Υπάρχει ο Μπέργκμαν και ο Κόπολα και ο Ταρκφόσκι και ο Τρίερ και ο Χάνεκε. Αλλά συχνά αιωρούνται στον αέρα και δε βρίσκουν ποτέ τη σωστή στιγμή να εισβάλουν σε μυαλά και οθόνες υπολογιστών.
Υπάρχει και αυτή η περιβόητη κινηματογραφική παιδεία που «μετράει» σε κουβέντες με «ψαγμένες» παρέες με μπόλικο αλκοόλ. Και φυσικά προσφέρει κι ένα χέρι βοηθείας σ’ εκείνα τα δύσκολα ραντεβού με την καινούρια «κουλτουριάρικη» πλην αφάνταστα γοητευτική κατάκτηση.
Αλλά κάτι βράδια Τρίτης και Τετάρτης, με τους μαύρους κύκλους και τα πρώτα χασμουρητά να έχουν ήδη κάνει την εμφάνιση τους εκείνη η λίστα με το Αποκάλυψη Τώρα και το Σολάρις, να φιγουράρουν μπροστά μπροστά κάνει μόνο για μόστρα. Κι έτσι –με λιγουλάκι βαριά καρδιά- βρίσκει τη θέση της, για άλλο ένα βράδυ, στο κομοδίνο. Και η γοητεία μοιάζει ξαφνικά όπλο αρκετό για εκείνη τη νέα κατάκτηση.
Μπορεί η γοητεία να είναι πραγματικά αρκετή για παρέες και πάσης φύσεως κατακτήσεις αλλά κι εκείνη η λίστα παλεύει να τινάξει τις σκόνες από πάνω της. Μια ευκαιρία ζητάει και ξέρει πώς να ανταμείψει.
Δαμάζοντας τα Κύματα, Λαρς Φον Τρίερ, 1996
Η Emily Watson, ως πρωταγωνίστρια του Τρίερ μπορεί να δάμασε τα κύματα, μπορεί και όχι. Πάντως δυσκολεύεται συχνά να δαμάσει βλέφαρα και να τα κρατήσει ανοιχτά. Η κάμερα που κουνιέται μαζί με χέρια και κεφάλια πρωταγωνιστών και τα ατέλειωτα τοπία δεν μοιάζουν με το ιδανικό φινάλε κουραστικών ημερών.
Γιατί να τη δείτε: Όσο κι αν μοιάζει με άδοξο φινάλε μιας κουραστικής μέρας μια δοκιμή θα σας πείσει. Πρόκειται για μια ιστορία που ταξιδεύει στα βάθη της θρησκοληψίας και της ερωτικής εμμονής. Και φέρνει, με απανωτά σοκ, το κοινό αντιμέτωπο με το αιώνιο ερώτημα «τι είσαι διατεθειμένος να κάνεις για την αγάπη;»
2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος, Στάνλεϊ Κιούμπρικ
Η επιστημονική φαντασία είναι, συχνά, ένα υπερθέαμα και ένας οργασμός ειδικών εφέ και ενίοτε πράσινων εξωγήινων με αντιστοίχως πράσινες και μακρουλές κεραίες, προορισμένος να προσφέρει πακτωλούς χρημάτων σε κινηματογραφικά στούντιο και γοητευτικούς σταρ. Κι έτσι μια ταινία επιστημονικής φαντασίας που σπάει το κατεστημένο και βομβαρδίζει με φιλοσοφικές αναζητήσεις μοιάζει κατάλληλη μόνο για να κοσμεί τη λίστα πάνω στο κομοδίνο.
Γιατί να τη δείτε: Μπορεί η φιλοσοφία να μοιάζει με σκληρό ναρκωτικό για τα κουρασμένα βράδια, αλλά εδώ έχουμε μια ταινία που δεν πιέζει για τη μία και μοναδική της εξήγηση. Πολύ απλά γιατί μία και μοναδική εξήγηση δεν υπάρχει. Πλάθει μια ατμόσφαιρα σχεδόν ονειρική, συντροφιά για έναν ύπνο με ακόμα περισσότερα όνειρα και ένα «ξύπνιο» με απορίες που ο καθένας δίνει τη μία, τη δική του απάντηση.
