Υπό πίεση να καταλήξουν σε εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατά το χθεσινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσπάθησαν να καταλήξουν σε μια φόρμουλα με στόχο να κατευνάσουν τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, αφού συμφώνησαν σε μια ιστορική αύξηση των αμυντικών τους δαπανών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
«Σήμερα λάβαμε το πιο πρόσφατο έγγραφο των ΗΠΑ με στόχο τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Το εξετάζουμε», ανακοίνωσε χθες, Πέμπτη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ενθάρρυνε την ΕΕ «να καταλήξει γρήγορα σε μια συμφωνία».
Ο επικεφαλής της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας θέλει οι διαπραγματεύσεις να προχωρήσουν γρήγορα, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει την αποδοχή μιας ασύμμετρης συμφωνίας, βάσει της οποίας οι Ευρωπαίοι θα αποδεχθούν κάποιους επιπλέον δασμούς, χωρίς αντάλλαγμα.
Κανείς στις Βρυξέλλες δεν πιστεύει ότι μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος των «μηδενικών δασμών». Σύμφωνα με πολλούς Ευρωπαίους διπλωμάτες, στόχος είναι μάλλον να επιτραπεί στον Τραμπ να πετύχει μια νίκη, χωρίς να θυσιαστούν τα ουσιώδη.
Ένας από αυτούς έθεσε την προοπτική μιας συμφωνίας «ελβετικό τυρί»… με πολλά κενά. Η ΕΕ θα μπορούσε να αποδεχθεί έναν γενικό φόρο στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, αλλά με μια σειρά εξαιρέσεων για βασικούς τομείς όπως ο χάλυβας, τα αυτοκίνητα, τα φαρμακευτικά προϊόντα και η αεροναυπηγική.
Ένα μικρότερο κακό για τις εταιρείες που πλήττονται αυτή τη στιγμή σε μεγάλο βαθμό από τους τελωνειακούς δασμούς που έχει ήδη επιβάλει η αμερικανική κυβέρνηση: 25% στον χάλυβα και τα αυτοκίνητα και 10% στα περισσότερα άλλα προϊόντα.
«Η Γαλλία τάσσεται υπέρ μιας γρήγορης σύναψης συμφωνίας, δεν θέλουμε αυτό να διαρκέσει αιωνίως», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μετά τη σύνοδο κορυφής των 27 στις Βρυξέλλες.
Αλλά, «αν τελικά οι Αμερικανοί επιλέξουν να διατηρήσουν δασμούς 10% στην οικονομία μας, αναπόφευκτα θα υπάρξει επίπτωση για τα αγαθά και τα προϊόντα που πωλούνται από τους Αμερικανούς στην ευρωπαϊκή αγορά», πρόσθεσε ο Μακρόν, υποστηρίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι δεν είναι «ούτε αφελείς ούτε αδύναμοι».
Ο χρόνος τελειώνει, καθώς πλησιάζει η προθεσμία της 9ης Ιουλίου που έχει θέσει ο Τραμπ. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία μέχρι την ημερομηνία αυτή, ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να διπλασιάσει τους δασμούς στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα στο 20% ή ακόμα και να τους φτάσει στο 50%, όπως είχε προειδοποιήσει τον Μάιο.
Ωστόσο χθες η αμερικανική κυβέρνηση επεσήμανε ότι μπορεί να δοθεί παράταση.
«Δεν θα επιτρέψουμε να μας προκαλέσουν, παραμένουμε ήρεμοι», διαβεβαίωσε ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ ζητώντας να αποφευχθεί ένας εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ.
Ο Μακρόν ύψωσε τους τόνους την Τετάρτη μετά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη διάρκεια της οποίας οι Ευρωπαίοι συμφώνησαν να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους, όπως ζητούσε ο Τραμπ.
«Δεν μπορούμε να είμαστε σύμμαχοι, να λέμε ότι πρέπει να δαπανήσουμε περισσότερα» για την άμυνα «και μετά να διεξάγουμε εμπορικό πόλεμο εντός του ΝΑΤΟ, είναι παραλογισμός», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος.
«Το πρόβλημα είναι ότι από την αμερικανική πλευρά έχουμε έναν ασύγκριτο διαπραγματευτή ενώ η ΕΕ έχει λίγο ικανούς ηγέτες», δήλωσε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν.
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ είναι διχασμένοι: Ο Ορμπάν δηλώνει ότι έχει στενές σχέσεις με τον Αμερικανό πρόεδρο, όπως και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι. Οι χώρες της βόρειας Ευρώπης είναι πιο διατεθειμένες να αποφύγουν μια κλιμάκωση με κάθε κόστος.
Η ΕΕ είχε απειλήσει στις αρχές Μαΐου να επιβάλει δασμούς 95 δισεκ. ευρώ σε αμερικανικά εισαγόμενα προϊόντα, μεταξύ των οποίων αυτοκίνητα και αεροπλάνα, σε περίπτωση αποτυχίας των εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Ουάσινγκτον. Έκτοτε έχει υποχωρήσει.
Οι ΗΠΑ εκμεταλλεύονται επίσης τις διαπραγματεύσεις για να προσπαθήσουν να αποσπάσουν παραχωρήσεις στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, ιδίως αυτούς που αφορούν τον ψηφιακό τομέα, καθώς η Ουάσινγκτον θεωρεί ότι πλήττουν ιδιαίτερα αμερικανικούς κολοσσούς, όπως η Apple, η Google και η Meta.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιδιώκει τη χαλάρωση των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών πλαισίων, που έχουν στόχο να περιορίσουν την κατάχρηση εξουσίας από τις «big tech» σε ό,τι αφορά τον ανταγωνισμό, το διαδικτυακό περιεχόμενο και την τεχνητή νοημοσύνη.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
