Δασμοί: Ένα μέσο άσκησης πίεσης για τον Τραμπ

Εργαλείο «εσωτερικής πολιτικής», μέσο άσκησης πίεσης σε άλλες χώρες, τρόπος χρηματοδότησης της μείωσης φόρων που σχεδιάζει ή κίνητρο για την ενίσχυση της βιομηχανίας; Ήδη από την προεκλογική του εκστρατεία ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκει συνεχώς νέα πλεονεκτήματα για τους δασμούς που επιθυμεί να επιβάλει.

«Για εμένα ‘οι δασμοί’ είναι ωραία λέξη. Είμαι μια λέξη που θα κάνει τη χώρα μας ξανά πλούσια», διαβεβαίωνε ο Τραμπ στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, υπογραμμίζοντας τη σημασία που δίνει σε αυτό το εργαλείο οικονομικής πολιτικής το οποίο, κατά τη γνώμη του, είχε παραμεληθεί σε μεγάλο βαθμό.

Στόχος του είναι να επιβάλει δασμούς στο σύνολο των προϊόντων που εισάγονται στις ΗΠΑ προκειμένου να χρηματοδοτήσει εν μέρει τις μειώσεις φόρων που επιδιώκει να εφαρμόσει.

Μετά την εκλογή του, στις 5 Νοεμβρίου, οι δασμοί απέκτησαν και νέο ρόλο, ο οποίος επιβεβαιώθηκε αμέσως μετά την ορκωμοσία του στην προεδρία, στις 20 Ιανουαρίου: αποτελούν μέσο άσκησης πίεσης στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.

Αρχικά ο Τραμπ έβαλε στο στόχαστρό του τον Καναδά και το Μεξικό, χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ συνδέονται με συμφωνία ελεύθερου εμπορίου η οποία είχε υπογραφεί στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ρεπουμπλικάνου στον Λευκό Οίκο. Με την κίνηση αυτή ο Αμερικανός πρόεδρος επεδίωκε να πείσει τις δύο χώρες να ελέγξουν πιο αποτελεσματικά το λαθρεμπόριο φαιντανύλης και τη διακίνηση μεταναστών.

Ένα καθαρό εργαλείο «εσωτερικής πολιτικής», είχε δηλώσει στα τέλη Ιανουαρίου ο μελλοντικός υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ.

Οι διάφορες δικαιολογίες για την επιβολή δασμών «αυξάνουν κατακόρυφα το ποσοστό αβεβαιότητας» για τις εταιρείες και ενδέχεται να προκαλέσουν «συρρίκνωση των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων», προειδοποίησε ο Μορίς Όμπσφελτ ειδικός του κέντρου ερευνών PIIE στην Ουάσινγκτον.

Ακόμη περισσότερο λόγω του γεγονότος ότι οι ανακλήσεις των δασμών είναι σχεδόν άμεσες, όπως έγινε στην περίπτωση της Κολομβίας, στην οποία ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 50% προκειμένου να την αναγκάσει να δεχθεί απελαθέντες παράτυπους μετανάστες, τους οποίους ακύρωσε 24 ώρες αργότερα. Κάτι αντίστοιχο συνέβη με τον Καναδά και το Μεξικό.

«Είναι προφανές ότι το θεωρεί ένα σημαντικό εργαλείο που έχει στη διάθεσή του», επεσήμανε η Κριστίν ΜακΝτάνιελ, ερευνήτρια στο Mercatus Center και πρώην μέλος της κυβέρνησης του Τζορτζ Μπους. «Τους θεωρεί εργαλείο διαπραγμάτευσης και μέσο αλλαγής της εμπορικής ισορροπίας», πρόσθεσε.

Όμως οι δασμοί έχουν απτές επιπτώσεις: η αύξηση κατά 10% των δασμών στα κινεζικά προϊόντα και η επιβολή δασμών 25% στον χάλυβα και το αλουμίνιο ανεβάζουν στα 3 τρισεκ. δολάρια το ποσό των εισαγόμενων προϊόντων στα οποία έχουν επιβληθεί δασμοί, μεγάλη αύξηση σε σχέση με τα 380 δισεκ. δολάρια της πρώτης του θητείας.

Αυτό όμως ασκεί πιέσεις στις τιμές των προϊόντων στις ΗΠΑ, την ώρα που ο πληθωρισμός αυξήθηκε αισθητά τους τελευταίους μήνες παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ δεσμευόταν στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ότι θα τον μειώσει.

Εξάλλου οι «ανταποδοτικοί δασμοί» που έχει απειλήσει ότι θα επιβάλει την επόμενη εβδομάδα ο Αμερικανός πρόεδρος κινδυνεύουν να αυξήσουν περαιτέρω το ποσό των εισαγόμενων στις ΗΠΑ προϊόντων στα οποία θα επιβληθούν δασμοί.

