Macbeth *****
ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Justin Kurzel
Πρωταγωνιστούν: Michael Fassbender, Marion Cotillard, David Thewlis
Διάρκεια: 113’
Ο Δούκας της Σκωτίας χάνεται στο δάσος, εκεί τρεις μάγισσες προφητεύουν την άνοδό του στη βασιλεία. Η απληστία του και οι κακόβουλες παραινέσεις της συζύγου του τον επηρεάζουν. Διεκδικεί το θρόνο με το δόλιο φόνο του Βασιλιά και κυριαρχεί στα εδάφη του. Η κυριαρχία του, όμως, δε θα αφήσει τους υπηκόους ικανοποιημένους. Χωρίς μοντερνισμούς και αταίριαστο, λαμπερό καστ, ο Justin Kurzel παραδίδει μαθήματα σαιξπηρικής διασκευής στον κινηματογράφο του σήμερα. Γεμάτη με ζόφο, βία και διατηρώντας τη μνημειακότητα του πρωτότυπου κειμένου λαμπερή μέσα στο βουτηγμένο σκοτάδι όραμά του, δίνει μια εκδοχή στο θεατρικό του Shakespeare σύγχρονη μεν, αλλά πιστή στη δραματικότητα της πλοκής και των χαρακτήρων. Και ο Michael Fassbender αποδεικνύει το ερμηνευτικό ειδικό του βάρος, καθώς αντιλαμβάνεται το χαρακτήρα που ενσαρκώνει και την παρανοϊκή μεγαλομανία του, ρίχνοντας τους τόνους όπου πρέπει και αποφεύγοντας τους αχρείαστους θεατρινισμούς και τις αντίστοιχες συμβάσεις. Θα μπορούσε να αποκαλείται και θεατρικός (ίσως και ιστορικός) ρεαλισμός όταν αφορά στην απεικόνιση της βαρβαρότητας.
Το κλασικό στην Τέχνη, πέραν από το χρονικό/ιστορικό παράγοντα που ορίζει την κλασική εποχή, ορίζεται ως τέτοιο ακριβώς λόγω της αδιάβρωτης αξίας του μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Αυτά τα έργα που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους, που αποτελούν σημεία αναφοράς, τα ιερά τέρατα που διδάσκονται στα πανεπιστήμια ως πυλώνες αυτού που αναγνωρίζουμε ως υψηλη Τέχνη. Συχνά, προσπαθώντας να διαλεχθούν με το κλασικό, μοντέρνοι σκηνοθέτες επιχειρούν να διασκευάσουν με τη δική τους οπτική, να δώσουν μια νέα ανάγνωση στο υπάρχον κείμενο. Από περίπτωση σε περίπτωση διαφέρουν τα αποτελέσματα, ειδικά αν μιλήσουμε για τα έργα του William Shakespeare, αλλιώς τα διασκευάζει και με μνημειώδη τρόπο ο Akira Kurosawa και αλλιώς προσπαθεί να εκμοντερνίσει (μάταια) το κείμενο του Κυμβελίνου ο Michael Almeryda.
Στο μακρύ κατάλογο των σαιξπηρικών διασκευών έρχεται να προστεθεί το Μάκβεθ (Macbeth) του Justin Kurzel, μια ταινία εξ αρχής καταδικασμένη να συγκριθεί με τον Θρόνο του Αίματος, την ίσως καλύτερη φιλμική διασκευή σαιξπηρικού έργου, πλάι στον Άμλετ (Gamlet) του Kozintsev και τον Οθέλλο του Orson Welles –κάποιοι ίσως προσέθεταν και το Ρωμαίος Και Ιουλιέτα του Baz Luhrman. Αλλά ο Kurzel δε μοιάζει να πτοείται από τον «ανταγωνισμό». Αντιθέτως δείχνει να έχει πίστη στις ικανότητές του να μεταφέρει το θεατρικό έπος με όλη του τη ζοφερότητα και το απύθμενο σκότος των χαρακτήρων. Η Σκωτία σχεδόν ποτέ δε λούζεται από το φως του ήλιου, ο οποίος παραμένει κρυμμένος πίσω από σύννεφα και όταν τα κεριά σπάνε λίγο το μαύρο με το χρυσαφίζον χρώμα τους καταλήγουν να θυμίζουν ένα μυστηριακό σφουμάτο. Πρόκειται για μια πλοκή καταραμένων χαρακτήρων που παραδίδονται άνευ όρων στο ψυχικό τους σκοτάδι προκειμένου να ικανοποιήσουν τη μεγαλομανία τους. Ένα σκοτάδι που στη φωτογραφία της ταινίας καταλήγει να ξεφεύγει από τον ατομικό ψυχισμό και να μολύνει το γύρω περιβάλλον, ενώ εκτυλίσσονται οι βαρβαρότητες της πλοκής. Βαρβαρότητες που θα απεικονιστούν κατ’ αναλογία με την τραγικότητα της μοίρας του Δούκα που δεν ερμήνευσε τον χρησμό όπως έπρεπε.
