7 δεκαετίες καλλιτεχνικής δραστηριότητας σε πόσες λέξεις, εικόνες και κυρίως αναμνήσεις μπορούν να χωρέσουν; Απάντηση προφανώς και δεν υπάρχει, τα οχτώ έργα όμως που καλούνται να τις γιορτάσουνε αυτό το καλοκαίρι θα προσπαθήσουν να το κάνουν με τον πιο εγκάρδιο και γενναιόδωρο τρόπο.
Το φετινό πρόγραμμα διαθέτει τέσσερις παραγωγές και συμπαραγωγές του Φεστιβάλ, παραστάσεις με τη σφραγίδα των δύο εθνικών μας θεάτρων, αλλά και δύο ανεξάρτητες παραγωγές. Επτά από τα οκτώ έργα θα κάνουν την πρεμιέρα τους στην Επίδαυρο. Θα υπάρξουν Παγκόσμιες Πρεμιέρες από κορυφαίους σκηνοθέτες σε μνημειώδη έργα του Αρχαίου Δράματος, διεθνείς συμπαραγωγές και νέα έργα εμπνευσμένα από το Αρχαίο Δράμα, γραμμένα από διακεκριμένους σύγχρονους δημιουργούς στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients, το ντεμπούτο σημαντικών σκηνοθετών στο αργολικό θέατρο αλλά και μια ξεχωριστή βραδιά συμφωνικής μουσικής, κατ’ εξαίρεση στην Επίδαυρο. Στο φετινό πρόγραμμα δεν θα υπάρχει κωμωδία!
Ούλριχ Ράσε, Δημήτρη Τάρλοου, Θ. Κουρεντζής, Μιχαήλ Μαρμαρινός, Γιάννης Χουβαρδάς, Wajdi Mouawad, Όλια Λαζαρίδου, Μαρία Πρωτόπαππα, Γιάννης Σκουρλέτης, Θεόδωρος Τερζόπουλος (με την δοξασμένη του Ορέστεια) είναι μερικά μόνο από τα σπουδαία ονόματα που θα καλέσουν τον κόσμο για να του παρουσιάσουν τις εργασίες τους σε αυτόν τον ξεχωριστό, μαγευτικό χώρο (είπαμε η Ζιλιέτ – και ο Όρκος της Ευρώπης του Λιβανοκαναδού Μουαουάντ -δεν θα είναι μόνη).
«Θα ήθελα να υπογραμμίσω για άλλη μια φορά πόσο σημαντικό θεωρούμε να παρουσιάζονται στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου έργα που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τον χώρο αυτόν. Φέτος, με αφετηρία τον εορτασμό του επετειακού μας έτους, εντάσσουμε στο πρόγραμμά μας τέσσερις ξεχωριστές παραγωγές -τρεις θεατρικές παραστάσεις και μία συναυλία– που θα κάνουν πρεμιέρα στην Επίδαυρο, ενώ πολλές από αυτές θα παρουσιαστούν αποκλειστικά εκεί και δεν θα περιοδεύσουν» είπε η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κατερίνα Ευαγγελάτου, στην παρουσίαση του προγράμματος, και συνέχισε: «τέτοια μοναδικά έργα είναι ιδιαίτερης πολυπλοκότητας τόσο σε επίπεδο καλλιτεχνικού σχεδιασμού όσο και υλοποίησης».
Πέραν της υποστήριξης του Υπουργείου Πολιτισμού, φέτος το Φεστιβάλ θα έχει και τη συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μεγάλο Δωρητή του Επετειακού Προγράμματος στην Επίδαυρο.
Τα έργα αναλυτικά
ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ
Αντιγόνη του Σοφοκλή
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΑ - ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου - Εθνικό Θέατρο
Ulrich Rasche
27, 28 & 29 Ιουνίου
Ανεξίτηλος στη μνήμη όσων παρακολούθησαν τον Αγαμέμνονα μένει ακόμα ο εκστατικός παλμός των ερμηνευτών, καθώς βάδιζαν αέναα πάνω στην τεράστια μηχανοκίνητη περιστρεφόμενη σκηνή με ζωντανή μουσική υπόκρουση. Εξελίσσοντας την ανατρεπτική του σκηνική γλώσσα, ο Ράσε βασίζεται στη αξεπέραστη μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου για να αναδείξει την αγέραστη μορφή της Αντιγόνης.
Tα τελευταία χρόνια έχει εδραιωθεί ένα ισχυρό καλλιτεχνικό στίγμα στην Επίδαυρο χάρη στις παγκόσμιες πρεμιέρες που επιδιώχθηκαν είτε σε συμπαραγωγή με κορυφαίους διεθνείς οργανισμούς (Schaubühne, Schauspielhaus Bochum, Residenztheater), είτε με τη μετάκληση σπουδαίων διεθνών θιάσων (όπως η Comédie-Française με τον Τιάγκο Ροντρίγκεζ), είτε με ανάθεση σκηνοθεσίας έργων του Αρχαίου Δράματος σε διακεκριμένους Ευρωπαίους σκηνοθέτες, όπως ο Φρανκ Κάστορφ το 2023 (Μήδεια) και ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν το 2024 (Ιφιγένεια εν Αυλίδι), που συνεργάστηκαν με Έλληνες ηθοποιούς. Φέτος, ο Ούλριχ Ράσε, που γνωρίσαμε το 2022 με τον συγκλονιστικό Αγαμέμνονα του Αισχύλου σε συμπαραγωγή με το Residenztheater του Μονάχου, επιστρέφει στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, για να σκηνοθετήσει αυτή τη φορά την Αντιγόνη του Σοφοκλή μ’ ένα λαμπερό καστ Ελλήνων ηθοποιών. Μια συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με το Εθνικό Θέατρο, σε μια παράσταση που θα δοθεί στην Επίδαυρο για τρεις ημέρες.
