Ανάμεσα στις σύγχρονες βιτρίνες φανταχτερών ή πιο προσιτών brands, θα βρείτε στο Κολωνακι και τα κλασικά ημιυπόγεια της περιοχής, είναι η κληρονομιά της παλιάς αγοράς που για να την προσεγγίσεις πρέπει να περάσεις την είσοδο κάποιας καλοστεκούμενης πολυκατοικίας. Μία από αυτές τις βιτρίνες, στο νούμερο 8 της Ηρακλείτου, δεν είναι στολισμένη με ρούχα αλλά με ρόδες που στρίβουν, καθίσματα που πέφτουν κι αμορτισέρ που μοιάζουν να λειτουργούν. Σε μικρή κλίμακα, βεβαίως.
Πιστά αντίγραφα μοντέλων άλλων δεκαετιών, ελάχιστα από τα μοντέλα που έχει μαζέψει ο Δημήτρης Βαρελάς στο κατάστημά του θα τα συναντήσεις σήμερα στο δρόμο και θα τα κάνεις χάζι. Εκείνος όμως επιμένει να ασχολείται με το πάθος των πελατών του, με αυτούς που θα ήθελαν να έχουν στο γκαράζ τους ένα δυσεύρετο ανατολικογερμανικό Trabbi ή μια γυαλιστερή Ferrari και τελικά αγοράζουν τη μινιατούρα τους -24 φορές μικρότερή σε μέγεθος- και την τοποθετούν σε κάποιο ράφι ή τραπέζι τους σπιτιού τους. Άλλες φορές τη δωρίζουν σε έτερο παθιασμένο συλλέκτη, καμιά φορά και σε κάποιον ανυποψίαστο θέλοντας να του μεταφέρουν το μικρόβιο.
Ο Δημήτρης Βαρελάς μας μιλά για τις μινιατούρες που φαίνεται να πρωτοκατασκευάστηκαν για χάρη των παιδιών, για να καλύψουν την πρώιμη τάση των εφήβων να κάτσουν στο τιμόνι και κατάφεραν τελικά να κινήσουν το ενδιαφέρον των μεγαλυτέρων που θέλησαν να τα αποκτήσουν, δημιουργώντας προσωπικές συλλογές.
«Το 1981 ξεκίνησα φτιάχνοντας κοσμήματα, έδινα χονδρική και λιανική μέχρι το 1992. Τότε ήταν που σταμάτησα να ασχολούμαι με αυτό, έβγαλα τα κοσμήματα από το μαγαζί κι άφησα μόνο τα αυτοκινητάκια. Λέω ότι άφησα μόνο αυτά, γιατί το ‘88 τα ανακάλυψα, όταν ένα απόγευμα που έκανα διακοπές στο Ξυλόκαστρο μπήκα σε ένα μαγαζί και είδα τέσσερα αυτοκινητάκια σε κλίμακα 1:18. Τρελάθηκα.
Ήξερα πως κυκλοφορούν μινιατούρες - πιστά αντίγραφα, αλλά δεν είχα συναντήσει ποτέ αυτής της κατηγορίας. Τα αγόρασα όλα και ρώτησα τον ιδιοκτήτη του μαγαζιού από που τα προμηθεύτηκε. Με έστειλε λοιπόν σε έναν εισαγωγέα στην πλατεία Κάνιγγος. Έβαλα τα αυτοκίνητα στη βιτρίνα ανάμεσα στα κοσμήματα, έγραψα "πάρτε του ένα αυτοκινητάκι, θα του αρέσει", απευθυνόμενος στις κοπέλες και τα πούλησα αμέσως.
