«Ο νέος Νονός», «απόγονος του Πολίτη Κέιν», «ογκόλιθος», «μια από τις καλύτερες αμερικάνικες ταινίες όλων των εποχών»: αυτές ήταν οι "ψύχραιμες" πρώτες αντιδράσεις των συγκλονισμένων κριτικών μετά την παγκόσμια πρεμιέρα του έπους The Brutalist στο τελευταίο φεστιβάλ της Βενετίας. Η ταινία του 36χρονου Μπρέιντι Κορμπέ, μόλις η τρίτη του μετά το The Childhood of a Leader και το Vox Lux, έφυγε από εκείνο το φεστιβάλ με το βραβείο σκηνοθεσίας και συνέχισε την απίστευτη πορεία καλλιτεχνικής αναγνώρισης μέχρι τα φετινά Όσκαρ, στα οποία έχει 10 υποψηφιότητες.
Στο επίκεντρο του τεράστιου εγχειρήματος βρίσκεται ο Έιντριεν Μπρόντι, που διεκδικεί το δεύτερό του Όσκαρ Α’ ανδρικού ρόλου (δύο δεκαετίες μετά τη νίκη του για τον Πιανίστα) για τον ρόλο του αρχιτέκτονα Λάζλο Τοθ, ενός ουγγρικής καταγωγής Εβραίου και επιζώντα του Ολοκαυτώματος. Έχοντας μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1947 με τη σύζυγό του (την οποία υποδύεται η επίσης υποψήφια για Όσκαρ Φελίσιτι Τζόουνς), προσπαθεί να ξαναχτίσει τη ζωή και την καριέρα του στη σκιά του αμερικανικού ονείρου. Η πορεία του ζευγαριού παίρνει μια κομβική στροφή όταν ένας πλούσιος βιομήχανος (ο επίσης υποψήφιος για Όσκαρ Γκάι Πιρς) αναθέτει στον Λάζλο να σχεδιάσει ένα φιλόδοξο μνημείο του μοντερνισμού.
Είστε πάντα ένας πολύ αφοσιωμένος ηθοποιός, αλλά ήταν αυτός ο ρόλος κάτι διαφορετικό από τις προηγούμενες δουλειές σας; Πώς σας βοήθησε το καλλιτεχνικό σας υπόβαθρο, αλλά και η οικογενειακή σας ιστορία -η μητέρα σας που γεννήθηκε στην Ουγγαρία κατά τη διάρκεια του πολέμου και οι ρίζες της- στην κατανόηση αυτού του χαρακτήρα;
Πρώτα απ 'όλα, αυτά είναι πολύ καλά λόγια και μια πολύ ευγενική ερώτηση. Ήταν μια αξιοσημείωτη εμπειρία για μένα από πολλές απόψεις, λόγω των άμεσων παραλληλισμών της δικής μου οικογενειακής ιστορίας και της εμπειρίας ενός ρόλου σαν αυτόν. Είναι ένα οικουμενικό ζήτημα -νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι είναι απόγονοι οικογενειών μεταναστών- αλλά το να μπορώ να μιλήσω με τη δική μου κατανόηση αυτού του ταξιδιού, ήταν πολύ σημαντικό για μένα. Όχι μόνο η μητέρα μου και οι γονείς της έφυγαν από τη Βουδαπέστη το 1956 κατά τη διάρκεια της επανάστασης και μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά το ταξίδι της μητέρας μου είναι το ταξίδι ενός καλλιτέχνη. Είναι φωτογράφος και έχει αφιερώσει τη ζωή της στο να αφήσει πίσω της ένα έργο. Και, προφανώς, υπάρχουν παραλληλισμοί με τον Λάζλο, από αυτή την άποψη. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο οι εμπειρίες της από το παρελθόν της έχουν επηρεάσει τη δουλειά της είναι κάτι που γνωρίζω πολύ καλά - όχι μόνο τη δουλειά της αλλά και τη συμπονετική της φύση και το πώς βλέπει τον κόσμο. Νομίζω ότι έχει επηρεάσει τη δουλειά μου και τις επιλογές μου ως ηθοποιό. Είναι εκπληκτικό να αναπαριστώ τους παραλληλισμούς των ταξιδιών της μητέρας μου και να το ενσωματώνω αυτό σε κάτι. Είναι πολύ σημαντικό για μένα.
