Τί γίνεται όταν ένας άνθρωπος της μουσικής αποφασίζει να γραψει;

Προέρχονται και οι τρεις τους με διαφορετικό τρόπο από τον χώρο της μουσικής. Ο Μανώλης Κιλισμανής έχει γράψει πολλά χιλιόμετρα στο χώρο: διοργάνωσης συναυλιών, μουσικό (και ιντερνετικό) ραδιοφώνου, μουσικός Τύπος. Ο Διονύσης Τεμπονέρας προέρχεται από τη μπάντα που αγαπά ισόποσα τις κιθάρες και το trip hop, τους Magenta Flaws. Κι ο Ζώης Χαλκιόπουλος μεταμορφώνεται σε Mr. Z όταν βρίσκεται πίσω από κάποια decks της νυχτερινής Αθήνας κι όχι μόνο, ενώ κατά τ' άλλα αρθρογραφεί και συλλέγει φανατικά βινύλια. Πέρα από την μουσική, κάτι ακόμη ενώνει τους παραπάνω κύριους: και οι τρεις πρόσφατα έκαναν την πρώτη τους συγγραφική απόπειρα.

Ο Μανώλης Κιλισμανής με το μυθιστόρημα Στο Χωριό (Εκδόσεις 24 Γράμματα), μιας ιστορίας coming out στην ελληνική επαρχία.

Ο Διονύσης Τεμπονέρας με το Ο Αίγαγρος (Θίνες Εκδόσεις) γράφει ένα μυθιστόρημα που μεταφέρεται χρονικά στην άνοιξη του 1967 κι απο εκεί κάνει χρονικά άλματα σε άλλες στιγμές της σύγχρονη ελληνικής ιστορίας, μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή, Λίαμ.

Και πίσω από το κατάμαυρο εξώφυλλο της αυτοέκδοσης του Ζώη Χαλκιόπουλου κρύβεται η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Σήμα.

Τι γίνεται λοιπόν όταν ένας άνθρωπος της μουσικής αποφασίζει να γράψει;

Βάλαμε τις ερωτήσεις και οι τρεις τους έδωσαν τις απαντήσεις. Και φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να μην τους ζητήσουμε να φτιάξουν και μια playlist του δικού τους soundtrack του βιβλίου τους...

Η ποιητική συλλογή του Ζώη Χαλκιόπουλου, Σήμα, κυκλοφορεί ανεξάρτητα.

Πώς παίρνει απόφαση κάποιος που δεν είναι επαγγελματίας συγγραφέας να γράψει;

Μανώλης Κιλισμανής Προσωπικά κάποια στιγμή είπα στον εαυτό μου «Άντε ρε συ κάτσε επιτέλους να γράψεις λίγο να δεις πως πάει». Ήταν όμως σημαντικό πώς το είχα στο μυαλό μου καιρό πριν. Από κει και πέρα μου βγήκε μάλλον αβίαστα. Εκεί που έπεσε πολύ δουλειά ήταν στις τελικές επεμβάσεις πριν τυπωθεί, ας πούμε στο μοντάζ και πολύ χαίρομαι που έγιναν.

Διονύσης Τεμπονέρας Φαντάζομαι με τον ίδιο περίπου τρόπο, όπως όλοι οι συγγραφείς που πήραν την απόφαση να γράψουν κάτι για πρώτη φορά. Η συγγραφή –όπως και όλες οι τέχνες– αποτελεί κατ’ αρχήν μια εσωτερική ανάγκη, οπότε στερείται αυτή της απόφασης. Απλά συμβαίνει. Από εκεί και πέρα, η εξέλιξη της από διάσπαρτα κείμενα σε ένα ολοκληρωμένο έργο, θεωρώ ότι είναι ζήτημα προσωπικής φιλοδοξίας και πειθαρχίας. Για εμένα, Ο Αίγαγρος αποτελεί αυτό το πρώτο ολοκληρωμένο έργο. Και τίποτα σε όλη του την πορεία δεν ήταν, ούτε είναι εύκολο. Από τη σύλληψη της ιδέας, την έρευνα και τη συγγραφή, μέχρι την επιμέλεια, την έκδοση και την προώθηση του βιβλίου, όλα είναι εξαιρετικά δύσκολα, αλλά και τόσο μοναδικά.

