ να καταλάβω αν είμαστε ειδική κατηγορία γονιών. Ξέρετε τι εννοώ, «προχώ», αυτοί που είναι φιλαράκια με τα παιδιά τους, ανοιχτόμυαλοι, προοδευτικοί. Σκέφτομαι πόσο πιο εύκολη θα ήταν η ζωή μου αν της είχαμε επιβάλει ένα σεβασμό απέναντί μας παλαιού τύπου. Που θα απέκλειε βέβαια το να συζητάμε και να μοιραζόμαστε πράγματα και σίγουρα θα της απαγόρευε να βλέπει 2J. Αλλά μήπως θα ήταν καλύτερο τελικά και γι'αυτήν; Δύσκολα να βγάλει κανείς συμπέρασμα.
Τα όρια στη διαπαιδαγώγηση σήμερα είναι πιο θολά από ποτέ. Καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις ενστικτωδώς, ερήμην μιας κάκιστης δημόσιας παιδείας. Το ηλικιακό χάσμα με τα παιδιά μας επιβαρύνεται κι από το ψηφιακό κενό. Εκτός από τη διαπαιδαγώγηση στον πραγματικό κόσμο, πρέπει να τους διδάξουμε και τον ψηφιακό. Με το μικρό προβληματάκι ότι δεν έχουμε ιδέα για το τι είναι αυτός ο καινούργιος κόσμος. Ποια είναι τα όρια του. Από ποια ηλικία μπορούν να έχουν gmail η facebook; Για παράδειγμα τα παιχνίδια στο playstation που ήταν πριν 10 χρόνια για παιδιά 15+, σήμερα για πλάκα τα παίζουν όλα τα 8χρονα. Επιταχύνετε ο χρόνος; Τα παιδιά όντως μεγαλώνουν-ωριμάζουν πιο γρήγορα; Η είναι όλα μια αυταπάτη; Όταν όμως πρόκειται για το παιδί σου όλα γίνονται μια υπέρ-αυταπάτη.
Πίσω στο live δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα. Ο 2J απαντάει σε ερωτήσεις των παιδιών σαν ένας γνήσιος ΥouΤuber-star, και το όλο σόου μοιάζει σαν μια τεράστια σουρεαλιστική συνέντευξη τύπου. Τα πιτσιρίκια το καταδιασκεδάζουν και όλα θέλουν να τον ρωτήσουν κάτι. Βλέποντας τον από κοντά, εκτός από ταλαντούχος κωμικός, μου φαίνεται και αρκετά ειλικρινής και συμπαθής. Σκέφτομαι πως η όλη ιδέα αυτού του live είναι να πειστούν τα παιδιά που τον βλέπουν στο YouTube, ότι είναι πραγματικός άνθρωπος και όχι κάποιο cyborg. Ένα άβαταρ κάποιου αλγόριθμου. Να συνδέσουν όλον αυτόν τον ψηφιακό χρόνο που περνάνε μόνα τους μπροστά στον υπολογιστή με τον πραγματικό κόσμο. Ένα reality tube. Και αντίστοιχα για τους γονείς να απενοχοποιήσουν τα βρισίδια που ακούγονται από τα tablets των παιδιών τους.
