Ο ψηλός, διαρκώς χαμογελαστός άνδρας που, έχοντας στο φόντο έναν θηριώδη Λένιν, στο Πάρκο Τρίτση, κυριολεκτικά λαμπυρίζει απέναντί μου, κάτω από τον ισχνό απογευματινό ήλιο, είναι το ίδιο πρόσωπο για το οποίο, στις 25 Απριλίου του 2022 το Time Magazine αναρωτιόταν: He came out of nowhere and humbled Amazon. Is Chris Smalls the Future of Labor? (Ήρθε απ΄ το πουθενά και ταπείνωσε την Amazon. Είναι ο Κρις Σμόλς το μέλλον της Εργασίας;).
Ανάμεσα σε σημαίες του ΚΚΕ, ο προσκεκλημένος στο 50ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ ράπερ, εμβληματική μορφή του αμερικανικού συνδικαλισμού και ιδρυτής και πρώην πρόεδρος του Εργατικού Συνδικάτου της Amazon (ALU) (2021-24) στην αποθήκη JFK8 στο Staten Island της Νέας Υόρκης, μιας από τις μεγαλύτερες αποθήκες της μεγαλύτερης εταιρείας στον κόσμο στην πώληση αγαθών και υπηρεσιών μέσω διαδικτύου, περιέγραψε στην Popaganda πώς πέτυχε μια ιστορική νίκη για τους εργαζομένους και μια τιτάνια ήττα για την εταιρεία-μεγαθήριο, την περίοδο του Covid-19, πείθοντας τους συναδέλφους του να ιδρύσουν τον πρώτο συνδικαλιστικό φορέα εργαζομένων στην ιστορία της τεράστιας εταιρείας.
Όλα ξεκίνησαν στις 30 Μαρτίου, του 2020, όταν ο άνδρας που χαρακτηρίστηκε ως «ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους για το 2022» από το Time Magazine, οργάνωσε απεργία για να διαμαρτυρηθεί για την έλλειψη κατάλληλων πρωτοκόλλων ασφαλείας σχετικά με την έκθεση των εργαζομένων στoν Covid-19, στην αποθήκη του Amazon JFK8, όπου εργαζόταν. Στις 11 Μαρτίου είχε εκτέθηκε στη νόσο, δεν ειδοποιήθηκε για αυτό και δεν μπήκε σε καραντίνα. Απολύθηκε την ίδια ημέρα, για αυτό που η εταιρεία αποκάλεσε, ψευδώς, «παραβίαση των πολιτικών κοινωνικής αποστασιοποίησης της εταιρείας κατά τη διάρκεια μιας υποχρεωτικής, αμειβόμενης καραντίνας». Κυβερνητικοί αξιωματούχοι επέκριναν την εταιρεία και ζήτησαν να διερευνηθεί η απόλυση. Τελικά, ο Σμολς και η πολιτεία της Νέας Υόρκης μήνυσαν την Amazon για παράνομη καταγγελία.
Μετά την απόλυσή του, ο Σμολς ίδρυσε μια ομάδα εργατών-ακτιβιστών, την The Congress of Essential Workers, η οποία αργότερα υποστήριξε τον σχηματισμό της συνδικαλιστικής ALU (στις 20 Απριλίου 2021). Η αποθήκη JFK8 ψήφισε υπέρ της συνδικαλιστικής οργάνωσης μέσω της ALU την 1η Απριλίου 2022.
Έκτοτε, παρότι η συνδικαλιστική «νίκη» ενέπνευσε και άλλους εργαζόμενους στις ΗΠΑ, πολλά αλλάξαν. Μια ομάδα «αντιφρονούντων», που θεωρούσε ότι ο Σμολς δρα χωρίς να λογοδοτεί κι απέτυχε να οργανώσει συνδικαλιστικά και άλλες εγκαταστάσεις της Amazon, κέρδισε τον έλεγχο του Εργατικού Συνδικάτου στις εκλογές που έγιναν εντός του 2024. Ο συνομιλητής μας, πάντως, συνεχίζει να μετέχει στους αγώνες των εργαζομένων της πολυεθνικής, ως μάρτυρας σε μια σειρά από δίκες.
Ο Chris Smalls στο Πάρκο Τρίτση, προσκεκλημένος στο 50ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ.
