Όσα θα δούμε τον Νοέμβριο στο 38ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου

To 38o Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου έ-ρχε-ται! Μετά την ολοκλήρωση της προφεστιβαλικής εβδομάδας τον Σεπτέμβριο, το κυρίως μέρος του φεστιβάλ ξεκινά την Πέμπτη 20 και ολοκληρώνεται την Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2025.

Μέρος του προγράμματος της φετινής διοργάνωσης, που φιλοξενείται στους κινηματογράφους CINOBO ΟΠΕΡΑ 1, ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX 2 και STUDIO New Star Art Cinema, ανακοινώθηκε χθες από τον Καλλ/κό Δ/ντή του φεστιβάλ, Νίνο Φένεκ Μικελίδη, στη Συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε το Πανόραμα στο Ινστιτούτο Γκαίτε Αθηνών (Goethe-Institut), ενώ στο panel συμμετείχαν ο Διευθυντής Πολιτιστικών Προγραμμάτων του Goethe-Institut Athen και των Ινστιτούτων της Περιφέρειας Ι της Ευρώπης, Marc-André Schmachtel, ο Ακόλουθος Οπτικοακουστικών Μέσων του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, Aimé Besson, και o Υπεύθυνος Αγοράς και Εκπαιδευτικών Δράσεων, σκηνοθέτης Βασίλης Μαζωμένος.

Δείτε παρακάτω τα κυριότερα σημεία από όσα είπαν οι ομιλητές, παρουσιάζοντας μέρος του προγράμματος του 38ου Πανοράματος

Νίνος Φένεκ Μικελίδης

"Ύστερα από την πολύ πετυχημένη προφεστιβαλική εβδομάδα του Σεπτέμβρη, το 38ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου θα διεξαχθεί φέτος από τις 20 μέχρι και τις 26 Νοεμβρίου σε τρεις αίθουσες της Αθήνας: το Cinobo Όπερα 1, το Νιρβάνα Cinemax 2 και το Studio New Star Art Cinema.

Πριν όμως από την επίσημη έναρξη έχουμε τρεις ακόμη σημαντικές εκδηλώσεις:
-         Την προβολή της κλασικής βωβής ταινίας Judex του Λουί Φεγιάντ, με αφορμή τα 100 χρόνια από το θάνατό του. Ταινία διάρκειας 6 ωρών και 23 λεπτών, που θα προβληθεί το Σάββατο 15 Νοεμβρίου, στις 5 μ.μ. στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, με ζωντανή μουσική, από 5μελή μπάντα -συμμετέχουν οι μουσικοί Μιχάλης Νιβολιανίτης (πιάνο, κρουστά, electronics), Βασίλης Τζαβάρας (κιθάρα, loops, πλήκτρα), Μιχάλης Καταχανάς (βιολί), Στέφανος Ψαραδάκης (κρουστά, electronics) και Κώστας Βαζούρας (σαξόφωνο, φλάουτο). Με είσοδο 10 ευρώ, στην οποία συμπεριλαμβάνεται ημίωρο διάλειμμα με τη δωρεάν προσφορά καφέ ή αναψυκτικού και σνακ.
-         Την έκθεση ζωγραφικής με θέμα «Γυναικείες μορφές σε τέσσερις ταινίες του Παντελή Βούλγαρη». Τα έργα βασίζονται στα φιλμ «Το προξενιό της Άννας», «Τα πέτρινα χρόνια», «Νύφες», «Μικρά Αγγλία», και φιλοτεχνήθηκαν από 8 ζωγράφους (4 γυναίκες και 4 άντρες), αποφοίτους της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, υπό την επιμέλεια του ομότιτλου καθηγητή και ζωγράφου Γιάννη Ψυχοπαίδη, και
-         την τρίτη εκδήλωση που θα αναφέρω στη συνέχεια και που συνδέεται με το κανονικό πρόγραμμα του φεστιβάλ.

