Πού πάνε τα ανάπηρα παιδιά όταν τα υπόλοιπα παίζουν ανέμελα στις παιδικές χαρές; Πώς φτάνουν εκείνο το μικρό κομμάτι ουρανού που τους αναλογεί, αν δεν υπάρχει πουθενά μια κούνια να τα ανεβάσει λίγο πιο ψηλά;
Αν η μοίρα που επιφυλάσσει το ελληνικό κράτος για τους ενηλίκους ΑΜΕΑ είναι σκληρή, με ανύπαρκτη πρόνοια και υποδομές, για τα παιδιά ΑΜΕΑ είναι αδυσώπητη. Ποια πιο βαριά ποινή από τη στέρηση του δικαιώματος στο παιχνίδι – τη στέρηση του δικαιώματος να είσαι παιδί;
Σ’ ένα μικρό χωριό της Κρήτης, όμως, τ’ αμέρωτα βουνά αντιλάλησαν τη σιωπή των παιδιών που δεν μπορούν να παίξουν. Και κάποιοι την άκουσαν. Κι αποφάσισαν ότι δεν θα μείνουν άλλο σε αυτό θεατές.
Αποφάσισαν ότι το «δεν γίνεται» δεν τους αφορά.
Όταν η ιδέα έπεσε από τη θεσσαλονικιά Αναστασία Καλτσίδου που έχει κάνει την Επάνω Ελούντα δεύτερο σπίτι της, αρκετοί κάτοικοι και φίλοι του χωριού έσπευσαν να την καταστήσουν σημαία τους: Θα συγκέντρωναν χρήματα για να αγοράσουν και να τοποθετήσουν δύο κούνιες για παιδάκια ΑΜΕΑ.
Οι κούνιες αυτές κατασκευάζονται με ειδικές προδιαγραφές και φέρουν σχετική πιστοποίηση. Είναι ευρύχωρες και διαθέτουν ιμάντες που αποκλείουν τον κίνδυνο πτώσης ακόμα και για παιδιά με σοβαρή αναπηρία.
Η ομάδα επιδόθηκε σε έναν κοπιαστικό αγώνα. Χωρίς φανφάρες. Χωρίς χορηγούς.
Το ποσό των 2.500 ευρώ που απαιτούνταν και θα ήταν αμελητέο για την Πολιτεία, ήταν μεγάλο για να συγκεντρωθεί από μια ομάδα χωρίς καμία θεσμική βοήθεια. Κι όμως, μαζεύτηκε. Από ντόπιους και φίλους. Που έδωσαν ό,τι μπορούσε ο καθένας. Κι ό,τι δεν μπορούσε: «Θα σας δώσω 500 ευρώ μόλις μπει η σύνταξη» - ήταν μια από τις υποσχέσεις που τηρήθηκαν.
Αρκετοί συνεισέφεραν με προσωπική εργασία. Στο μικρό πλάτωμα όπου θα τοποθετούνταν οι κούνιες, υπήρχε παλαιότερα παιδική χαρά. Τώρα το σημείο παρουσίαζε μια θλιβερή εικόνα εγκατάλειψης. Σήκωσαν λοιπόν τα μανίκια, καθάρισαν αγριόχορτα και σκουπίδια, επισκεύασαν μόνοι τους την ξύλινη περίφραξη και την έβαψαν. Κλάδεψαν αριστοτεχνικά τη μεγάλη ελιά στο κέντρο, για να τραμπαλίζονται πια με ασφάλεια τα παιδικά γέλια στα κλαριά της.
Κι ενώ το αίτημα των φίλων και κατοίκων της Επάνω Ελούντας προς την αρμόδια δημοτική αρχή για αποδοχή της δωρεάς τους παρέμενε σε εκκρεμότητα -όπως μας είπαν- οι κούνιες έφθασαν στο χωριό.
Το απόγευμα της Δευτέρας 30 Ιουνίου είχαν πια τοποθετηθεί. Η ομάδα έστησε σπουδαία γιορτή γι’ αυτό. Με δημιουργική απασχόληση - δακτυλομπογιές και πηλό. Με μπουφέ προσφορά ανθρώπων ταβέρνας της Επάνω Ελούντας, που εργάστηκαν για τη διοργάνωση την ημέρα του ρεπό τους, ενώ με μαγειρέματα συνεισέφεραν και άλλοι εθελοντές. Με ποτά, προσφορά τοπικού καφενείου-μπαρ. Και βέβαια, με μουσική και χορό.