Παίζοντας αυτό το ρόλο, τι μάθατε για την αρχιτεκτονική - και την επιμονή;
Έχω από καιρό αληθινή αγάπη και σεβασμό για την αρχιτεκτονική και το design, και απέκτησα μια μεγαλύτερη γνώση γι΄ αυτά παίζοντας τον Λάζλο. Μπορώ να ταυτιστώ και καταλαβαίνω πως κάθε καλλιτέχνης χρησιμοποιεί τις εμπειρίες του στη δουλειά του… Μεγάλο μέρος της αφήγησης αφορά το πώς η μεταπολεμική αρχιτεκτονική επηρεάστηκε από τα τραύματα του πολέμου. Υπάρχει ένας συμβολισμός αυτής της έννοιας για τον Λάζλο στο σενάριο. Το να βλέπεις αυτό το κτίσμα, με τον εξωτερικό τοίχο και τον τεράστιο εσωτερικό χώρο, είναι πολύ αντιπροσωπευτικό για όλα αυτά που έχουν χαθεί - και για το κενό που έχει μέσα του ως άνθρωπος. Ωστόσο, υπάρχει και η πνευματική αναζήτηση και η προσβασιμότητα σε μια ανώτερη δύναμη μέσα από τα ύψη, μέσω του φωτός και μέσα από όλες τις καλλιτεχνικές μορφές έκφρασης που είναι ενσωματωμένες [στο έργο], που μιλούν για το ατομικό ταξίδι και τη λαχτάρα του αρχιτέκτονα ως καλλιτέχνη.
Οι σκηνές στην Καρράρα θυμίζουν Ταρκόφσκι. Ναι μεν αντιλαμβάνεσαι τον τόπο πνευματικά ή οικολογικά, αλλά ποιες ήταν οι προσωπικές σου εμπειρίες από την παρουσία σου εκεί;
Συμφωνώ, είναι περίπλοκο. Στην πραγματικότητα οι πόροι για τα αγαθά που έχουμε γύρω μας -τα τραπέζια βελανιδιάς και τα όμορφα πράγματα που θέλουν να αποκτήσουν οι άνθρωποι- υπάρχουν σε πεπερασμένη ποσότητα και δυστυχώς η συγκομιδή τους γίνεται σε υπερβολικό βαθμό. Αλλά νομίζω ότι η απεραντοσύνη αυτού του χώρου και οι οπτικές του ιδιότητες, τόσο το μεγαλείο όσο και οι απόκοσμες πτυχές, τον έκαναν τόσο μοναδικό. Αυτοί οι τάφοι σαν σπήλαια, περιτριγυρισμένοι από μαρμάρινους τοίχους που σχηματίστηκαν με ανασκαφή -αλλά ήταν και ανακτορικοί τάφοι- έχουν μια ενέργεια, έτσι δεν είναι; Ένιωθα την παρουσία ενός τρομερού συναισθήματος που σε συνθλίβει και σε απογειώνει ταυτόχρονα. Ωστόσο, υπάρχει κι ένα άλλο επίπεδο πολυπλοκότητας. Αυτό το λατομείο μαρμάρου είναι στην πραγματικότητα το λατομείο ενός φίλου μου. Ο Μπρέιντι μού είχε πει ότι βρισκόταν στην Ιταλία και πάσχιζε να βρει λατομεία. Του είπα, «άστο σε μένα». Μέσα σε δύο ή τρεις ώρες, ο Μπρέιντι μου στέλνει μια selfie αγκαλιά με το φίλο μου, που έχει οικογενειακό λατομείο. Αυτή η σύνδεση μας επέτρεψε να έχουμε πρόσβαση σε μια τόσο εκπληκτική τοποθεσία, που πραγματικά απογείωσε την ταινία.
