Για μια Ευρώπη που κινείται με βραδύτητα, βαλτωμένη από τη γραφειοκρατία και πολύ πίσω από τους κύριους ανταγωνιστές της, ιδίως τις ΗΠΑ και την Κίνα, έκανε λόγο ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, μιλώντας σήμερα στις Βρυξέλλες σε συνέδριο υψηλού επιπέδου για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από τη δημοσίευση της έκθεσής του.
«Χωρίς ταχύτερη ανάπτυξη, η Ευρώπη δεν θα είναι σε θέση να υλοποιήσει τους στόχους της για το κλίμα, την ψηφιακή τεχνολογία και την ασφάλεια, για να μην αναφερθώ στη χρηματοδότηση του γηράσκοντος πληθυσμού της», προειδοποίησε ο πρώην Πρόεδρος της ΕΚΤ. Σύμφωνα με τον ίδιο, «ένα χρόνο αργότερα, η Ευρώπη βρίσκεται σε μια πιο δύσκολη θέση». Εξήγησε ότι «το μοντέλο ανάπτυξής μας εξασθενεί, οι ευπάθειες αυξάνονται και δεν υπάρχει σαφής πορεία για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων που χρειαζόμαστε». Κατά τον Μάριο Ντράγκι, η εμπορική αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το χρέος των ευρωπαϊκών χωρών «μας υπενθύμισαν με σκληρό τρόπο ότι η αδράνεια απειλεί όχι μόνο την ανταγωνιστικότητά μας, αλλά και την κυριαρχία μας».
Ο Μ. Ντράγκι τόνισε ότι είναι απαραίτητο να «δράσουμε από κοινού και χρειαζόμαστε περισσότερη ταχύτητα», ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για «μια διαφορετική πορεία που απαιτεί νέα ταχύτητα, κλίμακα και ένταση». Αυτό, εξήγησε, σημαίνει ότι «πρέπει να δρούμε από κοινού, όχι να κατακερματίζουμε τις προσπάθειές μας» και σημαίνει «να παράγουμε αποτελέσματα μέσα σε μήνες, όχι χρόνια».
EPA/OLIVIER MATTHYS
Κληθείς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει μια αρχική αξιολόγηση, δώδεκα μήνες μετά τη δημοσίευση της έκθεσής του για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, ο Μ. Ντράγκι υπενθύμισε ότι έχει παρουσιάσει συστάσεις σε τρεις τομείς προτεραιότητας: στη γεφύρωση του χάσματος στην καινοτομία και στις προηγμένες τεχνολογίες, στη χάραξη μιας πορείας απαλλαγής από τον άνθρακα και στην ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι αυτές οι συστάσεις βρίσκονται στο επίκεντρο της ατζέντας της Επιτροπής και χαιρέτισε τις ενέργειες που έχουν ήδη αναληφθεί. Ωστόσο εξέφρασε τη λύπη του που «οι κυβερνήσεις δεν γνωρίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης», επισημαίνοντας ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι επιχειρήσεις εκτιμούν τη διάγνωση, τις σαφείς προτεραιότητες και τα σχέδια δράσης, αλλά εκφράζουν επίσης αυξανόμενη απογοήτευση από τους αργούς ρυθμούς της ΕΕ και την αδυναμία της να κινηθεί τόσο γρήγορα όσο οι ΗΠΑ και η Κίνα.
«Πολύ συχνά προβάλλονται δικαιολογίες για τη βραδύτητά μας», συνέχισε ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, επισημαίνοντας ότι «μερικές φορές η αδράνεια παρουσιάζεται ακόμη και ως σεβασμός του κράτους δικαίου» - κάτι το οποίο χαρακτήρισε «εφησυχασμό». Εξήγησε ότι «οι ανταγωνιστές στις ΗΠΑ και την Κίνα είναι πολύ λιγότερο περιορισμένοι, ακόμη και όταν ενεργούν εντός του νόμου». Ως εκ τούτου, τόνισε ότι «το να συνεχίσουμε ως συνήθως σημαίνει να αποδεχτούμε ότι μένουμε πίσω», όμως «δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο» και το πραγματικό ερώτημα που χρειάζεται απάντηση είναι «πώς να αυξηθεί η ταχύτητα της ευρωπαϊκής δράσης για την ανταγωνιστικότητα, την οικονομική ασφάλεια και την ανεξαρτησία».
Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ, οι τομείς που απαιτούν επείγουσα δράση είναι: πρώτον, η άρση των εμποδίων στην εξάπλωση των νέων τεχνολογιών. Όπως είπε, ένα «28ο καθεστώς» για την ίδρυση μιας νέας νομικής οντότητας πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Αυτό θα επιτρέψει στις καινοτόμες εταιρείες να λειτουργούν, να εμπορεύονται και να αντλούν χρηματοδότηση χωρίς εμπόδια και στα 27 κράτη μέλη, όπως ακριβώς μπορούν να κάνουν οι ανταγωνιστές σε άλλες μεγάλες οικονομίες. Ο δεύτερος τομέας είναι η ρύθμιση. Ένα από τα βασικά αιτήματα των ευρωπαϊκών εταιρειών, κατά το Μ. Ντράγκι, είναι η ριζική απλοποίηση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων. Όπως εξήγησε, τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης απαιτούν τεράστιες ποσότητες δημόσιων δεδομένων να είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο. Ωστόσο, η νομική αβεβαιότητα σχετικά με τη χρήση τους δημιουργεί δαπανηρές καθυστερήσεις, επιβραδύνοντας την ανάπτυξή τους στην Ευρώπη. Ο τρίτος τομέας είναι «η κάθετη ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη βιομηχανία». Σε αυτόν τον τομέα, η Ευρώπη έχει ένα πραγματικό πλεονέκτημα, κατά το Μ. Ντράγκι, ωστόσο μόνο περίπου το 10% των κατασκευαστικών εταιρειών χρησιμοποίησαν την Τεχνητή Νοημοσύνη πέρυσι. Η βιομηχανία και οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν για να μετατρέψουν αυτό το αρχικό πλεονέκτημα σε ιδιόκτητες ευρωπαϊκές λύσεις. Η στρατηγική «Εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης» της Επιτροπής αυτό το φθινόπωρο θα είναι μια κρίσιμη δοκιμασία», τόνισε.
EPA/OLIVIER MATTHYS
Ένας χρόνος από την Έκθεση Ντράγκι: Ο απολογισμός της προόδου από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Έναν χρόνο μετά τη δημοσίευση της Έκθεσης Ντράγκι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατά τη διάρκεια της υψηλού επιπέδου διάσκεψης που πραγματοποιείται σήμερα, έκανε τον απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί και παρουσίασε τον προσανατολισμό της στις βασικές προτεραιότητες.
Στην ομιλία της, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε τον απολογισμό των πρωτοβουλιών που έχουν ληφθεί, λέγοντας πως «Η νέα Επιτροπή ανέλαβε καθήκοντα πριν από εννέα μήνες και η πρώτη πράξη της νέας εντολής ήταν η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, που μεταφράζει την έκθεση σε πρακτικές πολιτικές. Έπειτα ξεκινήσαμε με ταχύτητα με τη Συμφωνία για την Καθαρή Βιομηχανία, τα Gigafactories για την Τεχνητή Νοημοσύνη, το νέο Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων, το Σχέδιο Δράσης για την Προσιτή Ενέργεια, την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, τα εξατομικευμένα σχέδια δράσης για τη βιομηχανία του αυτοκινήτου, του χάλυβα και των χημικών, τη μεγαλύτερη αύξηση επενδύσεων στην άμυνα στην ιστορία μας, νέες προτάσεις για την Ενιαία Αγορά, το Ταμείο Start-up/Scale-up και την Κβαντική Τεχνολογία, και έξι πακέτα απλοποίησης που βρίσκονται καθ' οδόν. Αυτή είναι η νοοτροπία επείγοντος που υποσχεθήκαμε. Και θα παραμείνουμε αμετακίνητοι μέχρι να ολοκληρωθούν όλα».
