«Μη θρηνείς πάνω από τον τάφο μου/
Δεν είμαι εκεί, δεν κοιμάμαι/
Είμαι χίλιοι άνεμοι που φυσούν/
Οι διαμαντένιες λάμψεις στο χιόνι/
Το φως του ήλιου στα ώριμα σιτηρά/
Η απαλή φθινοπωρινή βροχή όταν ξυπνάς μέσα στην πρωινή σιγή/
Η σβέλτη ζωογόνα φούρια των ήσυχων πουλιών που πετούν σε κύκλο/
Η απαλή λάμψη των αστεριών της νύχτας/
Μη κλαις πάνω από τον τάφο μου/
Δεν είμαι εκεί/
Δεν πέθανα»
(Do not stand at my grave and weep, Mary Elizabeth Frye, 1932)
Η Lisa αφήνει από το νοσοκομείο, βίντεο μήνυμα, στον αγαπημένο της Tony, με «οδηγίες», επιθυμίες περισσότερο, επιβίωσης του, για το μετά το θάνατο της διάστημα.
Αυτό δεν είναι κάτι άγνωστο. Έτσι ξεκίνησε η σειρά πριν τρία χρόνια. Έτσι πορεύτηκε για δύο κύκλους, με τις «οδηγίες» να διακόπτουν την μετέπειτα σκοτεινή πραγματικότητα, να βοηθούν τη εξέλιξη, να εξηγούν τα συναισθηματικά πισωγυρίσματα του βασικού πρωταγωνιστή που καλείται να αντιμετωπίσει το βάρος της απώλειας. Για πρώτη φορά όμως, τόσο καθαρά και φορτισμένα οι «οδηγίες» κρύβονται μέσα σε ένα ποίημα (από το βιβλίο Collected Verse Vol II όπως δείχνει η Λίζα στην «σπιτική» κάμερα). Συμβουλές αγάπης μέσα σε μικρές φράσεις, τακτοποιημένες ευλαβικά, έτσι ώστε να γεννούν ελπίδα και υπόσχεση. Και μια κάποια ηρεμία στην επίπονη και μακριά διαδικασία της επούλωσης ενός τέτοιου μεγάλου τραύματος.
Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Gervais αυτό είναι ένα ποίημα που πάντα ήθελε να χρησιμοποιήσει στο After Life, αυτές είναι οι λέξεις που μπορεί και να τον έσπρωξαν να πει το ναι στην δημιουργία ενός ακόμη κύκλου και στο κλείσιμο μιας ιστορίας που ξεκίνησε στις 8 Μαρτίου 2019 και τελείωσε στις 14 Ιανουαρίου 2022. Ενός dramedy, μιας διαχυτικής και απρόβλεπτης εισχώρησης γέλιου μέσα στο δάκρυ που θέλει τρελή μαεστρία για να μη βρεθεί εκτός και ακόμη μεγαλύτερη για να σταθεροποιηθεί εντός. Τρεις κύκλοι, τρεις περιπλανήσεις στην κόλαση του άλλου. Που τελικά μπορεί να είναι και δική σου, δική μου ή όλων μαζί.
Ας ξεκαθαρίσω κάτι. Δεν ήμ0υν φαν του Gervais κι ας εκτιμούσα δεόντως το αγγλικό The Office, το πρώτο του μεγάλο δημιούργημα. Οι περισσότεροι που αγαπώ και εκτιμώ σε αυτόν τον κόσμο, τον έχουν κορόνα στο κεφάλι τους, κι αυτό είναι κάτι που δεν μπόρεσα ποτέ να το εξηγήσω, οπότε το κατάπια και προχώρησα. Οι παρουσιάσεις του στις Χρυσές Σφαίρες, αυτές που για πολλούς οφείλουν να διδάσκονται στα πανεπιστήμια της χαρισματικής ατάκας, ήταν μονίμως ένα βάρος στο στομάχι μου. Την επομένη έπρεπε να ξυπνήσω και να αισθανθώ τόσο μόνος, σε ένα μαζικό inbox που θα έδινε και το νεφρό του για αυτή την κωμική παραδοξότητα. Γι’ αυτόν που παίζει την ετοιμότητα των κειμένων στα δάχτυλα και σκορπά ρίγη και ανατριχίλες, με άνεση και θρασύτητα, στο υποταγμένο κοινό του. Τον έβρισκα πάντα ύποπτα, χωρίς κανένα λόγο, cool, ναρκισσιστή και ιδιαιτέρως βαρετό μέσα στη στωικότητα της σωματικής του εκφραστικότητας. Άλλαξα γνώμη (ή έστω έβαλα ένα κάποιο νερό στο κρασί μου και ήρθα σε ηρεμία μαζί του), όταν τρία χρόνια πριν μπήκε το After Life στη ζωή μου (Πάρ’ το αλλιώς ελληνιστή και μια χρυσή μούντζα από μένα σε όποιον είχε αυτή την απίθανη #not έμπνευση).
