Οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί, η πρόσκληση της πΓΔΜ να γίνει μέλος της συμμαχίας και οι αμυντικές δαπάνες: με διαφορετικές «ατζέντες» φαίνεται ότι φτάνουν στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των 29 κρατών-μελών του ΝΑΤΟ για να δώσουν το «παρών» στη διήμερη Σύνοδο, που διεξάγεται εν μέσω ανησυχίαςγια τη στάση που θα κρατήσει ο Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στη συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στις 16 Ιουλίου.
Για την Ελλάδα και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, στην κορυφή της «ατζέντας» βρίσκεται το ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, που κρατούνται ακόμη στις φυλακές της Αδριανούπολης, χωρίς να έχει γίνει γνωστό το κατηγορητήριο εναντίον τους.
Όπως είπε την Τρίτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, το ζήτημα αυτό θα τεθεί σε όλες τις παρεμβάσεις και όλες τις συναντήσεις του πρωθυπουργού ώστε να «ασκηθεί η μέγιστη δυνατή πίεση για την απελευθέρωσή τους».
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται, επίσης, η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία «κλείδωσε» χτες το απόγευμα για την Πέμπτη στις 14:30.
Ο Τραμπ, οι αμυντικές δαπάνες & το αιχμηρό σχόλιο του Τουσκ
Ο Αμερικανός πρόεδρος έφτασε στις Βρυξέλλες το βράδυ της Τρίτης συνοδευόμενος από την Πρώτη Κυρία Μελάνια Τραμπ. Μόλις λίγη ώρα νωρίτερα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού ΣυμβουλίουΝτόναλντ Τουσκ είχε υπενθυμίσει στον κ. Τραμπ ότι πρέπει να εκτιμά τους συμμάχους του γιατί «δεν έχει τόσο πολλούς».
«Αγαπητέ Ντόναλντ Τραμπ. Οι ΗΠΑ δεν έχουν και ούτε θα έχουν ποτέ καλύτερο σύμμαχο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δαπανούμε για την άμυνα περισσότερα από τη Ρωσία και τα ίδια με την Κίνα. Ελπίζω να μην έχετε αμφιβολία πως πρόκειται για μια επένδυση στην ασφάλειά μας, κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί με αντίστοιχη βεβαιότητα για τις ρωσικές και κινεζικές δαπάνες» τόνισε ο κ. Τουσκ, εμφανώς ενοχλημένος από tweet που είχε γράψει νωρίτερα ο κ. Τραμπ.
Πριν επιβιβαστεί στο Air Force One, ο Αμερικανός Πρόεδρος κατηγόρησε εκ νέου «αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ» ότι δεν δαπανούν αρκετά για την άμυνά τους, μεταφέροντας το βάρος της υπεράσπισής τους στις ΗΠΑ. «Θα επιστρέψουν αυτά τα χρήματα στις ΗΠΑ;» διερωτήθηκε ο Τραμπ.
Όπως αναφέρει το CNNi, σε δηλώσεις του προς δημοσιογράφους πριν την αναχώρησή του από τις ΗΠΑ, ο κ. Τραμπ εξέφρασε την πεποίθηση πως η συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ίσως να είναι το ευκολότερο κομμάτι των επαφών του στην Ευρώπη. «Έχω το ΝΑΤΟ. Έχω τη Βρετανία, που βρίσκεται σε μια κάποια αναταραχή. Έχω τον Πούτιν. Για να πω την αλήθεια ο Πούτιν μπορεί να είναι ο ευκολότερος όλων» είπε ο Τραμπ, και συμπλήρωσε: «Ποιος θα το περίμενε;».
Αναφερόμενος στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, είπε: «Έχουμε πολλούς συμμάχους, αλλά δεν πρέπει να μας εκμεταλλεύονται. Μας εκμεταλλεύεται η Ευρωπαϊκή Ένωση» είπε ο Τραμπ, λέγοντας πως οι δαπάνες των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ βοηθούν περισσότερο την Ευρώπη παρά τις ΗΠΑ.
Many countries in NATO, which we are expected to defend, are not only short of their current commitment of 2% (which is low), but are also delinquent for many years in payments that have not been made. Will they reimburse the U.S.?
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump)
July 10, 2018
Τι ισχυρίζονται οι Ευρωπαίοι
Όπως αναφέρει η οικονομική εφημερίδα Wall Street Journal, oι Ευρωπαίοι ισχυρίζονται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ βασίζει τις απόψεις του για τα οικονομικά του ΝΑΤΟ σε «ατελή και στρεβλωμένη» χρήση των δεδομένων.
Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να έχει μόνο μια διμερή συνάντηση κατά τη διάρκεια της διήμερης Συνόδου -αυτή με τον γενικό γραμματέα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Παρότι ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει… μασήσει ποτέ τα λόγια του, αξιωματούχοι της κυβέρνησής του εμφανίζονται διχασμένοι για τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος. Ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι στηρίζουν τη σκληρή γραμμή του Τραμπ, παρότι οι σχέσεις των ΗΠΑ με τους συμμάχους είναι τεταμένες το τελευταίο διάστημα λόγω και των εμπορικών δασμών.