Έπειτα πήρα κι άλλα, κι άλλα, λίγους μήνες μετά είχα κάνει έναν τεράστιο τζίρο από τα αυτοκινητάκια. Κι ενώ τα κοσμήματα μου -ογκώδη, από ημιπολύτιμα μέταλλα και με στρας- έμπαιναν στις επιδείξεις του Ασλάνη, της Λουκίας, του Billy Bo, του Τσέλιου, του Ρήγα και του Ζούλια, ενώ παράλληλα τα φωτογράφιζαν στη Diva, το Elle, το Εύa, τα είχε φορέσει η Νάντια Κομανέτσι για μια συνέντευξη στις Εικόνες, η τεχνοτροπία μου άρχισε να φεύγει από τη μόδα στις αρχές του ’90. Από τότε μέχρι τώρα ασχολούμαι αποκλειστικά με τον μοντελισμό.
Ο Δημήτρης Βαρελάς άρχισε να ασχολείται με τον μοντελισμό στα τέλη τη δεκαετίας του '80
Δυο σειρές εξωτικών Ferrari και ταξί από διάφορες πόλεις του κόσμου
Το Toyota 2000GT του '67, ένα από τα πρώτα γιαπωνέζικα σπορ αυτοκίνητα που έχει εμφανιστεί και στην ταινία του James Bond «Ζεις Μοναχά Δυο Φορές»
Εδώ και μερικά χρόνια στην Ελλάδα, δεν εισάγουμε τίποτα από αυτό το είδος, επειδή δεν είναι κάτι απαραίτητο αλλά απευθύνεται σε συλλέκτες που όσο πάνε και λιγοστεύουν, σε παιδιά που οι γονείς τους δεν έχουν πλέον τα λεφτά να τα αγοράσουν. Πού να τα δώσουν οι εισαγωγείς; Μόνο εγώ έχω μείνει. Έτσι είναι πολύ δύσκολο να βρω αυτά τα αυτοκίνητα, τα φέρνω μόνος μου. Είναι λιγότερα και σαφώς ακριβότερα από την εποχή που έροχνταν με κοντέινερ, απευθείας από τον κατασκευαστή. Αλλά επιμένω.
Τρεις κλίμακες θα βρείτε στο μαγαζί: την 1:43 σε λίγα κομμάτια, την 1:24 και την 1:18 που είναι τα περισσότερα που έχω αι αυτά που με ενδιαφέρουν, τα πρώτα που βρήκα. Οι τιμές τους κυμαίνονται από 55 μέχρι 300 ευρώ, υπάρχουν και ακριβότερα, αλλά δεν τα φέρνω εκτός αν μου τα ζητήσουν.
Προσωπικά μου αρέσουν τα αυτοκίνητα των δεκαετιών ‘50, ‘60 και ‘70, σε αυτά μεγάλωσα, αυτά πρωτοδήγησα. Το πρώτο μου πραγματικό αυτοκίνητο ήταν μια Simca Vedette Versailles του ‘55, ένα εκπληκτικό αυτοκίνητο που κυκλοφορούσε στους δρόμους και το χάζευαν όλοι ενώ εγώ ήμουν μόλις 20 χρονών. Τ’ αγόρασα κρυφά από τον πατέρα μου, το είδε παρκαρισμένο κάτω από το σπίτι αλλά δεν αναρωτήθηκε ποιου είναι. Σπούδαζα για δικηγόρος και πήγαινα κι έκανα μεροκάματα κουβαλώντας έπιπλα για να βγάλω τα λεφτά της δόσης. Δικηγόρος δεν έγινα, αλλά δεν πειράζει, έχω το μαγαζί μου.
Το πιο παλιό αυτοκίνητο που υπάρχει εδώ μέσα είναι ένα Ford Model T του 1914, είναι το πρώτο της εταιρείας που μπήκε σε μαζική παραγωγή και μάλιστα ο Henry Ford έλεγε «μπορείτε να το παραγγείλετε σε οποιοδήποτε χρώμα αρκεί να είναι μαύρο».