Παρά την ασφυκτική ατμόσφαιρα, όμως, δεν παύει να διατηρεί ζωντανό το λυρισμό του κειμένου. Βάρβαρος στη συγκεκριμένη περίπτωση δε σημαίνει απολίτιστος, αλλά αυτό το πολιτισμένο κτήνος που μπορεί να αιματοκυλίσει το Παλάτι, όχι για την ανατροπή, αλλά για να ανέλθει στο θρόνο του. Και μιλώντας για τον κεντρικό πρωταγωνιστή, επαναλαμβάνουμε το πόσο ισχυρός αποδεικνύεται ο Michael Fassbender μπροστά στα γιγάντια παπούτσια που καλείται να φορέσει και πόσο δεινός χορευτής γίνεται σε αυτόν τον πολεμικό χορό. Βλοσυρός, παράφρων, μεθυσμένος από τα κάλλη της εξουσίας που του προφήτευσαν τρία αλλόκοσμα πλάσματα, αποδεικνύεται πομπώδης μέσω της λακωνικότητάς, του στιβαρού και ρεαλιστικού του παιξίματος που ελάχιστα θυμίζει τη θεατρική καταβολή του ρόλου με την αποφυγή των συμβάσεων.
Μετά από τον καταιγισμό των Νυχτών Πρεμιέρας, η προσγείωση κάθε άλλο παρά ασύμμετρη αποδεικνύεται στην εβδομαδιαία καθημερινότητα της αίθουσας. Αποτρόπαιο και συνάμα υπνωτιστικό, το Μάκβεθ αποτελεί μια δύσμορφη εμπειρία που αποδεικνύει την αδερφική ρίζα της τραγωδίας και του έπους. Στην αναμονή μιας πλούσιας εβδομάδας, βαριανασαίνουμε μπροστά στη σκηνοθετική δεινότητα του Kurzel. What Fools These Mortals Be.
Βόλτα Στο Κενό (The Walk) ***1/2**
ΗΠΑ, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Robert Zemeckis
Πρωταγωνιστούν: Joseph Gordon-Levitt, Ben Kingsley, Charlotte Le Bon
Διάρκεια: 123’
Ο μουρλός Γάλλος σχοινοβάτης Philippe Petit, δοκιμάζει το 1974 τα όριά του, επιχειρώντας ένα εντελώς ριψοκίνδυνο εγχείρημα. Να ακροβατήσει μεταξύ των Διδύμων Πύργων χωρίς κανένα προστατευτικό μέσο. Βέβαια, μέχρι να φτάσει στην κρίσιμη εκείνη ημερομηνία της 7ης Αυγούστου, έχει αναπτύξει όλων των ειδών τις σχέσεις με διάφορα άτομα που προτίθενται να τον βοηθήσουν στην εκτέλεση του σχεδίου του. Ο Joseph Gordon-Levitt, ένα από τα αυθεντικότερα ταλέντα της εποχής μας, παίρνει σχεδόν όλο το βάρος της ταινίας στην πλάτη του με την εντυπωσιακή του ερμηνεία και αποδεικνύεται η κατάλληλη επιλογή για έναν τόσο ιδιαίτερο ρόλο όσο ενός θεοπάλαβου Γάλλου κασκαντέρ. Η σκηνοθεσία αποδεικνύεται θεσπέσια και αρκετά φιλόδοξη και έτσι συναρμολογείται μια ταινία αντάξια του τολμηρού θέματος που περιγράφει.
Θυσιάζοντας Ένα Πιόνι (Pawn Sacrifice) *****
ΗΠΑ, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Edward Zwick
Πρωταγωνιστούν: Tobey Maguire, Liev Schreiber, Peter Skarsgård
Διάρκεια: 116’
Ο Bobby Fischer είναι ένας από τους μοναδικούς ανθρώπους που κατάφερε να αποκτήσει διεθνή φήμη μέσω των σκακιστικών του ικανοτήτων. Το 1972, ενώ ο Ψυχρός Πόλεμος και ο φόβος της Σοβιετικής Απειλής μαστίζει τον Δυτικό κόσμο, ο Fischer συμμετέχει στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Σκακιού, έχοντας ως κύριο αντίπαλο των Ρώσο Πρωταθλητή Boris Spassky. Ο χαρακτήρας της παρτίδας τους αποκτά τεράστιο μέγεθος όταν στα πρόσωπά τους αντιπροσωπεύεται ένα ολόκληρο έθνος. Ο Edward Zwick καταφέρνει με ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία να αποδώσει το ψυχροπολεμικό κλίμα, την αγωνία που υφίσταται ο παίκτης του σκακιού (και επί του προκειμένου εκπρόσωπος μιας παγκόσμιας υπερδύναμης) και να αποδώσει το διαρκές παιχνίδι μυαλού, χωρίς να φανεί ψυχροπολεμικά μισαλλόδοξος. Ο Tobey Maguire αποδεικνύεται παράδοξα ταιριαστή επιλογή για να ενσαρκώσει τον άσσο του σκακιού και να αφήσει τις δραματικές προεκτάσεις του χαρακτήρα του να βγουν προς τα έξω. Μια ευχάριστη βιογραφική ταινία με ένταση.