Άλλοι αξιωματούχοι θα προτιμούσαν να επικρατήσει ένα ενωτικό κλίμα πριν από τη Σύνοδο.
Και αυτό για να κατευναστούν οι ανησυχίες των Ευρωπαίων -αλλά και ορισμένων Αμερικανών- πριν από τη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Είναι, πιθανώς, οι ίδιοι αξιωματούχοι που δεν θέλουν να γίνουν παραλληλισμοί με τη Σύνοδο G7, όπου ο κ. Τραμπ συγκρούστηκε ανοιχτά με τους συμμάχους του και δεν δίστασε ακόμη και να χαρακτηρίσει «αδύναμο» και «ανέντιμο» τον πρωθυπουργό του Καναδά και οικοδεσπότη, Τζάστιν Τριντό.
Την Τρίτη, ο Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε πως κατά τη διήμερη Σύνοδο θα πραγματοποιηθούν«έντονες συζητήσεις» ανάμεσα στους συμμάχους. Το ζήτημα των αμυντικών δαπανών, όπως είπε, θα είναι ένα από τα θέματα της ατζέντας. «Αυτή η σύνοδος θα δείξει ότι μπορούμε να φέρνουμε απτά αποτελέσματα στην ασφάλεια και την άμυνα, παρά τις διαφωνίες σε εμπορικά ή άλλα ζητήματα» τόνισε ο ίδιος.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ο μοναδικός Αμερικανός πρόεδρος που έχει πιέσει τα μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες. Το ίδιο είχε κάνει το 2014 και ο Μπαράκ Ομπάμα, αναγκάζοντας τους συμμάχους να δεσμευτούν πως θα κάνουν περισσότερα για να δαπανούν το 2% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες.
Τα μέλη της Συμμαχίας έχουν συμφωνήσει να προχωρήσουν σε αυτή τη κίνηση μέχρι το 2025, παρότι διεθνείς αναλυτές αναφέρουν ότι χώρες όπως η Γερμανία και η Ισπανία δύσκολα θα καταφέρουν να πετύχουν αυτόν τον στόχο.
Τα στοιχεία του ΝΑΤΟ δείχνουν ότι η Βρετανία, η Ελλάδα, η Πολωνία και η Εσθονία είναι «καλοί μαθητές» και δαπανούν το 2% του ΑΕΠ τους για αμυντικές δαπάνες. Η Γαλλία, επίσης, έχει παρουσιάσει ρεαλιστικό σχέδιο για την αύξησή τους κατά 1/3 μέχρι το 2025.
Ωστόσο, η Γερμανία, ο Καναδάς και η Νορβηγία δεν δαπανούν τα ποσά που ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρεί απαραίτητα.
Ακόμη χειρότερες «επιδόσεις» έχουν Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Ισπανία, που δαπάνησαν λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ τους για αμυντικές δαπάνες.
Μάλιστα, πριν από λίγο καιρό ο κ. Τραμπ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για τις αμυντικές δαπάνες επτά χωρών (Βέλγιο, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία)του ΝΑΤΟ μέσω επιστολών του.
H περίεργη σχέση Τραμπ-Μέρκελ
Η διεθνής κοινότητα θα παρακολουθήσει στενά και τις ισορροπίες που θα διαμορφωθούν μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ.
Παρότι η κ. Μέρκελ είχε μια ιδιαίτερα στενή συνεργασία με τον τέως Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, η σχέση της με τον Τραμπ είναι μάλλον προβληματική. Πολιτικά, οι δύο ηγέτες είναι εντελώς διαφορετικοί: η κ. Μέρκελ είναι ιδιαιτέρως μετρημένη στις δημόσιες δηλώσεις της ενώ ο κ. Τραμπ πολύ πιο παρορμητικός. Την ίδια ώρα, η κ. Μέρκελ έχει εκφράσει ανοιχτά τον σκεπτικισμό της για την πολιτική «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ.
Σε πρόσφατη ομιλία του στην πολιτεία της Ιντιάνα, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έκρυψε την οργή του για τις αμυντικές δαπάνες της Γερμανίας. Επιτέθηκε προσωπικά στην κ. Μέρκελ, λέγοντας πως οι ΗΠΑ πληρώνουν την άμυνα της Γερμανίας και υπογραμμίζοντας ότι παίρνουν ελάχιστα ως αντάλλαγμα. Στη συνέχεια, κατηγόρησε τη Γερμανία ότι βάζει σε πρώτο πλάνο τις ενεργειακές συμφωνίες με τη Ρωσία και αφήνει τις ΗΠΑ να «πληρώνουν τον λογαριασμό».
Στο παρελθόν έχει απειλήσει, εμμέσως, να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Γερμανία, εάν, φυσικά, η χώρα δεν αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες.