Σκηνοθεσία – Σκηνογραφία Ulrich Rasche • Δραματουργία Antigone Akgün • Μετάφραση Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος • Μουσική Alfred Brooks • Κοστούμια Άγγελος Μέντης • Φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ • Εκπαίδευση και καθοδήγηση χορού Yannik Stöbener • Βοηθός σκηνοθέτης David Moser • Βοηθός σκηνογραφίας Lukas Kötz • Βοηθός σκηνοθέτη Θωμαΐς Τριανταφυλλίδου • Βοηθός σκηνογράφου Ευάγγελος Αγάτσας • Παίζουν Γιώργος Γάλλος Κρέων, Δημήτρης Καπουράνης Αίμων, Κόρα Καρβούνη Αντιγόνη, Φιλαρέτη Κομνηνού Τειρεσίας, Κίττυ Παϊταζόγλου Ισμήνη, Θάνος Τοκάκης Φύλακας • Χορός (αλφαβητικά) Γιώργος Ζιάκας, Δημήτρης Καπουράνης, Βασίλης Μπούτσικος, Γκαλ Ρομπίσα, Θανάσης Ραφτόπουλος, Γιάννης Τσουμαράκης, Στρατής Χατζησταματίου και τρεις ακόμα ηθοποιοί
Ηλέκτρα του Σοφοκλή
Θέατρο Πορεία - Δημήτρης Τάρλοου
4 & 5 Ιουλίου
Τι σημαίνει «αποκαθιστώ το δίκαιο»; Μπορεί κανείς να ζήσει με τις συνέπειες της βίας; Είναι η βία αναπόφευκτη; Θα κλείσει η εκδίκηση τον κύκλο του αίματος; Είναι η λύτρωση ποτέ δυνατή; Και, τελικά, ποιος είναι ο ρόλος της αντίστασης όταν όλα φαίνονται χαμένα; Το θέατρο Πορεία επανέρχεται στην Επίδαυρο, αυτή τη φορά με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Δημήτρη Τάρλοου στην πρώτη του σκηνοθεσία στο αργολικό θέατρο με τη σοφόκλεια εκδοχή της Ηλέκτρας. Σε έναν κόσμο που μαστίζεται από ολοκληρωτισμούς και κοινωνική αδικία, σε μια εποχή όπου η βία και η εκδίκηση παρουσιάζονται συχνά ως «αναγκαίο κακό», η Ηλέκτρα του Σοφοκλή αποκτά ανατριχιαστική επικαιρότητα. Η τραγωδία αυτή δεν είναι απλώς μια αφήγηση εκδίκησης, αλλά ένας καθρέφτης των ανθρώπινων διλημμάτων, της διαχρονικής σύγκρουσης ανάμεσα στη δικαιοσύνη και την ηθική.
Στην Ηλέκτρα, ο ποιητής δεν δίνει απαντήσεις, οι θεοί απουσιάζουν, οι χρησμοί απλώς συμπίπτουν με τις ανθρώπινες αποφάσεις, η συνείδηση περνά σε δεύτερη μοίρα, οι Ερινύες δεν εμφανίζονται. Παρ’ όλα αυτά, το τίμημα για τους επιζώντες είναι βαρύ. Αυτό το τίμημα της επιλογής και την ανθρώπινη ανάγκη για κάθαρση με κάθε κόστος μάς καλεί να αναλογιστούμε η σοφόκλεια Ηλέκτρα. Εξάλλου, ο Σοφοκλής δεν θα μας δώσει άλλη ευκαιρία, δεν θα γράψει τριλογία: το δικό του έργο τελειώνει εδώ – εντός αυτών των 1.510 στίχων θαυμαστής συμμετρίας και λιτότητας θα διευθετηθεί κάθε μία από τις αμφιβολίες και τα ερωτήματα που έχει θέσει.
Μετάφραση Γιώργος Χειμωνάς • Σκηνοθεσία Δημήτρης Τάρλοου • Σκηνικά – Κοστούμια Πάρις Μέξης • Μουσική σύνθεση Φώτης Σιώτας • Σχεδιασμός φωτισμού Αλέκος Αναστασίου • Χορογραφίες Μαρκέλλα Μανωλιάδη • Συνεργάτις δραματολόγος Έρι Κύργια • Βοηθοί σκηνοθέτη Δήμητρα Κουτσοκώστα, Αρίστη Τσέλου • Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου θ.α. • Βοηθός χορογράφου Μάρω Σταυρινού • Βοηθοί φωτιστή Χάρης Δάλλας, Ναυσικά Χριστοδουλάκου • Παίζουν Γιάννης Αναστασάκης Παιδαγωγός, Γρηγορία Μεθενίτη Χρυσόθεμις, Λουκία Μιχαλοπούλου Ηλέκτρα, Νικόλας Παπαγιάννης Αίγισθος, Ιωάννα Παππά Κλυταιμνήστρα, Αναστάσης Ροϊλός Ορέστης, Περικλής Σιούντας Πυλάδης • Χορός (αλφαβητικά) Μαργαρίτα Αλεξιάδη, Ασημίνα Αναστασοπούλου, Ελένη Βλάχου, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Ιωάννα Λέκκα, Ελένη Σίστη, Λυδία Στέφου, Άννα Συμεωνίδου, Χαρά Τζόκα • Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής Φώτης Σιώτας, Τάσος Μισυρλής
ζ - η - θ
Ο ξένος
Μια επιστροφή στις πηγές: Επίσκεψη σε τρεις ραψωδίες της Οδύσσειας
Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος = Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου Μιχαήλ Μαρμαρινός
11 & 12 Ιουλίου
Μετά τη ΝΕΚΥΙΑ με το ιαπωνικό θέατρο ΝΟ το 2015 και τους Ιχνευτές του Σοφοκλή το 2021, παραστάσεις που θα μας μείνουν αξέχαστες, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επανέρχεται στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου με μια ακόμα αναπάντεχη δραματουργική πρόταση καθοδηγώντας μια επιστροφή στις πηγές. Μια επίσκεψη σε τρεις ραψωδίες του έπους που αποκαλύπτει πώς αυτό το ατελεύτητο μυστήριο της προφορικής Αφήγησης (το βαθύ μυστήριο του θεάτρου) έχει τη δυνατότητα να μας εξακοντίζει συναρπαστικά «εκεί που η ιστορία ακόμα συμβαίνει».