Ζώης Χαλκιόπουλος Δεν νομίζω πως έχει δυσκολίες όλο αυτό. Βασικά όλο το παιχνίδι βρίσκεται στην έκφραση. Θες να εκφραστείς κάπως. Στην δική μου περίπτωση υπήρξαν πολλοί τρόποι στο παρελθόν, όχι όμως ένα βιβλίο. Γι’ αυτό κι έγινε.

Το μυθιστόρημα Στο Χωριό του Μανώλη Κιλισμανή κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις 24 Γράμματα.

Ποιά ίχνη της μουσικής σας ταυτότητας θα βρούμε μέσα σε αυτό το βιβλίο;

ΜΚ Ε, αρκετά, γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε….

ΔΤ Αν έπρεπε να δώσω έναν τίτλο στο περιεχόμενο του Αίγαγρου, θα έλεγα πως πρόκειται για ένα «υπαρξιακό, ιστορικό – κοινωνικό μυθιστόρημα». Δεν είναι λοιπόν ένα μουσικό βιβλίο, ωστόσο η μουσική διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Για τον κεντρικό ήρωα, τον Λίαμ, η μουσική λειτουργεί ως καταφύγιο, αλλά κι ως «μέσο» εξήγησης και κατανόησης του κόσμου του. Η ιστορία του βιβλίου τοποθετείται σε ένα χρονικό πλαίσιο από το τέλος της δεκαετίας του '60, μέχρι περίπου τις μέρες μας. Πέρα από τα ιστορικά γεγονότα – στα οποία εντάσσω και φεστιβάλ, όπως το Rock in Athens το 1985, αλλά και καταστάσεις μέσα σε ντισκοτέκ κι αργότερα σε rave party και club – υπάρχουν συνεχώς αναφορές σε κομμάτια και συγκροτήματα, ανάλογα την περίοδο που διανύει ο ήρωας. Συμπερασματικά λοιπόν, θα βρείτε πολλά –άμεσα και έμμεσα-  ίχνη και της δικής μου μουσικής ταυτότητας. 

ΖΧ Η μουσική, ευτυχώς και δυστυχώς μαζί, βρίσκεται σε κάθε αφηγηματικό κομμάτι μου. Όλα γράφτηκαν με μουσική στα αυτιά. Έγραφα στις διαδρομές επηρεασμένος από μένα, τους ανθρώπους που αγαπώ, τα τοπία και την μουσική που διάλεγα. Κάποια κομμάτια έγιναν πάνω σε τραγούδια. Άσε που στην αρχή η ιδέα ξεκίνησε για να γίνει δίσκος με αφήγηση. Κάπου στη μέση όμως η μουσική παραγωγή έμεινε πίσω και τα γραπτά όλο και πολλαπλασιάζονταν.

Τί είναι η μουσική για τις λέξεις και τί οι λέξεις για την μουσική;

ΜΚ  Άπαξ και δεν πρόκειται για αμιγώς ορχηστρική μουσική, το ένα συμπληρώνει το άλλο.Θα μπορούσα να φέρω σιροπιαστό παράδειγμα αλλά ας το αφήσουμε καλύτερα.  

ΔΤ Η ερώτηση –τουλάχιστον με αυτή τη διατύπωση– είναι αρκετά σουρεαλιστική, οπότε και εμένα μου βγαίνει να απαντήσω στο ίδιο ύφος. Με μια εικόνα: οι λέξεις θα συμβόλιζαν τη γη, ενώ η μουσική τον ουρανό.

