Είναι ένας ιδιοφυής πρωτοπόρος του νέου λατινοαμερικανικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Τα έργα του συνδυάζουν -με έναν τρόπο ασυνήθιστα ευρηματικό και παράξενα γοητευτικό- τη συνωμοσία, τη γαστρονομία, τη διεθνή κατασκοπεία, τη μαύρη κωμωδία, αλλά και τους επαναστατικούς θρύλους της Λατινικής Αμερικής, συνήθως με φόντο την οικονομική εξαθλίωση της Πόλης του Μεξικού.
Αλλά, ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ εκτός από ένας χαρισματικός μυθοπλάστης της αστυνομικής ίντριγκας, είναι και δεινός λογοτέχνης ο οποίος μέσα από ποικίλες αφηγηματικές τεχνικές καταφέρνει και σκιαγραφεί εξαιρετικά τα πορτρέτα των χαρακτήρων του – πάντα, με έναν ανελέητο σαρκασμό και μια ειρωνεία αιχμηρή η οποία κόβει προς όλες τις κατευθύνσεις.
Πάνω απ’ όλα, όμως, όσο και αν «ανοίγει» την πλοκή του διανθίζοντας την με ιστορικά στοιχεία, διάσπαρτες ημερολογιακές σημειώσεις, υποκειμενικές εντυπώσεις, εξομολογήσεις και ρεαλιστικές περιγραφές, δεν ξεχνάει ποτέ την αφετηρία του: το μυστήριο που πρέπει να ξεδιαλυθεί, αφού προηγουμένως κλιμακωθεί η αγωνία και το σασπένς - συχνά, ανάμεσα σε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα και το ψυχρό λεπίδι του θανάτου.
Στη «Σκιά της σκιάς», για παράδειγμα, που θεωρείται από τα καλύτερα βιβλία του, η αστυνομική ιστορία αφορά σε μια υπόθεση διεθνούς συνωμοσίας: Ο συγγραφέας ανασυνθέτει μία ολόκληρη εποχή στο Μεξικό της δεκαετίας του είκοσι, την οποία η Επανάσταση είχε σαρώσει με έναν θυελλώδη άνεμο τρέλας: στρατιωτικοί που ήθελαν να γίνουν εκατομμυριούχοι, απατεώνες, πόρνες, πλούσιες χήρες, βαρόνοι του πετρελαίου, απένταροι ποιητές, αναρχικοί, επικίνδυνες γειτονιές με καμπαρέ και όπιο. Και όλα αυτά δοσμένα με ένα μίγμα λεπτότητας, νοσταλγίας και χιούμορ.
Μια εύκολη υπόθεση
Mετάφραση: Δήμητρα Σταυρίδου
Εκδόσεις: Έρμα
Σελίδες: 256
Είναι εμφανές ότι ο Τάιμπο αποτελεί μια ειδική περίπτωση στο νέο νουάρ μυθιστόρημα, προτείνοντας μία σύγχρονη μορφή ρεαλιστικής, λαϊκής λογοτεχνίας η οποία πέρα από την αστυνομική ίντριγκα, το έγκλημα και το μυστήριο, απεικονίζει εκπληκτικά τη βία της εξουσίας και τη σταδιακή αποσάθρωση της κοινωνίας. Γεννημένος το 1949 στην Ισπανία και ζώντας από το 1958 στο Μεξικό, όπου η οικογένειά του κατέφυγε για να αποφύγει τη δικτατορία του Φράνκο, ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ έχει δημιουργήσει έναν από τους πιο ιδιότυπους ντετέκτιβ όλων των εποχών. Και αυτό γιατί ο σαραντάχρονος μονόφθαλμος διώκτης του εγκλήματος Εκτορ Μπελασκοαράν Σάιν, δεν ανήκει στον ορθολογικό κόσμο του Σέρλοκ Χολμς, ούτε συμμερίζεται τη σκληροπυρηνική και αποφασιστική στάση των ντετέκτιβ του Ντάσιελ Χάμετ και του Ρέιμοντ Τσάντλερ.