Μετάφραση Δημήτρης Μαρωνίτης • Σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινός • Δραματουργική επεξεργασία Ελένη Μολέσκη – Μιχαήλ Μαρμαρινός • Σκηνικά Γιώργος Σαπουντζής • Κοστούμια Ελευθερία Αράπογλου • Μουσική Andys Skordis • Χορογραφία Gloria Dorliguzzo • Φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ • Μάσκες Μάρθα Φωκά • Α΄ βοηθός σκηνοθέτη Ελένη Μολέσκη • Β΄ βοηθός σκηνοθέτη Αλεξία Παραμύθα
Utopia - Θεόδωρος Κουρεντζής
ΚΥΚΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Regula Mühlemann – Eve-Maud Hubeaux
Γκούσταφ Μάλερ: Συμφωνία αρ. 4 και Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά (Kindertotenlieder)
19 Ιουλίου
Η ανακοίνωση κάθε νέας συναυλίας του Θεόδωρου Κουρεντζή δημιουργεί υψηλές προσδοκίες και αδημονία: για το παγκόσμιο μουσικόφιλο κοινό οι ερμηνείες του χαρισματικού αρχιμουσικού εγγυώνται μεγάλες συγκινήσεις. Πόσο μάλλον όταν η πληθωρική μουσική προσωπικότητα του Κουρεντζή αναμετριέται με το μεγαλείο του Μάλερ, που προκαλεί τον διανοητικό και συναισθηματικό κόσμο του ακροατή με τις υπαρξιακές αναζητήσεις και τις μεταφυσικές αγωνίες του. Σε μια μοναδική συναυλία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο πολυβραβευμένος Έλληνας αρχιμουσικός θα διευθύνει τη Utopia, την ανεξάρτητη ορχήστρα που ίδρυσε το 2022, στην Τέταρτη συμφωνία του Μάλερ, τη δημοφιλέστερη του Αυστριακού μουσουργού. Το τραγούδι του δ΄ μέρους θα ερμηνεύσει η εξαιρετική Ελβετή σοπράνο Ρέγκουλα Μίλεμαν, από τις κορυφαίες της γενιάς της. Στο δεύτερο μέρος της βραδιάς, η μεσόφωνος Εβ-Μοντ Ιμπό θα ερμηνεύσει τα σπαρακτικά Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά (Kindertotenlieder), τον κύκλο τραγουδιών που συνέθεσε ο Μάλερ (1901-1904) σε φόρμα ορχηστρικών λίντερ, μελοποιώντας πέντε ποιήματα του Φρίντριχ Ρίκερτ.
Οι δύο Οιδίποδες
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Λυκόφως
Γιάννης Χουβαρδάς
25 & 26 Ιουλίου
Γιορτάζοντας 50 χρόνια συνεχούς επαγγελματικής παρουσίας στο θέατρο, ο Γιάννης Χουβαρδάς μεταφράζει, διασκευάζει και σκηνοθετεί τον Οιδίποδα Τύραννο και τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή σε μία παράσταση ως ενιαίο έργο. Υπό από την καθοδήγηση του έμπειρου Έλληνα σκηνοθέτη, μια ομάδα σημαντικών ηθοποιών και συντελεστών θα αφηγηθούν, με ζωντανή μουσική, τη συγκλονιστική ιστορία του Οιδίποδα ξεκινώντας από το τέλος και πηγαίνοντας προς τα πίσω, στην αρχή του κακού. Ο τυφλός και σε προχωρημένη πλέον ηλικία Οιδίπους μαζί με τους στενούς του συγγενείς φτάνουν σε έναν τόπο μυστηρίου διάσπαρτο με ιερά ταφικά μνημεία, τον αρχαίο Κολωνό, όπου θα γνωρίσουν μέσω θεϊκής αποκάλυψης τα ιερά απόκρυφα που θα τους δώσουν την απάντηση στο γιατί έζησαν μια τόσο βασανισμένη ζωή. Στη διάρκεια αυτής της μετάβασης, τα πρόσωπα αναβιώνουν μαζί με τον Οιδίποδα τα συνταρακτικά συμβάντα του «Τυράννου» και, περνώντας μέσα από τα στάδια προσέγγισης του θεϊκού πνεύματος όπως παρατίθενται στον «Επί Κολωνώ», παρακολουθούν την τελική ανύψωση και ανάληψη του ήρωα στους ουρανούς.