Μια Mercedes 300 SL, σύμβολο της μεταπολεμικής Γερμανίας και ένα από τα ακριβότερα αυτοκίνητα όλων των εποχών
Μια Studebaker της δεκαετίας του '50
Μια Lincoln Premiere του 1956
Το ζεύγος Volkswagen bus της δεκαετίας του '50 και το διαχρονικό mini Cooper που εμφανίστηκε το 1960, δύο αυτοκίνητα «του λαού» που έγιναν pop icons
Μια εντυπωσιακή δίχρωμη Simca Vedette του '58
Ο κόσμος που ασχολείται σήμερα με τον μοντελισμό είναι ο ίδιος που το έκανε και χθες, απλώς λιγοστεύει. Ενδιαφέρον υπάρχει, λεφτά δεν έχουν. Συνήθως, οι συλλέκτες είναι ιδιόρρυθμοι. Είναι πολλοί εκείνοι που αγοράζουν τα απωθημένα τους, αυτά τα αυτοκίνητα που θα ήθελαν να έχουν στην πραγματική ζωή. Ο συλλέκτης που μου είχε κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ένας οδοντίατρος, είχε γύρω στα 700 αυτοκίνητα. Κάποιοι το κρύβουν από τη γυναίκα τους, ένας (που τον έχω πελάτη ακόμα) αφήνει τα αυτοκινητάκια σε άλλο σπίτι. Κάποιοι συλλέγουν και πραγματικά αυτοκίνητα, ανήκουν σε λέσχες και προσπαθούν να βρουν τα αυτοκίνητά τους σε αντίγραφα. Δεν είναι εύκολο αυτό γιατί δεν βγαίνουν όλα τα μοντέλα σε μινιατούρες. Πολλοί συλλέγουν μόνο μια συγκεκριμένη μάρκα, οι περισσότεροι από αυτούς έχουν κόλλημα με τις Ferrari και τις Mercedes.
Δεν είχα μόνο πελάτισσες που έρχονταν για δώρο, ήξερα πολλές που είχαν δική τους προσωπική συλλογή. Μία, μάλιστα, ερχόταν από τη Λαμία και ψώνιζε μόνο αυτοκίνητα της κλίμακας 1:18, ήθελε μάλιστα να ξέρει και την ιστορία τους. Κάποια στιγμή την έχασα, μπορεί να παντρεύτηκε. Επίσης είχα μια πελάτισσα που μάζευε μόνο ροζ αυτοκίνητα και όχι μόνο αυτά που όντως είχαν κυκλοφορήσει σ’ αυτό το χρώμα, αλλά μου ζητούσε να βάφω στο εργαστήριο μου Citroen 2CV και Volkswagen Beetle ροζ.
Οι συλλέκτες σταματάνε να αγοράζουν όταν τους τελειώνει ο χώρος ή όταν κάτι άλλο τους τραβήξει το ενδιαφέρον. Δεν περιμένω από τους νέους να γίνουν συλλέκτες, όλοι τους ασχολούνται με το κινητό και το τάμπλετ. Εγώ; Από λόξα το έχω το μαγαζί, τελευταία έβγαλα και μερικά από τα παλιά μου κοσμήματα στη βιτρίνα να τα πουλήσω κι αυτά, έχω και μια φωτογραφία της Λουκίας να τα φοράει. Στη συλλογή μου έχω γύρω στα 600 αυτοκινητάκια, στο μαγαζί πρέπει να υπάρχουν γύρω στα 1500. Εποχές που είχα και 1000 παραπάνω, δεν ξέρω που χωρούσαν.
Πολλά από τα αυτοκίνητα που θα βρείτε εδώ είναι συνδεδεμένα με τη μουσική και τον κινηματογράφο. Αν επιλέξετε κάποιο που έχει παίξει σε ταινία σας δίνω μαζί και το DVD της. Έχω όλα τα αυτοκίνητα από τις ταινίες του James Bond, εκτός από τις τελευταίες με τον Ντάνιελ Κρεγκ που δεν με ενδιαφέρουν, σταμάτησα να φέρνω μετά το Casino Royale. Οι ταινίες που γυρίζονται τώρα είναι της πλάκας, εφέ και υπερβολές που δεν πείθουν κανέναν.