Υπάρχουν τόσες δύσκολες και πολυεπίπεδες σκηνές στην ταινία. Πώς ήταν όταν είδες την ταινία για πρώτη φορά; Ήταν στο φεστιβάλ Βενετίας;
Ναι, εκεί ήταν. Η Βενετία ήταν φοβερή. Είχα δει μόνο μια πρώτη, ανολοκλήρωτη εκδοχή της ταινίας, αλλά η όταω την είδα στη Βενετία ήταν το κάτι άλλο. Το βενετσιάνικο τελετουργικό ήταν θεαματικό, σουρεαλιστικό και πανέμορφο. Το να κάθομαι εκεί με τους συναδέλφους μου που δούλεψαν τόσο σκληρά, δίπλα στον Μπρέιντι, και να νιώθω το αποκορύφωμα όλων των προσπαθειών μας να γίνεται δεκτό με αγάπη ήταν πολύ συγκινητικό. Το να έχεις ξεπεράσει όλους τους αγώνες για τη δημιουργία αυτής της ταινίας -όχι μόνο τις δυσκολίες των περιορισμένων προϋπολογισμών και των χρονικών περιορισμών, αλλά όλα τα χρόνια της ζωής μας που αφιερώσαμε σε αυτή τη δουλειά- σε κάνει να νιώθεις θριαμβευτής. Ήταν μια προσπάθεια περισσότερων από 7 ετών για τον Μπρέιντι. Εγώ έλαβα το σενάριο πριν 5 χρόνια, μετά εξαφανίστηκε και επανήλθε ως εκ θαύματος. Υπάρχουν τόσα πολλά που διακυβεύονται και τόσα πολλά που αντιπροσωπεύει αυτή η ταινία. Η στιγμή του εορτασμού με ανθρώπους που αγαπούν και υποστηρίζουν τους κόπους σου μοιάζει θεραπευτικό, όπως και για μένα το να έχω δώσει κάτι πίσω, βοηθώντας να μεγαλώσουν τα συναισθήματα όλων αυτών των ανθρώπων... Ήταν πραγματικά ξεχωριστό.
Ως ηθοποιός που πάντα αναζητούσε φρέσκιες φωνές δημιουργών και ανάλογα σενάρια, είναι δύσκολο να τα βρείτε αυτές τις μέρες;
Είναι μια πρόκληση. Όλοι λαχαταράμε να βρούμε πράγματα που έχουν βαθύ νόημα για εμάς, και γι' αυτό όταν συναντάς κάτι σαν το The Brutalist, [καταλαβαίνεις ότι είναι] πολύ βαθύ. Νομίζω ότι μιλάω εκ μέρους όλων [των συντελεστών] όταν λέω ότι έχουμε συγκινηθεί απίστευτα από αυτή την εμπειρία. Ήταν μεταμορφωτική, αναζωογονητική και εμπνευσμένη με πάρα πολλούς τρόπους. Νομίζω ότι το έργο του Μπρέιντι ανυψώνει πραγματικά τον κινηματογράφο. Αυτό που κατάφερε να πετύχει με πενιχρά μέσα, δηλαδή να πει μια ιστορία με τέτοια απεραντοσύνη και όλη αυτή την ανθρωπιά, είναι πραγματικά ξεχωριστό. Έχει κάνει κάτι πολύ ατρόμητο. Τ έκανε με γενναιότητα, όχι φυσικά χωρίς φόβο, χωρίς δυσκολίες και χωρίς θυσίες. Τον επαινώ και νομίζω ότι είμαστε όλοι πολύ ευγνώμονες που συμμετέχουμε σε κάτι τέτοιο. Ξέρω ότι αυτό ήταν ένα ταξίδι 7 ετών για εκείνον και για τη Μόνα Φάστβολντ, τη σύζυγο του Μπρέιντι και συν-σεναριογράφο του. Είναι πραγματικά υπέροχο που ολοκληρώθηκε και είμαι πραγματικά ευγνώμων που είμαι κομμάτι του.