Μια περιδιάβαση στη λογοτεχνική πινακοθήκη του Έρνεστ Χέμινγουεϊ (1899 - 1961) σε φέρνει αντιμέτωπο με σκληρούς και ζόρικους χαρακτήρες που επιδιώκουν με κάθε τρόπο την υπέρβαση της συμβατικότητας και -κυρίως- την αναζήτηση ενός λόγου ύπαρξης μέσα από καταστάσεις οριακές και επικίνδυνες. Έτσι, οι κάθε λογής επαναστάσεις, οι πόλεμοι, οι ταυρομαχίες, η ορειβασία, το κυνήγι, το αλκοόλ, γίνονται απλώς ένα μέσον για την αμφίρροπη αναμέτρηση του ήρωα με τον θάνατο.
Και, βέβαια, ο Χέμινγουεϊ χρησιμοποιεί τον θάνατο ως την ακραία εκείνη συνθήκη που προσδίδει νόημα στη ζωή: Την προσπάθεια, δηλαδή, να τον δεις μπροστά σου και να τον αποφύγεις, να τον προκαλέσεις και να αναμετρηθείς μαζί του και -έστω πρόσκαιρα- να τον νικήσεις. Το ζητούμενο, ακολούθως, δεν είναι η απλή επιβίωση, αλλά η αναζήτηση της αξιοπρέπειας μέσα από έναν διαρκή και επίπονο αγώνα. Με άλλα λόγια, στα έργα του Αμερικανού συγγραφέα η ζωή αποκτά σημασία μόνο εφόσον «ζεις ηρωικά», αλλά και όταν δίνεσαι με όλες σου τις δυνάμεις σε ό,τι κάνεις. Πάνω απ’ όλα, όμως, ένας ηρωικός θάνατος μπορεί τελικά να εξευγενίσει μία ζωή που -κατά τα άλλα- υπήρξε συμβατική και κοινότοπη.
Το πρόβλημα, ωστόσο, για τον ίδιο τον συγγραφέα του «Άντρες χωρίς γυναίκες» είναι ότι υπέφερε από την ανάγκη να είναι ίσος με τους αρσενικούς χαρακτήρες του, γεγονός που το επέτεινε η χρήση του πρώτου προσώπου. Σταδιακά, η ανταγωνιστική σχέση που ανέπτυξε με τις ικανότητες των χαρακτήρων του, επέφερε την πιο ουσιαστική αλλαγή στη ζωή του: Δεν τον ενδιέφερε πια να γράφει όπως ζει, αλλά να ζει όπως γράφει. Αυτή υπήρξε και η αρχή του τέλους του, της ασφυκτικής και αδιέξοδης πορείας που τον οδήγησε στην αυτοκτονία. Προηγουμένως, πρόλαβε να δοκιμάσει εμπειρίες που δύσκολα συνωθούνται σε μία μόνο ζωή: Πόλεμοι, ταξίδια, γυναίκες, πυγμαχίες, ποτά -όλα σε υπερβολικές δόσεις- από έναν άνθρωπο που προσπαθούσε μάταια να ισορροπήσει ανάμεσα στην αθωότητα και την επιτήδευση, την εντιμότητα και την υπεροψία.
Σε κάθε περίπτωση, ο Χέμινγουεϊ υπήρξε ο κατ’ εξοχήν συγγραφέας που άντλησε από τις προσωπικές του εμπειρίες για να γράψει τα βιβλία του: Ξεκίνησε ως νοσοκόμος-οδηγός ασθενοφόρου στον A΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και συνέχισε ως ανταποκριτής καναδικής εφημερίδας στον ελληνοτουρκικό πόλεμο που ακολούθησε την εκεχειρία, ενώ αργότερα με αυτήν την ιδιότητα θα καλύψει τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο. Μάλιστα, ένα από τα πλέον σημαντικά μυθιστορήματά του, το «Αποχαιρετισμός στα όπλα», βασίζεται στις εμπειρίες του από τέτοιες δημοσιογραφικές αποστολές.
