Την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2025, στην καρδιά του Κεραμεικού, το BIOS ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την πόλη, το PLEX. Δύο κτίρια και ένα σχεδόν ολόκληρο τετράγωνο γης. Όχι απλώς ένας χώρος -περισσότερο ένα πείραμα: πώς μπορεί η τέχνη να συμβιώσει με τον αστικό ιστό, να μην εκδιωχθεί, να ζήσουν μαζί, να τον ξαναπλάσει και να τον ανασχηματίσει μαζί με τους ανθρώπους που τον ζουν.
Ο Κεραμεικός ήταν πάντα γειτονιά αντιθέσεων: αρχαίος τόπος ταφής και συνοικία αγγειοπλαστών, βιομηχανική ζώνη υφαντουργών και εργοστασιακών εργατών. Σήμερα είναι μωσαϊκό από εγκαταλελειμμένα νεοκλασικά, οικογένειες μεταναστών σε μικρά διαμερίσματα, εργαζόμενους του σεξ σε ξεχασμένους δρόμους, Airbnb που εκτοπίζουν τους παλιούς κατοίκους και καλλιτέχνες που στήνουν πρόχειρες σκηνές σε άδεια κτίρια.
Μέσα σε αυτή την εύθραυστη αντίφαση, το BIOS ξεκινά το πιο τολμηρό του εγχείρημα.
Η σπίθα άναψε από την έρευνα CreatorsClass. Πάνω από 300 καλλιτέχνες και δημιουργοί μίλησαν για την καθημερινότητά τους: αβεβαιότητα, ενοίκια που στραγγαλίζουν, αποκλεισμός από το κέντρο. Μέσα σε αυτό το τοπίο το PLEX απαντά ριζοσπαστικά: με ένα κέντρο κοινωνικής στέγασης και φιλοξενίας, μια υπαίθρια αγορά σχεδιαστών και δίκτυα κοινοτικών κήπων. Έναν κόμβο όπου η δημιουργία δεν είναι πολυτέλεια αλλά τρόπος επιβίωσης, όπου η ζωή και η τέχνη επικοινωνούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία.
Το όραμα είναι συγκεκριμένο: στην Κεραμεικού 28 ένα ιστορικό συγκρότημα υφαντουργείων μετατρέπεται σε πολιτιστικό κέντρο — αίθουσες εκθέσεων, παραστάσεων, εργαστήρια, χώροι για τους ανθρώπους της γειτονιάς. Δίπλα, στην Κεραμεικού 30, το Kerameikos Hotel γίνεται μονάδα κοινωνικής κατοικίας και φιλοξενίας καλλιτεχνών, προσφέροντας προσιτή στέγη και σύνδεση με τοπική ζωή. Μαζί τους: υπαίθρια αγορά δημιουργών που ξαναζωντανεύει την παράδοση των τεχνιτών, δίκτυο κοινοτικών κήπων που βάζει πράσινο και συλλογικότητα στο τσιμέντο.
«Με φόντο την προκλητική αγορά κατοικιών –με τα ενοίκια να έχουν αυξηθεί πάνω από 50% και το 80% των ενοικιαστών να στενάζει– το PLEX είναι μια τολμηρή απόπειρα να φτιαχτεί πολιτιστική και κοινωνική υποδομή στην Αθήνα», λέει ο Βασίλης Χαραλαμπίδης, ιδρυτής του BIOS και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πολιτιστικών Κόμβων.
Το PLEX Open Pilot 1 θα ανοίξει τις πόρτες του την Παρασκευή από τις 17.30 μ.μ. Μια ανοιχτή πρόσκληση, με ελεύθερη είσοδο, για όσους νοιάζονται τι σημαίνει σύγχρονος πολιτισμός σε μια πόλη που αλλάζει. Το GLAMMONS project μιλά για βιωσιμότητα και αστικό συμμετοχικό σχεδιασμό, ενώ το La Friche la Belle de Mai από τη Μασσαλία μοιράζεται την εμπειρία συλλογικής ιδιοκτησίας και αυτοδιαχείρισης.
Ακολουθεί η διάλεξη του Θανάση Μουτσόπουλου, καθηγητή Πολιτισμικών Σπουδών –«Το τέλος του Πραγματικού»–για το cyberpunk, την τεχνητή νοημοσύνη, τους ψηφιακούς νομάδες και την επανεφεύρεση της παρουσίας και του χώρου.
Αρχιτέκτονες από Αθήνα & Μιλάνο παρουσιάζουν συμμετοχικές προσεγγίσεις για τον σχεδιασμό της Κεραμεικού 28. Προβάλλεται το ντοκιμαντέρ Raffaela του Ηλία Μαρούτση, η ιστορία μιας διεμφυλικής σεξεργάτριας 60 ετών — καθρέφτης της γειτονιάς. Και τέλος, το αίθριο του παλιού υφαντουργείου μετατρέπεται σε dance floor με DJ sets από Adamantios, Supermario, Fagdoll & Lovecat, Bekha Mujiri.
«Το PLEX δεν είναι ένα ακόμα κέντρο. Είναι ένα ζωντανό εργαστήριο που ψάχνει πώς τέχνη, κοινότητα και πόλη μπορούν να στηρίξουν η μία την άλλη», συμπληρώνει ο Χαραλαμπίδης.
Δες αναλυτικά όλο το πρόγραμμα εδώ
Ένα πρωτοποριακό πολιτιστικό εγχείρημα
στην καρδιά της Αθήνας