Από την ίδρυση του το 1988, το Πανόραμα είχε και εξακολουθεί να έχει στόχο του την προώθηση βασικά του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, τόσο του σύγχρονου όσο και της παράδοσής του  -συμπεριλαμβανομένου του ελληνικού-  καθώς και τη δημιουργία και προβολή αφιερωμάτων σε προσωπικότητες και σύγχρονα, επίκαιρα θέματα. Η επικαιρότητα είχε πάντα ξεχωριστή αντιμετώπιση: ρατσισμός, διαφθορά, πόλεμος, λογοκρισία, διαφορετικότητα, το μέλλον μέσα από την επιστημονική φαντασία, και πολλά άλλα. Στις μέρες μας λοιπόν τι πιο επίκαιρο από την άνοδο της Ακροδεξιάς και την εμφάνιση αυταρχικών ηγετών (αντιστοίχως με τη δεκαετία του ‘30 που οδήγησαν σε εθνικοσοσιαλιστικά κόμματα με δικτάτορες όπως οι Χίτλερ, ο Μουσολίνι και ο Φράνκο).

Έτσι προέκυψε το κύριο φετινό μας αφιέρωμα στις ταινίες της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, από το 1919 μέχρι το 1933, τις οποίες ο Σίγκφριντ Κρακάουερ πολύ σωστά περιέγραψε «από τον Καλιγκάρι στον Χίτλερ», στο ομώνυμο βιβλίο του. Οι προβολές 9 εκ των πιο αντιπροσωπευτικών ταινίων της περιόδου συνοδεύονται από μια σημαντική ημερίδα την παραμονή έναρξης του Φεστιβάλ, Τετάρτη 19 Νοεμβρίου από τις 16.00 έως τις 19.30, στο Ινστιτούτο Γκαίτε. Στην Ημερίδα, κατά την οποία θα συζητηθεί η σχέση της τότε περιόδου και του κινηματογράφου της με τη σημερινή πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη και όχι μόνο, θα πάρουν μέρος ο Rainer Rother, πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής της Γερμανικής Ταινιοθήκης - Μουσείου Κινηματογράφου & Τηλεόρασης, ο Rudiger Suschsland, κριτικός κινηματογράφου και σκηνοθέτης των ντοκιμαντέρ "From Caligari to Hitler: German Cinema in the Age of the Masses" και «Το Χόλιγουντ του Χίτλερ», ο Γεράσιμος Γουζέλης, καθηγητής Επιστημολογίας και Κοινωνιολογίας της Γνώσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Στέλιος Κούλογλου, δημοσιογράφος, και εγώ, ως Διευθυντής του φεστιβάλ. Τόσο το Αφιέρωμα όσο κι η Ημερίδα τελούνται σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Goethe Αθηνών και για τη συνεργασία αυτή θα αναφερθεί στη συνέχεια  και ο Διευθυντής Πολιτιστικών Προγραμμάτων του Goethe-Institut Athen, Marc-Andre Schmachtel.

Στο πλαίσιο αυτό, και όπως συνέβη και τα πρόσφατα χρόνια,  το Πανόραμα εκδίδει, με αφορμή κάποιο από τα αφιερώματα, και ένα βιβλίο που γίνεται σε συνεργασία με την ΠΕΚΚ, με κείμενα από κριτικούς-μέλη της. Έτσι, μετά τα πρόσφατα βιβλία για τον Τζον Κασσαβέτη και τον Εμίρ Κουστουρίτσα, φέτος εκδίδουμε σε συνεργασία με την ΠΕΚΚ βιβλίο για τις ταινίες της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, που θα είναι έτοιμο στα μέσα του Νοέμβρη, την επιμέλεια του οποίου ανέλαβε ο Αντιπρόεδρος της ΠΕΚΚ, Χρήστος Σκυλλάκος, που θα σας πει λίγα λόγια για την έκδοση (σ.σ. απόσπασμα από την παρουσίαση του Χρήστου Σκυλλάκου παραθέτουμε παρακάτω).

Παράλληλα, στο Πανόραμα, τόσο φέτος όσο και στο παρελθόν, διατηρούμε εξαιρετική, όπως πάντα, συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος. Με το προφεστιβαλικό αφιέρωμα στον Μισέλ Πικολί, αλλά και στο κυρίως πρόγραμμα, με τη βωβή ταινία Judex και το αφιέρωμα 7 ταινιών στο διάσημο μουσικοσυνθέτη Georges Delerue, στενά συνδεδεμένο με τις ταινίες της νουβέλ βαγκ αλλά και με το διεθνές σινεμά. Για τη συνεργασία μας αυτή θα μιλήσει ο Ακόλουθος Οπτικοακουστικών Μέσων του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, Aimé Besson.