Μια βραδιά πριν τη συνομιλία μας, σε σκηνή του κοσμοπλημμυρισμένου πάρκου Τρίτση, είχε ραπάρει κατά του αφεντικού της Amazon («Fuck Jeff Βezos») και υπέρ της Παλαιστίνης («Viva viva Palestina») ξεσηκώνοντας και τις πέτρες. Τον παρατηρώ όποτε κάποιος πλησιάζει για να τον χαιρετίσει ή να βγάλει φωτογραφία μαζί του. Είναι προσηνής. Φορά μεταλλικά ασημί γυαλιά, χοντρές επώνυμες αλυσίδες στο λαιμό κι ένα πανωφόρι γεμάτο μεγάλα μπλε μάτια.
Πολιτικά, προτού ασχοληθείτε με τον συνδικαλισμό, πού ανήκατε; Ανήκατε κάπου; Πώς θα προσδιορίζατε πολιτικά τον εαυτό σας; Είστε Αριστερός, Σοσιαλιστής, κάτι άλλο; Όχι. Όχι. Πρώτη φορά με τα Κοινά ασχολήθηκα πριν από τέσσερα χρόνια, όταν απολύθηκα από την Amazon. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Προηγουμένως; Ήμουνα ένας κανονικός single πατέρας, που προσπαθούσε να κάνει απλώς το σωστό και να βγάλει τα προς το ζην.
Πώς ξεκινήσατε το συνδικαλισμό; Ήμουν supervisor στην Amazon για πέντε χρόνια. Επειδή κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν μας προστάτεψαν, θεώρησα ότι ήταν υποχρέωσή μου να διαμαρτυρηθώ. Μετά την απόλυσή μου επειδή διαμαρτυρήθηκα, συνέχισα να πολεμώ για τα δικαιώματα των εργαζομένων και ίδρυσα το Συνδικάτο. Ναι. Μπορώ να πω ότι είμαι σοσιαλιστής, τελικά. Σε πολλές από τις οργανωτικές μου προσπάθειες υπάρχει πολύς Μαρξισμός και πολύς Σοσιαλισμός. Πολύ περισσότερο όταν στο συνδικάτο μας υπάρχουν πολλοί κομμουνιστές και μέλη του κομμουνιστικού κόμματος των ΗΠΑ. Όλα όσα κάνω είναι για την εργατική τάξη.
Ήταν εύκολο να πείσετε τους συναδέλφους σας στην Amazon να δημιουργήσετε το συνδικάτο; Ήταν πρόθυμοι να έρθουν σε σύγκρουση με την εργοδοσία; Καθόλου. Σε καμία περίπτωση. Μιλάμε για Αμερική και για ιδιωτικό τομέα. Προέρχομαι όμως από την κοινότητα των εργαζομένων της εταιρείας, είμαι ένας από αυτούς, σαν αυτούς, μιλώ σαν αυτούς. Το να συνομιλώ μαζί τους κάθε μέρα ήταν μέρος της δουλειάς μου. Όλοι ξέραμε ότι η εργασία μας έκανε πλούσια την εργοδοσία. Τελικά πείστηκαν κι ενωθήκαμε σε συνδικάτο. Και πετύχαμε μια από τις μεγαλύτερες νίκες στην αμερικανική ιστορία για την εργασία για περισσότερα από 100 χρόνια στη χώρα μας και πιθανότατα πέρα από αυτό, και επίσης και σε όλο τον κόσμο. Ξέρετε, εκατομμύρια εργάτες εμπνεύστηκαν από τη νίκη μας το 2022.
Σήμερα τι διεκδικεί το συνδικάτο; Τώρα παλεύουμε για μια σύμβαση. Ξέρετε, η Amazon αρνήθηκε να αναγνωρίσει τη νίκη μας. Ο Μπέζος αρνείται να αναγνωρίσει το συνδικάτο. Και επειδή η διαδικασία στο Εθνικό Συμβούλιο Εργασιακών Σχέσεων (NLRB) είναι τόσο αργή, δεν έχουμε ακόμα λάβει διαπραγματευτική εντολή. Θέλουμε, λοιπόν, διεκδικούμε μια σύμβαση. Αυτή είναι η επόμενη αποστολή μας. Να συναφθεί η πρώτη σύμβαση για τους εργαζόμενους της Amazon στην Αμερική.
