
Η ιστορία του τρόμου συνδέεται ήδη με την εμφάνιση των πρώτων ανθρώπων, μέσα σε ένα φυσικό περιβάλλον αφιλόξενο και παράλογο. Από τότε -δηλαδή- που ο πρωτόγονος άνθρωπος, αδύναμος και τρωτός, διαπίστωνε έκπληκτος ότι δεχόταν επιθέσεις από πηγές που αδυνατούσε ακόμη να κατανοήσει. Σταδιακά, άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι ο κίνδυνος, η απειλή, η επίθεση, τον παραμόνευε παντού, με τον ίδιο να μην νιώθει ποτέ ήσυχος, ποτέ σίγουρος, να βρίσκεται συνεχώς σε μία κατάσταση επαγρύπνησης. Ένας αναπόδραστος εφιάλτης έμοιαζε να τον κυκλώνει και να του δημιουργεί τον πανικό, τον τρόμο, την ανησυχία, το άγχος.
Το αρχέγονο άγχος του τρόμου, ακολούθως, προέρχεται πάντα από αυτήν τη συναίσθηση της αδυναμίας μας να επιβιώσουμε, να σωθούμε από μια επικείμενη, συχνά απρόσμενη και συνήθως αναπόφευκτη καταστροφή. Αυτήν την παρατεταμένη αγωνία, μπροστά σε συνθήκες δυσμενείς και απρόβλεπτες εκμεταλλεύεται ουκ ολίγες φορές η λογοτεχνία του τρόμου για να μας υπενθυμίσει ότι ο επιθυμητός έλεγχος των καταστάσεων από τον άνθρωπο ενίοτε του διαφεύγει. Και τότε τα πάντα μπορούν να συμβούν. Λίγο να αλλάξουν κάποιες παράμετροι και να αναδειχθούν μερικές απρόσμενες λεπτομέρειες και η ισορροπία της καθημερινότητας μοιάζει να διαταράσσεται ανεπιστρεπτί.
Αυτές ακριβώς τις μικρές και προσεκτικά σχεδιασμένες μετατοπίσεις από μία πλασματική αίσθηση ασφάλειας σε περιοχές επισφαλείς και αβέβαιες για την ανθρώπινη επιβίωση, διερευνάει εξονυχιστικά ο Στήβεν Κινγκ με το πολυεπίπεδο έργο του. Πρόκειται -στην ουσία- για επιμελημένες σπουδές πάνω στον τρόμο και τις συνθήκες εμφάνισής του, με τις οποίες ο συγγραφέας επιχειρεί να ανιχνεύσει εκείνες τις οδυνηρές αλήθειες που κρύβονται πίσω από την επιφανειακή τάξη των πραγμάτων.
Στην πραγματικότητα αυτό που καταφέρνει ο Κινγκ -σε μυθιστορήματα όπως «Η Λάμψη», «Μίζερι» και «Νεκρή Ζώνη»- είναι να οδηγήσει τον αναγνώστη στη μυστική δίοδο ενός δωματίου που μόνο εκείνος γνώριζε -εκ των προτέρων- την ύπαρξή του. Ένας χώρος που άλλοτε μοιάζει με αίθουσα βασανιστηρίων της Ιεράς Εξέτασης και άλλοτε με τον παράξενο και εφιαλτικό κόσμο των παρασκηνίων μιας απάνθρωπης καθημερινότητας.
