Viagra: Το μπλε χάπι που «ανάστησε» εκατομμύρια άνδρες παγκοσμίως, έγινε 20 χρονών

Στις 28 Μαρτίου 1998 η Αμερικανική Επιτροπή Τροφίμων και Φαρμάκων έδωσε έγκριση ώστε μια χημική ένωση, με το όνομα  κιτρικό άλας σιλδεναφίλης, ώστε να μπορεί πλέον να πωλείται ως συνταγογραφούμενο φάρμακο. Χρειάστηκαν μόλις δυο χρόνια στην νεοϋορκέζικη εταιρεία φαρμάκων, Pfizer, να περάσει όλες τις κλινικές δοκιμές, ώστε να αποδείξει ότι το μικρό μπλε χάπι της είναι ασφαλές και αποτελεσματικό. Στις περιπτώσεις των περισσότερων φαρμάκων περνάνε πάνω από δέκα χρόνια. 

Την εποχή εκείνη, η στυτική δυσλειτουργία δεν θεωρούνταν καν ιατρική πάθηση. Παρόλα αυτά οι άνθρωποι που δημιούργησαν το νέο αυτό χάπι, πίστευαν πως έλυναν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. 

Κάπως έτσι γεννήθηκε το Viagra...

Ένα τυχαίο χρονοδιάγραμμα

1668: Ο Ολλανδός ιατρός Ρενιέ Ντε Γκρααφ, ανακαλύπτει πως η ανδρική στύση προκύπτει από την αυξημένη ροή αίματος στο πέος.
1983: Ο Βρετανός Τζιλς Μπρίντλεϊ δείχνει στην Αμερικανική Ακαδημία Ουρολογίας, πως είναι δυνατό να υπάρξει στύση μέσω φλεβικής διαστολής, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα το ίδιο του το πέος. 
1989: Οι χημικοί στα βρετανικά εργαστήρια της Pfizer ανακαλύπτουν το κιτρικό άλας σιλδεναφίλης, μια χημική ένωση, που μπορεί να βοηθήσει στην απόφραξη των αρτηριών.
1993: Ο Ντέιβιντ Μπράουν ένας από τους χημικούς που δούλευαν στην ομάδα που ασχολούταν με το  κιτρικό άλας σιλδεναφίλης, ενημερώνεται ότι οι δοκιμές θα σταματήσουν μιας και δεν παρουσιάζουν αποτελέσματα, μέχρι που οι ανθρακωρύχοι που συμμετείχαν στην κλινική δοκιμή, άρχισαν να παρατηρούν πιο πολλές στύσεις απ' ότι συνήθως.
1996: Η Pfizer πατεντάρει την χημική αυτή ένωση και δυο χρόνια αργότερα παίρνει το πράσινο φως για την κυκλοφορία της.
2015: Οι αρχές της Κίνας συλλαμβάνουν οινοπνευματοποιούς με την κατηγορία ότι προσθέτουν viagra στα αλκοολούχα ποτά που παράγουν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γιατί όλοι αυτοί οι Ελβετοί μαθαίνουν ελληνικά;

Το Viagra αποδείχτηκε και μεγάλη εμπορική επιτυχία, με τις συνταγογραφήσεις να ξεπερνούν τις 40.000 τις πρώτες κιόλας εβδομάδες κυκλοφορίας του. Έναν χρόνο αργότερα το μπλε χάπι ήταν μέρος του σεναρίου σε ένα από τα επεισόδια του Sex and the City, γεγονός που εκτόξευσε τις πωλήσεις του και έγινε το πρώτο φάρμακο που ξεπέρασε το 1 δις δολάρια σε πωλήσεις. Η ταχεία αύξηση της δημοτικότητας του Viagra είχε σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη ολόκληρης της φαρμακευτικής βιομηχανίας. Φυσικά, αυτό το είδος ταχείας ανάπτυξης δεν μπορούσε να κρατήσει για πολύ...

«Ήμασταν ροκ σταρ. Ποτέ ξανά στο παρελθόν και μάλλον και στο μέλλον, δεν χειροκροτήθηκε κάποιος στην αίθουσα αναμονής ενός ιατρείου». Τζέιμι Ριντ, πωλητής της Pfizer

Όλα τα χρωστάμε σε μια πολύ παρατηρητική νοσοκόμα...

Οι ερευνητές που ανακάλυψαν το Viagra, δεν το έψαχναν καν... Η σιλδεναφίλη, το κύριο συστατικού του φαρμάκου, είχε αρχικά αναπτυχθεί για να αντιμετωπίσει καρδιαγγειακά προβλήματα, για την ακρίβεια για τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων της καρδιάς, εμποδίζοντας μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη που ονομάζεται PDE-5. 