Μετάφραση – Διασκευή – Σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς • Σκηνικά Εύα Μανιδάκη • Κοστούμια Ιωάννα Τσάμη • Μουσική Άγγελος Τριανταφύλλου • Κίνηση Ερμίρα Γκόρο • Φωτισμοί Νίκος Βλασόπουλος • Α΄ βοηθός σκηνοθέτη Δέσποινα Λάρδη • Βοηθοί σκηνοθέτη Ηλιάνα Καλαδάμη, Ναυσικά Κίρκη • Πρωταγωνιστούν (αλφαβητικά) Στεφανία Γουλιώτη, Νίκος Καραθάνος, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Πηνελόπη Τσιλίκα, Ορέστης Χαλκιάς, Νίκος Χατζόπουλος • Χορός Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λυγίζος (κορυφαίοι), Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, Θεόβη Στύλλου, Άγγελος Τριανταφύλλου
Ο όρκος της Ευρώπης
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΑ - ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ
ΚΥΚΛΟΣ CONTEMPORARY ANCIENTS
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Théâtre national de la Colline
Wajdi Mouawad
1 & 2 Αυγούστου
Ο Λιβανοκαναδός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ουαζντί Μουαουάντ, καλλιτεχνικός διευθυντής τα τελευταία χρόνια του Théâtre National de la Colline, έγινε γνωστός στην Ελλάδα κυρίως ως ο σεναριογράφος του υποψήφιου για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας Μέσα από τις φλόγες (σκην. Denis Villeneuve, 2010), που βασίστηκε στο θεατρικό έργο του Πυρκαγιές (Incendies). Το σκοτεινό αυτό οδοιπορικό στον Λίβανο του εμφυλίου, που ξετυλίγεται μέσα από μια τραυματική οικογενειακή ιστορία, έχει στη ρίζα του μια βαθιά σύνδεση με την αρχαία τραγωδία, η οποία αποτελεί την κυριότερη πηγή έμπνευσης του Μουαουάντ: ο διχασμός στην καρδιά της οικογένειας, η πάλη των δύο φύλων, ο ξεριζωμός, η ολέθρια κληρονομιά της προηγούμενης γενιάς στις επόμενες και η αναζήτηση κάθαρσης είναι θέματα που επανέρχονται στα θεατρικά του έργα, τα περισσότερα σε διάλογο με ήρωες του Αρχαίου Δράματος. Θέατρο πολιτικό σε συνομιλία με τη σύγχρονη ιστορία, εμβαθύνει ταυτόχρονα στον Μύθο επιδιώκοντας να αναδείξει τις αρχετυπικές διαστάσεις της ανθρώπινης περιπέτειας, ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου. Από την άλλη, εστιάζει στην αναζήτηση ταυτότητας πέρα από φυλετικά, θρησκευτικά, οικογενειακά όρια, και ο φωτισμός των προσώπων μ’ έναν έντονα λυρικό λόγο προσδιορίζει μια ιδιαίτερα σύγχρονη προσέγγιση, όπως το είδαμε και στο τελευταίο του έργο Όλοι εμείς πουλιά, που ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο πέρσι.
Κείμενο – Σκηνοθεσία Wajdi Mouawad
Ανδρομάχη του Ευριπίδη
Μαρία Πρωτόπαππα
8 & 9 Αυγούστου
Μεταφερόμαστε μακριά από τα μεγάλα κέντρα, στην ελληνική επαρχία. Θεσσαλία, Φθιώτιδα, Θετίδειον. Στον οίκο του γιου του Αχιλλέα, του Νεοπτόλεμου. Ο βίαιος, σκληρός, ασεβής ήρωας της Ιλιάδας, που πάνω του στηρίχθηκε η νίκη των Ελλήνων στην Τροία, είναι ανίκανος να ανταποκριθεί στις ευθύνες του πατέρα, του συζύγου, του ηγέτη. Φεύγει για να βρει θεραπεία στο μαντείο του Απόλλωνα στους Δελφούς. Ο πολεμικός παροξυσμός του έχει μολύνει το κρεβάτι, το σπίτι, την πόλη του. Μπροστά στα μάτια της γυναίκας που αδίκησε ανεπανόρθωτα, θα λάβει το είδος της τιμωρίας που ονομάστηκε νεοπτολέμειος τίσις. Η χώρα, η επαρχία, αποδεκατισμένη, αντιπροσωπεύεται από έναν γκροτέσκο Χορό γυναικών, εγκαταλελειμμένων, φοβισμένων, υποταγμένων μέσα στην απορία τους. Σε μιαν αντιστροφή της ηρωικής Ιλιάδας, στην Ανδρομάχη ο Ευριπίδης στηλιτεύει την αλαζονεία των Ελλήνων και την ψευδαίσθηση της ανωτερότητας του πολιτισμού τους. Οι προπολεμικές υποσχέσεις για μια ενωμένη, ισχυρή χώρα διαψεύδονται σε ένα τοπίο φθοράς, γήρατος, φόβου και φθόνου. Η ευθύνη βαρύνει όχι μόνο τους πρωτεργάτες, αλλά και όσους τους πίστεψαν και συνέβαλαν στον ευτελισμό των αξιών με την ανοχή τους. Η νέα γενιά πληρώνει το τίμημα.
