Το νέο δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Κύριλλος και Μεθόδιος - Οι φωτιστές των Σλάβων» της Μαρίας Χατζημιχάλη– Παπαλιού, προβάλλεται από τις 20 Νοεμβρίου στον κινηματογράφο «Δαναός», στην Αθήνα, και από τις 27 Νοεμβρίου στον κινηματογράφο «Ολύμπιον», στη Θεσσαλονίκη. Η ταινία ξεκινά την πορεία της στις αίθουσες μετά τη θερμή υποδοχή που είχε σε κινηματογραφικά φεστιβάλ αλλά και ειδικές προβολές που διοργανώθηκαν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού και διεθνείς οργανισμούς σε Ευρώπη και Αμερική.
Το ντοκιμαντέρ έχει στο επίκεντρο τη συναρπαστική ζωή και την προσφορά των Αγίων αδελφών από τη Θεσσαλονίκη, οι οποίοι έδρασαν τον 9ο αιώνα. Το σπουδαίο έργο τους, με τη δημιουργία της σλαβικής γραφής, έδωσε τη δυνατότητα στους Σλάβους να αναδείξουν την ταυτότητά τους. Επέδρασε καταλυτικά στην ιστορία και τον πολιτισμό της Σλαβικής ομοεθνίας από την Τσεχία και τη Σλοβακία μέχρι τη Βουλγαρία, τη Σερβία, την Πολωνία, την Ουκρανία, τη Ρωσία και άλλες Σλαβικές χώρες. Το οικουμενικό τους έργο συνεχίστηκε μέσα στους αιώνες από τους μαθητές τους, αλλάζοντας τη μοίρα του μισού σχεδόν κόσμου και τη φυσιογνωμία της Ευρώπης.
Η ταινία φέρνει στο φως το γνωστό-άγνωστο αυτό έργο, περιδιαβαίνοντας στους χώρους όπου έδρασαν οι δύο αδελφοί και οι μαθητές τους: Κωνσταντινούπολη, Ρώμη, Βαυαρία, Πράγα, Σόφια, Αχρίδα, και βεβαίως Μακεδονία, Θεσσαλονίκη, Πρέσπες, Καστοριά κ.ά. Ένα ταξίδι στην ιστορία της Ευρώπης, γεμάτο δράση, κίνηση και εναλλαγή.

Η ταινία έκανε παγκόσμια πρεμιέρα, με μεγάλη επιτυχία, στο 27ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και συνέχισε την πορεία της σε διεθνή φεστιβάλ. Έλαβε το Excellency Award στο Religion Faith International Film Festival στην Αμερική και έχει προταθεί για βράβευση στα GIFFT Film Awards 2025 του Greek International Film Festival Tour of Canada. Μεταξύ άλλων, στις 3 Ιουνίου 2025 προβλήθηκε, στο πλαίσιο του Διεθνούς Συμποσίου Βυζαντινολόγων «Nis & Byzantium» στην Σερβική πόλη Νις, υπό την αιγίδα του Δημάρχου της πόλεως, του Μητροπολίτη Αρσενίου και του Πανεπιστημίου της. Παράλληλα, συνεχίζονται οι προβολές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, εκπαιδευτικούς και εκκλησιαστικούς οργανισμούς στην Ευρώπη, την Αμερική αλλά και την Ασία.
Οι αθηναϊκές προβολές διοργανώνονται υπό την αιγίδα του Δημάρχου Φιλοθέης-Ψυχικού, Χαράλαμπου Μπονάτσου, ενώ οι προβολές στη συμπρωτεύουσα είναι υπό την αιγίδα του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Στέλιου Αγγελούδη.
Με δεδομένη την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, το ντοκιμαντέρ έρχεται να υπενθυμίσει τις αξίες τις οποίες διέδωσαν οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, επηρεάζοντας την πορεία της ιστορίας στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης και στα Βαλκάνια.
Η σκηνοθέτρια Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού έχει αφοσιωθεί τα τελευταία χρόνια στο ιστορικό ντοκιμαντέρ και τις βιογραφίες προσώπων που έζησαν στο παρελθόν αλλά το έργο τους έχει επίδραση μέχρι και σήμερα. «"Τυχερός είναι όποιος διδάχθηκε Ιστορία", σύμφωνα με τον Ευριπίδη», αναφέρει η ίδια. «Πιστεύω ότι γνωρίζοντας την Ιστορία μπορούμε να κάνουμε δικό μας το πέρασμα του χρόνου, να ανακαλύψουμε κάτι καινούριο για το σήμερα και να βρούμε στοιχεία έμπνευσης, γνώσης και προόδου. Για μένα οι ιστορικές βιογραφίες αποτελούν φόρο τιμής σε ξεχωριστούς ανθρώπους που εξέφρασαν την εποχή τους, το περιβάλλον που ζούσαν και την αναγκαιότητα αλλαγής του κόσμου. Η μνήμη και οι ζωές τους ανοίγουν διάλογο, μιλούν για όσα συνέβησαν στο παρελθόν αλλά και για την τωρινή εποχή μέσα από την αλήθεια της ζωής τους», τονίζει και αφιερώνει την ταινία της «στη μνήμη των συνεργατών μου Βαγγέλη Κουλίνου και Γεωργίου Τσούπρα, που ήταν μαζί μου σ’ αυτό το ταξίδι, και στη μνήμη των εκατομμυρίων επωνύμων και ανωνύμων ορθοδόξων μαρτύρων της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης».

