Πόσο σημαντικό είναι για έναν καλλιτέχνη να απεικονίζει στο έργο του την καθημερινή ζωή; Πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της τέχνης η απεικόνιση της καθημερινής ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της, από την πολιτική ως τη μόδα. Η τέχνη πρέπει να απεικονίζει π.χ. την κρίση. Ταυτόχρονα, σε εποχές κρίσης, πρέπει οι επίσημοι φορείς να επενδύουν μαζικά στην τέχνη και την εκπαίδευση. Τείνουμε να ξεχνάμε ότι η καινοτομία, από την εξαρτάται το μέλλον μας και η βιωσιμότητα του οικονομικού μας συστήματος είναι μια ιδέα που βασίστηκε, «συνελήφθη» μέσω της τέχνης και της συγγραφής. Έτσι ξεκινάνε όλα. Για να αντιληφθείς τον πολιτισμό, πρέπει να ανατρέξεις στην ιστορία και να δεις πώς οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν τον πολιτισμό και την οικονομία.
Ποια θέματα προτιμάτε να απεικονίζετε ασκώντας ταυτόχρονα και κριτική πάνω τους; Μου αρέσει πολύ να αλλάζω συχνά θέματα. Φυσικά χαίρομαι πολύ όταν ασχολούμαι με τη σύγχρονη τέχνη, με την οποία είναι πολύ εύκολο να γίνεσαι σαρκαστικός και υπάρχει ευρύ πεδίο για να ασκήσεις κριτική. Διότι αρκετές φορές δε μου αρέσουν καθόλου αυτά που γίνονται στο πλαίσιο της σύγχρονης τέχνης. Πραγματικά το ευχαριστιέμαι πολύ να ασχολούμαι με τον τομέα αυτό. Επίσης, μου αρέσει πάντα να ζωγραφίζω κριτικάροντας για την αρχιτεκτονική. Με την Atopos για πρώτη φορά ασχολήθηκα έτσι με τη μόδα. Τώρα φτιάχνω σχέδια για έναν οικονομολόγο στο Λονδίνο, σχετικά με τις συνθήκες εργασίας των γυναικών. Αυτό, ας πούμε, είναι κάτι που ποτέ δεν περίμενα ότι θα έκανα και είναι στ’ αλήθεια συναρπαστικό. Η συχνή εναλλαγή θεμάτων ενασχόλησης είναι ένα είδος πλούτου. Και μου αρέσει πολύ να βρίσκομαι ανάμεσα σε όλες αυτές τις θεματικές. Μάλλον δεν έχω κάποιο «αγαπημένο» θέμα.
Εκτός από την Atopos, έχετε συνεργαστεί με πολλούς καλλιτέχνες, ιδρύματα και οργανισμούς τέχνης. Ποια από αυτές τις συνεργασίες ξεχωρίζετε; Αυτό σχετίζεται πάντα με το ευρύτερο context μιας συνεργασίας. Συνεργάζομαι σε πολύ μικρά projects, τα οποία έχουν αυτό το context που μου αρέσει και συνεργάζομαι επίσης σε εκ των πραγμάτων μεγαλόπνοα έργα, όπως αυτά του Bob Wilson και του Rufus Wainwright. Γενικά μου αρέσουν οι συνεργασίες με άλλους καλλιτέχνες. Νομίζω ότι ξεχωρίζω τη συνεργασία με τον Wilson, της οποίας συνέπεια είναι και η συνεργασία με τον Wainwright, με την Atopos, κ.λπ.