Πιο σκοτεινό κι απ’ το σκοτάδι
Μετάφραση: Μιχάλης Μακρόπουλος
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Σελίδες: 704
Όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει στην «Αστυνομία της Βιβλιοθήκης» (1990) όπου ένας ασφαλιστής επισκέπτεται έπειτα από πολλά χρόνια τη Δημοτική Βιβλιοθήκη και έχει μια κάπως παράξενη συνομιλία με τη βιβλιοθηκάριο. Εκείνη, μεταξύ σοβαρού και αστείου, τον απειλεί ότι αν καθυστερήσει την επιστροφή των δύο βιβλίων που πήρε, θα του στείλει τον «Αστυνόμο της Βιβλιοθήκης». Ο ασφαλιστής χαμογελάει κάπως αμήχανα και μετά από δύο μέρες διαπιστώνει με έκπληξη ότι τα βιβλία δεν βρίσκονται πια στην κατοχή του, αλλά έχουν χαθεί. Και η διεστραμμένη, απόκοσμη βιβλιοθηκάριος, τηρεί κατά γράμμα την υπόσχεσή της, ξαναζωντανεύοντας τις πιο μύχιες φοβίες της παιδικής του ηλικίας.
Εδώ, έχουμε μία τυπική ιστορία του Κινγκ όπου η αντιστροφή των καταστάσεων επιβάλλεται περίπου νομοτελειακά και ο ήρωας, ένας συνηθισμένος άνθρωπος, μετατρέπεται σε έρμαιο ασυνήθιστων και εφιαλτικών γεγονότων. «Για μένα ό,τι συμβαίνει στους χαρακτήρες καθώς εκτυλίσσεται μια ιστορία εξαρτάται αποκλειστικά από το τι ανακαλύπτω γι’ αυτούς καθώς προχωρώ, από το πώς αναπτύσσονται. Μερικές φορές αναπτύσσονται λίγο. Αν αναπτυχθούν πολύ, αρχίζουν να επηρεάζουν την πορεία της ιστορίας αντί να συμβαίνει το αντίστροφο» εξηγεί ο Αμερικανός συγγραφέας.
Έτσι, με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η αληθοφάνεια του όλου εγχειρήματος, αφού η υπόθεση που παρακολουθούμε αλληλεπιδρά με τις εκάστοτε άγνωστες φοβίες του κεντρικού χαρακτήρα οδηγώντας σε ανατριχιαστικά απρόβλεπτες, ακραίες, αλλά και λογικοφανείς καταστάσεις. Με την παρούσα εξαιρετική έκδοση με τίτλο «Πιο σκοτεινό κι απ’ το σκοτάδι», ο Στίβεν Κινγκ μοιράζεται με τον αναγνώστη μία σειρά από ιστορίες που μετατρέπουν μια απλή φαινομενικά υπόθεση σε μακάβριο θέατρο δέους και φόβου.
Πρόκειται για μια ολοκαίνουρια συλλογή δώδεκα ιστοριών, ανάμεσά τους και κάποια από τα καλύτερα που έχει γράψει. Για μισό αιώνα ο Κινγκ είναι κορυφαίος στο είδος, κι αυτά τα διηγήματα με θέμα τη μοίρα, τη θνητότητα, την τύχη και την καθημερινότητα, όπου οτιδήποτε μπορεί να συμβεί, είναι τόσο πλήρη και καθηλωτικά όσο τα κορυφαία από τα μυθιστορήματά του, γεμάτα νοήματα και απολαυστικά στην ανάγνωσή τους.
Το «Δύο ταλαντούχοι μπάσταρδοι» εξερευνά το επί μακρόν κρυμμένο μυστικό για το πώς αυτοί οι δύο άνδρες απόκτησαν τα ταλέντα τους. Στον «Εφιάλτη του Ντάνι Κάφλιν», μια πρωτόγνωρη μεταφυσική αναλαμπή ανατρέπει δεκάδες ζωές, και με πιο ολέθριο τρόπο αυτήν του Ντάνι. Στους «Κροταλίες», συνέχεια του εμβληματικού «Κούτζο», ένας χήρος βυθισμένος ακόμα στο πένθος πηγαίνει στη Φλόριντα αποζητώντας πρόσκαιρη ανακούφιση, αλλά αυτό που βρίσκει είναι μια αναπάντεχη κληρονομιά - με βαριές δεσμεύσεις.