Στην πραγματικότητα, η εσκεμμένα απαθής και χωρίς προσωπικά σχόλια αφήγηση του Χέμινγουεϊ, έχει τις καταβολές της στη δημοσιογραφική του θητεία, με τον συγγραφέα να εστιάζει αυστηρά -σχεδόν ασκητικά- στο ουσιώδες. Αυτή του η ικανότητα φαίνεται, για παράδειγμα, μέσα από την κλασική, πια, νουβέλα «Ο γέρος και η θάλασσα» η οποία εκδόθηκε το 1952 και γνώρισε αμέσως παγκόσμια επιτυχία. Ο Σαντιάγκο είναι ένας φτωχός ψαράς, ο οποίος για 84 ολόκληρες ημέρες δεν έχει κατορθώσει να πιάσει ούτε ψάρι. Έτσι, τα χαράματα της 85ης μέρας ξανοίγεται με τη βάρκα του απελπισμένος στον ωκεανό.
Η τελευταία συνέντευξη και άλλες συζητήσεις
Μετάφραση: Χρήστος Καψάλης
Εκδόσεις: Key Books
Σελίδες: 146
Και τότε γίνεται το θαύμα: ένα τεράστιο ψάρι πιάνεται στο αγκίστρι του. Ο γέρος προσπαθεί να το τραβήξει, αλλά αυτό αντιστέκεται. Κατάκοπος και με πληγωμένα χέρια ο Σαντιάγκο παλεύει με θάρρος δύο μερόνυχτα με το ψάρι που παρασέρνει τη βάρκα όλο και μακρύτερα από τις ακτές. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα κείμενα όλων των εποχών πάνω στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, περνώντας παράλληλα ένα ηχηρό μήνυμα: Ο άνθρωπος μπορεί να καταστρέφεται, δεν πρέπει όμως ποτέ να νικιέται.
Αυτή ήταν η κοσμοθεωρία του Αμερικανού συγγραφέα και με αυτήν εμποτίζονται όλες οι επιμέρους ιδέες του, οι οποίες ωστόσο παρουσιάζουν (σχεδόν πάντα) έντονο ενδιαφέρον. Όπως φαίνεται και από το υπέροχο βιβλίο «Η τελευταία συνέντευξη και άλλες συζητήσεις» όπου ο Χεμινγουέι μιλάει με ωμότητα, χιούμορ και διορατικότητα για την αγάπη, τον πόλεμο, τη δόξα, το ψάρεμα, αλλά και για την απαιτητική τέχνη της γραφής. Οι συζητήσεις του ρίχνουν φως όχι μόνο στο έργο του, αλλά και στην εσωτερική πειθαρχία και το πάθος που το γέννησαν - αυτά ακριβώς που τον καθιέρωσαν ως το αιώνιο σύμβολο της σύγχρονης λογοτεχνίας.
Στην ουσία, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με έναν Χέμινγουεϊ ώριμο, ευάλωτο αλλά και βαθιά στοχαστικό, που προσπαθεί να ερμηνεύσει τη σχέση του με τη γραφή και τη φήμη του. Το βιβλίο δεν είναι απλώς μια καταγραφή λόγων: είναι ένα πορτρέτο του ανθρώπου πίσω από τον μύθο, που αποκαλύπτει την ένταση, τη σιωπή και την πειθαρχία που τροφοδότησαν το έργο του. Πρόκειται για ένα πολύτιμο ανάγνωσμα τόσο για τους λάτρεις του Χέμινγουεϊ, όσο και για όλους εκείνους που ενδιαφέρονται για τη λογοτεχνία ως τέχνη και στάση ζωής.