Η πρωτοτυπία του Τάιμπο έγκειται σε ένα πραγματικά ενδιαφέρον εύρημα: ο πρωταγωνιστής του αντιμετωπίζοντας έναν παρανοϊκό εγκληματικό περίγυρο, υφίσταται πρώτος τις συνέπειες της παράνοιας. Κάπως έτσι, προσεγγίζει τα προβλήματα διά της τεθλασμένης οδού -εν μέσω συναισθηματικής σύγχυσης- με μια μονίμως αποσπασματική αντίληψη των πραγμάτων, καθώς μια ενοχλητική θολούρα επηρεάζει αφόρητα την κρίση του. Και, ακόμη, ο Εκτορ Μπελασκοαράν Σάιν δεν είναι φτιαγμένος από ατσάλι, είναι εντελώς γήινος: νιώθει μονίμως κουρασμένος και έκθετος, φοβάται ανά πάσα στιγμή ότι θα πεθάνει και, φυσικά, είναι ευάλωτος και στο παραμικρό γυναικείο νεύμα. Όπως συμβαίνει, ας πούμε, στα «Ονειρα συνόρων» όπου ο ιδιωτικός ντετέκτιβ ξεκινά να ανακαλύψει τα ίχνη μιας ηθοποιού του κινηματογράφου με την οποία είχε στενή σχέση την εποχή που ήταν και οι δύο φοιτητές. Την ξαναβρίσκει κατά μήκος των πόλεων που είναι σπαρμένες στα σύνορα του Μεξικού με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ίδια ισχυρίζεται ότι την κυνηγάει ένας βίαιος αστυνομικός πού είναι ερωτευμένος μαζί της. Στο κυνήγι, όμως, αυτό είναι ανακατεμένος και ένας παραγωγός τηλεοπτικών σήριαλ, καθώς κι ένας επικίνδυνος έμπορος ναρκωτικών. Κάπως έτσι, ο μονόφθαλμος ντέντεκτιβ θα αποδείξει και πάλι ότι εκτός από λάτρης του ωραίου φύλου είναι πάντα πρόθυμος να μπλεχτεί και στη χειρότερη περιπέτεια, προκειμένου να βοηθήσει τους -φαινομενικά- αδύναμους.
Απ’ την άλλη, το «Αντίο Μαδρίτη» αποτελεί μια έξοχη περιπέτεια του Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, ο οποίος πάσχει πάντα από ανίατο εθισμό για την Πόλη του Μεξικού και για τα μαθήματα χορού μερένγκε, λατρεύει τις υπαίθριες καντίνες και την... ατμοσφαιρική ρύπανση. Και τώρα πρέπει να βγει από τη σπηλιά του για να ταξιδέψει -απρόθυμα- στη Μαδρίτη, σύμφωνα με την παραγγελία του φίλου και πελάτη του Χούστο Βάσκο, συντηρητή στο Μουσείο Ανθρωπολογίας του Μεξικού.
Εδώ, ο δημοφιλής πλην παράδοξος ντετέκτιβ αναζητά ένα ανεκτίμητο κομμάτι από συμπαγή χρυσό, το θώρακα του Μοκτεσούμα, που έχει εξαφανιστεί από την εθνική συλλογή και βρίσκεται στα χέρια Ευρωπαίων αρχαιοκάπηλων, ενώ μάχεται εναντίον της διάσημης Μαύρης Χήρας- μιας ξεπεσμένης πρώην ερωμένης ενός πρώην προέδρου του Μεξικού.
Ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ ισορροπεί υποδειγματικά το μυστήριο με το κοινωνικό υπόβαθρο της νουβέλας του, συνδυάζοντας απαράμιλλα την νουάρ ιστορία με την πολιτική και την Ιστορία. Είναι ίσως από τους λίγους σύγχρονους συγγραφείς του είδους που μπορεί να μιλάει με ανάλαφρο τρόπο για σοβαρά θέματα, αναδεικνύοντας -ωστόσο- με ακρίβεια τα καθημερινά προβλήματα μέσα από την αστυνομική πλοκή – κάτι το οποίο συμβαίνει, με τρόπο καθηλωτικό, και στο «Μια εύκολη υπόθεση».
Η ζωή του ιδιόρρυθμου ντετέκτιβ Έκτορ Μπελασκοαράν Σάιν έχει αναστατωθεί από τον θάνατο της μητέρας του και τις αποκαλύψεις για την κρυφή ζωή του πατέρα του. Επιπλέον, εκτός από τις εξουθενωτικές αϋπνίες, καλείται να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα τρεις υποθέσεις: να ανακαλύψει ποιος και γιατί απειλεί τη ζωή της έφηβης κόρης μιας πρώην στάρλετ ταινιών σαπουνόπερας, να λύσει το μυστήριο της δολοφονίας ενός μηχανικού σε ένα εργοστάσιο όπου διεξάγεται ένας ανελέητος αγώνας ανάμεσα στους απεργούς και την εργοδοσία και να αναζητήσει τον λαϊκό ήρωα και ηγέτη της Μεξικανικής Επανάστασης Έμιλιάνο Ζαπάτα, για τον οποίο υπάρχουν πληροφορίες ότι δεν σκοτώθηκε αλλά κρύβεται σε μια σπηλιά έξω από την Πόλη του Μεξικού.
Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα είναι το δεύτερο της σειράς με τον διάσημο πλέον ντετέκτιβ Μπελασκοαράν Σάιν του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ, που τον καθιέρωσε ως έναν από τους σημαντικότερους και επιδραστικότερους στιλίστες της λατινοαμερικάνικης αστυνομικής λογοτεχνίας.
Με έντονο το στοιχείο της μαύρης κωμωδίας και με αναφορές στην κοινωνική ιστορία, ο Τάιμπο συνθέτει ένα συναρπαστικό και μυστηριώδες αφήγημα με σκηνικό τη σκοτεινή όψη της Πόλης του Μεξικού. Κατά τα άλλα, σκοτεινές υποθέσεις, μια διάχυτη μελαγχολία, αλλά και υψηλής ποιότητας χιούμορ -μέσα από καταστάσεις σχεδόν σουρεαλιστικές- συνθέτουν το παζλ της αφήγησης: Μία αριστοτεχνική πλοκή η οποία εξυφαίνεται σαν ένας ιστός αράχνης που θα παγιδεύσει και τους πλέον απαιτητικούς αναγνώστες...
Ο Ιωσήφ ήρθε μετά
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 208
Ένα μωρό, ο Ιωσήφ, έρχεται στη ζωή στη θέση του αδερφού του, που δεν πρόλαβε να γεννηθεί. Μεγαλώνοντας, ενσαρκώνει το απόλυτο Κακό. Βασανίζει ανελέητα την αδερφή του, εξωθεί στην αυτοχειρία τη μητέρα και τον πατέρα του. Κοιτάσματα αναπάντεχης τρυφερότητας αναδύονται και συμπλέκονται με σκηνές απόλυτου μίσους, βίας και αναλγησίας. Στο βάθος, σαν σταθερός ίσκιος, η ιστορία της χώρας μας. Από τον εμφύλιο σπαραγμό στον σημερινό μετα-κόσμο. Πίσω από τις πιο αδιανόητες, παράδοξες συμπεριφορές, ο Ιωσήφ αρθρώνει το λογοκριμένο αίτημα των ημερών μας: «αγάπησέ με». Μείγμα διάχυτης σκοτεινιάς και μιας τρεμάμενης λάμψης, η ιστορία αυτή, βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, έρχεται να ταράξει το μυαλό και τις συνειδήσεις.