Ο πρώτος κύκλος ήταν ένα γιγαντιαίο «χόλι σιτ, τι, μόλις τώρα, μου συνέβη;», ο δεύτερος ήταν ένα «οκ μου αρέσει πολύ αυτό που μόλις τώρα μου συνέβη» και ο τρίτος που μόλις έσκασε, ένα «γιατί είπαμε πως μου αρέσει αυτό που μου συνέβη;». Ωσότου, ευτυχώς, να πέσουν οι εξηγήσεις. Γιατί πέφτουν. Έστω και αν τους παίρνει τέσσερα ουδέτερα, κάπως άχρωμα, και κάπως άγευστα επεισόδιά για να κάνουν εμφάνιση. Και να μαζέψουν, εκεί στα δύο τελευταία, συνοψίζοντας τελικά, όλη την φιλοσοφία αυτού του σπάνιου εγχειρήματος που απλώθηκε σε δεκαοχτώ μισάωρα επεισόδια. Πόσο εύκολο είναι τελικά, να μιλήσεις για ένα από τους μεγαλύτερους φόβους της ζωής σου; Τι γίνεται όταν γνωρίσεις τον έρωτα της ζωής σου και αυτός σε «εγκαταλείπει» αφήνοντας σε μόνο, με μια ανοιχτή πληγή που δεν έχεις καμία όρεξη να κλείσεις;
Αυτό συμβαίνει στον Tony Johnson. Ένα αρθρογράφο της τοπικής εφημερίδας του Tambury. Η γυναίκα της ζωής του, αυτή που τον κάνει να χαμογελάει κάθε μέρα, αυτή που τον βοηθά να γίνεται καλύτερος άνθρωπος, χάνει μια μέρα τη μάχη με τον καρκίνο του μαστού. Αυτός σκέφτεται να αυτοκτονήσει, αποφασίζει όμως να ζήσει αρκετά, ώστε να τιμωρήσει τον κόσμο για αυτόν τον ξαφνικό άδικο θάνατο, με ένα ακράτητο κυνισμό και μια υπέρμετρη κακοκεφιά. Λέγοντας και κάνοντας ότι θέλει, χωρίς φίλτρο και χωρίς δεύτερη σκέψη αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Μια «υπερδύναμη» όπως λέει που όμως υπονομεύεται από τους ανθρώπους που τον αγαπούν και θέλουν να τον βοηθήσουν ώστε να ξαναβρεί τους παλιούς ρυθμούς του. Ο μικρόκοσμος του, μια σπάνια συγκέντρωση ιδιόρρυθμων και γοητευτικών ανθρώπινων δειγμάτων που φαίνεται να κατοικούν με ξεχωριστή πιθανότητα σε όλη την αγγλική επαρχία, θα είναι η σανίδα σωτηρίας του. Όσο κι αν το αρνείται με ξεκάθαρη πεισματική κατάθλιψη. Η νοσοκόμα Emma (Ashley Jensen) που θα ρίξει την άγκυρα της σε ένα επόμενο πιθανό ερωτικό βηματισμό, ο πατέρας (David Bradley) με τις υπενθυμίσεις μια προβληματικής σχέσης στα breaks μια καθημερινότητας με άνοια, ο υπέρβαρος James (Ethan Lawrence) που θέλει να γίνει και τραγουδιστής και χορευτής και σαιξπηρικός ηθοποιός -μια περιπαιχτική αναφορά του RG στον James Corden, ο συνάδελφος δημοσιογράφος και φωτογράφος Lenny (Tony Way) με την κοινή τους περιπέτεια στο genius freak show της πόλης, το αφεντικό και κουνιάδος Matt (Tom Basden) με τον φοβισμένο χαρακτήρα και τη μεγάλη καρδιά, η μόνιμα γκρινιάρα Kath (Diane Morgan), ο αθυρόστομος Pat (Joe Wilkinson), κι άλλοι τόσοι, μια πινακοθήκη χαρακτήρων, υπέροχα φυσιολογικοί μέσα στην ιδιαιτερότητα τους και απίστευτα σημαντικοί μέσα στην αλήθεια τους!
Το χρυσάφι που ξεπηδά μέσα από το After Life, αυτή η δωρεάν ψυχοθεραπεία κατ’ οίκον είναι πολύτιμη. Χωρίς να χάνει στιγμή τον ρυθμό του, προσφέρει «οδηγίες» ζωής χωρίς να σηκώνει δάχτυλο, χωρίς να χάνει τον αναρχικό αιρετικό χαρακτήρα του, χωρίς να σταματά να παρακολουθεί με πραγματικό θαυμασμό την μάχη ανάμεσα στο βαθύ κυνισμό που γεννά η ξαφνική απώλεια με τον αυτοσαρκασμό που η ίδια η ζωή σου προσφέρει απλόχερα για να καταφέρεις σιγά σιγά, με τον δικό σου και μόνο χρόνο, να πας πιο κάτω. Κι αν στα πρώτα επεισόδια αυτού του τρίτου κύκλου νοιώσεις- καθόλου αναίτια-πως ο ρυθμός αρχίζει να γέρνει επικίνδυνα στις μικρές ιστορίες του περίγυρου, μη βιαστείς να καταδικάσεις. Το κλείσιμο κύκλου και σειράς θα σε αποζημιώσει και θα σου εξηγήσει με τον πιο τίμιο, αληθινό, τρυφερό, πανανθρώπινο τρόπο πως η μεγάλη αλήθεια της ζωής είναι αυτή που κρύβει μέσα της το καλό. Και την ελευθερία που γεννά το να δίνεις χωρίς να περιμένεις να πάρεις πίσω απολύτως τίποτα.
