Ο Στιβ Γουίτκοφ, απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε χθες Δευτέρα, τρεις ημέρες έπειτα από τη νέα του συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ότι ο Ρώσος πρόεδρος επιθυμεί «ειρήνη με διάρκεια» στην Ουκρανία.
«Βρισκόμαστε μάλλον στο σημείο που θα λάβουμε κάτι πολύ, πολύ σημαντικό για όλο τον κόσμο», τόνισε ο Γουίτκοφ σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News.
Από την πλευρά του ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ επεσήμανε σε συνέντευξή του ότι δεν είναι εύκολο να καταλήξουν σε συμφωνία με τις ΗΠΑ σε βασικά σημεία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
«Δεν είναι εύκολο να συμφωνήσουμε σε βασικά στοιχεία μιας διευθέτησης. Είναι υπό συζήτηση», τόνισε ο Λαβρόφ στην εφημερίδα Kοmmersant όταν ρωτήθηκε αν η Μόσχα και η Ουάσινγκτον έχουν καταλήξει σε κάποια στοιχεία μιας ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας.
«Γνωρίζουμε όλοι πώς μοιάζει μια αμοιβαία επωφελής συμφωνία, την οποία ποτέ δεν έχουμε απορρίψει, και πώς μοιάζει μια συμφωνία που θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε μια νέα παγίδα», πρόσθεσε ο Λαβρόφ.
Ο Τραμπ φιλοδοξεί να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία και για τον λόγο αυτό έσπασε τη διπλωματική απομόνωση που έχουν επιβάλει οι Δυτικοί στη Ρωσία.
Η κυβέρνησή του οργανώνει ξεχωριστές συνομιλίες με υψηλόβαθμους αξιωματούχους από τη Ρωσία και την Ουκρανία, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν καταλήξει σε συνολική παύση των εχθροπραξιών.
Ο Γουίτκοφ συναντήθηκε με τον Πούτιν την Παρασκευή στην Αγία Πετρούπολη, για τρίτη φορά μετά την επιστροφή του Τραμπ στην αμερικανική προεδρία.
Αυτή η συνάντηση, που διήρκεσε τέσσερις ώρες και πραγματοποιήθηκε παρουσία των συμβούλων του Ρώσου προέδρου Γιούρι Ουσάκοφ και Κίριλ Ντμιτρίεφ, ήταν «πειστική», σχολίασε ο Αμερικανός απεσταλμένος, σύμφωνα με τον οποίο «έχει αρχίσει να διαφαίνεται» μια ειρηνευτική συμφωνία.
Το Κρεμλίνο τόνισε την Κυριακή ότι είναι πάρα πολύ νωρίς για να αναμένει κανείς αποτελέσματα από την εξομάλυνση των σχέσεων με την Ουάσινγκτον.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ διευκρίνισε ότι η θέση της Μόσχας παρουσιάστηκε ξεκάθαρα από τον Πούτιν τον Ιούνιο του 2024, όταν ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η Ουκρανία θα πρέπει να απαρνηθεί τη φιλοδοξία της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματά της από τις τέσσερις ουκρανικές επαρχίες που διεκδικεί η Ρωσία.
«Μιλάμε για τα δικαιώματα των ανθρώπων που ζούνε σε αυτές τις περιοχές. Για τον λόγο αυτό οι περιοχές αυτές είναι σημαντικές για εμάς. Δεν μπορούμε να τις εγκαταλείψουμε, να επιτρέψουμε να εκδιωχθούν οι άνθρωποι από εκεί», υπογράμμισε ο Ρώσος υπουργός.
Η Μόσχα ελέγχει αυτή τη στιγμή κάτι λιγότερο από το ένα πέμπτο της Ουκρανίας, περιλαμβανομένης της Κριμαίας την οποία η Ρωσία προσάρτησε το 2014, όπως και περιοχές άλλων τεσσάρων ουκρανικών επαρχιών: της Ζαπορίζιας, της Χερσώνας, του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ.
Τέλος ο Λαβρόφ εξήρε «τη λογική στάση» του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος δήλωσε ότι η προηγούμενη στήριξη των ΗΠΑ στις προσπάθειες της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ αποτέλεσε μια από τις αιτίες του πολέμου.