Στους φετινούς ξένους καλεσμένους έχουμε και δύο σημαντικές προσωπικότητες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου στους οποίους διοργανώνονται και μικρά αφιερώματα: τον βραβευμένο διεθνώς Βρετανό ντοκιμαντερίστα Nick Broomfield και τη Γερμανό-Αργεντινή σκηνοθέτιδα Jeanine Meerapfel, που θα τιμηθούν με το Ειδικό Βραβείο του Πανοράματος για το σύνολο της προσφοράς τους στην τέχνη του κινηματογράφου.

Από ελληνικής πλευράς φέτος θα βραβεύσουμε για το σύνολο του έργου τους τη μοντέζ Ιωάννα Σπηλιοπούλου και τον διευθυντή φωτογραφίας Ανδρέα Σινάνο, με μικρό αφιέρωμα στο έργο τους."

Marc-André Schmachtel

"Κυρίες και Κύριοι,
Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι του κινηματογράφου,

Καλωσορίσατε στο Ινστιτούτο Goethe Αθηνών. Είναι μεγάλη μας χαρά να σας υποδεχόμαστε σήμερα στη συνέντευξη Τύπου του 38ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου — ενός φεστιβάλ που συνεχίζει να γιορτάζει την καλλιτεχνική και πολιτιστική πολυσυλλεκτικότητα της ευρωπαϊκής κινηματογραφικής δημιουργίας.

Φέτος, είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για την έντονη γερμανική παρουσία στο πρόγραμμα — έναν φόρο τιμής που όχι μόνο αναγνωρίζει την πλούσια κληρονομιά του γερμανικού κινηματογράφου, αλλά και ενισχύει τον διάλογο ανάμεσα στις κουλτούρες μας.

Κεντρικό σημείο του φετινού προγράμματος αποτελεί το Αφιέρωμα στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, το οποίο περιλαμβάνει μια επιμελημένη επιλογή εννέα εμβληματικών ταινιών από τη χρυσή εποχή του γερμανικού βωβού και πρώιμου ομιλούντος κινηματογράφου. Αυτά τα αριστουργήματα — από "Το Εργαστήριο του Δρ. Καλιγκάρι" και το "Μ" μέχρι "Το Κουτί της Πανδώρας" και την ταινία "O Γαλάζιος Άγγελος" — αναδεικνύουν την εξαιρετική καινοτομία και την επιρροή των Γερμανών δημιουργών σε μια εποχή βαθέως καλλιτεχνικού πειραματισμού.

Παράλληλα με τις προβολές, στις 19 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί εδώ, στο Ινστιτούτο Goethe, μια ημερίδα με διακεκριμένους ομιλητές — τον κ. Rainer Rother, τον κ. Rüdiger Suchsland, τον κ. Γεράσιμο Γουζέλη και τον κ. Στέλιο Κούλογλου — οι οποίοι θα φωτίσουν τις ιστορικές, φιλοσοφικές και πολιτικές διαστάσεις αυτής της σπουδαίας κινηματογραφικής περιόδου. Την εκδήλωση θα συνοδεύει μια ειδική έκδοση βιβλίου με δοκίμια και κριτικά κείμενα.

Επιπλέον, έχουμε την τιμή να υποδεχθούμε την κυρία Jeanine Meerapfel, διακεκριμένη Γερμανίδα σκηνοθέτιδα και μέλος της φετινής διεθνούς κριτικής επιτροπής. Σε αναγνώριση της σημαντικής προσφοράς της στην έβδομη τέχνη, το φεστιβάλ θα προβάλει δύο από τις πιο γνωστές ταινίες της — "Το Καλοκαίρι της Άννας" και "Malou" — στο πλαίσιο ενός ειδικού αφιερώματος.

Το πρόγραμμα αυτό αντικατοπτρίζει τη σταθερή δέσμευση του Ινστιτούτου Goethe στην προώθηση της πολιτιστικής ανταλλαγής και στην ενίσχυση των φωνών που διαμορφώνουν τη συλλογική μας κινηματογραφική κληρονομιά.

Σας ευχαριστούμε θερμά που είστε σήμερα μαζί μας και προσμένουμε ένα εμπνευσμένο φεστιβάλ. Απολαύστε το ταξίδι στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο."