Επιπλέον, στο διήγημα «Αυτοί που βλέπουν όνειρα», ένας λιγομίλητος βετεράνος του Βιετνάμ απαντά σε μια αγγελία για δουλειά και μαθαίνει ότι μερικές γωνιές του σύμπαντος καλό είναι να μένουν ανεξερεύνητες. Όσο για το διήγημα «Ο Άνθρωπος Απάντηση», θέτει το ερώτημα αν το να γνωρίζεις το μέλλον είναι καλό ή κακό και μας θυμίζει ότι μια ζωή σημαδεμένη από μια αβάσταχτη τραγωδία μπορεί παρ’ όλα αυτά να έχει νόημα. Η ικανότητα του Αμερικανού συγγραφέα να ξαφνιάζει, να καταπλήσσει και ταυτόχρονα να μεταφέρει στους αναγνώστες των ιστοριών του–εντελώς απρόσμενα- τον τρόμο, είναι απλώς απαράμιλλη.
Και, βέβαια, δεν είναι υπερβολή να ισχυριστούμε ότι ο Κινγκ παίζει μαζί μας, αλλά παίζει στα σοβαρά, γνωρίζοντας πότε μπορεί να υπερβαίνει τα όρια μας. «Όλοι μας οι φόβοι είναι μέρος του μεγάλου φόβου, του φόβου του θανάτου. Φοβόμαστε το κορμί κάτω από το σάβανο: είναι το κορμί μας» είχε πει κάποτε ο ίδιος, για να καταλήξει χαρακτηριστικά: «Και η μεγάλη απήχηση των μυθιστορημάτων τρόμου στο πέρασμα των χρόνων οφείλεται στο ότι χρησιμεύουν -τελικά- σαν μια πρόβα του δικού μας θανάτου»…
ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ
Το μακρύ ταξίδι της μίας μέσα στην άλλη
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 400
Μια απελπισμένη γυναίκα στην εμμηνόπαυση αρχίζει να βλέπει παράξενα όνειρα -με Παναγίες, τίγρεις, αγελάδες, τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, τη Μέριλυν Μονρόε, τη μητέρα του Μπενίτο Μουσσολίνι-, όνειρα από τα οποία ξυπνάει κάθε βράδυ στις 4:30 ακριβώς. Για να ερμηνεύσει τη νυχτερινή ζωή της, επιδιώκει συναντήσεις με τις γυναίκες της οικογένειας: την κόρη, την αδερφή και τη μητέρα της. Κι ενώ οι συζητήσεις αρχίζουν να ξεμπλέκουν το κουβάρι της κοινής τους ζωής, τα όνειρα ξαφνικά σταματούν. Στρέφεται τότε σε άλλες γυναίκες, από τη μητέρα της Ελένης Τοπαλούδη ως μια δεκάχρονη Αφγανή που αποχωρίστηκε ξαφνικά τη μαμά της. Κι αρχίζουν να παρελαύνουν στρατιές γυναικών που γεννούν, υιοθετούν, φροντίζουν ή αρνούνται να φροντίσουν. Καθώς οι εξομολογήσεις τους συσσωρεύονται και διανθίζονται από τεστ γνώσεων, επιτραπέζια παιχνίδια, παραμύθια, μαθήματα ετυμολογίας, θρησκευτικών και ζωολογίας, οι εμπειρίες τους εγκιβωτίζονται η μια μέσα στην άλλη, όπως τα μωρά στις κοιλιές των μαμάδων τους.