Μετάφραση Γ. Β. Τσοκόπουλος • Σκηνοθεσία – Απόδοση – Δραματουργική επεξεργασία Μαρία Πρωτόπαππα • Συνεργασία στη δραματουργική επεξεργασία Έλενα Τριανταφυλλοπούλου • Καλλιτεχνική συνεργασία Ελένη Σπετσιώτη • Σκηνικά – Κοστούμια Εύα Νάθενα • Μουσική σύνθεση Λόλεκ • Φωτισμοί Σάκης Μπιρμπίλης • Κίνηση Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου • Φωνητική διδασκαλία Άννα Παγκάλου • Βοηθός σκηνοθέτιδας Εύη Νάκου • Παίζουν (αλφαβητικά) Δημήτρης Γεωργιάδης, Στέλλα Γκίκα, Τάσος Λέκκας, Δημήτρης Μαμιός, Γιάννης Νταλιάνης, Αργύρης Ξάφης, Δημήτρης Πιατάς, Μαρία Πρωτόπαππα, Γιώργος Φασουλάς και 5 ακόμα ηθοποιοί • Διεύθυνση & εκτέλεση παραγωγής Kart Productions • Παραγωγή Τεχνηχώρος
Ορέστεια του Αισχύλου
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ
Εθνικό Θέατρο - Θεόδωρος Τερζόπουλος
22 & 23 Αυγούστου
Η εμβληματική τριλογία του Αισχύλου Ορέστεια σε σκηνοθεσία Θεόδωρου Τερζόπουλου, στην πρώτη συνεργασία του διεθνώς καταξιωμένου Έλληνα σκηνοθέτη και δασκάλου με το Εθνικό Θέατρο, αποτέλεσε από τις σπουδαιότερες στιγμές στην πρόσφατη ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Μετά τη θριαμβευτική της πορεία σε ξεχωριστούς σταθμούς, η παράσταση επιστρέφει στις 22 & 23 Αυγούστου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, ολοκληρώνοντας τον φετινό επιδαύριο κύκλο του Φεστιβάλ.
Η Ορέστεια του Τερζόπουλου συνιστά ένα έργο διανοητικού και φιλοσοφικού βάθους, που κατορθώνει με τη συνταρακτική του ενέργεια να διευρύνει τα όρια της τέχνης, και να αφηγηθεί, εντέλει, την ιστορία της ίδιας της ανθρωπότητας. Ως πράξη αδιαμφισβήτητα πολιτική και εμπειρία πολυδιάστατα πνευματική, η παράσταση έτυχε διθυραμβικής υποδοχής τόσο από τους χιλιάδες θεατές που την παρακολούθησαν όσο και από τα εγχώρια και διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης. Μετά την πρεμιέρα της στην Επίδαυρο το 2024, την περιοδεία που ακολούθησε στην Ελλάδα και την Κύπρο, και την παρουσίασή της στη Βιτσέντσα της Ιταλίας, όπου άνοιξε τον 77ο Κύκλο Κλασικών Παραστάσεων στο ιστορικό θέατρο Olimpico, η μοναδική αυτή παράσταση επιστρέφει στον τόπο από όπου ξεκίνησε το συναρπαστικό της ταξίδι, για να προσφέρει σε όλους μας τη δυνατότητα να τη ζήσουμε για ακόμα μια φορά.
Μετάφραση Ελένη Βαροπούλου • Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία Θεόδωρος Τερζόπουλος • Συνεργάτης σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος • Σκηνικά – Κοστούμια – Φωτισμοί Θεόδωρος Τερζόπουλος • Πρωτότυπη μουσική σύνθεση Παναγιώτης Βελιανίτης • Σύμβουλος δραματολόγος Μαρία Σικιτάνο • Δραματολόγος παράστασης Ειρήνη Μουντράκη • Βοηθός σκηνοθέτη Θεοδώρα Πατητή • Συνεργάτης σκηνογράφου Σωκράτης Παπαδόπουλος • Συνεργάτιδα ενδυματολόγου Παναγιώτα Κοκκορού • Συνεργάτης φωτιστή Κωνσταντίνος Μπεθάνης • Καλλιτεχνική συνεργάτιδα Μαρία Βογιατζή • Βίντεο Νίκος Πάστρας • Φωτογραφίες Johanna Weber • Παίζουν (αλφαβητικά) Μπάμπης Αλεφάντης Πυλάδης, Έβελυν Ασουάντ Κασσάνδρα, Τάσος Δήμας Φύλακας / Κορυφαίος / Προπομπός, Κωνσταντίνος Ζωγράφος Ορέστης, Έλλη Ιγγλίζ Τροφός, Δαυίδ Μαλτέζε Αίγισθος), Άννα Μαρκά Μπονισέλ Προφήτις, Νίκος Ντάσης Απόλλων, Ντίνος Παπαγεωργίου Κήρυκας, Αγλαΐα Παππά Αθηνά, Μυρτώ Ροζάκη Ηλέκτρα, Σάββας Στρούμπος Αγαμέμνων, Αλέξανδρος Τούντας Οικέτης, Σοφία Χιλλ Κλυταιμνήστρα / Το Είδωλον της Κλυταιμνήστρας • Χορός Μπάμπης Αλεφάντης, Κατερίνα Αμπλιανίτη, Έβελυν Ασουάντ, Χριστόφορος Βογιατζής, Ναταλία Γεωργοσοπούλου, Κατερίνα Δημάτη, Πύρρος Θεοφανόπουλος, Έλλη Ιγγλίζ, Βασιλίνα Κατερίνη, Θάνος Μαγκλάρας, Ελπινίκη Μαραπίδη, Άννα Μαρκά Μπονισέλ, Λυγερή Μητροπούλου, Ρόζυ Μονάκη, Ασπασία Μπατατόλη, Νίκος Ντάσης, Ντίνος Παπαγεωργίου, Βαγγέλης Παπαγιαννόπουλος, Σταύρος Παπαδόπουλος, Μυρτώ Ροζάκη, Γιάννης Σανιδάς, Αλέξανδρος Τούντας, Κατερίνα Χιλλ, Μιχάλης Ψαλίδας Διάρκ. 200΄
Αντιγόνη. Νόμος και Ανυπακοή
Περιοδική έκθεση
EΚΘΕΣΙΑΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
27 Ιουνίου – 23 Αυγούστου
Με αφορμή την παγκόσμια πρεμιέρα της παράστασης της Αντιγόνης σε σκηνοθεσία του Ούλριχ Ράσε (συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και του Εθνικού Θεάτρου), ο εκθεσιακός χώρος του Αρχαίου Θεάτρου της Επιδαύρου φιλοξενεί μια νέα περιοδική έκθεση, με τίτλο Αντιγόνη. Νόμος και Ανυπακοή. Ανοιχτή για το κοινό καθ’ όλη τη διάρκεια των παραστάσεων στο αργολικό θέατρο, η έκθεση παρουσιάζει τις μεταμορφώσεις που γνώρισε στα 70 χρόνια των Επιδαυρίων ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της αρχαίας δραματουργίας, που καθόρισε τη δυτική νεωτερική συνείδηση.