Το θηρίο στη ζούγκλα
Μετάφραση: Παλμύρα Ισμιρίδου
Εκδόσεις: Άγρα
Σελίδες: 116
Δέκα χρόνια μετά την πρώτη τους συνάντηση, ο Tζων Mάρτσερ συναντά τυχαία τη Mαίη Mπάρτραμ, που στο παρελθον τον είχε συναρπάσει στην Iταλία. Aπροσδόκητα, ένας νέος ακαριαίος έρωτας προκύπτει που τους προορίζει τον έναν για τον άλλο. Όμως, ένα μυστικό τους ενώνει και συνάμα τους χωρίζει. Για να ξεπεράσει αυτό το τελευταίο εμπόδιο, ο Tζων Mάρτσερ προτείνει στη Mαίη Mπάρτραμ μια διαβολική συνθήκη, που εκείνη έχει την αδυναμία να την αποδεχτεί. Aπό κει αρχίζει ενάντια στο «Θηρίο» μια αδιάλειπτη μοναχική πάλη, που η Mαίη Mπάρτραμ τη δίνει με μόνο όπλο τη μεγάλη της ευαισθησία και αιδώ.
Το «Θηρίο στη ζούγκλα» (1903), αριστουργηματική νουβέλα του Henry James (1843-1916), περιγράφει τον ολέθριο φόβο που γεννά απέναντι στη ζωή ο τυφλός εγωισμός. H τραγική ειρωνεία της ιστορίας υποδηλώνεται αποτελεσματικά, όταν ο Mάρτσερ αναγνωρίζει ότι υπήρξε «ένας άντρας της εποχής του, ο άντρας στον οποίο δεν επρόκειτο να συμβεί απολύτως τίποτα»: η εγωπάθειά του οδηγεί στο θάνατο τη Mαίη και τον καταδικάζει σε μια ύπαρξη δίχως ζωή. Εντυπωσιακά ευρηματικό, δαιδαλώδες, δεξιοτεχνικό αλλά και γεμάτο μυστικές κρύπτες το έργο του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα, δεν παύει να ξαφνιάζει και να αποκαλύπτεται -εκ νέου- μέσα από την ασυνήθιστη πολυμέρειά του. Κατά τα άλλα -και σε αυτό το έργο του μεγάλου συγγραφέα- κυριαρχούν η λεπτή ειρωνεία, η σάτιρα των ηθών της αστικής τάξης, καθώς και η προσήλωση στη λεπτομέρεια, η οποία συχνά παίρνει της διαστάσεις μιας απρόσμενης -και αινιγματικά γοητευτικής- εμμονής…
Βίκινγκς - Λεηλασία, φωτιά & ξίφος
Μετάφραση: Σωτήρης Σουλιώτης
Εκδόσεις: Historical Quest
Σελίδες: 592
Λεηλασία, Φωτιά & Ξίφος. Είναι γεγονός, πράγματι, ότι με αυτές τις τρεις λέξεις θα μπορούσε να συνοψιστεί η εποχή των Βίκινγκς, οι φοβεροί εκείνοι χρόνοι που ξεκίνησαν όταν οι μυστηριώδεις πολεμιστές του Βορρά άνοιξαν τα πανιά τους για να αναζητήσουν χρυσάφι, δόξα και, τελικά, νέα γη. Οι Βίκινγκς λεηλάτησαν, κατέκτησαν, κατέλαβαν εδάφη και εμπορεύτηκαν σε όλο τον γνωστό κόσμο. Ανέπτυξαν ένα εκτεταμένο εμπορικό και οικιστικό δίκτυο σε όχθες ποταμών και ακτές, και άφησαν ίχνη που εξακολουθούν να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του κοινού ιστορικού μας αφηγήματος. Έγιναν ξακουστοί πολεμιστές και έμποροι στον τότε γνωστό κόσμο και έλαβαν ενεργό μέρος στα βίαια παιχνίδια δύναμης κι εξουσίας - πολύνεκρες μάχες, αγώνες για την κυριαρχία σε πολιτικό επίπεδο, δολιοφθορές και