Κατά τα άλλα, ο Χέμινγουεϊ θίγει γνωστά και κυρίως άγνωστα γεγονότα από την συγγραφική του διαδρομή, ανασύρει ανέκδοτες ιστορίες, μοιράζεται τις σκέψεις του για τη γραφή και τους φίλους του από τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής, αλλά και για τη ζωή του όταν δεν ασχολείται με τη συγγραφική δραστηριότητα. Ένα βιβλίο-ντοκουμέντο το οποίο πίσω από το σκληρό προσωπείο του Χέμινγουεϊ, αποκαλύπτει έναν άντρα «ανθρώπινο»: ταπεινό, συχνά μετανιωμένο και ενίοτε γεμάτο ενοχές...
ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ
image description
Στήβεν Κινγκ
Ο άτρωτος
Μετάφραση: Μαρία-Αφροδίτη Τζιάντζη
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Σελίδες: 318
Ο Μπεν Ρίτσαρντς είναι απελπισμένος. Χωρίς δουλειά, χωρίς λεφτά, χωρίς διέξοδο -και με μια μικρή κόρη που χρειάζεται επειγόντως ιατρική περίθαλψη-, δεν του απομένει άλλη επιλογή: Πρέπει να στραφεί στο μοναδικό ενδεχόμενο να πλουτίσει σ’ αυτή τη δυστοπική Αμερική του άμεσου μέλλοντος. Να συμμετάσχει στα ακραία τηλεοπτικά προγράμματα του κυβερνητικά εγκεκριμένου Δικτύου.
Ο Μπεν επιλέγεται τελικά να συμμετάσχει στο πιο μεγάλο και επικίνδυνο ριάλιτι: The Running Man. Μια ανελέητη, τριανταήμερη μάχη επιβίωσης, όπου ο διαγωνιζόμενος είναι δημόσιος εχθρός νούμερο ένα και καταδιώκεται από μια ελίτ ομάδα εκτελεστών, αποφασισμένη να τον σκοτώσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα - μπροστά στα μάτια ενός τηλεοπτικού κοινού που διψάει για αίμα. Το έπαθλο; Ένα δισεκατομμύριο δολάρια - αν καταφέρει να επιζήσει για έναν μήνα. Και ο Μπεν Ρίτσαρντς είναι αποφασισμένος να τα παίξει όλα για όλα - σε αυτό το ακραίο παιχνίδι ζωής και θανάτου... Πρόκειται για το δυστοπικό θρίλερ που έγραψε ο Στήβεν Κινγκ με το ψευδώνυμο Richard Bachman, εξαντλημένο χρόνια στα ελληνικά, τώρα σε νέα επιμελημένη έκδοση. Τον Νοέμβριο αναμένεται η μεγάλη κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου.
S.A. Cosby
Οι αμαρτωλοί στάζουν αίμα
Μετάφραση: Σέργιος Τρεχλής
Εκδόσεις: Gutenberg
Σελίδες: 426
Πυροβολισμοί σε σχολείο ταράζουν την ήσυχη Κομητεία του Χάροντα στη Βιρτζίνια. Ο Τάιτους Κράουν, ο πρώτος μαύρος σερίφης στην περιοχή και πρώην πράκτορας του FBI μένει άναυδος: ο δράστης είναι ένας γνωστός του νεαρός μαύρος· το θύμα, ένας λευκός καθηγητής, αγαπητός σε όλους. Ποιο είναι το κίνητρο για τη δολοφονία; Το ότι ο νεαρός πέφτει νεκρός κατά τη σύλληψη από το όπλο ενός αστυνομικού περιπλέκει την έρευνα. Τα ίχνη οδηγούν τον Τάιτους σ’ έναν κατά συρροή δολοφόνο και σ’ ένα κύκλωμα βασανιστών παιδιών με ισχυρές διασυνδέσεις στη μικρή κοινωνία. Συναρπαστικό θρίλερ με ακατάπαυστη δράση, που βυθίζεται στα σκοτεινά νερά της φυλής, της θρησκείας και της αστυνομίας.