Άγριες Φράουλες, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, 1957
Μπορεί το έτος, το ένδοξο και μακρινό 1957, ο δημιουργός, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, το ασπρόμαυρο χρώμα και το θέμα, ένας ηλικιωμένος καθηγητής σε ένα road trip αναπόλησης των «χαμένων νιάτων» και «τελικού απολογισμού» να μην μοιάζουν με την ιδανική παρέα για το διπλανό μαξιλάρι.
Γιατί να τη δείτε: Δεν είναι μόνο που ο Μπέργκμαν αξίζει μία- ακόμα- ευκαιρία, είναι που η αναζήτηση αναμνήσεων αποκτά πρόσωπο. Ε, και είναι και ένα από τα αρχετυπικά road movies, προάγγελος όλων αυτών που αγαπήσαμε στο εγγύτερο, στο σήμερα, μέλλον.
Αποκάλυψη Τώρα, Φράνσις Φόρντ Κόπολα, 1979
Οι 2 ώρες και 27 λεπτά τρομάζουν, το ίδιο και η υπόθεση που θέλει μια ομάδα μαντράχαλων aka στρατιωτών να τρέχουν μέσα στα δάση να βρουν έναν συνταγματάρχη που τρελάθηκε και κάνει το θεό για μια φυλή ντόπιων.
Γιατί να τη δείτε: Τι είναι 2 μόνο ώρες και 27 λεπτά απ’ τη ζωή σας μπροστά σε ένα ατόφιο αριστούργημα; Αφήστε που οι εικόνες του Βιετνάμ θα σας κάνουν να θέλετε να το επισκεφτείτε ακόμα και τρέχοντας εν ανάγκη.
Σολάρις, Αντρέι Ταρκόφσκι, 1972
Επιστημονική φαντασία εν έτει 1972. Και- άκουσον άκουσον- χωρίς καν ειδικά εφέ. Και μεν σκηνοθέτη τον Ταρκόφσκι. Όλο αυτό μπορεί να μοιάζει με κουίζ για αυστηρά σινεφίλ λύτες και με συνδυασμό σχεδόν αποκρουστικό για τους λάτρεις της επιστημονικής φαντασίας.
Γιατί να τη δείτε: Γιατί ο Ταρκόφσκι ξεφεύγει απ’ το στενό ορισμό του σκηνοθέτη και αναδεικνύεται στον απόλυτο μάγο. Και δεν είναι μόνο μάγος της εικόνας που σε κάνει να ρουφάς με κάθε χιλιοστό του ματιού σου. Το μέγα μαγικό του είναι που καταφέρνει, μέσα σε σχεδόν τρεις ώρες, να ανατρέψει κάθε στερεότυπο γι’ αυτό που λέγεται κινηματογράφος και να καταθέσει μια ταινία-ποίημα και φιλοσοφικό δοκίμιο ταυτόχρονα.
Αγκίρε, η Μάστιγα του Θεού, Βέρνερ Χέρτζογκ, 1972
Ναι, από τον τίτλο και μόνο μπορώ να φανταστώ στόματα να ξινίζουν- και δικαιολογημένα. Είναι και η αφίσα κι οι εικόνες της ταινίας που κυκλοφορούνε με έναν διαβολικό Κλάους Κίνσκι σε βουνά και σε λαγκάδια που τρομάζουν πιο πολύ κι από τον τίτλο.
Γιατί να τη δείτε: Ξεχάστε τις τρεις ώρες διάρκεια και υποδεχτείτε τον Κλάους Κίνσκι και τη μοναδική ματιά του Χέρτζογκ. Μια βουτιά στην ανθρώπινη απληστία με έναν από τους καλύτερους ηθοποιούς που έχουν υπάρξει και έναν Χέρτζογκ σε τρελή φόρμα αναδεικνύουν την ταινία σε μια από τις ρεαλιστικότερες και πλέον σοκαριστικές κινηματογραφικές ιστορίες «πολεμικών» εκστρατειών.