Η ιδέα είναι οι ΗΠΑ να επιβάλουν δασμούς σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται στη χώρα αντίστοιχους με αυτούς που επιβάλλουν οι χώρες στα αμερικανικά εξαγόμενα προϊόντα.

«Αυτό που σκέφτεται ο Τραμπ είναι ότι μπορούμε όλοι τουλάχιστον να συμφωνήσουμε ότι αν μας φορολογείτε 20%, πρέπει να κάνουμε κι εμείς το ίδιο. Κατά συνέπεια, αν μειώσουν τους δασμούς τους, θα τους μειώσουμε κι εμείς, αυτή είναι η ιδέα της ανταποδοτικότητας», εξήγησε ο οικονομικός σύμβουλος του Ρεπουμπλικάνου, ο Κέβιν Χάσετ στο CNBC τη Δευτέρα.

Όμως αυτή η χρήση των δασμών τελικά μπορεί να ενοχλήσει τα άλλα κράτη όπως και τις ξένες επιχειρήσεις, προειδοποιούν οικονομολόγοι, γεγονός που εγείρει κινδύνους για την αμερικανική οικονομία.

Από τη μία πλευρά υπάρχει ο κίνδυνος αντιποίνων ή ακόμη και μποϊκοτάζ, όπως συνέβη με τον Καναδά, που ενδέχεται να αποδυναμώσουν τομείς που ήδη αντιμετωπίζουν δυσκολίες, όπως η γεωργία.

Όμως κυρίως οι δασμοί «επηρεάζουν τη φήμη των ΗΠΑ» και «θα είναι επιβλαβείς μακροπρόθεσμα», προειδοποίησε η Κριστίν ΜακΝτάνιελ».

«Είναι πιθανό τελικά να δούμε χώρες να προσπαθήσουν να αποδεσμευθούν από την αμερικανική αγορά. Είναι μια τεράστια αγορά, που προσφέρει μεγάλο κέρδος, αλλά επίσης με μεγάλο ρίσκο, κάτι που τελικά ίσως να αποδειχθεί λιγότερο ελκυστικό από οικονομική άποψη», εκτίμησε ο Μορίς Όμπσφελντ.

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Οι αδικαιολόγητοι δασμοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μείνουν αναπάντητοι»

«Οι αδικαιολόγητοι δασμοί στην ΕΕ δεν θα μείνουν αναπάντητοι - θα πυροδοτήσουν σταθερά και αναλογικά αντίμετρα», τονίζει η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε σημερινή δήλωσή της, μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο.

«Λυπάμαι βαθιά για την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν δασμούς στις ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Οι δασμοί είναι φόροι - επιζήμιοι για τις επιχειρήσεις, χειρότερα για τους καταναλωτές. Οι αδικαιολόγητοι δασμοί στην ΕΕ δεν θα μείνουν αναπάντητοι - θα πυροδοτήσουν σταθερά και αναλογικά αντίμετρα. Η ΕΕ θα ενεργήσει για να προστατεύσει τα οικονομικά της συμφέροντα. Θα προστατεύσουμε τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές μας», τονίζει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη δήλωσή της.

«Η ΕΕ θα προστατέψει τα συμφέροντα της» και θα απαντήσει «με σταθερό και αναλογικό τρόπο με αντίμετρα» στους «αδικαιολόγητους» δασμούς των ΗΠΑ, δήλωσε από την πλευρά του ο Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς, κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σήμερα στο Στρασβούργο.

Ο Επίτροπος Εμπορίου εξέφρασε την απογοήτευσή του για την επιστροφή των δασμών από τις ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές εξαγωγές, επισημαίνοντας ότι είναι αδικαιολόγητοι και επιζήμιοι για όλες τις πλευρές.

«Δυστυχώς οι δασμοί επέστρεψαν εν μία νυκτί», δήλωσε ο Μ. Σέφκοβιτς ενώπιον των ευρωβουλευτών, εξηγώντας ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε Διακήρυξη που επιβάλλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ από τις 12 Μαρτίου, ενώ έχει ανακοινώσει αμοιβαίους δασμούς σε άλλα προϊόντα που έρχονται αυτή την εβδομάδα.