Στην πρώτη φάση της δοκιμής όλα φαίνονταν να κυλάνε φυσιολογικά, εκτός από κάτι περίεργο που έκαναν οι άνδρες που συμμετείχαν στην κλινική δοκιμή. Όταν πήγαιναν να τους εξετάσουν οι νοσοκόμες τους έβρισκαν συνήθως ξαπλωμένους μπρούμυτα. Μια νοσοκόμα ανέφερε ότι οι άνδρες ντρέπονταν γιατί είχαν στύση. Τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονταν, όχι όμως στην καρδιά, αλλά στο πέος. 

Η τέχνη της διαφήμισης

Το Viagra βγήκε στην αγορά έναν μόλις χρόνο αφού είχε επιτραπεί στις ΗΠΑ η άμεση διαφήμιση φαρμάκων. Το 2003 ο Οργανισμών Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, έδωσε έγκριση κυκλοφορίας σε δυο ανταγωνιστές του Viagra, το Cialis και το Levitra, ξεκινώντας έτσι μια δεκαετία κατακλυσμένη από διαφημίσεις που υπόσχονταν να φτιάξουν την σεξουαλική ζωή των μεσήλικων ανδρών. 

Το διαφημιστικό του Cialis είναι το τέλειο παράδειγμα μιας διαφήμισης τέτοιου φαρμάκου. Να είσαι σέξι, χωρίς όμως να μιλάς για σεξ. Οι περισσότερες από αυτέ τις διαφημίσεις έπαιζαν κατά την διάρκεια οικογενειακών προγραμμάτων, όπως ποδοσφαιρικοί αγώνες, οπότε έπρεπε να είναι κατάλληλες για όλους.  

Τα χρόνια αυτά όμως, μπορεί να είναι πίσω μας πια. Οι ετήσιες πωλήσεις του Viagra έφτασαν στο απόγειό τους το 2012 με έσοδα αξίας 2,05 δις δολαρίων. Πλέον όμως, έχουν μπει στο παιχνίδι και τα γενόσημα. Το 2020 η πατέντα που έχει η Pfizer για το Viagra θα λήξει και θα ανοίξει κι άλλο ο δρόμος για τα γενόσημα, γεγονός που έχει κάνει την εταιρεία να μην επενδύει πια σε διαφημίσεις. Επί σειρά ετών το Viagra ήταν το νούμερο ένα σε διαφημιστικό χρόνο, φάρμακο στο Πρωτάθλημα Αμερικανικού Ποδοσφαίρου, την σεζόν 2017-2018 όμως, δεν αγόρασε καθόλου διαφημιστικό χρόνο. Το ίδιο αναμένεται να κάνει και το Cialis, ενώ το Levita είχε ήδη σταματήσει από 2011.

Η Πόζα

Οι διαφημίσεις του Viagra και των ανταγωνιστών του, έχουν εξελιχθεί αρκετά με τη πάροδο των χρόνων. Στην αρχή περιστρέφονταν κυρίως γύρω από τους πιθανούς καταναλωτές του (χωρίς να λείπει και το We are the Champions σε slow motion). Αυτό βέβαια, δεν άργησε ν' αλλάξει όπως εξηγεί και η Γκαμπριέλα Παέγια, της ιστοσελίδας The Cut.
«Η πλειοψηφία των διαφημίσεων του Viagra έχουν ως πρωταγωνίστρια μια ωραία γυναίκα γύρω στα 40, με μακριά ίσια μαλλιά, ξαπλωμένη μπρούμυτα να κοιτάει λάγνα την κάμερα και να λέει κάτι του στυλ... Ψιτ εσύ, πρέπει να φτιάξουμε το πέος σου...με πολύ γλυκιά φωνή πάντα. Την ξέρετε την πόζα: Το στομάχι της είναι στο στρώμα, στηρίζεται στους αγκώνες και ίσως έχει σηκωμένα τα πόδια πάνω. Είναι η πόζα... Πρέπει να μιλήσουμε για την στύση σου».

Τί γίνεται όμως με το γυναικείο Viagra;

Τα φάρμακα σεξουαλικής δυσλειτουργίας έχουν ως κύριο σκοπό τους να «φτιάξουν» το πέος, το οποίο αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι πιάνει μόνο τον μισό χώρο στο «οριζόντιο τανγκό». Οι φαρμακοβιομηχανίες όσο και αν έχουν προσπαθήσει, δεν έχουν καταφέρει να βρουν το αντίστοιχο χάπι για τις γυναίκες. 

Η Pfizer προσπάθησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 να χορηγήσει το Viagra και σε γυναίκες που αντιμετώπιζαν προβλήματα σεξουαλικής διέγερσης αλλά οι κλινικές δοκιμές δεν είχαν στέρεα αποτελέσματα και γρήγορα εγκαταλείφθηκαν οι όποιες προσπάθειες. 

