Ήταν Απρίλιος του 1985, όταν κυκλοφόρησαν τα Ζεστά Ποτά. Το πρώτο άλμπουμ του Χάρη και του Πάνου Κατσιμίχα - ένας δίσκος που κατάφερε να μαζέψει κόσμο που δεν άκουγε φανατικά τα «ελληνικά». Σαράντα χρόνια μετά, αυτό το βιβλίο του Σπύρου Αραβανή ξανανοίγει εκείνη τη στιγμή: την ώρα που το ελληνικό τραγούδι άλλαξε τροχιά. Και μαζί του, άλλαξε και η αίσθηση μιας ολόκληρης εποχής — πιο τρυφερής, πιο εύπιστης.
Είναι ο δίσκος με το Ρίτα Ριτάκι, το Μια βραδιά στο Λούκι, τον Φάνη, το Υπόγειο, το Για ένα κομμάτι ψωμί — τραγούδια που είχαν ψυχή, όχι απλώς επιτυχίες που ακούστηκαν στο ραδιόφωνο και μετά χάθηκαν. Μέσα απ’ αυτά οι Κατσιμιχαίοι εγκαινίασαν μια νέα, σχεδόν ποιητική εκδοχή του λαϊκού συναισθήματος∙ μια τραγουδοποιία χωρίς φωνές και τυμπανοκρουσίες, που μιλούσε χαμηλόφωνα και κέρδιζε επειδή ήταν αληθινή και πλούσια σε εικόνες. Από κει κι έπειτα, εκατοντάδες άλλοι βρήκαν τον δρόμο τους μέσα απ’ αυτή την αλήθεια.
Ο Σπύρος Αραβανής δεν κάνει απλώς μια μουσικολογική αποτίμηση. Φτιάχνει ένα χρονικό. Ξαναζωντανεύει το κλίμα των μεσοαστικών ‘80s, συνομιλεί με τους πρωταγωνιστές, ανασύρει κριτικές, χειρόγραφα, θραύσματα μνήμης. Και θυμίζει πως πίσω από κάθε δίσκο υπήρχε πάντα ένας άνθρωπος σαν τον Μανώλη Ρασούλη, που είδε πιο καθαρά απ’ όλους τι ερχόταν. «Είμαι χαρούμενος και περήφανος που επιτέλους βγαίνουν τα τραγούδια του Χάρη και του Πάνου, μετά από τόσα χρόνια αντιξοοτήτων και αρνήσεων», είχε πει τότε. «Η καλλιτεχνική οντότητα του Χάρη και του Πάνου είναι αυθεντικότατη, φύσει και θέσει, και τα τραγούδια τους κινούνται ολοταχώς προς τη χρυσή τομή του νεοελληνικού τραγουδιού, και είναι τόσο ανθρώπινα, που τα αισθάνομαι σαν ζεστά ποτά, μέσα σε μια ύπουλα παγωμένη νύχτα του χειμώνα. Δεν είναι απλώς ελληνικά τραγούδια. Είναι ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ που φανερώνουν ελληνικές υπάρξεις που χύνονται στη γλυκύτητα του τραγουδιού της ανθρώπινης φυλής […] ».
Ο Αραβανής —φιλόλογος, μουσικός συντάκτης, συγγραφέας και διευθυντής της Επιθεώρησης Ποιητικής Τέχνης Ποιείν— ανήκει σε εκείνη τη σπάνια κατηγορία ανθρώπων που αγαπούν το ελληνικό τραγούδι όχι ως ήχο, αλλά ως ιστορία. Έχει ήδη υπογράψει έξι βιβλία για τη μουσική και τη λογοτεχνία, ανάμεσά τους και την αυτοβιογραφική αφήγηση του Μάνου Ελευθερίου Μαλαματένια λόγια.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οξύ, στη σειρά 33⅓ — μια σειρά αφιερωμένη στα θρυλικά άλμπουμ της ελληνικής δισκογραφίας. Και, όπως συμβαίνει με όσα πράγματα αντέχουν στον χρόνο, τα Ζεστά Ποτά δεν είναι πια απλώς ένας δίσκος. Είναι ένας καθρέφτης. Που άμα σκύψεις πάνω του, μπορεί και να δεις ωραίες αλήθειες που μόνο χαμόγελα σκορπούν.
Τα τραγούδια από τα Ζεστά Ποτά σε άλλες εκδοχές
Αλκίνοος Ιωαννίδης - Υπόγειο
Νίκος Ζιώγαλας - Για ένα κομμάτι ψωμί