Η Περιφρόνηση, Ζαν Λικ Γκοντάρ, 1963
Μία παραδόξως παραμελημένη υπερβολικά σεξουαλική σύζυγος νιώθει να χάνει το σύζυγο της-σεναριογράφο κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τα γυρίσματα του νέου του σεναρίου. Και με αργά αλλά σταθερά βήματα ο γάμος διαλύεται. Η καλλιτεχνική δημιουργία και οι ανθρώπινες σχέσεις δια χειρός Γκοντάρ σε μια ταινία –πολύ- βραδείας ανάφλεξης.
Γιατί να τη δείτε: Ναι, αργεί να πάρει φωτιά. Αλλά έχει στα ατού της όχι μόνο μια Μπαρντό-σεξοβόμβα αλλά και εικόνες τόσο στυλιζαρισμένα πανέμορφες που αναδεικνύουν την ταινία σε εικαστική δημιουργία. Και- σημειωτέον- είναι η πιο κατανοητή ταινία του Γκοντάρ.
Ζιλ και Τζιμ, Φρανσουά Τρυφώ, 1962
Η Ζαν Μορό ανέμελη και γοητευτική πλην αναποφάσιστη πιάνει στη φάκα του έρωτα της δύο φίλους. Ένα ερωτικό τρίγωνο δεκαετιών που ψάχνει απεγνωσμένα το τέρμα του, κατασκευασμένο στην εντέλεια από τον Τριφό.
Γιατί να τη δείτε: Ο Τριφό είναι βαθιά παρεξηγημένος ως ένας βαρύς και ασήκωτος δημιουργός. Αν όμως κάνει κανείς την προσπάθεια να τον σηκώσει, θα δει πως είναι τελικά πολύ ελαφρύτερος από αυτό που φανταζόταν. Βουτάει πάντα με ευκολία στη γυναικεία ψυχή και εδώ συστήνει στο κοινό του, ίσως, το καλύτερο ερωτικό τρίγωνο από καταβολής κινηματογράφου.
Άλι: Ο φόβος τρώει τα σωθικά, Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, 1974
Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ φοβίζει και μόνο στο άκουσμα του ονόματος του. Κι ο τίτλος «Άλι: Ο φόβος τρώει τα σωθικά» παραπέμπει σε συντροφιά πλήρως ακατάλληλη για κουρασμένα βράδια. Και όμως, πρόκειται, απλώς, για μια ερωτική ιστορία μιας μεσήλικης Γερμανίδας με έναν νεαρό μετανάστη.
Γιατί να τη δείτε: Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ αξίζει μία ευκαιρία για σχεδόν κάθε ταινία της φιλμογραφίας του. Είναι ο πρώτος και ίσως μοναδικός που έχει μετατρέψει το μελόδραμα σε απόλυτη τέχνη. Αν η εικόνα που έχετε για το μελόδραμα είναι η τυφλή Εσμεράλντα, τότε δώστε μια ευκαιρία στον Φασμπίντερ και σχεδόν ορκίζομαι πως θα λατρέψετε αυτό το μελόδραμα με όρους τέχνης.
La Dolce Vita, Φρεντερίκο Φελίνι, 1960
Ο Φελίνι και η Ρώμη ή αλλιώς μια τρίωρη περιπλάνηση στη Ρώμη του 1960. Ένας δημοσιογράφος «περιφέρεται» στη Ρώμη για μία εβδομάδα και δίνει στο Φελίνι την ευκαιρία να δημιουργήσει ένα ονειρικό πορτραίτο μιας πόλης και μιας ολόκληρης εποχής.
Γιατί να τη δείτε: Μπορεί η Ρώμη του ’60 να απέχει μερικές γενιές και μπορεί και ο Φελίνι να μη φημίζεται για τις εύληπτες από του ευρύ κοινό ταινίες, αλλά έχετε μόνο να κερδίσετε δίνοντας μια ευκαιρία σε μια από τις ομορφότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου και ταυτόχρονα σε ένα «δριμύ» χιουμοριστικό κατηγορώ στην «καλή» ζωή.