- Φυσικά και θα ήθελα να γράψω άλλα τόσα για το πως προσγειώνεται το Both Sides Now της Joni Mitchel στο τελευταίο δεκάλεπτο της σειράς και γι’ αυτή τη σπάνια ικανότητα να τελειώνεις την ιστορία σου ραγίζοντας καρδιές, χωρίς καμιά μα καμία μελούρα, αλλά δεν θα γράψω.
Δέκα ωραία πράγματα που ίσως δεν ξέρεις γι’ αυτή τη σειρά
- Ο Ricky Gervais μάλλον εκτιμά πολύ τις ερμηνείες των ηθοποιών του Game Of Thrones. Τέσσερις από τους ηθοποιούς του AL είχαν κάνει το σουξέ τους στο GOT. Ο πατέρας (David Bradley) ως Walder Frey, ο κολλητός Lenny (Tony Way) ως Dontos Hollard, ο ψυχίατρος (Paul Kaye) ως Thoris of Myr και ο Juian Kane του πρώτου κύκλου (Tim Plester) ως Black Walder
- Όλοι περιμένουν από την οικογένεια και τους φίλους τους, να τους βοηθήσουν σε μια τέτοια στιγμή. Πολλές φορές όμως η πραγματική βοήθεια έρχεται από τη στιγμή καλοσύνης ενός αγνώστου (RG): Η Anne της Penelope Wilton, αυτή η φίλη που συναντά κάθε φορά στο παγκάκι, όταν επισκέπτεται την ταφόπλακα της γυναίκας του , είναι σύμφωνα με γκάλοπ στους φανς της σειράς, ο πιο αγαπημένος δεύτερος ρόλος.
- Η Anne (Penelope Wilton ) και ο Paul (Peter Egan) είχαν ξαναβρεθεί στη σειρά του 1984 Ever Decreasing Circles με τα ίδια ακριβώς ονόματα
- Ο πίνακας πίσω από τον καναπέ του Τόνι είναι εμπνευσμένο από την τέχνη των Αβορίγινων της Κεντρικής Αυστραλίας
- Η σκυλίτσα που σώζει τη ζωή του Τόνι καθώς αυτός αποφασίζει να ζήσει για να τη φροντίζει αφού δεν μπορεί να ταΐσει τον εαυτό της, διαθέτει όνομα και αυτό είναι το Brandy (στην πραγματικότητα βεβαίως ονομάζεται Anti). Οι βόλτες γερμανικού αυτού ποιμενικού πραγματοποιούνται στο The Hill Garden and Pergola, Hampstead London NW
- Το πρώτο επεισόδιο του δεύτερου κύκλου μάζεψε περισσότερους θεατές από όσο ο πρώτος κύκλος. Η σειρά πήρε πράσινο φως για μια τρίτη σεζόν σε λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά την κυκλοφορία της δεύτερης, όταν έφτασε στην κορυφή του πίνακα κατάταξης του Netflix σε πολλές χώρες.
- Υπάρχει μια ταύτιση μεταξύ Tony και Ricky όσο αφορά τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Είναι άθεοι, δεν πιστεύουν στη μεταθανάτιο ζωή και δεν εκτιμούν τις θρησκευτικές ομάδες που κάνουν τους πιστούς τους να αισθάνονται άσχημα για τη ζωή τους
- Όπως και στη σειρά έτσι και στην πραγματική ζωή ο Gervais είναι χαρούμενα άτεκνος. Με την επί τριάντα χρόνια σύντροφο του Jane Fallon έχουν επιλέξει το νοικοκυριό χωρίς διαδόχους για διάφορους λόγους, μεταξύ αυτών σύμφωνα με δηλώσεις του και για την καταπολέμηση του υπερπληθυσμού στον πλανήτη!
- Μην ψάξεις στο χάρτη να βρεις το Tambury, την ηλιόλουστη πόλη του After Life. Δεν θα τη βρεις. Μπορείς όμως να βρεις το Hemel Hempstead του Hertfordshire κοντά στο Luton. Θα ξαφνιαστείς πόσο ίδιες είναι!
- Ο προϋπολογισμός του Netflix επέτρεψε στον Ricky Gervais να μαζέψει για τη σειρά, τα πιο αγαπημένα του τραγούδια. Μπορείς να βρεις την θαυμάσια συλλογή του εδώ (για πρώτο και δεύτερο κύκλο) και εδώ (για τον τρίτο)