Στιβ Γουίτκοφ: Το ζήτημα είναι κυρίως να ελεγχθεί το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν
Οποιαδήποτε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα θα εξαρτηθεί κυρίως από τον έλεγχο των επιπέδων εμπλουτισμού του ουρανίου και των δυνατοτήτων της Τεχεράνης να εξοπλισθεί με πυρηνικά όπλα, προειδοποίησε χθες, Δευτέρα, ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ.
«Το ζήτημα είναι κυρίως να ελεγχθούν το πρόγραμμα εμπλουτισμού» ουρανίου του Ιράν, καθώς και οι δυνατότητές του για πυρηνικό «εξοπλισμό», δήλωσε ο Γουίτκοφ σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Fox News, λέγοντας ότι εκεί βρίσκεται «το σημείο κλειδί» των διαπραγματεύσεων.
Συνομιλίες για το θέμα πραγματοποιήθηκαν στο τέλος της περασμένης εβδομάδας στο Ομάν ανάμεσα στον εν λόγω διπλωμάτη και τον ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί.
«Η πρώτη συνάντηση ήταν θετική, εποικοδομητική, πειστική», εξέφρασε χθες την ικανοποίησή του ο Γουίτκοφ.
Ο ίδιος πρόσθεσε εντούτοις ότι η Τεχεράνη «δεν έχει ανάγκη να εμπλουτίσει (το ουράνιο) πάνω από 3,67%», το μέγιστο επίπεδο που προβλέπεται από την πολυμερή συμφωνία του 2015, από την οποία ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποσύρθηκε το 2018.
«Σε ορισμένες περιπτώσεις, βρίσκονται στο 60%, σε άλλες στο 20%», πρόσθεσε ο διπλωμάτης, υποστηρίζοντας ότι ένα τέτοιο ποσοστό εμπλουτισμού υπερβαίνει αυτό που είναι απαραίτητο για ένα μη στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Η συμφωνία του 2015 είχε στόχο να καταστήσει σχεδόν αδύνατο για το Ιράν να αναπτύξει μια ατομική βόμβα, επιτρέποντάς του ωστόσο παράλληλα να συνεχίσει το μη στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα του, στο οποίο η Τεχεράνη λέει πως περιορίζεται.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, το Ιράν διαθέτει περίπου 274,8 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου στο 60%. Το επίπεδο εμπλουτισμού που απαιτείται για πυρηνικά όπλα είναι 90%.
Οι αμερικανικοί έλεγχοι για το θέμα θα είναι «κρίσιμης σημασίας», επέμεινε ο Γουίτκοφ. «Αυτό περιλαμβάνει τους πυραύλους (...) και τους πυροκροτητές για (την έκρηξη) μιας βόμβας», διευκρίνισε.
«Ο διάβολος θα είναι στις λεπτομέρειες», συνόψισε.
Στη Ρωσία ο Ιρανός ΥΠΕΞ, πριν από τον 2ο γύρο των συνομιλιών Ιράν-ΗΠΑ
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, ο Αμπάς Αραγτσί, αναμένεται εντός της εβδομάδας στη Μόσχα για να συζητήσει σχετικά με τις συνομιλίες ανάμεσα στις κυβερνήσεις της χώρας του και αυτής των ΗΠΑ, πριν από νέο κύκλο συνομιλιών ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ουάσιγκτον, το ερχόμενο Σάββατο.
Το Ιράν και οι ΗΠΑ, που έχουν διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις τους από το 1980, διεξήγαγαν συνομιλίες το Σάββατο, με μεσολάβηση του σουλτανάτου του Ομάν, για το ακανθώδες ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Δυτικές κυβερνήσεις, με πρώτη αυτή των ΗΠΑ, ερίζουν εδώ και δεκαετίες ότι το Ιράν έχει πρόθεση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη διαψεύδει την κατηγορία κι υπερασπίζεται το κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας να διαθέτει πυρηνικό πρόγραμμα για πολιτικούς σκοπούς, ιδίως για την παραγωγή ενέργειας.
Το Ιράν και οι ΗΠΑ συμφώνησαν να συνεχίσουν τις συνομιλίες τους το ερχόμενο Σάββατο 19η Απριλίου, πάντα με ομανική μεσολάβηση.
Ο δεύτερος γύρος θα διεξαχθεί επίσης στη Μούσκατ, την πρωτεύουσα του σουλτανάτου του Ομάν, ξεκαθάρισε χθες βράδυ το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν, σύμφωνα με το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Οι επικεφαλής της ολλανδικής και της ιταλικής διπλωματίας, αντίστοιχα οι Κάσπαρ Φέλτκαμπ και Αντόνιο Ταγιάνι, είχαν αναφέρει νωρίτερα χθες πως ο δεύτερος γύρος των συνομιλιών επρόκειτο να διεξαχθεί στη Ρώμη.