Η παρούσα συλλεκτική έκδοση του φεστιβάλ σε συνεργασία με την ΠΕΚΚ θα κυκλοφορήσει με δύο διαφορετικά εξώφυλλα

Το Πανοράμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, παρουσιάζουν τη συλλεκτική έκδοση «Ο κινηματογράφος της Βαϊμάρης (1919-1933): Προοίμιο ενός εφιαλτικού κόσμου», μια συλλογική πρόταση μελέτης μιας ολόκληρης καθοριστικής εποχής του ευρωπαϊκού σινεμά μέσα από δεκαοχτώ εμβληματικές ταινίες του, υπό το πρίσμα του ιστορικού, πολιτικού και πολιτισμικού αποτύπωματός τους. 

Ο γενικός επιμελητής της έκδοσης, Χρήστος Σκυλλάκος, αφού ευχαρίστησε θερμά όλες και όλους τις και τους συναδέλφους που συνέβαλαν με τα κείμενά τους, υπογραμμίζοντας το υψηλό επίπεδο κριτικού στοχασμού και συνοχής της έκδοσης, στάθηκε στη σημασία ο κινηματογράφος να μην περιορίζεται στις προβολές, αλλά να συνοδεύεται από ερμηνεία, θεωρητική διερεύνηση και κριτικό λόγο, από εκδόσεις ειδικά επιμελημένες γι’ αυτόν. Επεσήμανε, επίσης, ότι η ερμηνεία του κινηματογράφου προϋποθέτει πάντα μια σύνθεση ανάμεσα στην αισθητική και την ιστορική πραγματικότητα. Το καίριο ερώτημα, είπε, δεν είναι μόνο τι βλέπουμε, αλλά γιατί παράγεται αυτό που βλέπουμε – μια ερώτηση που οφείλουμε να θέτουμε κάθε φορά απέναντι σε κάθε πολιτιστικό προϊόν. Τόνισε πως ο κινηματογράφος της Βαϊμάρης έδειξε ότι η τέχνη μπορεί να προεικονίσει και να φωτίσει τις πιο κρίσιμες όψεις της εποχής της, αποδεικνύοντας ότι η σχολαστική και καχύποπτη, ίσως, μελέτη του πολιτισμού, στο εδώ και τώρα, ίσως να μας προσφέρει την ευκαιρία να τον κατανοήσουμε και, ενδεχομένως, να τον προστατεύσουμε.

Η συνολική πλαισίωση και επιμέλεια της έκδοσης, η ανθολόγηση των κειμένων, το προλογικό σημείωμα και η ιδέα του εξωφύλλου είναι του Χρήστου Σκυλλάκου, κριτικού κινηματογράφου και αντιπροέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών κινηματογράφου (Π.Ε.Κ.Κ.), ενώ την εισαγωγή υπογράφει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, Νίνος Φένεκ Μικελίδης.

Κείμενά τους συνεισφέρανε τα μέλη της Π.Ε.Κ.Κ.: Καλλίτσα Βλάχου, Γιάννης Ν. Γκακίδης, Γιάννης Γκροσδάνης, Ηρακλής Καραμπάτος, Δημήτρης Κεχρής, Δήμητρα Κυρίλλου, Βασίλης Μάλτας,  Νίνος Φένεκ Μικελίδης, Πάρις Μνηματίδης, Δημήτρης Μπάμπας, Κωνσταντίνος Μπλάθρας, Αλέξανδρος Παπαγεωργίου, Γιώργος Παπαδημητρίου, Καλλιόπη Πουτούρογλου, Γιάννης Ραουζαίος, Ζωή-Μυρτώ Ρηγοπούλου, Χρήστος Σκυλλάκος, Γιάννης Φραγκούλης.

Οι δεκαοχτώ ταινίες για τις οποίες γράφτηκαν, ειδικά για την παρούσα έκδοση, πρωτότυπα κριτικά κείμενα είναι οι: Das Cabinet des Dr. Caligari, Robert Wiene (1920), Der Golem, wie er in die Welt kam, Paul Wegener (1920), Dr. Mabuse, der Spieler, Fritz Lang (1922), Nosferatu – Eine Symphonie des Grauens, F. W. Murnau (1922), Die Straße, Karl Grune (1923), Schatten – Eine nächtliche Halluzination, Arthur Robison (1923), Das Wachsfigurenkabinett, Paul Leni / Leo Birinski (1924), Der Letzte Mann, F. W. Murnau (1924), Varieté, Ewald André Dupont (1925), Metropolis, Fritz Lang (1927), Asphalt, Joe May (1929), Die Büchse der Pandora, Georg Wilhelm Pabst (1929), Der Blaue Engel, Josef von Sternberg (1930), Die 3 Groschen-Oper, Georg Wilhelm Pabst (1931), Kameradschaft, Georg Wilhelm Pabst (1931), M, Fritz Lang (1931), Mädchen in Uniform, Leontine Sagan (1931), Kuhle Wampe, oder: Wem gehört die Welt?, Slatan Dudow / Bertolt Brecht (1932).

Μια συλλεκτική έκδοση του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Ο κινηματογράφος της Βαϊμάρης

Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν οι ταινίες:

DER LETZTE MANN (Ο τελευταίος των ανθρώπων) - F. W. Murnau

DR. MABUSE, DER SPIELER - Part 1
(Δρ. Μαμπούζε, ο παίκτης - 1ο μέρος) - Fritz Lang

M - EINE STADT SUCHT EINEN MORDER
(Μ - Ο δράκος του Ντίσελντορφ)  - Fritz Lang

PANDORA'S BOX
(Το κουτί της Πανδώρας) - Georg Wilhelm Pabst

THE BLUE ANGEL
(Ο Γαλάζιος Άγγελος) - Josef von Sternberg

DAS CABINET DES DR. CALIGARI
(Το εργαστήρι του Δρ. Καλιγκάρι) - Robert Wiene

DIE DREIGROSCHENOPER 
(Η όπερα της πεντάρας) - Georg Wilhelm Pabst

SCHATTEN - EINE NACHTLICHE HALLUZINATION
(Warning Shadows)- Arthur Robison

και η ταινία "FROM CALIGARI TO HITLER: GERMAN CINEMA IN THE AGE OF THE MASSES" του Rüdiger Suchsland, ένα σύγχρονο ντοκιμαντέρ που αποτελεί μια σημαντική έρευνα και καταγραφή του κινηματογράφου και κοινωνικοπολιτικού πλαισίου της Γερμανίας της δεκαετίας του '30.

Aimé Besson

"Καλημέρα σας. Είμαι πολύ χαρούμενος που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας στην συνέντευξη τύπου του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου. Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδας υποστηρίζει το Πανόραμα εδώ και πολύ καιρό και είμαστε πολύ χαρούμενοι που ανανεώνουμε τη συνεργασία μας και φέτος.

Πιο συγκεκριμένα, η φετινή μας υποστήριξη αφορά τον φόρο τιμής στον George Delerue, σημαντικό μουσικό συνθέτη του 20ού αιώνα, που περιλαμβάνει 7 εμβληματικές ταινίες, όπως τις ταινίες "Le Dernier Metro" και "La Nuit américaine" του François Truffaut ή την ταινία "Garde A vue" του Claude Miller.

Επιπλέον, ανυπομονούμε να συμμετάσχουμε στην ειδική προβολή του κινηματογραφικού κονσέρτου "Judex" του Louis Feuillade (1916), στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Σας ευχαριστώ και σας εύχομαι ένα καλό φεστιβάλ!"

Βασίλης Μαζωμένος

(παρουσιάζοντας το αφιέρωμα σε έναν από τους φετινούς καλεσμένους του φεστιβάλ, τον Άγγλο σκηνοθέτη, σεναριογράφο και παραγωγό Nick Broomfield)

"Ο Νικ Μπρούμφιλντ είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς και καινοτόμους Βρετανούς δημιουργούς ντοκιμαντέρ των τελευταίων δεκαετιών. Γεννημένος το 1948 στο Λονδίνο, σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ και στη συνέχεια συνέχισε τις σπουδές του στο National Film and Television School, όπου διαμόρφωσε το ιδιαίτερο κινηματογραφικό του βλέμμα.