EPA/OLIVIER MATTHYS
Καινοτομία - Τεχνολογία
Πιο αναλυτικά, η ίδια εστίασε στους τρεις πυλώνες της Έκθεσης Ντράγκι. Όπως είπε, ο πρώτος είναι «να κλείσουμε το χάσμα καινοτομίας με τις ΗΠΑ και την Κίνα». Η ίδια αναφέρθηκε στα βήματα της Ευρώπης, που πλέον διαθέτει από τους καλύτερους υπερυπολογιστές στον κόσμο. «Καταφέραμε να ενισχύσουμε τη θέση μας στην παγκόσμια κατάταξη. Πριν από έξι χρόνια, είχαμε δύο υπερυπολογιστές στο παγκόσμιο τοπ-10. Σήμερα έχουμε τέσσερις υπερυπολογιστές στο παγκόσμιο τοπ-10», δήλωσε.
Στο δεύτερο σημείο, που αφορά την καινοτομία, αναφέρθηκε στην τεχνητή νοημοσύνη και στη θέση της ΕΕ, λέγοντας πως «η Ευρώπη βρίσκεται σε καλή θέση όσον αφορά την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης». Η ίδια έδωσε συγκεκριμένα στοιχεία που το αποδεικνύουν: το 2025, ο αριθμός των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που υιοθέτησαν AI αυξήθηκε κατά 67% σε σύγκριση με πέρυσι. Αναφέρθηκε, επίσης, σε συγκεκριμένες εταιρείες, όπως η σουηδική AI εφαρμογή «Lovable», που μετατρέπει τις ιδέες του καθενός σε πλήρως λειτουργικές εφαρμογές ή ιστοσελίδες, τονίζοντας πως πρόκειται για την «ταχύτερη εταιρεία λογισμικού στην ιστορία που έφτασε τα 100 εκατομμύρια δολάρια σε ετήσια έσοδα».
Η κ. φον ντερ Λάιεν μίλησε για την αμφίδρομη σχέση μεταξύ καινοτομίας και προσέλκυσης περισσότερων επενδύσεων, λέγοντας πως αυτή είναι και «η βασική ιδέα πίσω από το νέο μας Ταμείο Ανταγωνιστικότητας, που θα είναι το επίκεντρο του επόμενου ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, με προτεινόμενο δυναμικό άνω των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό περιλαμβάνει διπλάσια αύξηση χρηματοδότησης για την έρευνα, πενταπλάσια για τον ψηφιακό τομέα και εξαπλάσια για τις καθαρές τεχνολογίες. Αυτή είναι η επενδυτική ώθηση που χρειάζεται η Ευρώπη».
Αναφερόμενη στις προκλήσεις της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, τόνισε ότι η Ενιαία Αγορά απέχει πολύ από το να είναι ολοκληρωμένη, καθώς εσωτερικά εμπόδια ισοδυναμούν με δασμό 45% στα αγαθά και 110% στις υπηρεσίες, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Και αυτό, όπως είπε, «είναι απαράδεκτο». Γι' αυτό, όπως δήλωσε, «ανακοινώσαμε έναν Οδικό Χάρτη για την Ενιαία Αγορά έως το 2028».
Απανθρακοποίηση και Ανταγωνιστικότητα
Ο δεύτερος πυλώνας της Έκθεσης Ντράγκι αφορά ένα κοινό σχέδιο για την απανθρακοποίηση και την ανταγωνιστικότητα. Η ίδια μίλησε για τις τιμές στην ενέργεια, που, όπως είπε, «παραμένουν ακόμη υπερβολικά υψηλές, υπερβολικά ευμετάβλητες και υπερβολικά άνισες σε όλη την Ευρώπη. Σε ορισμένα κράτη-μέλη, η ηλεκτρική ενέργεια κοστίζει τριπλάσια από άλλα».