ΖΧ Χωρίς τις λέξεις δεν θα υπήρχε μουσική. Ξεκάθαρα. Μπορώ να βρω λέξεις ακόμα και σε noise.

Το μυθιστόρημα Ο Αίγαγρος του Διονύση Τεμπονέρα κυκλοφορεί από τις Θίνες Εκδόσεις.

Ποιό είναι το αγαπημένο σας μουσικό βιβλίο; Ή έστω βιβλίο ανθρώπου της μουσικής χωρίς να είναι απαραίτητα μουσικό;

ΜΚ Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι το Where Did Our Love Go του Nelson George, μία όχι και τόσο ρόδινη καταγραφή της χρυσής εποχής της Motown. Φυσικά μόλις διαβάσω τις απαντήσεις των άλλων θα πω «Όχι ρε συ, ξέχασα να πω κι αυτό!».

ΔΤ  Αυτή τη στιγμή μου έρχεται στο μυαλό ένα βιβλίο που όχι μόνο δεν είναι το αγαπημένο μου, αλλά δεν είναι ούτε μουσικό κι ούτε γραμμένο από κάποιον μουσικό. Ο συγγραφέας βέβαια είναι ιδιοκτήτης ενός jazz bar, συνεπώς ας τον θεωρήσουμε τουλάχιστον μουσικόφιλο. Το βιβλίο είναι το Νορβηγικό Δάσος του Χαρούκι Μουρακάμι και ο λόγος είναι αυτή η παράγραφος που βρίσκεται στην αρχή της ιστορίας: «Μόλις το αεροσκάφος ακούμπησε στο έδαφος, απαλή μουσική άρχισε να ακούγεται από τα ηχεία της οροφής: μια γλυκιά ορχηστρική διασκευή του “Norwegian Wood” των Beatles. Η μελωδία αυτή πάντα με έκανε να ανατριχιάζω – αυτή τη φορά πιο έντονα από κάθε άλλη φορά».

ΖΧ Με την πρώτη σκέψη, της Λένας Πλάτωνος. Ακαθόριστα λόγια, στίχοι που υπνοβατούν αλλά και όχι. Ότι πολλές φορές δεν κατανοούμε με την πρώτη σίγουρα θέλει και δεύτερη. Ίσως κάποια άλλη στιγμή. Λόγια, και απο κομμάτια της. Υπέροχα όλα με μια λέξη. Όπως και οι δίσκοι της.

Επόμενο βήμα συγγραφικά; Θα υπάρξει;

ΜΚ Τρέμετε, είναι σχεδόν έτοιμο, άντε το 70% και δεν έχει καμία σχέση με το τωρινό.

ΔΤ Ο Αίγαγρος είναι το πρώτο βήμα. Ελπίζω να καταφέρω να γράψω πολλά βιβλία ακόμη. Προς το παρόν, τελειώνω την, βασική τουλάχιστον, έρευνα και δημιουργία πλοκής και χαρακτήρων για το επόμενο μυθιστόρημα. Μια ιστορία αρκετά σκληρή έτσι όπως προκύπτει, αλλά είναι νωρίς ακόμη για να γνωρίζω και να μπορώ να αναφέρω κάτι παραπάνω. Ένα βιβλίο απαιτεί πολύ, μα πολύ, πάρα πολύ χρόνο!

ΖΧ Θέλω να πιστεύω πως ναι. Ήδη έχω ξεκινήσει να γράφω. Μικρά και πάλι αφηγηματικά γλυκανάλατα ποιηματάκια. Θα ήθελα πολύ να αξιοποιήσω κάποια στιγμή το πόσο καλός ήμουν στην έκθεση στο σχολείο και να ξεκινήσω ένα μυθιστόρημα.

Το soundtrack του Μανώλη Κιλισμανή για το Στο Χωριό:

Το soundtrack του Διονύση Τεμπονέρα για τον Αίγαγρο:

Το soundtrack του Ζώη Χαλκιόπουλου για το Σήμα: