Οι ηγέτες 13 κρατών αναμένονται σήμερα στο Κίεβο, για να επαναβεβαιώσουν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία, την ημέρα που συμπληρώνεται η τρίτη επέτειος της ρωσικής στρατιωτικής εισβολής, ενώ η δραματική αλλαγή στάσης της κυβέρνησης των ΗΠΑ αλλάζει τα δεδομένα σ’ αυτόν τον πόλεμο.
«Έχουμε μια σημαντική συνάντηση αύριο, μια σύνοδο. Ίσως να είναι καμπή», είπε χθες ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναφερόμενος στη σύνοδο αυτή, στην οποία αναμένεται να πάρουν μέρος άλλοι 24 ξένοι ηγέτες μέσω βιντεοσύνδεσης.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αναμένεται στο Κίεβο, όπως και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Αυτή η τελευταία συζήτησε με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, που αναμένονται στον Λευκό Οίκο, αντίστοιχα αργότερα σήμερα και την Πέμπτη.
Εν πτήσει προς την Ουάσιγκτον, ο κ. Μακρόν επανέλαβε πως ο ίδιος και οι Ευρωπαίοι εταίροι της Γαλλίας έχουν «δεσμευτεί» η ειρήνη να αποκατασταθεί με «δίκαιο, στέρεο και διαρκή» τρόπο, κι ότι η ασφάλεια των Ευρωπαίων θα «ενδυναμωθεί» αν υπάρξουν διαπραγματεύσεις για αυτό και είναι επιτυχείς.
Μπροστά στη ρωσική απειλή και στην αλλαγή της αμερικανικής στάσης, οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να κινητοποιηθούν. Ο κ. Κόστα ανήγγειλε έκτακτη σύνοδο κορυφής την 6η Μαρτίου, καθώς «ζούμε αποφασιστική στιγμή για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια».
Ο επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) Φρίντριχ Μερτς, ο νικητής των χθεσινών πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Γερμανία που αναμένεται προσεχώς να γίνει καγκελάριος, χαρακτήρισε «απόλυτη προτεραιότητα» να υπάρχει «δυνατότητα αυτόνομης ευρωπαϊκής άμυνας», εναλλακτική «στο NATO στη σημερινή μορφή του».
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, αφού φάνηκε να ευθυγραμμίζεται με τη ρωσική θέση χαρακτηρίζοντας την Ουκρανία υπεύθυνη για τον πόλεμο που ξέσπασε την 24η Φεβρουαρίου 2022 και άρχισε συνομιλίες με τη Ρωσία χωρίς ουκρανική ούτε ευρωπαϊκή συμμετοχή, επέμεινε πως θέλει οι ΗΠΑ να αποζημιωθούν σε είδος —με ουκρανικά ορυκτά, ειδικά σπάνιες γαίες— για τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που παρείχαν έκτοτε στο Κίεβο.
Ο ομόλογός του Ζελένσκι απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο να υπογράψει κείμενο που θα υποχρεώσει να πληρώνουν «δέκα γενιές Ουκρανών».
Ο κ. Τραμπ χαρακτήρισε εξάλλου «δικτάτορα» τον κ. Ζελένσκι, καθώς δεν έχει οργανώσει «εκλογές». Ο τελευταίος εξελέγη το 2019 για πέντε χρόνια, παραμένει όμως στην εξουσία, καθώς είναι αδύνατη η οργάνωση εκλογών εν μέσω πολέμου. Ο Ουκρανός πρόεδρος είπε χθες πως δεν αισθάνθηκε «προσβεβλημένος» από τις δηλώσεις αυτές.
Η Ουάσιγκτον έχει πει εξάλλου πως προετοιμάζει σύνοδο κορυφής του Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν και δεν θεωρεί ρεαλιστική την ένταξη της Ουκρανίας στο NATO.
Η αντιστροφή της αμερικανικής στάσης, έπειτα από τρία χρόνια αδιάλειπτης στρατιωτικής και οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας, άφησε άναυδους ως έξαλλους πολλούς στην Ουκρανία, καθώς φοβούνται ότι η χώρα τους θα αναγκαστεί να αποδεχτεί εδαφικές παραχωρήσεις με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός.