Πολύτιμα τεκμήρια από το αρχείο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και πολλών ακόμη πολιτιστικών οργανισμών και θιάσων της Ελλάδας και του εξωτερικού (φωτογραφίες, κοστούμια, μακέτες, παρτιτούρες και οπτικοακουστικό υλικό) ανακαλούν στη μνήμη του επισκέπτη σημαντικές στιγμές του θεσμού των Επιδαυρίων και αναδεικνύουν το παλίμψηστο της θεατρικής ερμηνείας μέσα σε μια ιστορική προοπτική, καλώντας τον θεατή να αποπειραθεί τον δικό του αναστοχασμό πάνω στα θεμελιώδη ερωτήματα του έργου: την έννοια του νόμου και την ανυπακοή ως προσωπική και πολιτική επιλογή, τις τραγικές εσωτερικές αντιφάσεις της έννοιας της δικαιοσύνης, τη σύγκρουση του εθιμικού και του πολιτικού δικαίου, της οικογένειας και του κράτους, τα εξουθενωτικά προσωπικά διλήμματα μπροστά στον εμφύλιο σπαραγμό.
Σύλληψη – Γενική εποπτεία Κατερίνα Ευαγγελάτου • Επιστημονική επιμέλεια Παναγιώτης Μιχαλόπουλος • Έρευνα – Τεκμηρίωση Κωνσταντίνα Νικολοπούλου • Συνεργάτιδα στην έρευνα και την τεκμηρίωση Εύα Γεωργουσοπούλου • Εικαστική επιμέλεια Θάλεια Μέλισσα
«Μικροί Ιχνευτές»
27 Ιουνίου – 23 Αυγούστου
Δημιουργική απασχόληση παιδιών στην Επίδαυρο
Το επιτυχημένο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα «Μικροί Ιχνευτές» συνεχίζεται και φέτος, φέρνοντας κοντά στα παιδιά το υπέροχο και μυστηριώδες σύμπαν των αρχαίων μύθων. Ενώ οι μεγάλοι παρακολουθούν την παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου απερίσπαστοι, τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά προσεγγίζοντας το περιεχόμενο του ίδιου έργου. Στο πρόγραμμα συμμετέχει ομάδα έμπειρων θεατροπαιδαγωγών και δασκάλων μουσικοκινητικής και αισθητικής αγωγής.
Κάθε Παρασκευή και Σάββατο
κατά τη διάρκεια των παραστάσεων
στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Για παιδιά 5-12 ετών
ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Πάροδος
STUDIO RESIDENCY
15 – 28 Ιουνίου
Η Πάροδος, το διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα (studio residency) που εγκαινιάστηκε το 2021, έχει στόχο να δώσει τη δυνατότητα σε καλλιτέχνες*ιδες από ένα ευρύ φάσμα τεχνών να προχωρήσουν, υπό ιδανικές συνθήκες, την έρευνά τους πάνω στη δραματουργία του Αρχαίου Δράματος in situ. Η ερευνητική διαδικασία έχει πρακτικό χαρακτήρα και αναπτύσσεται σε δύο στάδια: το πρώτο στάδιο (έρευνα) πραγματοποιείται στην Αθήνα, ενώ το δεύτερο στάδιο (εφαρμογή) στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Τον γενικό συντονισμό και την καθοδήγηση φέτος έχει αναλάβει ο σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς.
ΚΥΚΛΟΣ CONTEMPORARY ANCIENTS
Θήβα μοναξιά του Κυριάκου Χαρίτου
Όλια Λαζαρίδου
Εμπνευσμένο από την Αντιγόνη του Σοφοκλή
4 & 5 Ιουλίου
Βραβευμένος συγγραφέας και σεναριογράφος, ο Κυριάκος Χαρίτος (Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023) γράφει μια λαϊκή παραλογή εμπνευσμένη από τον μύθο της Αντιγόνης που σκηνοθετεί η Όλια Λαζαρίδου. Αποφεύγοντας τη γραμμικότητα ενός κειμένου που οι θεατές γνωρίζουν απέξω κι ανακατωτά, το Θήβα μοναξιά κινείται τόσο προς τα μπρος όσο και προς τα πίσω. Έχει τη μορφή ενός παραμιλητού. Ενός τραγουδιού. Η αφήγηση, άλλοτε σε έμμετρο κι άλλοτε σε πεζό λόγο, συνομιλεί με τη μουσική που ερμηνεύεται ζωντανά επί σκηνής. Ηθοποιοί και μουσικοί συνθέτουν μια ονειρική μπάντα που πότε μιλά, πότε τραγουδά και πότε ψάλλει και μας μεταφέρει στα χώματα ενός τόπου γεμάτου θραύσματα μνήμης σαν κτερίσματα.
