Τσιντόνια τη λένε και την αγαπούσα από παιδί. Αλλά μόνο τους χειμώνες, γιατί τότε άνθιζε ο θάμνος που η μαμά μου είχε στο μπαλκόνι μας και ο τόπος γέμιζε κόκκινα άνθη. Ένα ξάφνιασμα στις μουντές μας μέρες.
Εκείνη η τσιντόνια παραδόθηκε στον χρόνο αφού χόρτασε τα μάτια μας με την ανθοφορία της, που έσκαγε ως έκπληξη στα τέλη Ιανουαρίου. Τότε, ένα κλαδί της θυσιαζόταν για να μπει στο βάζο της τραπεζαρίας και να λέει σε όλους: «Ο χειμώνας δεν θα κρατήσει πολύ».
Μεγάλωσα, το μπαλκόνι στο πατρικό το χαίρονται άλλοι κι εγώ κάπου στους πρόποδες της Πεντέλης βρήκα επιτέλους γη και χώμα για να φυτέψω εκείνη την παλιά αγάπη. Ας είναι καλά ο κυρ-Γιώργος στη λαϊκή της γειτονιάς μου: μού έφερε μία μικρή τσιντόνια με ένα κατακόκινο λουλούδι στα αγκαθωτά της κλαδιά. «Να σου ζήσει», μου ευχήθηκε και έδωσε τις συμβουλές του.
Μια θέση για τη τσιντόνια
Η «ανθοκυδωνιά» όπως τη λένε σε πολλά μέρη -Chaenomeles japonica είναι το όνομά της στα γεωπονικά κέντρα- είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος με καταγωγή εξωτική -από την ανατολική Ασία- και λαχτάρα να ριζώσει. Και ρίζωσε και καλλιεργήθηκε και μας δίνει διάφορα είδη και χρώματα. Η κλασική τσιντόνια, πάντως, έχει κόκκινα λουλούδια και ζει για πολλά πολλά χρόνια.
Πότε:
Η άνθηση της ξεκινάει τον Ιανουάριο για τις πιο θερμές περιοχές, αλλά μπορεί να αργήσει και να πάει προς τα τέλη Φλεβάρη στις πιο ψυχρές. Σε πολύ βαρείς χειμώνες ίσως να χρειαστεί να περιμένεις μέχρι τον Μάρτιο. Τα άνθη κρατάνε για εβδομάδες οπότε δεν περιμένεις να μπει για τα καλά η άνοιξη για να δεις λίγο χρώμα μέσα στη μουντάδα.
Αντέχει σαν την ψυχή σου
Καύσωνες και χιόνια, όλα τα αντέχει αυτό το φυτό, αρκεί να έχει τα βασικά: φως και νερό. Και εξηγούμαι: Η τσιντόνια θέλει ήλιο όπως τα περισσότερα φυτά. Αλλά αν το μπαλκόνι σας δεν είναι και το φωτεινότερο μην πτοηθείτε. Μιλήστε της ωραία και εκείνη θα δώσει τον καλύτερό της εαυτό. Αυτό που την τρομάζει περισσότερο είναι το περίσσιο νερό όταν είναι σε γλάστρα. Οπότε, με τις οδηγίες του γεωπόνου, βάλτε και λίγο χαλικάκι ή ελαφρόπετρα στον πάτο της γλάστρας πριν προσθέσετε χώμα για να πετύχετε καλή αποστράγγιση.
Νερό: Πότε είναι αρκετό;
Στις ζέστες ποτίζουμε 1-2 φορές την εβδομάδα, στα κρύα κάθε 8-10 μέρες. Όπως όμως όλα τα φυτά, τους πρώτους μήνες από τη φύτευσή της θέλει συχνότερο πότισμα προκειμένου να αναπτύξει το ριζικό της σύστημα.
Λίπασμα;
Αν τη βλέπετε υποτονική και «κουρασμένη» μπορείτε να την ταΐσετε με ένα πλήρες λίπασμα αφού τελειώσει η ανθοφορία της ή εναλλακτικά στις αρχές του Φθινοπώρου όταν περάσουν οι ζέστες.
Σαν πολύ δεν φούντωσε;
Η τσιντόνια θέλει τον χώρο της και δεν της αρέσει να στριμώχνεται. Και, κυρίως, δεν της αρέσει το κούρεμα. Δεν είναι σαν τους άλλους καλλωπιστικούς θάμνους που «πάνε κομμωτήριο». Κλαδεύουμε μόνο τα άρρωστα, ξερά και σπασμένα κλαδιά και αυτά που μας γρατζουνούν κάθε φορά που περνάμε δίπλα της.
Αυτά που μοιάζουν με κυδώνια τι είναι;
Ε λοιπόν βρήκα τον κατάλληλο επιθετικό προσδιορισμό για τη τσιντόνια: εκκεντρική. Βγάζει φύλλα μετά τα άνθη και εμφανίζει και κάτι καρπούς που μοιάζουν με μικρά πράσινα κυδώνια. Οι καρποί αυτοί είναι βρώσιμοι αλλά προσοχή! Δεν τους καταναλώνουμε ωμούς και ανεπεξέργαστους. Τα δικά της «κυδώνια», που ωριμάζουν τον Σεπτέμβριο, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πηκτίνη γι’ αυτό και μπαίνουν σε μαρμελάδες.
Η τσιντόνια έχει επισκέψεις
Α! Αν ακούσετε ένα βζζζζ στο μπαλκόνι σας, κάποια μέλισσα βόσκει στα άνθη της τσιντόνιας σας, που εκτός όλων των άλλων είναι και μελισσοτροφικό φυτό.