Το έργο του χαρακτηρίζεται από μια τολμηρή, αυτοαναφορική προσέγγιση που επηρέασε βαθιά τη σύγχρονη ντοκιμαντερίστικη αφήγηση. Από τη δεκαετία του 1970, με έργα όπως το Who Cares και το Juvenile Liaison, έως τις διεθνώς αναγνωρισμένες ταινίες Chicken Ranch (1983), Aileen: Life and Death of a Serial Killer (2003) και Kurt & Courtney (1998), ο Μπρούμφιλντ καταγράφει την πραγματικότητα με άμεσο, διεισδυτικό και συχνά αποκαλυπτικό τρόπο. Σημαντική στροφή στην καριέρα του αποτέλεσε η απόφασή του να εμφανίζεται μπροστά από την κάμερα, κρατώντας ο ίδιος το μικρόφωνο και συμμετέχοντας ενεργά στη διαδικασία της αφήγησης. Αυτή η μέθοδος, που καθιέρωσε από το Chicken Ranch, δημιούργησε ένα νέο, προσωπικό ύφος – έναν κινηματογράφο όπου το βλέμμα του δημιουργού γίνεται κομμάτι της ιστορίας.

Στις αρχές του 21ου αιώνα, ο Μπρούμφιλντ άρχισε να πειραματίζεται με μυθοπλαστικά έργα που χρησιμοποιούν μη επαγγελματίες ηθοποιούς, διατηρώντας ωστόσο τη δύναμη του άμεσου ρεαλισμού που χαρακτηρίζει τα ντοκιμαντέρ του.

Οι ταινίες του έχουν παρουσιαστεί και βραβευθεί σε κορυφαία φεστιβάλ παγκοσμίως (Κάννες, Sundance, Βερολίνο, IDFA), ενώ το έργο του θεωρείται θεμελιώδες για την εξέλιξη του 'direct cinema' και του προσωπικού ντοκιμαντέρ. Με πάνω από πέντε δεκαετίες δημιουργικής δραστηριότητας, ο Νικ Μπρούμφιλντ παραμένει ένας ακούραστος παρατηρητής του κόσμου και ένας βαθιά επιδραστικός αφηγητής της εποχής μας."

Στο πλαίσιο της παρουσίας του Nick Broomfield στο Πανόραμα, ως καλεσμένου της φετινής διοργάνωσης, πραγματοποιείται αφιέρωμα στο έργο του, ενώ ο ίδιος θα παρουσιάσει masterclass, την Παρασκευή 21/11 (περισσότερες πληροφορίες θα ανακοινωθούν τις επόμενες μέρες).

Στο πλαίσιο του αφιερώματος, προβάλλονται οι ταινίες:

Aileen: Life and Death of a Serial Killer,
Heidi Fleiss: Hollywood Madam,
Kurt & Courtney,
Marianne and Leonard: Words of Love
The Stones and Brian Jones

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Jeanine Meerapfel 

Η Τζανίν Μεεράπφελ είναι μια διακεκριμένη αργεντινο-γερμανίδα σκηνοθέτις, σεναριογράφος και παραγωγός. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη δημοσιογραφία στο Μπουένος Άιρες, εργάστηκε ως συντάκτρια και ανεξάρτητη δημοσιογράφος, πριν σπουδάσει κινηματογράφο στο Ινστιτούτο Κινηματογράφου της Ακαδημίας Σχεδίου του Ουλμ (1964–1968), υπό την καθοδήγηση των Αλεξάντερ Κλούγκε και Έντγκαρ Ράιτς.

Το 1980 γύρισε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της, Malou, η οποία τιμήθηκε με το Βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ των Καννών το 1981. Από τότε έχει δημιουργήσει πολλές βραβευμένες ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, όπως Im Land meiner Eltern (1981), Die Kümmeltürkin geht (1985), La Amiga (1988) και Amigomío (1995).

Από το 1990 έως το 2008 διετέλεσε καθηγήτρια κινηματογράφου και τηλεόρασης στην Ακαδημία Μέσων της Κολωνίας, όπου συνέβαλε επίσης στη θεμελίωση του ιδρύματος ως εκπρόσωπος της ιδρυτικής επιτροπής.

Μεταγενέστερα έργα της είναι οι ταινίες Der deutsche Freund (2012), Confusion/Diffusion (2015) και Moving Sand / Topos (2019) — η τελευταία σε συνεργασία με τον συνθέτη και μουσικό Φλώρο Φλωρίδη, με διεθνείς προβολές και επανέκδοση στην Ακαδημία Τεχνών του Βερολίνου το 2019.