Μοναδικότητες
Μετάφραση: Τόνια Κοβαλένκο
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 384
Ένας άντρας, μετά την αποφυλάκισή του, επιστρέφει στο κτήμα της παιδικής του ηλικίας. Εκεί τον περιμένουν εκπλήξεις. Μια άλλη οικογένεια κατοικεί στο μεγάλο παλιό του σπίτι - είναι οι απόγονοι του διεθνώς φημισμένου επιστήμονα Αδάμ Γκόντλι, οι θεωρίες του οποίου έχουν ρίξει τον κόσμο στο χάος. Ο μυστηριώδης πρωταγωνιστής αυτής της ιστορίας νιώθει λες και ο χρόνος έχει ξαφνικά σταματήσει ή ότι έχει διαρραγεί, δημιουργώντας νέες , παράδοξες διακλαδώσεις. Τώρα μάλιστα αναγκάζεται να υποστεί το ιδιόρρυθμο ζεύγος Γκόντλι, την ταλαίπωρη οικονόμο τους που γίνεται η σπιτονοικοκυρά του, τον άνθρωπο που πρόσφατα ανέλαβε να γράψει τη βιογραφία του Γκόντλι του Πρεσβύτερου, καθώς και μια αριστοκρατική γυναίκα από το δικό του παρελθόν, η οποία επανεμφανίζεται, αιτούμενη κάτι ανήκουστο. Ο Τζων Μπάνβιλ, με την ιδιοφυή του πένα και το λεπταίσθητο χιούμορ του, επαναφέρει στο προσκήνιο μερικούς από τους πιο αξιομνημόνευτους ήρωες των βιβλίων του, σε ένα μυθιστόρημα λαμπρής σύλληψης και εκτέλεσης. Οι «Μοναδικότητες» είναι ένα πολυδιάστατο έργο για τη νοσταλγία, τη ζωή, τον θάνατο αλλά και την κβαντική θεωρία, το οποίο κατέχει ξεχωριστή θέση στο συγγραφικό σύμπαν του απαράμιλλου Ιρλανδού στυλίστα.
Ποτέ μη λες ψέματα!
Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου
Εκδόσεις: Διόπτρα
Σελίδες: 320
Οι νεόνυμφοι Τρίσια και Ίθαν αναζητούν το σπίτι των ονείρων τους.
Αλλά όταν επισκέπτονται το απομακρυσμένο αρχοντικό που κάποτε ανήκε στη δρα Αντριέν Χέιλ, μια διάσημη ψυχίατρο που εξαφανίστηκε χωρίς ν’ αφήσει ίχνος τέσσερα χρόνια νωρίτερα, μια σφοδρή χιονοθύελλα τους παγιδεύει στο κτήμα... χωρίς καμία πιθανότητα διαφυγής μέχρι να τελειώσει. Αναζητώντας ένα βιβλίο για να τη διασκεδάσει μέχρι να σταματήσει η χιονοθύελλα, η Τρίσια συναντά ένα μυστικό δωμάτιο το οποίο περιέχει μια σειρά από μαγνητοφωνημένες συνεδρίες κάθε ασθενούς της δρα Χέιλ. Καθώς η Τρίσια ακούει τις κασέτες, μαθαίνει για την τρομακτική αλυσίδα γεγονότων που οδήγησαν στη μυστηριώδη εξαφάνιση της ψυχιάτρου. Η Τρίσια παίζει τις κασέτες μία προς μία, αργά το βράδυ. Με καθεμία, ένα ακόμα συγκλονιστικό κομμάτι του παζλ μπαίνει στη θέση του και ο ιστός των ψεμάτων της δρα Αντριέν Χέιλ ξετυλίγεται σιγά σιγά. Και τότε η Τρίσια φτάνει στην τελευταία κασέτα. Αυτή που αποκαλύπτει όλη την τρομακτική αλήθεια, αυτού του απολύτως πειστικού θρίλερ που κόβει την ανάσα…