«Λυπούμαστε βαθύτατα για αυτές τις αποφάσεις και ανακοινώσεις. Η ΕΕ δεν βλέπει καμία δικαιολογία για την επιβολή δασμών στις εξαγωγές μας, κάτι που είναι οικονομικά αντιπαραγωγικό», τόνισε ο Μ. Σέφκοβιτς. «Οι δασμοί είναι φόροι που είναι επιζήμιοι για τις επιχειρήσεις και χειρότεροι για τους καταναλωτές», τόνισε και προειδοποίησε ότι με τους δασμούς οι ΗΠΑ θα φορολογήσουν τους πολίτες τους, θα αυξήσουν το κόστος των επιχειρήσεών τους και θα τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό. Σημείωσε, μάλιστα, ότι οι δασμοί δεν είναι επιβλαβείς μόνο για τους άμεσα εμπλεκόμενους εμπορικούς εταίρους, αλλά κινδυνεύει από αρνητικές επιπτώσεις συνολικά το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα. «Με απλά λόγια είναι σενάριο απώλειας για όλους», είπε.

Ο Μ. Σέφκοβιτς ανακοίνωσε ότι αυτή τη στιγμή η Επιτροπή αξιολογεί το εύρος των μέτρων που ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας και θα ανταποκριθεί «με σταθερό και αναλογικό τρόπο με αντίμετρα». «Θα προστατεύουμε πάντα τα συμφέροντά μας από αδικαιολόγητα μέτρα, σύμφωνα με τις αξίες μας», πρόσθεσε. «Θα ενεργήσουμε για να προστατεύσουμε τα οικονομικά μας συμφέροντα, θα προστατεύσουμε τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές μας. Ωστόσο, συμπλήρωσε ότι δεν είναι αυτό το σενάριο που προτιμά η ΕΕ: «Παραμένουμε προσηλωμένοι στον εποικοδομητικό διάλογο. Είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις και για εξεύρεση αμοιβαία επωφελών λύσεων όπου είναι δυνατόν».

Εξάλλου, ο Μ. Σέφκοβιτς είπε ότι η ΕΕ θα κρατήσει ανοιχτούς όλους τους δρόμους επικοινωνίας στον κόσμο τονίζοντας ότι «είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε οποιεσδήποτε προκλήσεις θα φέρει η νέα εποχή στον τομέα του εμπορίου». «Συνεχίζουμε δυναμικά τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Ινδία, την Ινδονησία, την Ταϊλάνδη, τις Φιλιππίνες και άλλες. Και εξετάζουμε τις δυνατότητες εμβάθυνσης των εμπορικών δεσμών με τις χώρες του Κόλπου», ανέφερε συγκεκριμένα. Παράλληλα, επισήμανε το ταχέως αναπτυσσόμενο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ - το μεγαλύτερο στον κόσμο, που αποτελείται από 44 εμπορικές συμφωνίες με 76 χώρες. «Το δίκτυο αυτό συνεχίζει να επεκτείνεται», είπε ο Επίτροπος Εμπορίου, σημειώνοντας την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Mercosur στα τέλη του περασμένου έτους, την επικαιροποίηση των σχέσεων με την Ελβετία, την ολοκλήρωση των συνομιλιών για τον εκσυγχρονισμό της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Μεξικού και την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων με τη Μαλαισία.

Καναδάς: Ο Τζάστιν Τριντό υπόσχεται «σθεναρή» απάντηση

Ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό υποσχέθηκε σήμερα «σθεναρή και ξεκάθαρη» απάντηση της χώρας του στους αμερικανικούς δασμούς στον χάλυβα, «αν αυτό καταστεί αναγκαίο» σε περίπτωση αποτυχίας μιας φιλικής διευθέτησης.

«Θα εργαστούμε με την αμερικανική κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες προκειμένου να αναδείξουμε τον αρνητικό αντίκτυπο αυτών των απαράδεκτων δασμών στους Αμερικανούς και στους Καναδούς», δήλωσε o Τριντό στην τηλεόραση του Γαλλικού Πρακτορείου (AFPTV), στο περιθώριο της συνόδου για την Τεχνητή Νοημοσύνη στο Παρίσι.

«Θα εργαστούμε επίσης με τους εταίρους και διεθνείς φίλους μας. Και αν αυτό καταστεί αναγκαίο, η απάντησή μας θα είναι βέβαια σθεναρή και ξεκάθαρη», προειδοποίησε.

Ο Τριντό εκτίμησε πως οι αμερικανικοί δασμοί στον χάλυβα και στο αλουμίνιο θα είναι αντιπαραγωγικοί οικονομικά γιατί «οι οικονομίες μας είναι ενοποιημένες».

«Ο καναδικός χάλυβας και το αλουμίνιο χρησιμοποιούνται σε έναν αριθμό κρίσιμων αμερικανικών βιομηχανιών, είτε πρόκειται για την άμυνα, τη ναυπηγική, τη μεταποίηση, την ενέργεια είτε για τα αυτοκίνητα», εκτίμησε.