Η παράσταση συνομιλεί με την εναρκτήρια παραγωγή του Φεστιβάλ στην Επίδαυρο (Αντιγόνη του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Ulrich Rasche).
Σκηνοθεσία Όλια Λαζαρίδου • Μουσική σύνθεση Γιαν Βαν Αγγελόπουλος • Σκηνικά – Κουστούμια Άγγελος Μέντης • Φωτισμοί Ελίζα Αλεξανδροπούλου • Κίνηση Νικολέττα Ξεναρίου • Διδασκαλία φωνών Γιάννης Ψαλιδάκος • Βοηθός σκηνοθέτιδας Αριάδνη Κωσταντακοπούλου • Ηχοληψία Νίκος Κόλλιας • Παίζουν Όλια Λαζαρίδου, Αλεξάνδρα Καζάζου, Βασίλης Τρυφουλτσάνης, Γιάννης Ψαλιδάκος • Εκτέλεση παραγωγής Apparat Athen / Νικόλας Χανακούλας
ΚΥΚΛΟΣ CONTEMPORARY ANCIENTS
Ιαχές
Χρήστος Στέργιογλου – Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης
11 & 12 Ιουλίου
Πώς θα μπορούσε άραγε να ηχήσει μουσική από τη σκέψη του πρόσφυγα τη σκέψη του αιχμάλωτου τη σκέψη του ανθρώπου σαν κατάντησε κι αυτός πραμάτεια, όπως γράφει ο Σεφέρης στον «Τελευταίο σταθμό»· από τον θρήνο της Εκάβης που πάει να γίνει σκλάβα μετά την άλωση της Τροίας στις Τρωάδες του Ευριπίδη· από τον πόνο των ανθρώπων που έχουν βιώσει τη σκλαβιά σε όλη τους τη ζωή; Ερωτήματα σαν αυτό αποτέλεσαν οδηγό σε μια σύνθετη έρευνα που επιχειρεί να οδηγήσει την αρχαία και νεότερη ποίηση και τη μουσική σε νέα, αχαρτογράφητα μονοπάτια, με απώτερο στόχο να δημιουργηθεί ένα ενιαίο μουσικό έργο που ασχολείται με διαχρονικά και πανανθρώπινα ζητήματα.
Οι Ιαχές είναι μια παράσταση που, με άξονα τη σκλαβιά, τον ξεριζωμό και τη μετανάστευση ανά τους αιώνες, διερευνά τα σημεία τομής και την οργανική συγγένεια ανάμεσα στην ποίηση, το Αρχαίο Δράμα και το μέλος, τη μουσική. Αποσπάσματα από αρχαίες τραγωδίες, στίχοι από τη δημοτική και νεότερη ελληνική και παγκόσμια ποίηση και πρωτότυπα κείμενα συνενώνονται και ενσωματώνονται σ’ ένα πρωτότυπο μουσικό έργο σε σύνθεση του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη. Το έργο ερμηνεύει το Alex Drakos Quartet, σε μια επί σκηνής μουσική συνομιλία με χαρισματικούς ερμηνευτές τον Χρήστο Στέργιογλου, που σκηνοθετεί την παράσταση, και τον λυρικό τραγουδιστή Γιώργο Ιατρού.
Σκηνοθεσία Χρήστος Στέργιογλου • Δραματουργική επεξεργασία Ταξιάρχης Δεληγιάννης, Βασίλης Τσιουβάρας • Μουσική σύνθεση Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης • Ερμηνευτές Χρήστος Στέργιογλου ερμηνεία, τραγούδι, Γιώργος Ιατρού τραγούδι • Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης ντραμς, Γιάννης Παπαδόπουλος πιάνο, Γιώργος Γεωργιάδης μπάσο, Δημήτρης Τσάκας σαξόφωνο • Σύμβουλος δραματουργίας Ελένη Σπετσιώτη • Επιμέλεια κίνησης Ζωή Χατζηαντωνίου • Σκηνικά – Κοστούμια Ιωάννα Τσάμη • Φωτισμοί Ελίζα Αλεξανδροπούλου • Ηχοληψία Νίκος Κόλλιας • Βοηθοί σκηνοθέτη Ταξιάρχης Δεληγιάννης, Βασίλης Τσιουβάρας • Εκτέλεση παραγωγής Apparat Athen / Νικόλας Χανακούλας
ΚΥΚΛΟΣ CONTEMPORARY ANCIENTS
Ηλέκτρα 7
Ταινία εμπνευσμένη από την Ηλέκτρα του Σοφοκλή
Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου – Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
18 Ιουλίου
Άλλη μια αναπάντεχη σύμπραξη στο πλαίσιο των εορτασμoύ των 70 χρόνων του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου! Το Φεστιβάλ ενώνει φέτος τις δυνάμεις του με την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου για τη δημιουργία μιας ταινίας που αποτελεί πρόταση της ΕΑΚ η οποία αντλεί την έμπνευσή της από την Ηλέκτρα του Σοφοκλή. Μέρος του επιτυχημένου κύκλου Contemporary Ancients, που φέτος ανοίγεται και στην τέχνη του κινηματογράφου, η ταινία σε σενάριο Παναγιώτη Χριστόπουλου, θα αποτελείται από 7 κεφάλαια, το καθένα σκηνοθετημένο από διαφορετικό *ή σκηνοθέτη *τιδα.. Επτά διακεκριμένες και διακεκριμένοι δημιουργοί, με συμμετοχές σε κινηματογραφικά φεστιβάλ εντός και εκτός Ελλάδος, επιλέχθηκαν ώστε να εκπροσωπούν το ευρύ φάσμα της σύγχρονης ελληνικής κινηματογραφίας και να συμβάλουν με τη δική τους ματιά σ’ αυτή την πρωτότυπη κινηματογραφική σκυταλοδρομία. Είναι (με αλφαβητική σειρά) οι: Αλέξανδρος Βούλγαρης, Σοφία Εξάρχου, Νεριτάν Ζιντζιρία, Χριστίνα Ιωακειμίδη, Μπάμπης Μακρίδης, Αργύρης Παπαδημητρόπουλος και Ελίνα Ψύκου. Την εκτέλεση της παραγωγής έχει αναλάβει η εταιρεία Marni Films με παραγωγό τη Μίνα Ντρέκη. Θα συνεργαστούν με διαφορετικούς διευθυντές φωτογραφίας και μοντέρ, ενώ οι υπόλοιποι συντελεστές και ηθοποιοί θα είναι κοινοί.