Πριν από αυτές τις νέες συνομιλίες, ο Αμπάς Αραγτσί θα μεταβεί στη Μόσχα «στα τέλη της εβδομάδας», ανέφερε χθες ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Μπαγαεΐ, συμπληρώνοντας πως κατά την επίσκεψή του θα δοθεί η «ευκαιρία να θιγούν οι τελευταίες εξελίξεις ως προς τις διαπραγματεύσεις».
Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας θα έχει συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, επιβεβαίωσε από την πλευρά της η Μόσχα, δίχως να διευκρινίσει την ημερομηνία της διμερούς συνάντησης.
Η Ρωσία συγκαταλέγεται στα συμβαλλόμενα μέρη της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό του πρόγραμμα που κλείστηκε με το Ιράν το 2015 -επισήμως του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (ΚΟΣΔ)-, αλλά σήμερα αθετείται, μετά την εκκωφαντική απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν από αυτή το 2018.
Η Γαλλία, η Βρετανία, η Κίνα κι η Γερμανία είναι επίσης συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία.
Το κείμενο προέβλεπε άρση κάποιων διεθνών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, με αντάλλαγμα τον περιορισμό και τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματός του από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).
Σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ, η Τεχεράνη τηρούσε όλες τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει.
Το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε με κρότο στη χώρα του από το ΚΟΣΔ και επανέφερε τις αμερικανικές κυρώσεις σε ισχύ.
Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, την 20ή Ιανουαρίου, απαίτησε από το Ιράν να διαπραγματευτεί νέα συμφωνία, ενώ ταυτόχρονα απειλεί να διατάξει βομβαρδισμούς στην Ισλαμική Δημοκρατία σε περίπτωση αποτυχίας της διπλωματίας.
«Θέλω να λύσω αυτό το πρόβλημα», διαβεβαίωσε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ τον Τύπο, ερωτηθείς σχετικά με τις συνομιλίες με το Ιράν. «Είναι αρκετά εύκολο», πέταξε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.
Το 2018, κατακεραύνωνε τη «χειρότερη συμφωνία που κλείστηκε ποτέ» με το Ιράν, επί των ημερών του προκατόχου του στην προεδρία Μπαράκ Ομπάμα.
Σε αντίποινα για την αμερικανική αποχώρηση από τη συμφωνία και την επαναφορά των κυρώσεων σε ισχύ, το Ιράν άρχισε προοδευτικά να παίρνει τις αποστάσεις του και να αθετεί υποχρεώσεις του δυνάμει του κειμένου.
Το Ιράν πολλαπλασίασε έτσι τον αριθμό και την απόδοση των συσκευών φυγοκέντρισης που διαθέτει, με άλλα λόγια μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό ουρανίου, ώστε να παράγει περισσότερο, εμπλουτισμένο σε υψηλότερο βαθμό και ταχύτερα, στις εγκαταστάσεις του στο Νατάνζ και στο Φορντό (κεντρικά).
Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από το ΚΟΣΔ εν μέρει είχε εξηγηθεί από τον ίδιο με την επίκληση της απουσίας μέτρων για τον περιορισμό του προγράμματος ανάπτυξης βαλλιστικών πυραύλων της Τεχεράνης, που εκλαμβάνεται ως απειλή από το Ισραήλ, βασικό σύμμαχο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
«Το μοναδικό θέμα των συζητήσεων θα είναι το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας και η άρση των κυρώσεων», δήλωνε προχθές Κυριακή ο Εσμαΐλ Μπαγαεΐ στην κρατική τηλεόραση.
Η επιρροή του Ιράν στην περιοχή και οι δυνατότητές της σε ό,τι αφορά τους πυραύλους αποτελούν δυο από τις «κόκκινες γραμμές» της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σημείωσε από την πλευρά του το IRNA.
Το Ιράν είναι το μοναδικό κράτος που δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα το οποίο εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλό βαθμό (60%), συνεχίζοντας να συγκεντρώνει μεγάλα αποθέματα σχάσιμου υλικού, σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ.
Το επίπεδο εμπλουτισμού 90% επιτρέπει να κατασκευαστεί πυρηνικό όπλο, σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τα πυρηνικά.