Το 2019 ήταν πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του 41ου Διεθνούς Φεστιβάλ Νέου Λατινοαμερικανικού Κινηματογράφου στην Αβάνα, ενώ την ίδια χρονιά παρουσιάστηκαν ρετροσπεκτίβες του έργου της στο Βερολίνο και στην Αβάνα.

Το 2020 τιμήθηκε με τον Γερμανικό Σταυρό Αξίας Α΄ Τάξης, σε αναγνώριση του κινηματογραφικού και συγγραφικού έργου της, καθώς και της προσήλωσής της στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία της έκφρασης και την πολιτισμική ποικιλομορφία. Την ίδια χρονιά ίδρυσε τη “European Alliance of Academies”, ένα δίκτυο αρχικά 60 καλλιτεχνικών ακαδημιών και πολιτιστικών ιδρυμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νορβηγία, με στόχο την προάσπιση της ελευθερίας της τέχνης.

Από το 1998 είναι μέλος της Ακαδημίας Τεχνών του Βερολίνου (Akademie der Künste), όπου από το 2015 μέχρι και το 2024 κατείχε τη θέση της Προέδρου.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος προβάλλονται οι ταινίες:

ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ 
MALOU

Εικαστική Έκθεση | Επιμέλεια: Γιάννης Ψυχοπαίδης
«Γυναικείες μορφές σε τέσσερις ταινίες του Παντελή Βούλγαρη"

Εγκαίνια έκθεσης: Τρίτη 18/11 | Διάρκεια έως την Κυριακή 7/12
Στον εκθεσιακό χώρο του 1ου ορόφου του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος).

Η έκθεση θα είναι ανοικτή καθημερινά, 18.00 - 22.00, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

Τα έργα που εκτίθενται βασίζονται στα φιλμ «Το προξενιό της Άννας», «Τα πέτρινα χρόνια», «Νύφες» και «Μικρά Αγγλία», και φιλοτεχνήθηκαν από 8 ζωγράφους (4 γυναίκες και 4 άντρες), αποφοίτους της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, υπό την επιμέλεια του ομότιτλου καθηγητή και ζωγράφου Γιάννη Ψυχοπαίδη.

Συμμετέχουν οι εικαστικοί Βιργινία Αξιώτη, Αλέξανδρος Βέργης, Δημήτρης Κατσούδας, Ιβάν Μαστερόπουλος, Βασίλης Παφίλης, Δέσποινα Φλέσσα, Δήμητρα Χανιώτη, Κατερίνα Χριστοπούλου

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Georges Delerue (Ζωρζ Ντελερού)

Ο Ζωρζ Ντελερού γεννήθηκε στο Ρουμπέ της Γαλλίας το 1925 και πέθανε το 1992 στο Λος Άντζελες. Σπούδασε σύνθεση στο Κονσερβατουάρ του Παρισιού, όπου μαθήτευσε κοντά στον Ντάριους Μίλχο. Η πρώτη του μουσική για τον κινηματογράφο ήταν για την ταινία του Αλέν Ρενέ «Χιροσίμα αγάπη μου» το 1959, όμως η μεγάλη του αναγνώριση ήρθε το 1961 με τη μουσική της ταινίας του Φρανσουά Τριφό «Ζιλ και Τζιμ». Κατά τη διάρκεια της καριέρας του προτάθηκε τέσσερις φορές για Όσκαρ για τη μουσική στις ταινίες «Η Άννα των χιλίων ημερών», «Ο θαυμαστός κόσμος των Δελφινιών», «Τζούλια» και «Η Αγνή του Θεού», ενώ τελικά τιμήθηκε με το βραβείο το 1979 για τη μουσική του στην ταινία «Μια μικρή ρομαντική ιστορία».

Η μουσική του Ντελερού χαρακτηρίζεται από ευαισθησία, λυρισμό και μια ιδιαίτερη εκφραστικότητα που τη διαφοροποιεί από τη συνηθισμένη κινηματογραφική μουσική της εποχής του. Επηρεασμένος από τον Βιβάλντι και άλλους Γάλλους κλασικούς συνθέτες, κατάφερε να συνδυάσει την παράδοση με τη σύγχρονη κινηματογραφική αισθητική, δημιουργώντας ένα μοναδικό ύφος που σφράγισε τον γαλλικό και διεθνή κινηματογράφο.

