Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ αναμένεται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες, όπου αναμένεται να εντείνει την πίεση που ασκούν οι ΗΠΑ στους Ευρωπαίους συμμάχους τους, κατά την πρώτη του επίσκεψη στην έδρα του ΝΑΤΟ.
Οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ ελπίζουν από την πλευρά τους να δουν ενδείξεις της αμερικανικής δέσμευσης προς την Ευρώπη και την Ουκρανία, έπειτα από μια σειρά ανατρεπτικών δηλώσεων από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν επίσης για το ενδεχόμενο η ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, την οποία ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να πετύχει το συντομότερο δυνατό, να είναι εις βάρος του Κιέβου.
Σήμερα ο Χέγκσεθ θα συμμετάσχει σε σύνοδο της ομάδας επαφής που συντονίζει τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας μετά τη ρωσική εισβολή πριν από σχεδόν τρία χρόνια.
Όπως και στο ΝΑΤΟ αύριο, Πέμπτη, ο Αμερικανός υπουργός αναμένεται να ζητήσει σήμερα από τους Ευρωπαίους να ενισχύσουν «την ηγετική τους ικανότητα», σύμφωνα με το Πεντάγωνο.
Κάποιες χώρες είναι έτοιμες – όπως η Γαλλία και η Βρετανία—ακόμη και για την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία για να εγγυηθούν τυχόν ειρηνευτική συμφωνία, σύμφωνα με διπλωμάτη του ΝΑΤΟ. Οι χώρες αυτές ελπίζουν οι ΗΠΑ να παραμείνουν στο πλευρό τους και να ασκήσουν πίεση στη Ρωσία ώστε να έλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, εξήγησε η ίδια πηγή.
Ευρωπαίοι και Αμερικανοί θα αναμετρηθούν σε αυτή την πρώτη τους επαφή στο ΝΑΤΟ. Ακολούθως ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς θα βρεθεί στο Μόναχο της Γερμανίας όπου την Παρασκευή θα συναντηθεί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια.
Οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ δεν αναμένουν να δουν να παρουσιάζεται με λεπτομέρειες το αμερικανικό σχέδιο για την Ουκρανία. «Δεν πιστεύω ότι ο Χέγκσεθ θα είναι ιδιαίτερα συγκεκριμένος στο θέμα», επεσήμανε διπλωμάτης.
Ο Τραμπ προκάλεσε νέα σύγχυση στην Ευρώπη τη Δευτέρα, όταν δήλωσε ότι υπάρχει η πιθανότητα οι Ουκρανοί να είναι «Ρώσοι μια μέρα».
«Θα μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία, θα μπορούσαν να μην καταλήξουν σε συμφωνία. Θα μπορούσαν να είναι Ρώσοι μία ημέρα, θα μπορούσαν να μην είναι Ρώσοι μία μέρα», επεσήμανε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Μοναδική βεβαιότητα, σύμφωνα με άλλο διπλωμάτη, είναι ότι οι ΗΠΑ θα ασκήσουν «μέγιστη πίεση» στους Ευρωπαίους προκειμένου να αναλάβουν μεγαλύτερο «βάρος» από τις στρατιωτικές δαπάνες του ΝΑΤΟ.
Ο Ρεπουμπλικάνος ζήτησε από τους Ευρωπαίους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ να διπλασιάσουν, τουλάχιστον, τις στρατιωτικές τους δαπάνες.
«Η ευρωπαϊκή ήπειρος αξίζει να είναι προστατευμένη από κάθε επίθεση, όμως οι γειτονικές χώρες (της Ρωσίας) είναι αυτές που θα πρέπει να επενδύουν περισσότερο σε αυτή την ατομική και συλλογική άμυνα», προειδοποίησε ήδη χθες, Τρίτη, ο Χέγκσεθ αφού επισκέφθηκε αμερικανικά στρατεύματα στη Στουτγάρδη.
Για τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο, οι χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να αφιερώσουν το 5% του ΑΕΠ τους στις στρατιωτικές δαπάνες, την ώρα που μόνο 23 χώρες δαπανούν ήδη το 2% του ΑΕΠ στον εξοπλισμό.
Όμως για τους περισσότερους Ευρωπαίους συμμάχους, με εξαίρεση την Πολωνία, «το βήμα» είναι πολύ μεγάλο, σύμφωνα με διπλωμάτη του ΝΑΤΟ, αν και οι περισσότερες αναγνωρίζουν ότι θα πρέπει να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.
Ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Μαρκ Ρούτε είχε επισημάνει από το Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός στις 23 Ιανουαρίου ότι «θα αποφασίσουμε τον ακριβή αριθμό στη διάρκεια του έτους, αλλά θα είναι σημαντικά μεγαλύτερος από 2%».
Συχνά αναφέρεται το 3,5%, αν και καμία απόφαση δεν έχει ληφθεί και δεν αναμένεται να ληφθεί πριν από την επόμενη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο στη Χάγη.
Στο μεταξύ ο Ρούτε, πρόκειται σύμφωνα με διπλωμάτες, να υπογραμμίσει τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβάλει οι ευρωπαίοι σύμμαχοι και να ανακοινώσει τον νέο κατάλογο των χωρών που έχουν πετύχει τον στόχο του 2%, που είχε οριστεί το 2014. Θα υπογραμμίσει επίσης την αύξηση κατά 20% που κατέγραψαν πέρυσι οι στρατιωτικές δαπάνες των Συμμάχων, εκτός των ΗΠΑ και του Καναδά.