Μετά από όσα συνέβησαν, η εταιρεία τηρεί τα πρωτόκολλα υγείας και ασφαλείας; Σέβεται την εργατική νομοθεσία; Τα πρωτόκολλα υγείας τηρούνται απολύτως. Αφού με απέλυσαν, την επόμενη μέρα, ξόδεψαν 4 δισεκατομμύρια δολάρια προσπαθώντας να προστατεύσουν όλους τους εργαζόμενους σε ολόκληρο το δίκτυο. Οι καταγγελίες μου εξασφάλισαν τα αυτονόητα και, επιπλέον, διαφάνεια στο σκέλος της παραγωγής, κάτι ανήκουστο. Πετύχαμε νίκες, μικρές, και αγωνιζόμαστε για περισσότερα. Εμπνεύσαμε κι άλλους.
Ποιους; Οι εργαζόμενοι του Starbucks έφτιαξαν συνδικάτο τη χρονιά που φτιάξαμε το δικό μας. Επίσης, οι εργαζόμενοι της Apple ακολούθησαν το παράδειγμα, αλλά και οι ελεγκτές της Google. Το πνεύμα του συνδικαλισμού εξαπλώθηκε στις ΗΠΑ, μετά από το παράδειγμα της Amazon. Έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό Αμερικανών που υποστηρίζουν τα σωματεία, αλλά υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουμε.
Τηρεί όλα τα άρθρα της εργατικής νομοθεσίας ο Τζεφ Μπέζος, πέραν όσων άπτονται των πρωτοκόλλων υγείας; Παραβιάζει την ομοσπονδιακή νομοθεσία κάθε μέρα. Απολύει εργαζόμενους χωρίς λόγο και παραβιάζει τα δικαιώματά τους καθημερινά. Έχω αρκετά δικαστήρια στο εξής.
Έχετε συναντήσει ποτέ τον Μπέζος; Διάολε, όχι. Με φοβάται.
Ζητήσατε συνάντηση; Δεν ζήτησα, γιατί ξέρω ότι η απάντηση θα είναι ένα «όχι». Είναι δισεκατομμυριούχος, δεν θα με συναντήσει.
Αν πέφτατε επάνω του, τι θα του λέγατε; Αφού τον χαστούκιζα -πλάκα κάνω- θα του έλεγα ότι πρέπει να διαπραγματεύεται με τους εργαζόμενους του. Ακόμη μια απειλή είναι το AI. Θα καταστρέψει τις μισές θέσεις εργασίας τα επόμενα χρόνια. Πρέπει να διασφαλίσουμε άμεσα καλύτερες συμβάσεις εργασίας μπροστά στην απειλή.
Δεχθήκατε καθόλου απειλές για να σταματήσετε τον συνδικαλισμό, πέρα από την απόλυσή σας; Έγινε κάποια απόπειρα δωροδοκίας σας; Όχι. Δεν προσπάθησαν να με δωροδοκήσουν, αλλά να με συλλάβουν και να με φυλακίσουν. Κάτι που πέτυχαν. Ξέρετε, ξοδεύουν 14 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο προσπαθώντας να σταματήσουν ένα σωματείο που αγωνίζεται μόνο για τα δικαιώματα των ανθρώπων. Είναι γελοίοι!
Πλέον δεν είστε πρόεδρος του Συνδικάτου. Αλλά συμμετέχετε σε δίκες του; Ναι. Έχω συνεχώς δικαστήρια για τους εργαζομένους στην Amazon.