Συνολικά στη διάρκεια της καριέρας του, ο Ντελερού συνέθεσε μουσική για περισσότερες από 350 ταινίες.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος προβάλλονται οι ταινίες:

GARDE A VUE (Το αίνιγμα) - Claude Miller
IL CONFORMISTA (Ο κονφορμίστας) - Bernardo Bertolucci
LA NUIT AMERICAINE (Αμερικάνικη νύχτα) - François Truffaut
LE DERNIER MÉTRO (Το τελευταίο μετρό) - François Truffaut
PLATOON - Oliver Stone
POLICE PYTHON 357 - Alain Corneau
WOMEN IN LOVE (Ερωτευμένες γυναίκες)  - Ken Russell

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Ιωάννα Σπηλιοπούλου

Η Iωάννα Σπηλιοπούλου είναι μοντέζ κινηματογραφικών ταινιών. Έχει μοντάρει 40 ταινίες μεγάλου μήκους, πολλά ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, καθώς και πολλές ταινίες μικρού μήκους. Αρκετές από τις παραπάνω ταινίες έχουν διακριθεί σε ελληνικά και διεθνή Φεστιβάλ. Η ίδια έχει βραβευτεί με το βραβείο μοντάζ για τις ταινίες: «Η Απειλή», «Βασιλικός Καβάλα», «Ιαγουάρος», «Τέλος Εποχής», «Μη Μου Άπτου», «Παντρολόγημα - Καρύδι με τσόφλι», «Απ’ τα Κόκαλα Βγαλμένα» και «Κόφτο». Επίσης, έχει σκηνοθετήσει τα video art: «Καβάφης... αβέβαιες μνήμες» (2013), «Συνεικόνες» (2015), «Αστρολάβος, Φώτης Κόντογλου» (2015), «Μεσολόγγι, το τελευταίο μήνυμα» (2017) και «Το γράμμα της Άννας» (2020).

Στο πλαίσιο του αφιερώματος προβάλλονται οι ταινίες:

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ - Κωνσταντίνος Γιάνναρης
ΑΥΤΗ Η ΝΥΧΤΑ ΜΕΝΕΙ - Νίκος Παναγιωτόπουλος
ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ - Αντώνης Κόκκινος
ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΓΥΑΛΙ - Μαρία Γαβαλά

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Ανδρέας Σινάνος

Γεννημένος το 1948, γόνος πολυμελούς αγροτικής οικογένειας, είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου ως ένας από τους πλέον καταξιωμένους διεθνώς διευθυντές φωτογραφίας. Έχει συνεργαστεί επί σειρά ετών με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, καθώς και με τους Μιχάλη Κακογιάννη, Chris Marker, Hiner Saleem, Semih Kaplanoglu, Jeanine Meerapfel κ.α. Έχει αποσπάσει βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για πέντε ταινίες του αλλά και στα φεστιβάλ της Antalya, της Malatya, της Kayseri, ενώ έχει επίσης βραβευτεί δύο φορές από την SIYAD (Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Τουρκίας). 

Στο πλαίσιο του αφιερώματος προβάλλονται οι ταινίες:

Η ΣΚΟΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ - Θόδωρος Αγγελόπουλος
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ - Πάνος Καρκανεβάτος
ΟΛΓΑ ΡΟΜΠΑΡΝΤΣ - Χρήστος Βακαλόπουλος
ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ - Jeanine Meerapfel

*Η Γερμανίδα σκηνοθέτρια Jeanine Meerapfel είναι προσκεκλημένη του φετινού Πανοράματος

Το 38ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου πραγματοποιείται με την υποστήριξη των:

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 

ΕΚΚΟΜΕΔ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΑΣ
ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ (ΟΠΑΝΔΑ)

και με  τη συνεργασία:

Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος (Institut Français de Grèce),
Ινστιτούτο Goethe Αθηνών (Goethe-Institut Athen),
Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο (Istituto Italiano di Cultura di Atene),
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης,
Ελληνοαμερικανική Ένωση (Hellenic American Union),
Σπίτι της Κύπρου

Επίσημος Χορηγός Αερομεταφορών: AEGEAN

Το 38ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική 2021-2027» και υλοποιείται με τη συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.