Η συμφωνία του 2015 προέβλεπε πως το επίπεδο εμπλουτισμού δεν μπορούσε να υπερβαίνει το 3,67%.
Τη στιγμή που η Τεχεράνη πολλαπλασιάζει τις διπλωματικές πρωτοβουλίες της, ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ, ο Ραφαέλ Γκρόσι, ανήγγειλε χθες Δευτέρα μέσω X ότι μεταβαίνει στο Ιράν «εντός της εβδομάδας».
Ο κ. Γκρόσι «θα φθάσει στην Τεχεράνη (αύριο) Τετάρτη το πρωί», μετέδωσε το IRNA, επικαλούμενο αξιωματούχο του υπουργείου Εξωτερικών.
Θα έχει συναντήσεις με τον ΥΠΕΞ Αραγτσί και τον επικεφαλής της ιρανικής επιτροπής ατομικής ενέργειας (ΙΕΑΕ) Μοχαμάντ Εσλαμί, διευκρίνισε το IRNA.
Η προηγούμενη επίσκεψη του Ραφαέλ Γκρόσι στο Ιράν ανάγεται στον Νοέμβριο. Επισκέφτηκε τότε τις μονάδες στο Νατάνζ και στο Φορντό.
Κρεμλίνο: Δεν υπάρχει σαφές περίγραμμα για συμφωνία με τις ΗΠΑ για την Ουκρανία
Δεν υπάρχει σαφές περίγραμμα προς το παρόν για μια συμφωνία ΗΠΑ-Ρωσίας για την Ουκρανία, αλλά υπάρχει πολιτική βούληση για να κινηθούν προς την κατεύθυνση μιας συμφωνίας, ανακοίνωσε σήμερα το Κρεμλίνο.
Ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ σημείωσε ότι οι επαφές με τις ΗΠΑ είναι θετικές και χρήσιμες, αλλά αρνήθηκε να δώσει ένα χρονοδιάγραμμα όσον αφορά μια ειρηνευτική διευθέτηση.
«Δεν υπάρχει ακόμη σαφές περίγραμμα οποιασδήποτε συμφωνίας, αλλά υπάρχει πολιτική βούληση για να κινηθούμε προς μια συμφωνία. Και επαναλαμβάνω άλλη μια φορά, εκτιμάμε σε μεγάλο βαθμό τις εποικοδομητικές και ουσιαστικές επαφές που είχαμε (με τις ΗΠΑ)», πρόσθεσε.
Το ζήτημα αυτό είναι πολύπλοκο και γι' αυτόν τον λόγο δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι θα χρειαστεί χρόνος για να βρεθεί μια μόνιμη λύση, σύμφωνα με τη Μόσχα.
«Ωστόσο βεβαίως θα θέλαμε να ελπίζουμε για το καλύτερο, ότι οι εργασίες θα έχουν θετικά αποτελέσματα. Δεν θα πούμε ποιο ακριβώς είναι εδώ το χρονοδιάγραμμα», σημείωσε ο Πεσκόφ.
Η Ουκρανία και ορισμένοι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της δηλώνουν ότι η Ρωσία δεν επιδιώκει όντως τον τερματισμό του πολέμου και την έχουν κατηγορήσει ότι καθυστερεί τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου αρνήθηκε επίσης σήμερα να απαντήσει σε ερώτηση σχετικά με το αν η Ρωσία προτίθεται να πάρει τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν στο πλαίσιο μιας πιθανής μελλοντικής συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης με τις ΗΠΑ.
Η εφημερίδα Guardian ανέφερε νωρίτερα σήμερα ότι η Τεχεράνη αναμένεται να απορρίψει αμερικανική πρόταση για τη μεταφορά του αποθέματός της σε εμπλουτισμένο ουράνιο σε μια τρίτη χώρα, όπως η Ρωσία, στο πλαίσιο μιας μελλοντικής συμφωνίας με την Ουάσινγκτον για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Η Μόσχα, που ήταν ένα από τα μέρη της συμφωνίας του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, από την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ κατά την πρώτη θητεία του στον Λευκό Οίκο, υποστηρίζει το δικαίωμα της Τεχεράνης σε πυρηνικό πρόγραμμα για ειρηνικούς σκοπούς.
Οι ΗΠΑ εκφράζουν φόβους ότι η Τεχεράνη κατασκευάζει πυρηνικό όπλο, πράγμα το οποίο αρνείται το Ιράν.