Ηθοποιός
Μετάφραση: Μαρία Φακίνου
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 308
Η Κάθριν Ο'Ντελ είναι μια θρυλική φυσιογνωμία του ιρλανδικού θεάτρου. Ξεκίνησε με έναν περιοδεύοντα θίασο και σταδιακά γνώρισε την επιτυχία στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου, στο Μπρόντγουεϊ και τελικά στο Χόλιγουντ. Καθώς η κόρη της, η Νόρα, ανατρέχει στην εντυπωσιακή καριέρα και στην μποέμικη ζωή της μητέρας της, αρχίζει να σκαλίζει μυστικά και των δυο τους από χρόνια φυλαγμένα. Κάποια στιγμή, όταν η Κάθριν έβλεπε το άστρο της στο καλλιτεχνικό στερέωμα να σβήνει, οδηγήθηκε σε μια αλλόκοτη εγκληματική πράξη. Η Νόρα, θέλοντας πια να διαφυλάξει την κληρονομιά της διάσημης μητέρας της, επανεξετάζει κάθε ανομολόγητη πτυχή της πορείας της. Παράλληλα, αποκαλύπτει τη δική της ιστορία σεξουαλικής και συναισθηματικής ενηλικίωσης. Με αφορμή το επίπονο παρελθόν δύο γυναικών, δύο θυμάτων κακοποίησης που δεν μίλησαν ποτέ, το βιβλίο αυτό μας ρίχνει στη δίνη μιας άγριας και τρυφερής αγάπης. Με αφήγηση σαρωτική, με ένα ύφος άλλοτε λυρικό και άλλοτε κοφτερό σαν λεπίδα, η Ανν Ένραϊτ καταθέτει ένα ευφυέστατο μυθιστόρημα για τη φήμη, την εξουσία, τη βία, αλλά και τη συγκινητική προσπάθεια μιας κόρης να κατανοήσει τις κρυμμένες αλήθειες της μητέρας της.
Το μπλε φεγγάρι
Μετάφραση: Νίκος Πιτσίνος
Εκδόσεις: Νύμφη
Σελίδες: 126
Στο έργο του Laurence Housman, «Το Μπλε Φεγγάρι», οι αναγνώστες μεταφέρονται σε ένα μυστικιστικό βασίλειο όπου οι αρχαίοι θρύλοι και η λαογραφία ζωντανεύουν. Η παρούσα ανθολογία διηγημάτων, διατρέχεται σελίδα με την σελίδα, από έναν άκρατο μαγικό ρεαλισμό, ενώ βρίθει ποιητικού λόγου, αντλώντας έμπνευση από τον ρομαντισμό και το κίνημα των προ-Ραφαηλιτών. Οι ζωντανές περιγραφές και η περίπλοκη αφήγηση δημιουργούν μια ονειρική ατμόσφαιρα που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη από την αρχή μέχρι το τέλος. Η ιστορία διερευνά ζητήματα που αφορούν την αγάπη, το πεπρωμένο και το υπερφυσικό, καθιστώντας το ένα διαχρονικό λογοτεχνικό έργο που μπορούν να απολαύσουν αναγνώστες όλων των ηλικιών. Το «Μπλε Φεγγάρι» ξεχωρίζει για τη λυρική του πρόζα και τη σαγηνευτική του αφήγηση, αναδεικνύοντας το ταλέντο (σε περίσσεια) του Housman, ενώ παράλληλα τον καταδεικνύει ως έναν από τους κορυφαίους λογοτέχνες.
Βινούσκα
Εκδόσεις: Διόπτρα
Σελίδες: 316
Ο Λάζαρος είναι υποψήφιος διδάκτορας φιλολογίας -τα τελευταία σχεδόν δέκα χρόνια- και παράλληλα δουλεύει στην οικογενειακή επιχείρηση, ένα βιντεοκλάμπ του οποίου οι πελάτες μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Στην πραγματικότητα, βέβαια, ο Λάζαρος είναι επαγγελματίας δολοφόνος με την κωδική ονομασία Βινούσκα. Μέχρι που θα αναλάβει μια δουλειά η οποία θα ανατρέψει τα πάντα και ο Λάζαρος θα κληθεί να αντιμετωπίσει καταστάσεις που σε καμία περίπτωση δεν μπορούσε να φανταστεί. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης, το οποίο –μεταξύ άλλων- μιλάει για τη γενιά των ανθρώπων που μεγάλωσαν μέσα στην οικονομική κρίση, για την παρατεταμένη ανεργία των νέων, για την κατάθλιψη, την οικογένεια, την αίσθηση ασφυξίας και την αναπόδραστη πραγματικότητα.