Η Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού σε παλιότερη φωτογραφία της
Η Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού γεννήθηκε στην Αθήνα. Έχει σκηνοθετήσει πολλά ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικές σειρές, τα οποία έχουν αποσπάσει βραβεία στην Ελλάδα (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών κ.ά.) και στο εξωτερικό (Βραβείο Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου-FIPRESCI, Βραβείο Henry Ford κ.ά.). Έχουν επίσης προβληθεί σε διεθνή φεστιβάλ και μουσεία, έχουν μεταδοθεί από διεθνή τηλεοπτικά κανάλια και βρίσκονται σε περισσότερες από 500 βιβλιοθήκες πανεπιστημίων στην Αμερική και στην Ευρώπη.
Είναι μέλος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και διετέλεσε Καλλιτεχνική διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ με θέμα την Aναπηρία, EMOTION PICTURES (2007-2011). Το ντοκιμαντέρ της «Ο Αγώνας των τυφλών» (1976) θεωρείται από τις σημαντικότερες ταινίες για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία. Απέσπασε διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως σχεδόν όλες οι μετέπειτα δουλειές της. Υπηρετεί με συνέπεια τον χώρο του ντοκιμαντέρ, είτε φωτίζοντας γυναικείες προσωπικότητες («Λιλή Ιακωβίδου» 1985 κ.ά.) είτε ανοίγοντας διάλογο με την ιστορία («Ομηρικός Ύμνος» 1998-2000, «Περικλής Ξανθίππου Αθηναίος 495-429 π.Χ.» 2004, «Φιλάνθρωπος Ειρήνη» 2006 κ.ά.).
Μαζί με τον σύζυγό της Γιώργο Παπαλιό, ήταν παραγωγός ταινιών Ελλήνων σκηνοθετών που δημιούργησαν και σημάδεψαν τον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο. Ανάμεσά τους: «Μέρες του ΄36» (1972) και «Ο Θίασος» (1974) του Θόδωρου Αγγελόπουλου, «Τα χρώματα της Ίριδος» (1974) του Νίκου Παναγιωτόπουλου, «Κιέριον» (1974) του Δήμου Θέου, «Το Μοντέλο» (1974) του Κώστα Σφήκα κ. ά.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία – Σενάριο: Μαρία Χατζημιχάλη – Παπαλιού | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιάννης Δασκαλοθανάσης GSC, Βασίλης Κλωτσοτήρας GSC, Βαγγέλης Κουλίνος | Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος | Πρωτότυπη Μουσική: Μάριος Αριστόπουλος | Έρευνα - Κείμενο: Γεώργιος Τσούπρας, Δρ. Θεολογίας, Ιστορικός, Σλαβολόγος & Δημήτριος Γόνης, Ομότιμος Καθηγητής Ε.Κ.Π.Α. | Επιστημονικός Σύμβουλος: Iωάννης Σίσιου, Διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης | Παίζουν: Γιώργος Φριντζήλας, Μιχάλης-Μάριος Γεωργίου
«ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ - ΟΙ ΦΩΤΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΣΛΑΒΩΝ»
της Μαρίας Χατζημιχάλη - Παπαλιού
Από τις 20/11 στον «Δαναό» | Αθήνα (Λ. Κηφισίας 109 | τηλ. 210 6922655)
Από τις 27/11 στο «Ολύμπιον» | Θεσσαλονίκη (πλ. Αριστοτέλους 10 | τηλ. 2310 222299)
Πρόγραμμα αθηναϊκών προβολών:
ΔΑΝΑΟΣ 1 >> Πέμπτη 20/11 – 20:00 || Παρασκευή 21/11 – 17:00 || Τετάρτη 26/11 – 17:00
ΔΑΝΑΟΣ 2 >> Σάββατο 22/11 – 16:15, 18:00 || Κυριακή 23/11 – 16:15, 18:00
Γενική είσοδος: 9 ευρώ
Προπώληση εισιτηρίων: danaoscinema.gr και στο ταμείο του κινηματογράφου