Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται σήμερα στην Άγκυρα για συνομιλίες με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όσον αφορά τις εξελίξεις στη Συρία.
Οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν στην ανάγκη να διατηρηθεί η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και να προστατευθούν οι μειονότητες μετά την πτώση του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ νωρίτερα αυτόν τον μήνα, με βάση όσα ανέφερε τη 10η Δεκεμβρίου η κυρία φον ντερ Λάιεν μέσω X.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχεδίαζε επίσης να συζητήσει για την ανθρωπιστική βοήθεια με τον Τούρκο πρόεδρο.
Η ΕΕ ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα πως σχεδιάζει να στείλει σε πρώτη φάση 100 τόνους φαρμάκων, τροφίμων και άλλων απόλυτα απαραίτητων ειδών στην Τουρκία για να διανεμηθούν στη Συρία από υπηρεσίες του ΟΗΕ.
Η ανατροπή του καθεστώτος της Συρίας από συμμαχία ισλαμιστικών ένοπλων οργανώσεων με επικεφαλής τη Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ) ήγειρε ερωτήματα στην Ευρώπη για τους Σύριους πρόσφυγες, ενώ ακόμη δεν είναι σαφές το πώς θα αντιμετωπίσουν οι Βρυξέλλες τη νέα εξουσία στη Δαμασκό.
Η Τουρκία και η ΕΕ φιλοξενούν τους μεγαλύτερους αριθμούς προσφύγων από τη Συρία σε παγκόσμια κλίμακα, με τις τουρκικές αρχές να κάνουν λόγο για περίπου 3 εκατομμύρια ανθρώπους και αυτές των κρατών-μελών για πάνω από 1 εκατ., στους οποίους προσφέρεται διεθνής προστασία.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας ανέφερε χθες πως απεσταλμένος βρίσκεται καθ’ οδόν για τη Δαμασκό ώστε να αποκατασταθεί επαφή με τη νέα ηγεσία.
Κατά πληροφορίες του Γερμανικού Πρακτορείου, πρόκειται για τον πολύπειρο γερμανό διπλωμάτη Μίχαελ Όνμαχτ.
Ως τώρα, η ΕΕ διαβεβαίωνε πως δεν έχει απολύτως καμιά επαφή με τη ΧΤΣ, τον άλλοτε βραχίονα της αλ Κάιντα στη Συρία, παράταξη στη μαύρη λίστα με τις «τρομοκρατικές» οργανώσεις που καταρτίζεται στις Βρυξέλλες, στην οποία επιβάλλεται σειρά κυρώσεων. Η κυρία Κάλας περιορίστηκε να πει πως ο χρόνος θα δείξει αν θα αφαιρεθεί.
Τραμπ: Η Τουρκία κρατά «το κλειδί των εξελίξεων» στη Συρία
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκρινε χθες Δευτέρα πως η Τουρκία κρατά -και θα συνεχίσει να κρατά- «το κλειδί των εξελίξεων» στη Συρία, όπου συμμαχία οργανώσεων ισλαμιστών που υποστηρίχθηκε εν μέρει από την Άγκυρα ανέτρεψε νωρίτερα αυτόν τον μήνα την κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Ο Αμερικανός εκλεγμένος πρόεδρος είπε πως η Τουρκία έκανε «μη φιλική κατάληψη του ελέγχου» στη Συρία (σ.σ. ο όρος που χρησιμοποίησε ήταν «unfriendly takeover», προέρχεται από τον κόσμο των επιχειρήσεων, συνήθως αποδίδεται «επιθετική εξαγορά»).
«Η Τουρκία είναι πολύ έξυπνη. Είναι πολύ έξυπνος τύπος, πολύ επίμονος», δήλωσε ο κ. Τραμπ, πιθανότατα αναφερόμενος στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Η Τουρκία έκανε μη φιλική κατάληψη του ελέγχου χωρίς να χαθούν πολλές ζωές. Μπορώ να πω ότι ο Άσαντ ήταν χασάπης», πρόσθεσε.
Ακόμη, μοιάζοντας να παραπέμπει στην οθωμανική αυτοκρατορία, που κατείχε άλλοτε τη σημερινή Συρία, ο κ. Τραμπ -που θα ορκιστεί και θα αναλάβει την εξουσία την 20ή Ιανουαρίου 2025- ανέφερε πως η Τουρκία «το ήθελε για χιλιάδες χρόνια και τώρα το έχει, οι άνθρωποι που ανέλαβαν ελέγχονται από την Τουρκία» και αυτό «είναι εντάξει».
Το τρέχον διάστημα «η Συρία έχει - ξέρετε, υπάρχουν πολλές ασάφειες (...) Νομίζω πως η Τουρκία θα έχει στα χέρια της το κλειδί (των εξελίξεων) στη Συρία», ανέφερε ο Ρεπουμπλικάνος.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν «είναι κάποιος με τον οποίο τα πάω σπουδαία», διαβεβαίωσε ακόμη, σημειώνοντας πως έχει δημιουργήσει «πολύ δυνατό στρατό», που δεν έχει «υποστεί φθορά» διεξάγοντας πόλεμο.
Η Τουρκία ελέγχει μεγάλες ζώνες της βόρειας Συρίας, έπειτα από σειρά εισβολών και επιχειρήσεων εναντίον κυρίως των κούρδων μαχητών των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), ενώ υποστήριξε οργανώσεις ανταρτών που πολεμούσαν για την ανατροπή του προέδρου Άσαντ. Διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με τη Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ, ο άλλοτε βραχίονας της Αλ Κάιντα στη Συρία), που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από τις περισσότερες δυτικές χώρες.
Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, η Ουάσιγκτον και η Άγκυρα διεξήγαγαν συνομιλίες επικεντρωμένες στην αποτροπή της ενίσχυσης των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ), κατά τις κυβερνήσεις των δύο χωρών. Η Ουάσιγκτον διατηρεί ανεπτυγμένους περίπου 900 στρατιωτικούς στην ανατολική Συρία για αυτό. Συνεργάζονται στενά με την παράταξη YPG, τη δεσπόζουσα δύναμη στις λεγόμενες Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ), γεγονός το οποίο έχει προκαλέσει επανειλημμένα έντονες τριβές με την Άγκυρα.
Ερωτηθείς σχετικά με τους Αμερικανούς στρατιωτικούς στη Συρία, ο κ. Τραμπ απέφυγε να δώσει συγκεκριμένη απάντηση χθες.
Την Κυριακή, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ δήλωσε πως η Άγκυρα είναι «έτοιμη» να προσφέρει στρατιωτική βοήθεια στην επόμενη συριακή κυβέρνηση αν θελήσει να πολεμήσει τους αυτονομιστές Κούρδους, κάτι που χαρακτήρισε κοινή επιδίωξη. Για την Άγκυρα, «τρομοκρατική» οργάνωση είναι οι ΣΔΔ.
Απεναντίας, η Ουάσιγκτον θεωρεί την παράταξη αυτή «κρίσιμη» για την αποτροπή νέας ενίσχυσης του ΙΚ. Οι ΣΔΔ υπήρξαν αιχμή του δόρατος στις επιχειρήσεις εναντίον της τζιχαντιστικής οργάνωσης στο συριακό έδαφος.
Ο κ. Γκιουλέρ είπε πως «αναμένουμε» οι «Αμερικανοί φίλοι μας» να «αναθεωρήσουν τις θέσεις τους».
Δεν έχει υπάρξει ως τώρα τουλάχιστον επίσημη αντίδραση από πλευράς Ουάσιγκτον.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