Αν ο Ζελένσκι αποδεχόταν να παραχωρήσει στη Ρωσία τις περιφέρειες που έχει καταλάβει, «τα παλικάρια που πολεμούν τώρα για το έδαφός μας (...) δεν θα ακούσουν τον Ζελένσκι και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε» διαμηνύει ο Ολεξάντρ, αξιωματικός μονάδας εφόδου της 93ης χωριστής μηχανοκίνητης ταξιαρχίας του ουκρανικού στρατού.
Πολλοί από τους άνδρες του έχουν ήδη χάσει «σπίτια, οικογένειες, παιδιά» και δεν έχουν πλέον «τίποτα να χάσουν», προσθέτει.
Χθες έγιναν κινητοποιήσεις σε ένδειξη υποστήριξης στην Ουκρανία στο Παρίσι, στην Πράγα, στο Βίλνιους, μπροστά στην πρεσβεία της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον και σε άλλες αμερικανικές πόλεις. Νέες συγκεντρώσεις προβλέπονται σήμερα, ιδίως στο Λονδίνο.
Από την άλλη πλευρά, η Μόσχα δεν κρύβει την ικανοποίησή της για την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να σπάσει την απομόνωση που επέβαλε η Δύση στον Βλαντίμιρ Πούτιν αρχίζοντας διμερείς συνομιλίες.
Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε πως προβλέπεται νέα συνάντηση Ρώσων και Αμερικανών διπλωματών εντός της εβδομάδας, έπειτα από αυτές που διεξήχθησαν την 18η Φεβρουαρίου στη Σαουδική Αραβία με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών των δυο κρατών με επικεφαλής τους ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ και Μάρκο Ρούμπιο.
Αναλαμβάνοντας πρωτοβουλία με βαρύ συμβολισμό, οι Αμερικανοί πρότειναν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σχέδιο απόφασης που δεν αναφέρεται στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Ενώ ακόμη κι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε χθες να υπάρξει «δίκαιη» ειρήνη που θα σέβεται ακριβώς την ουκρανική «εδαφική ακεραιότητα».
Η Φον ντερ Λάιεν υποσχέθηκε σχέδιο της ΕΕ για εξοπλισμό και στήριξη της Ουκρανίας
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία αναμένεται σήμερα στο Κίεβο, παρότρυνε να ενισχυθεί η υποστήριξη της ΕΕ στην Ουκρανία κι υποσχέθηκε νέες πρωτοβουλίες των Βρυξελλών, την ημέρα που συμπληρώνεται η τρίτη επέτειος της εισβολής των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας στην ουκρανική επικράτεια.
«Μια ελεύθερη και εθνικά κυρίαρχη Ουκρανία είναι προς το συμφέρον του κόσμου ολόκληρου», τόνισε η κυρία φον ντερ Λάιεν, μερικές ώρες προτού συναντηθεί στο Κίεβο με τον Ουκρανό πρόεδρο.
Επέμεινε πως είναι ανάγκη να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.
«Πρέπει να επιταχύνουμε την άμεση παράδοση όπλων και πυρομαχικών», είπε, προσθέτοντας πως σύντομα θα παρουσιάσει ολοκληρωμένο σχέδιο για την αύξηση της παραγωγής στρατιωτικών εξοπλισμών και των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ, κάτι που θα ωφελήσει κατ’ αυτήν και την Ουκρανία.
Ανήγγειλε εξάλλου περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ουκρανίας και της ΕΕ. Κατά την πρόεδρο της Κομισιόν, σχεδιάζεται πλήρης ολοκλήρωση των αγορών ενέργειας της Μολδαβίας και της Ουκρανίας στο ηλεκτρικό δίκτυο της ΕΕ μέχρι τα τέλη του 2026.
«Η στενή σχέση συνεργασίας μας είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας, αλλά επίσης και προς συμφέρον της Ευρώπης», επιχειρηματολόγησε η πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