Ο Αρχάριος (The Intern) **1/2***
ΗΠΑ, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Nancy Meyers
Πρωταγωνιστούν: Robert De Niro, Anne Hathaway, Adam DeVine
Διάρκεια: 121’
Αν και συνταξιούχος, ο αρκετά επιτυχημένος επιχειρηματίας εβδομηντάρης Ben απαντά σε μια αγγελία μιας διαδικτυακής επιχείρησης μόδας που αναζητά ηλικιωμένους συνεργάτες. Σκεπτική στην αρχή, η νεαρότερη ιδιοκτήτρια του ιστότοπου, Jules, εκτιμά την εμπειρία του νέου μέλους της επιχείρησής της, από τον οποίο λαμβάνει πολύ χρήσιμες συμβουλές. Γλυκό και διασκεδαστικό, δε σταματά να έχει και μια τάση συναισθηματικής υπερβολής που ρίχνει το ρυθμό με τη σοβαροφάνειά τους. Επιπλέον, παραμένει αρκετά συντηρητικό στο χιούμορ του, δεν ξεφεύγει καθόλου από τα όσα κλισέ χαρακτηρίζουν αυτού του είδους τις ταινίες, αλλά τουλάχιστον η αξιοπρεπής ερμηνεία του De Niro αποζημιώνει για τις αρκετές μέτριες στιγμές. Σε καμία περίπτωση η καλύτερη κωμωδία της χρονιάς όπως ισχυρίζεται η καμπάνια της, αλλά τουλάχιστον δε δυσαρεστεί αφόρητα.
Κανίβαλοι (The Green Inferno) *****
ΗΠΑ, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Eli Roth
Πρωταγωνιστούν: Lorenza Izzo, Ariel Levy, Aaron Burns
Διάρκεια: 100’
Μια ομάδα φοιτητών με οικολογικές ανησυχίες, δεν αντέχει να βλέπει τα δάση του Αμαζονίου να μαστίζονται από την ανθρώπινη απληστία. Αποφασίζει να αναλάβει δράση, να τα επισκεφθεί και να δράσει ακτιβιστικά. Στα συγκεκριμένα δάση, όμως, κατοικοεδρεύει και μια φυλή ιθαγενών, η οποία δεν είναι και πολύ χαρούμενη με την άφιξή τους. Αγαπητέ Eli Roth, δες το ως εξής: το Cannibal Holocaust ήταν ένα αριστούργημα φρίκης, με αληθινά γκροτέσκες εικόνες και ένα τιτάνιο soundtrack από τον τεράστιο Riz Ortolani να σιγοντάρει την κάθε σεκάνς. Εσύ όχι απλά θες να κάνεις μια ακόμα ανέμπνευστη ταινία με κανιβάλους που προσπαθεί να σοκάρει (ενώ το ημερολόγιο δείχνει 2015), αλλά πασάρεις και την κάθε ανιαρή τυπικότητα που βλέπουμε σε ανάλογες ταινίες τα τελευταία 10 χρόνια. Γιατί; Για χάρη του να φανείς αηδιαστικός; Τρέμω και μόνο στην ιδέα ότι ξαναφτιάχνεις το Cabin Fever, το οποίο, αν και δική σου ταινία, δε χρειάζεται καμία προσθήκη.
Μάνα
Ελλάδα, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Βάλερυ Κοντάκου
Διάρκεια: 68’
Σάλος προκλήθηκε το 1962 όταν τέσσερις ανήλικες κοπέλες αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα εγκόσμια και να κλειστούν σε μοναστήρι, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των γονιών τους να τις φέρουν πίσω. Η πράξη τους αυτή απέβλεπε στη δημιουργία ενός ιδρύματος που θα προσέφερε φροντίδα σε κακοποιημένα παιδιά. Η Κοντάκου, 63 χρόνια αργότερα, αφηγείται την ιστορία των τεσσάρων κοριτσιών μέσα από τις ίδιες τις μαρτυρίες τους, ενώ κάνει έναν απολογισμό της δράσης τους, τόσο μέσα στα χρόνια όσο και σήμερα.