Καθώς βρίσκονται στο στόχαστρο του Τραμπ, ο Καναδάς, η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλοι συσφίγγουν τις μεταξύ τους σχέσεις
Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό αναμένεται σήμερα στις Βρυξέλλες για να συσφίξει τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ επιτίθεται επιβάλλοντας τελωνειακούς δασμούς στους μεγάλους οικονομικούς εταίρους του.
Τόσο η Οτάβα όσο και ο ευρωπαϊκός συνασπισμός έχουν συμφέρον να διαφοροποιήσουν τις εμπορικές σχέσεις τους για να αντισταθμίσουν την επιδείνωση της σχέσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον απρόβλεπτο πρόεδρό τους.
«Η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί», συνοψίζει ο Ινιάσιο Γκαρσία της δεξαμενής σκέψης Bruegel των Βρυξελλών. Αυτό δεν αφήνει στην ΕΕ «καμιά άλλη επιλογή» από το να «επενδύσει στην ανάπτυξη εναλλακτικών αγορών», προσθέτει.
Ο Τζάστιν Τριντό πρόκειται να συναντηθεί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς και με τον Αντόνιο Κόστα, ο οποίος προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου - του οργάνου που εκπροσωπεί τα 27 κράτη μέλη.
Ο Καναδός ηγέτης αναμένεται ότι θα τους εκφράσει την επιθυμία να ενισχύσει τις συμπράξεις του με τις φίλες χώρες σε όλο τον κόσμο, όπως το έκανε στο Παρίσι, στο περιθώριο της διάσκεψης κορυφής για την τεχνητή νοημοσύνη, καταδικάζοντας τους τελωνειακούς δασμούς που επιβλήθηκαν από την Ουάσινγκτον στο χάλυβα και το αλουμίνιο.
Απευθυνόμενος χθες, Τρίτη, στο Γαλλικό Πρακτορείο, ο Τριντό δήλωσε πως ο Καναδάς «θα εργασθεί με τους διεθνείς εταίρους και φίλους του» για να βρουν τον καλύτερο τρόπο για να απαντήσουν σ' αυτή την τελευταία ομοβροντία του Τραμπ. Ο Τριντό υποσχέθηκε μια «σθεναρή» απάντηση, αν χρειαστεί, με όρους παρόμοιους με αυτούς που χρησιμοποίησε η φον ντερ Λάιεν, η οποία κατήγγειλε εξ ονόματος της ΕΕ τους «αδικαιολόγητους» τελωνειακούς δασμούς.
Σε ένα νέο σταθμό του εμπορικού πολέμου που έχει αρχίσει αφότου ανέλαβε καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε προχθές, Δευτέρα, ένα διάταγμα που ορίζει τη 12η Μαρτίου ως ημερομηνία έναρξης της ισχύος νέων τελωνειακών δασμών 25% στο χάλυβα και το αλουμίνιο. «Χωρίς εξαιρέσεις», διαβεβαίωσε.
Η ΕΕ έχει ήδη συνάψει με τον Καναδά μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών και οι παραγωγοί αλουμινίου του Κεμπέκ, οι οποίοι εξαρτώνται πολύ από τους Αμερικανούς πελάτες τους, θα μπορούσαν να δουν την ΕΕ ως έξοδο κινδύνου.
«Θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε ορισμένους όγκους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου δεν υπάρχουν τελωνειακοί δασμοί και όπου έχουν ανάγκη το μέταλλο», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ζαν Σιμάρ, επίκεφαλης της Ένωσης Αλουμινίου του Καναδά.
Η προοπτική ενός οικονομικού πολέμου με την Ουάσινγκτον οδήγησε την ΕΕ να διευρύνει τους ορίζοντές της μετά την επανεκλογή, το Νοέμβριο, του ρεπουμπλικάνου δισεκατομμυριούχου.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο ευρωπαϊκός συνασπισμός ανακοίνωσε μια ενισχυμένη εμπορική συμφωνία με το Μεξικό, την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με τη Μαλαισία και μια νέα συμφωνία με το νοτιοαμερικανικό συνασπισμό Mercosur.
Η ΕΕ έχει επίσης υιοθετήσει μια πιο συμφιλιωτική θέση έναντι της Κίνας και υποσχέθηκε να εμβαθύνει τη σχέση με την Ινδία, η οποία θα αποτελέσει τον προορισμό του πρώτου επίσημου ταξιδιού της δεύτερης θητείας της φον ντερ Λάιεν.
Προχθές, Δευτέρα, ο Αντόνιο Κόστα συζήτησε εξάλλου με τον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Σίριλ Ραμαφόζα για την ενίσχυση των σχέσεων μ' αυτό τον εταίρο, καθώς η Πρετόρια βρίσκεται και η ίδια σε διένεξη με τον Ντόναλντ Τραμπ αναφορικά με ένα νόμο, τον οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος καταγγέλλει ως ρατσιστικό έναντι των λευκών κτηματιών της Νότιας Αφρικής.