ίντριγκες, αποτελούν όλα τα πρόσωπα του πολύπλευρου αφηγήματος της κυριαρχίας των Βίκινγκς στις θάλασσες. Στην πορεία τους, οι Βίκινγκς συνάντησαν έναν κόσμο διαιρεμένο σε βασίλεια, ηγεμονίες και χαλιφάτα, όπου ο Χριστιανισμός και το Ισλάμ ήταν οι κυρίαρχες και πλέον επεκτατικές θρησκείες. Όμως, στην κορυφή του πανθέου των Βίκινγκς στεκόταν πάντοτε ο Όντιν, και οι επαφές με διαφορετικές θρησκείες και κοσμοθεωρίες ήταν το κύριο χαρακτηριστικό της εποχής των ταξιδιών των Βίκινγκς από το σημερινό Βόρειο Ακρωτήριο ως την Αφρική και από τη Ρωσία ως τον Καναδά. Το βιβλίο αυτό καλύπτει μία περίοδο 800 ετών, από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως την πρώτη Σταυροφορία. Με άλλα λόγια, προσφέρει ένα πανόραμα του τρομερού, περιπετειώδους, και εν τέλει, θαυμαστού κόσμου των Βίκινγκς.
Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής
Μετάφραση: Μιχάλης Μακρόπουλος
Εκδόσεις: μεταίχμιο
Σελίδες: 560
Τo 1933, στα εβδομηκοστά του γενέθλια, ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης πεθαίνει σε ένα νοσοκομείο της Αλεξάνδρειας, αφήνοντας πίσω του ένα μικρό, επιμελημένο σύνολο 154 ποιημάτων, μαζί με σπαράγματα και χειρόγραφα ανολοκλήρωτων προσπαθειών. Σε όλη του τη ζωή ο Κωνσταντίνος προσπαθούσε να ελέγχει αυστηρά την κυκλοφορία των ποιημάτων του, όμως μετά τον θάνατό του η φήμη του εκτοξεύτηκε: έγινε ο Κ. Π. Καβάφης, ο παγκόσμιος ποιητής με τη γραφή που ξεπερνά τα στενά γεωγραφικά όρια της καταγωγής του και μέχρι σήμερα αγαπιέται και μεταφράζεται ευρέως. Στην παρούσα βιογραφία οι Gregory Jusdanis και Peter Jeffreys αποκαλύπτουν την πολυπλοκότητα της ζωής και του έργου του λαμπρού και γεμάτου ανησυχίες και ανασφάλεια ποιητή, που για την τέχνη του θυσίασε την αγάπη. Με σημαντικές λεπτομέρειες, παρουσιάζουν τη ζωή του νεαρού Κωνσταντίνου με την οικογένειά του, αλλά και την ενήλικη ζωή στην αγαπημένη του Αλεξάνδρεια, την πόλη που έθρεψε τη φαντασία του. Έπειτα από ενδελεχή αρχειακή έρευνα, έρχονται στην επιφάνεια οι σχέσεις του ποιητή με τους εφηβικούς του συντρόφους, τους φίλους του και τα πρόσωπα τα οποία στρατολόγησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο κυνήγι της δόξας. Ταυτόχρονα, παρακολουθούμε το λογοτεχνικό ταξίδι του Καβάφη, από τους πρώιμους πειραματισμούς έως την εκπληκτική εκ νέου προσέγγιση της ποίησής του στη μέση ηλικία, όταν αποκήρυξε πολλά απ’ όσα είχε γράψει και καλλιέργησε μια νέα ποιητική: το μοναδικό αυτό ύφος, το ερωτικό, φιλοσοφικό και γλωσσικά υπαινικτικό, αυτό που αναγνωρίζεται και θαυμάζεται ως καβαφικό.