Δικαστήρια για τι; Για να επιστρέψουν στη δουλειά τους απολυμένοι, για θέματα επιτήρησης και ασφάλειας, το δικαίωμα των μελών του συνδικάτου να μπορούν να συναντώνται σε εγκαταστάσεις της Amazon χωρίς πρόβλημα με την αστυνομία, αλλά και για την αναγνώριση του Σωματείου. Μπορεί να μην είμαι πρόεδρός του, δεν έβαλα καν υποψηφιότητα πρόσφατα, αλλά συνεχίζω να κάνω ό,τι μπορώ ως άτομο και να διαδίδω το μήνυμά μας σε όλο τον κόσμο. Δεν δημιούργησα ένα συνδικάτο για να είμαι ισόβιος πρόεδρός του. Δημιούργησα ένα σωματείο για να είναι υπό την ηγεσία των εργαζομένων. Δεν εργάζομαι πλέον στην εταιρεία. Δούλεψα στην Amazon από τα 25. Είμαι 36. Ξέρετε, θέλω να προχωρήσω. Αν και ως ιδρυτής θα συμμετέχω πάντα σε ό,τι συμβαίνει στο σωματείο. Ο νέος πρόεδρος προετοιμάζει τους εργαζόμενους για απεργία, ώστε να μπορέσουν να συνάψουν σύμβαση με την εργοδοσία. Υπάρχουν αυτοοργανωμένες αποθήκες μας στις ΗΠΑ, περί τις 25, που διεκδικούν σύμβαση, αλλά και στον Καναδά και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν σας υποστήριξε; Ψηφίσατε Δημοκρατικούς, υπέρ της Κάμαλα Χάρις; Πρώτα απ' όλα, δεν μας υποστηρίζουν. Δεν μας υποστήριξαν ποτέ. Παρότι αναγνώρισαν ότι πετύχαμε μια ιστορική νίκη μόνοι μας. Οι πολιτικοί δεν κάνουν τίποτα για τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση, οποιαδήποτε κυβέρνηση, πρέπει καταρχάς να αλλάξει τον ομοσπονδιακό νόμο που είναι ο ίδιος στη χώρα από το 1930. Αν η Κάμαλα Χάρις ήθελε να τον αλλάξει, θα την υποστήριζα. Αν και επειδή η κυβέρνησή της βοηθάει στη γενοκτονία που συντελείται στη Γάζα, δεν υπήρχε περίπτωση να την ψήφιζα.
Ως εργαζόμενος της Amazon, ζήσατε και την κυβέρνηση του Τραμπ. Πώς ήταν στα εργασιακά; Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι το δικομματικό σύστημα βλάπτει τις ΗΠΑ σταθερά, επί δεκαετίες. Δεν έχει σημασία ποιος είναι πρόεδρος. Η εργατική νομοθεσία είναι ανίσχυρη και πρέπει να την αλλάξουμε οι ίδιοι. Μαθαίνω κάθε μέρα πόσο σκληρή πρέπει να είναι η μάχη γι’ αυτό.
Είστε ακόμα ράπερ; Όχι. Υπήρξα ράπερ από παιδί, από καθαρή αγάπη και πάθος. Το συνεχίζω για διασκέδαση. Τώρα γράφω ένα άλμπουμ. Είναι η στιγμή. Θα το κάνω. Όχι για χρήματα.
Το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους εργαζόμενους και στα νεότερα παιδιά, μέσω της συνέντευξης, δύο χρόνια μετά την μεγάλη συνδικαλιστική νίκη, ποιο είναι; Φιλαράκια, εσείς δημιουργείτε το μέλλον και μόνο ο δικός σας αγώνας θα αφυπνίσει την εργατική τάξη. Η νεότερη γενιά με κινητοποιεί κι εμένα για να συνεχίσω τον αγώνα που ξεκίνησα. Ξέρω ότι δεν θα είναι εύκολο. Θα υπάρχουν ημέρες ήττας, ημέρες αμφιβολίας, ημέρες που δεν θα θέλεις να συνεχίσεις. Αλλά πρέπει να εμφανιστείς πάλι και να συνεχίσεις. Γιατί είναι μαραθώνιος και όχι σπριντ, τα εργασιακά. Δεν τα παρατάς. Δεν σταματάς να μάχεσαι. Τώρα είναι η στιγμή για τη μεγάλη επιστροφή των συνδικάτων. Είναι η στιγμή! Οι εργοδοσίες δεν θα σταματήσουν ποτέ να κάνουν πόλεμο, έχοντας όλο το χρήμα. Δεν έχουμε το χρήμα για να τους αντιμετωπίσουμε. Αλλά έχουμε τους ανθρώπους. Αποδείξαμε ότι είναι δυνατό. Και, ναι, ξανά, αυτό είναι ένα ζωντανό δικαίωμα. Είμαι ενθουσιασμένος.