Σε ένα νέο στάδιο του εμπορικού πολέμου στον οποίο έχει αποδυθεί αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε χθες, Δευτέρα, διάταγμα που ορίζει τη 12η Μαρτίου ως ημερομηνία έναρξης της ισχύος νέων δασμών 25% στον χάλυβα και στο αλουμίνιο «χωρίς εξαιρέσεις», όπως είπε.

Ο προσωρινός πρόεδρος της Νότιας Κορέας υποσχέθηκε σήμερα να προστατεύσει τα συμφέροντα των επιχειρήσεων της χώρας μετά την υπογραφή στις Ηνωμένες Πολιτείες ενός διατάγματος με το οποίο τίθενται σε ισχύ νέοι δασμοί 25% στον χάλυβα και στο αλουμίνιο.

«Η κυβέρνηση δεσμεύεται να προστατεύσει τα συμφέροντα των επιχειρήσεών μας και να μειώσει τις αβεβαιότητες οικοδομώντας μια σχέση εγγύτητας με την κυβέρνηση Τραμπ και διευρύνοντας τις διπλωματικές επιλογές μας», δήλωσε ο προσωρινός πρόεδρος Τσόι Σανγκ-μοκ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε σήμερα την επιβολή από τις 12 Μαρτίου δασμών στον χάλυβα και στο αλουμίνιο «25%, χωρίς εξαιρέσεις ή απαλλαγές για όλες τις χώρες».

Σύμφωνα με τον Νοτιοκορεάτη προσωρινό πρόεδρο, εκφράζονται «ανησυχίες για επιδείνωση της αποδοτικότητας των βιομηχανιών μας», όμως η κυβέρνηση, διαβεβαιώνει, «θα εργαστεί εκ του σύνεγγυς με τις επηρεαζόμενες επιχειρήσεις».

Οι διευθύνοντες σύμβουλοι 20 μεγάλων νοτιοκορεατικών ομίλων σχεδιάζουν να επισκεφθούν τις Ηνωμένες Πολιτείες στο εγγύς μέλλον, ενώ η κυβέρνηση προτίθεται επίσης να συζητήσει την απάντηση στα μέτρα με την Ιαπωνία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, είπε ο Τσόι.

Νωρίτερα σήμερα, ο υπουργός Εμπορίου Τσέονγκ Ιν-κίο δήλωσε πως οι δασμοί 25% του Τραμπ θα μειώσουν τη ζήτηση για χάλυβα στις ΗΠΑ και θα υπονομεύσουν την κερδοφορία των εξαγωγέων χάλυβα.

Είπε ωστόσο πως οι δασμοί μπορεί να προσφέρουν ευκαιρίες για κορεατικές εταιρίες ώστε να βρουν νέες αγορές για τις εξαγωγές τους.

Η Νότια Κορέα θα «εξετάσει ενεργά» κατά πόσον υπάρχει χώρος για διαπραγματεύσεις σχετικά με τους δασμούς, είπε ο Τσέονγκ.

Ο Τσέονγκ έκανε τις δηλώσεις αυτές σε συνάντηση με στελέχη εταιριών χάλυβα στη Σεούλ.

Η Νότια Κορέα είναι η τέταρτη μεγαλύτερη εξαγωγέας χάλυβα στις Ηνωμένες Πολιτείες, πίσω από τον Καναδά, τη Βραζιλία και το Μεξικό, σύμφωνα με στοιχεία του American Iron and Steel Institute.

Στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ το 2018, η Νότια Κορέα και οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν για ετήσιες αφορολόγητες ποσοστώσεις χάλυβα στο 70% των όγκων που μεταφέρονται στις ΗΠΑ με βάση τον μέσο όρο της περιόδου 2015-2017.

Η συμφωνία κατέστησε τη Νότια Κορέα τον πρώτο σύμμαχο των ΗΠΑ που εξασφάλισε επ΄αόριστον απαλλαγή από τους δασμούς στον χάλυβα.

«Ως εκ τούτου, βλέπουμε χώρο για διαπραγματεύσεις με τη δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ αν χρειαστεί», ανέφερε σε μια έκθεση η Citi.

Η Citi εκτιμά πως οι πιο πρόσφατοι αμερικανοί δασμοί θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία της Νότιας Κορέας περίπου από 0,11% έως 0,22% του ΑΕΠ.

Οι υπουργοί Εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα διεξαγάγουν έκτακτη βιντεοδιάσκεψη αύριο, Τετάρτη, προκειμένου να συζητήσουν την απάντηση της Ένωσης στους επικείμενους δασμούς των ΗΠΑ στον χάλυβα και στο αλουμίνιο, όπως δήλωσαν σήμερα Ευρωπαίοι διπλωμάτες.