Τον Οκτώβριο του 2015 η Sprout Pharmaceuticals πήρε έγκριση από τον Aμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων, για να βγάλει στην αγορά το Addyi, που υποσχόταν πως μπορούσε να ανεβάσει την γυναικεία λίμπιντο, αλλά τελικά αποδείχτηκε ότι ήταν μια αποτυχία, με τους γιατρούς να συνταγογραφούν μόνο 4.000 σε ένα διάστημα έξι μηνών. 

Ο λόγος της αποτυχίας; Το Addyi έπρεπε οι γυναίκες να το λαμβάνουν σε καθημερινή βάση, αν ήθελαν να δουν αποτελέσματα, ενώ κάθε χαπάκι κόστιζε όσο και μια δόση Viagra. Επιπλέον δεν φάνηκε να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα ακόμα και στις γυναίκες που το έπαιρναν καθημερινά. 

Στα τέλη της δεκαετίας του 2000 η σκηνοθέτης Λιζ Κάνερ προσελήφθη από την φαρμακευτική εταιρεία Vivus. H δουλειά της ήταν να μοντάρει ερωτικές ταινίες για μια κλινική δοκιμή, όπου η εταιρεία ήλπιζε ότι θα οδηγήσει στην ανακάλυψη ενός γυναικείου Viagra. Τελικά κατάφερε να πάρει άδεια από την εταιρεία προκειμένου να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ με τον τίτλο «Οργασμός κ ΣΙΑ», το οποίο ερευνούσε τα κίνητρα της φαρμακοβιομηχανίας όσο αφορά στον καθορισμό και την παροχή θεραπείας για τα θέματα υγείας των γυναικών. 

Μερικοί αριθμοί ακόμα: 

6: Ήταν ο αριθμός των συνταγών Viagra που έπρεπε να συμπληρωθεί προκειμένου η έβδομη να δοθεί δωρεάν.
62 εκ: Άνδρες σε όλο τον κόσμο παίρνουν Viagra, σύμφωνα με έρευνα της Pfizer. 
15 δολάρια: Κόστιζε ένα χάπι Viagra το 1998 στην Αμερική. 
65 δολάρια: Κοστίζει ένα χάπι Viagra σήμερα στην Αμερική.
1,2 δις δολάρια: Ήταν τα έσοδα από τις πωλήσεις του Viagra για το 2017.
359 εκ. δολάρια: Υπολογίζεται πως θα είναι τα έσοδα για το 2018.

Θα μπορούσε το Viagra να σου σώσει τη ζωή;

Μάλλον όχι, αλλά μια επίσκεψη στον γιατρό για μια συνταγή σχετικά με την στυτική δυσλειτουργία, θα μπορούσε. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οδηγούν σε στυτική δυσλειτουργία και οι περισσότεροι έχουν να κάνουν με το κυκλοφορικό σύστημα (εξαίρεση αποτελούν οι ψυχολογικοί λόγοι και οι τραυματισμοί). Αν το αίμα δεν κυκλοφορεί σωστά στο πέος, υπάρχουν πιθανότητες να μην κυκλοφορεί σωστά και σε άλλα σημεία του σώματος, με την στυτική δυσλειτουργία να αποτελεί σημάδι ότι χειρότερο μπορεί να συμβαίνει, όπως μια καρδιαγγειακή πάθηση. Η Mayo Clinic των ΗΠΑ συμβουλεύει ότι οι άνδρες που έχουν στυτικά προβλήματα, θα πρέπει να εξετάζονται και για προβλήματα στην καρδιά, αφού σύμφωνα με τον δρ. Μάικλ Ο'Λήρι, οι στύσεις είναι βαρόμετρο για την γενικότερη υγεία ενός άνδρα. 

Η Pfizer μάλιστα, πιάστηκε από αυτό και ήταν ένας από τους τρόπους με τον οποίο προώθησε το Viagra στους γιατρούς. «Έπρεπε να δώσουμε στους γιατρούς έναν λόγο για να το αναφέρουν στους ασθενής τους», δήλωσε ο Κεν Μπεγκάσε, πρώην υπεύθυνος της εταιρείας που είχε αναλάβει την διαφήμιση του μπλε χαπιού. «Αυτό σήμαινε πως έπρεπε να συνδέσουμε το Viagra με τις ασθένειες τις οποίες αντιμετώπιζαν συχνά οι ασθενείς, όπως είναι ο διαβήτης και  οι καρδιακές παθήσεις. Με λίγα λόγια τους λέγαμε: Γιατρέ πρέπει να ρωτάς αν έχουν στυτικά προβλήματα, γιατί συνήθως εμφανίζονται 18 μήνες πριν από ένα καρδιακό συμβάν».