Η ίδια τόνισε τα βήματα που γίνονται, λέγοντας πως «μόλις την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρότασή μας να χρησιμοποιήσουμε τα Ταμεία Συνοχής για την ενίσχυση των ενεργειακών υποδομών». «Επιπλέον, θα προτείνουμε ένα Πακέτο για τα Δίκτυα και μια νέα Πρωτοβουλία για τις Ενεργειακές Λεωφόρους».
Αναφερόμενη στην παγκόσμια αγορά για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τόνισε ότι εκτοξεύεται, καθώς «στην Ευρώπη, οι πωλήσεις έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 25% σε ετήσια βάση».
Για την απανθρακοποίηση των βιομηχανιών, μίλησε για τη «Συμφωνία για τη Βιομηχανία Καθαρών Τεχνολογιών (Clean Industrial Deal)», μέσα από την οποία αντιμετωπίζονται τα κύρια εμπόδια που τις επιβραδύνουν. Παράλληλα, η Επιτροπή εργάζεται «σε ένα πακέτο για τις Μπαταρίες, ένα "Battery Booster", καθώς οι μπαταρίες είναι κρίσιμος καταλύτης για όλες τις άλλες καθαρές τεχνολογίες. Αυτό το πακέτο θα διαθέσει 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ σε ίδια κεφάλαια για την επέκταση της παραγωγής στην Ευρώπη».
Μείωση Εξαρτήσεων
Ο τρίτος πυλώνας της Έκθεσης Ντράγκι είναι η μείωση των εξαρτήσεων. «Τον τελευταίο χρόνο, είδαμε ελέγχους εξαγωγών από την Κίνα να σταματούν γραμμές παραγωγής στην Ευρώπη. Αλλά πώς μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί, αν μια ξένη δύναμη κρατά τα κλειδιά των εργοστασίων μας;» τόνισε στην ομιλία της η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ίδια αναφέρθηκε στη διαφοροποίηση μέσα από τις νέες εμπορικές συμφωνίες με το Mercosur, το Μεξικό και την Ελβετία. «Εξασφαλίσαμε μια αρχική συμφωνία με μια μεταλλευτική υπερδύναμη, όπως η Ινδονησία. Βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με την Ινδία και θέλουμε να τις ολοκληρώσουμε πριν από το τέλος του έτους. Προχωρούμε με τη Νότια Αφρική, τη Μαλαισία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες χώρες», τόνισε.
Για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες, δήλωσε ότι, μέσα από 47 στρατηγικά έργα σε ολόκληρη την ήπειρο, θα επικεντρωθούν η χρηματοδότηση και οι προσπάθειες για αυτόν τον τομέα. «Από την εξόρυξη χαλκού και κοβαλτίου στη Φινλανδία, έως την επεξεργασία λιθίου στην Πορτογαλία και την ανακύκλωση μπαταριών στην Ιταλία», τόνισε.
Αναφερόμενη στην ανακύκλωση, μίλησε για τη δημιουργία πραγματικής κυκλικής οικονομίας και τον προσανατολισμό ενός «Κανονισμού για την Κυκλική Οικονομία (Circular Economy Act)».
Άμυνα και Ετοιμότητα
Στην τελευταία ενότητα της ομιλίας της, αναφέρθηκε και στην άμυνα και ετοιμότητα της ΕΕ, λέγοντας πως είναι «ένας ακόμη ζωτικής σημασίας τομέας, στον οποίο δεν μπορούμε πλέον να βασιζόμαστε υπερβολικά σε άλλους. Κι αυτός είναι η άμυνα».
Μιλώντας για την Πρωτοβουλία Ετοιμότητας 2030 (Readiness 2030), αναφέρθηκε στην προσπάθεια να κινητοποιηθούν έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις στον τομέα. Η ίδια δήλωσε ότι αυτή η αίσθηση του κατεπείγοντος που υπάρχει στην άμυνα, θα πρέπει να υπάρξει και στην ανταγωνιστικότητα, μέσα από την απλοποίηση, τα πακέτα «omnibus», καθώς και άλλα δύο που έρχονται και αφορούν τον ψηφιακό τομέα και την κινητικότητα στον στρατιωτικό τομέα.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