Σήμερα ζείτε ανάμεσα στη Νέα Υόρκη και το Παρίσι, όπου επιστρέψατε μετά από πολλά χρόνια. Ποια από όλες τις πόλεις απ’ όπου έχετε περάσει σας ενέπνευσε περισσότερο; Μεγάλωσα στη Γαλλία, στη La Rochelle και το Παρίσι. Έχω ζήσει στο Ρόττερνταμ, στο Βερολίνο, στη Μέση Ανατολή και το Λονδίνο και τώρα βρίσκομαι ανάμεσα στη Νέα Υόρκη και το Παρίσι. Η έμπνευση που μου παρείχε κάθε πόλη εξαρτάται και πάλι από το ευρύτερο context του εκάστοτε αντικειμένου ενασχόλησής μου. Όταν έπρεπε να είμαι στη Νέα Υόρκη, ήμουν εκεί και περνούσα όσο πιο καλά γινόταν. Αλλά και το Ρόττερνταμ ήταν απίστευτο, ήταν ιδανικό για όταν σπούδαζα σχέδιο, το να βρίσκομαι στις γειτονιές του. Μετά, όταν ήμουν στο Βερολίνο και δούλευα πάνω στην αρχιτεκτονική και τη σύγχρονη τέχνη, ένιωθα ότι βρισκόμουν μέσα σε ένα όνειρο, ότι ζούσα στον παράδεισο. Κάποια στιγμή κουράστηκα, βαρέθηκα και πήγα στο Λονδίνο, που ήταν αυτό ακριβώς που χρειαζόμουν τότε. Ήθελα να αισθάνομαι «πιο ζωντανή», να ζήσω σε πιο φρενήρεις ρυθμούς.
Ζούσα εκτός Γαλλίας για 13 χρόνια και πάντα ήμουν επικριτική απέναντι στο Παρίσι, μέχρι που σκέφτηκα να επιστρέψω. Δε μπορείς να είσαι επικριτικός απέναντι στην πόλη σου, αν έχεις τόσο καιρό να ζήσεις εκεί. Έτσι, εδώ και ένα χρόνο βρίσκομαι και εκεί. Υπάρχουν ορισμένα πολύ καλά πράγματα εκεί. Ευτυχώς έχω τη δυνατότητα να ταξιδεύω συχνά και να είμαι ανάμεσα σε δυο πόλεις, γιατί στο Παρίσι μπορεί να ασφυκτιώ ορισμένες φορές. Είναι μια όμορφη πόλη, μου αρέσει να βρίσκομαι εκεί για σαββατοκύριακο, αλλά όχι για να δουλεύω. Έχει να κάνει με τη δυναμική της πόλης στον τομέα της τέχνης, όπου οι άνθρωποι περιμένουν να κάνεις πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Το ενδιάμεσο είναι το καλύτερο, αλλά αν έπρεπε να διαλέξω μια πόλη, αυτή θα ήταν η Νέα Υόρκη.
Η ειρωνεία και ο σαρκασμός είναι διάχυτα στο έργο σας. Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τρόπο καλλιτεχνικής προσέγγισης; Έχω την αίσθηση ότι γεννήθηκα έτσι. Πολλοί άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν την ειρωνεία και έτσι νιώθεις συχνά ντροπιασμένος. Ίσως είναι κάτι που πήρα από τον πατέρα μου – η μητέρα μου δεν έχει καθόλου αίσθηση του χιούμορ. Πάντοτε ο πατέρας μου έκανε αστεία και η μητέρα μου δεν τα καταλάβαινε. Ίσως να είναι και ιδιότητα των Γάλλων. Ο πατέρας μου επίσης είχε μια τεράστια συλλογή από κόμικς με μαύρο χιούμορ, τα οποία παλιά διάβαζα επί ώρες.
Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας; Θέλω να συνεχίσω αυτό που κάνω τώρα, να συνεργάζομαι σε projects. Όταν ζωγραφίζω συνήθως είμαι μόνη μου, απομονωμένη από τον κόσμο και γι’ αυτό μου αρέσει πολύ να συνεργάζομαι. Αργότερα ίσως γράψω ένα βιβλίο. Δεν υπάρχει μόνο ένα πράγμα που θέλω να κάνω. Κάθε μέρα βρίσκεται εκεί έξω ένα καινούργιο πράγμα, το ποίο δεν περίμενα και με το οποίο θέλω να ασχοληθώ. Είμαι πανέτοιμη για το αναπάντεχο. Επειδή θέλω να έχω ένα πλάνο για τα πάντα, είναι καλό να συμβαίνουν τέτοια πράγματα, που να με βγάζουν λίγο από το συγκεκριμένο πλαίσιο δουλειάς. Αρκεί να με καλέσει κάποιος να συμμετάσχω σε ένα έργο. Ας πούμε, τώρα γράφω τραγούδια, ποτέ δεν περίμενα να κάνω κάτι τέτοιο, αλλά μου ζητήθηκε και το έκανα. Είμαι και μουσικός, έχω σπουδάσει 15 χρόνια όμποε. Το να γράφω τραγούδια, όπως μου ζητήθηκε, ήταν η ανακεφαλαίωση όλων όσων έχω κάνει κατά καιρούς. Ο Rufus Wainwright έχει ιδέες για τραγούδια στα γαλλικά κι επειδή δεν μιλάει τόσο καλά τη γλώσσα, μου μεταφέρει την ιδέα αυτή και συνεργαζόμαστε στην καταγραφή των στίχων. Είναι πολύ διασκεδαστικό. Ίσως ο σαρκασμός που έχω να προέρχεται και από το όμποε, που είναι και τόσο δύσκολο όργανο. Δεν είναι καθόλου αστείο να παίζεις το συγκεκριμένο όργανο, χρειάζεται πάρα πολλή πειθαρχία.
Έχετε συνεργαστεί με την εταιρία Illy, δημιουργώντας σχέδια για κούπες καφέ. Πολλοί συνάδελφοί σας αντιδρούν σ’ αυτόν τον τρόπο προσέγγισης της τέχνης από το κοινό, μέσω ενός καταναλωτικού προϊόντος. Φοβάστε την εμπορευματοποίηση της τέχνης; Πιστεύω ότι εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο «εμπορευματοποιείς» την τέχνη σου. Ακόμα και σε κύπελλα McDonald’s θα δημιουργούσα, αν μου το ζητούσαν και μου άρεσε το context. Έχω συνεργαστεί με την Collette, που είναι το πιο χιπ κατάστημα στη Γαλλία και ταυτόχρονα δουλεύω για το περιοδικό Artpress. Δυο χώροι που δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους. Κάθε project από κάθε πιθανό πελάτη έχει ένα ενδιαφέρον. Εναπόκειται σε σένα το τι θα βγάλεις καλλιτεχνικά από αυτό. Δε φοβάμαι να ασχοληθώ με το οτιδήποτε. Δεν πιστεύω στους περιορισμούς πάνω στη δουλειά μας. Θέλω επίσης να μπορώ να αλλάζω τη γνώμη μου. Όπως λένε και οι Γάλλοι, «μόνο ο βλάκας δεν αλλάζει τη γνώμη του».
Η Clo’e έχει σπουδάσει στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο (MA in Critical Writing in Art & Design, Royal College of Art) και στην Design Academy of Eindhoven στην Ολλανδία, έχει συμμετάσχει στα projects της Atopos ARRRGH!, Slaves to Atopos και Mon Petit Chou και είναι τακτική συνεργάτιδα διαφόρων καλλιτεχνικών εκδόσεων όπως το Artpress, το Intramuros και το l’Officiel Art. Δουλεύει για την Colette στο Παρίσι, τον οίκο Hermès και την Illycaffè και συνεργάζεται εδώ και πολλά χρόνια με τον Robert Wilson και τον Rufus Wainwright στη Νέα Υόρκη.
cloefloirat.com // Instagram // Facebook
ATOPOS, Σαλαμίνος 72, Μεταξουργείο, atopos.gr, 210.8838151 // Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 3 Δεκεμβρίου 2014 ως τις 14 Ιανουαρίου 2015.