Ο Elvis είχε πάρα πολλά αυτοκίνητα. Όλοι δείχνουν τη βιτρίνα πιστεύοντας πως η ροζ Cadillac είναι η δική του, ότι είναι αυτή για την οποία είχε τραγουδήσει και η Νάταλι Κόουλ. Την έχει και κάποιος που κυκλοφορεί στο Κολωνάκι κι αυτό τους κάνει να το πιστεύουν ακόμα περισσότερο. Αυτή είναι του '59 και η δική του ήταν της ίδιας χρονιάς αλλά ήταν άλλο μοντέλο το οποίο το έχω σε λευκό χρώμα. Έχω όμως την Shelby Cobra του. Το αυτοκινητάκι της βιτρίνας το έχει οδηγήσει o Clint Eastwood στην ταινία Pink Cadillac.
Η Shelby Cobra του Elvis
Η ροζ cadillac που οδηγούσε ο Clint Eastwood στην ομώνυμη ταινία
Έχω και μερικές μοτοσυκλέτες, με τις μινιατούρες αεροπλάνων γνώρισα μεγάλη επιτυχία, μου ζητούσαν αεροπλάνα της Ολυμπιακής που δεν υπήρχαν στην αγορά και τους τα έφτιαχνα μόνος μου ακριβώς όπως ήταν τα πραγματικά. Είχα φτιάξει και ένα νοσοκομειακό του ΙΚΑ, έτσι, γιατί άρεσε σε μένα.
Έχω στο μαγαζί αγωνιστικά αυτοκίνητα δεκαετιών που το να είσαι οδηγός σήμαινε πως έπαιζες τη ζωή σου κορώνα - γράμματα. Έχω το αυτοκίνητο του Τζιμ Κλαρκ που πέθανε στην πίστα του Hockenheim, έχω του Γκρέιαμ Χιλ που κατάφερε να γλιτώσει από τις πίστες αλλά πήρε ένα αεροπλάνο και έπεσε με αυτό. Και του Μάριο Αντρέττι που ευτυχώς ζει ο άνθρωπος. Έχω και τη McLaren του Σένα.
Μια κατακίτρiνη Ducati Sport1000 του '06
Μια Moto Guzzi Le Mans II του '78
Ένα κλασικό Checker taxi που παρήχθη από το 1959 μέχρι το 1982 και κυκλοφορούσε μέχρι πριν λίγα χρόνια στην Αμερική
Δια χειρός Δημήτρη Βαρελά
Μετά το '75 άρχισε να υπάρχει μια τάση να μοιάζουν όλα τα αυτοκίνητα μεταξύ τους, δόθηκε έμφαση να στο να βελτιωθεί η αεροδυναμική και η τεχνολογία τους, να είναι πιο οικονομικά και πιο γρήγορα αλλά η αισθητική τους φθίνει. Είναι σχεδόν όλα τα ίδια με μικρές διαφορές, τα μοντέλα του ‘50 και του ‘60 ήταν το ένα καλύτερο από το άλλο, ποιος είναι αυτός που δε θαυμάζει τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην Κούβα; Στην Ελλάδα είχαμε πολλά τέτοια αυτοκίνητα και τα πετάξαμε, μόλις έγινε η πρώτη απόσυρση έτρεξαν όλοι, πανέξυπνοι είμαστε. Μέχρι και τα ταξί ήταν όμορφα και διαφορετικά μεταξύ τους κάποτε. Καθόμασταν με τους φίλους μου πλάτη στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας, ακούγαμε τα ταξί που ανέβαιναν και καταλαβαίναμε από τον ήχο της μηχανής τους τι μάρκα είναι».