Σκηνοθεσία Αλέξανδρος Βούλγαρης, Σοφία Εξάρχου, Νεριτάν Ζιντζιρία, Χριστίνα Ιωακειμίδη, Μπάμπης Μακρίδης, Αργύρης Παπαδημητρόπουλος, Ελίνα Ψύκου • Σενάριο Παναγιώτης Χριστόπουλος • Διεύθυνση Φωτογραφίας Σίμος Σαρκετζής, Χρήστος Καραμάνης, Δημήτρης Λαμπρίδης, Νικόλας Καρανικόλας, Μανού Τιλίνσκι • Casting Director Σοφία Δημοπούλου • Κοστούμια Μάρλι Αλιφέρη, Ελισάβετ Ζαχαράκη • Σκηνογραφία Σταύρος Λιόκαλος • Μακιγιάζ Ιωάννα Λυγίζου • Ηχολήπτης Στέφανος Ευθυμίου • Παίζουν Αγγελική Παπαθεμελή Κλυταιμνήστρα, Κώστας Κορωναίος Αγαμέμνων, Αυγουστίνος Κούμουλος Αίγισθος, Μαρία Φιλίνη Αξιωματικός ΔΕΕ, Έλσα Λεκάκου Ηλέκτρα, Στέφανος Καλτζίδης Ορέστης, Κατερίνα Ζησούδη Χρυσόθεμις, Νίκος Χανακούλας Φύλακας, Μαρία Καλλιμάνη Γυναίκα, Φίλιππος Σαλάτας Μωρό Χρυσόθεμις, Θάνος Αλεξίου Βουλευτής, Λαέρτης Μαλκότσης Παιδαγωγός, Δανάη Δεληγεώργη Παιδοψυχολόγος, Ευγενία Σαμαρά Παρουσιάστρια, Γιώργος Κουβαράς Ρεπόρτερ, Ιωάννα Ραμπαούνη Αστυνομικός Ηλέκτρα, Σεραφείμ Ράδης Αστυνομικός Ορέστης, Βασίλης Δημητρούλιας Πραγματογνώμων • Εκτέλεση παραγωγής Μίνα Ντρέκη | Marni Films
ΚΥΚΛΟΣ CONTEMPORARY ANCIENTS
Γιάννης Σκουρλέτης – bijoux de kant
Δεξιά της κοίτης του Γιάννη Παλαβού
Εμπνευσμένο από τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή
Συνεδρία πολέμου του Άρη Αλεξανδρή
Εμπνευσμένο από τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη
25 & 26 Ιουλίου
Δύο γυναικείους μονολόγους εμπνευσμένους από το Αρχαίο Δράμα με την υπογραφή σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων, του Γιάννη Παλαβού και του Άρη Αλεξανδρή, παρουσιάζουμε και φέτος στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη. Γραμμένοι με ανάθεση του Φεστιβάλ, αντλούν και οι δύο ελεύθερα από τους αρχαίους μύθους αποκαλύπτοντας σύγχρονες πτυχές τους σε πρωτότυπα, ανατρεπτικά έργα.
Συγγραφέας των συλλογών διηγημάτων Αστείο (Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 2013) και Το παιδί (2019), ο Γιάννης Παλαβός αντλεί από τον Οιδίποδα επί Κολωνώ για να φωτίσει την αρχετυπική σχέση πατέρα-κόρης μέσα από τον μονόλογο μιας γυναίκας που σκιαγραφεί το πορτρέτο του πατέρα της, περιπλανώμενου λαϊκού οργανοπαίκτη στην ελληνική επαρχία, διωγμένου και κατατρεγμένου, όπως ο ήρωας αναφοράς, μ’ εκείνη μοναδικό στήριγμά του.
Από την πλευρά του, ο Άρης Αλεξανδρής (Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2023 για το μυθιστόρημα Πώς ο Ιγνάτιος Καραθοδωρής έχασε τα πάντα), έχοντας μόλις εκδώσει το δεύτερο βιβλίο του Τρία επί ψυχής (2024), εμπνέεται από τη Λυσιστράτη δίνοντας έναν σπαρταριστό μονόλογο για την παρακμή του σεξ στην εποχή των ψηφιακών μέσων κι έναν νέο, ιδιότυπο πόλεμο με πεδίο μάχης το ανθρώπινο σώμα.