Και κάπως έτσι, τα μέχρι πρότινος «αόρατα» παιδιά, ξάφνου βγήκαν σε ξέφωτο. Σαν τον Χάρη, το μπλε φλαμίνγκο του παραμυθιού «Η Πιο Σημαντική Πτήση Του» της Μαρίας Καλτσίδου, το οποίο διάβασε στην εκδήλωση η νηπιαγωγός Μαρία Πεδιαδίτη. Που από περιθωριοποιημένο λόγω διαφορετικότητας, κατέληξε να παίζει ισότιμα με τους ροζ συνομηλίκους του.
«Στο μοίρασμα και το παιχνίδι δεν χωρούν διακρίσεις»
Οι κούνιες είναι οι πρώτες για παιδιά με αναπηρία στον Δήμο Αγίου Νικολάου, όπως τονίστηκε στην εκδήλωση. Τις εγκαινίασε η δωδεκάχρονη Μαρία, παιδί της Επάνω Ελούντας. «Μόνο που είδα τη Μαρία έτσι χαρούμενη, ήταν και δική μου χαρά. Είναι τόσο καλό για το παιδί, για όλα τα παιδάκια, που δεν είναι στο περιθώριο πια», μας είπε η μητέρα της Ελένη Τζανάκη.
Η μικρή Μαρία με τη μαμά της, Ελένη.
«Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι γιατί είναι μια αναφορά και μια προσφορά στους μικρούς μας φίλους –και όχι μόνο– με τις ιδιαίτερες ικανότητες. Να παίζουν τα παιδιά και να μάθουν τη συμπερίληψη», είπε στην εκδήλωση ο Γιώργος Μαυρικάκης από την ομάδα εθελοντών της πρωτοβουλίας και κάτοικος του χωριού.
«Έχοντας ζήσει την παιδική μου ηλικία μην μπορώντας να κάνω δραστηριότητες όπως είναι το ανέμελο παιχνίδι στην παιδική χαρά με συμμαθητές και φίλους- όχι όμως εξαιτίας της αναπηρίας μου, αλλά εξαιτίας των ελλείψεων υποδομών- θεωρώ ότι ήρθε η ώρα να αλλάξει αυτό στον τόπο μας», ανέφερε στον χαιρετισμό της η πρόεδρος της Ένωσης Γονέων και Φίλων ΑΜΕΑ Επαρχίας Μεραμβέλλου Μαριάννα Διαμαντοπούλου, τον οποίο διάβασε η αντιπρόεδρος της Ένωσης Μαρία Σπαθαράκη.
Αυτό που χρειάζονται τα παιδιά με αναπηρία και οι οικογένειές τους είναι «η συνύπαρξη των παιδιών, με αναπηρία και μη, σε κατάλληλα διαμορφωμένους και ασφαλείς χώρους», προσέθεσε η κ. Διαμαντοπούλου. Ο διαχωρισμός «μεγαλώνει το χάσμα της επαφής, εντείνει την άγνοια, και τελικά “αφού δεν τα βλέπουμε, δεν τα ξέρουμε, μήπως τελικά θεωρούμε ότι δεν υπάρχουν κιόλας;”». Η κούνια αυτή ας είναι το «σύνθημα» για να προστεθούν σε όλες τις παιδικές χαρές ειδικά όργανα και παιχνίδια «ώστε όλα τα παιδιά χωρίς διακρίσεις να απολαμβάνουν το μοίρασμα και το παιχνίδι».
«Οι κούνιες ΑΜΕΑ δεν είναι απλώς ένα κομμάτι εξοπλισμού, είναι ένας συμβολισμός», είπε η ψυχολόγος Άννα Χανιωτάκη. Μας υπενθυμίζει πως η συνύπαρξή μας με όλους τους ανθρώπους, που μπορεί να είναι και «διαφορετικοί», είναι το φυσιολογικό. «Οι άνθρωποι με αναπηρία στερούνται αυτού του δικαιώματος».
Το κομμάτι του παιχνιδιού αναπτύσσει γνωστικά και συναισθηματικά ένα παιδί, και φυσικά το κοινωνικοποιεί. «Όλο αυτό το στερούνται τα παιδιά με αναπηρία γιατί δεν υπάρχουν υποδομές. Οι άνθρωποι ΑΜΕΑ είναι μέσα κλεισμένοι. Δεν έχουν πεζοδρόμια να περπατήσουν, δεν έχουν δρόμους να φτάσουν μέχρι την παιδική χαρά, ακόμα κι εδώ τώρα χρειάζεται πρόνοια να τοποθετηθεί μια ράμπα».
Αυτό επηρεάζει και τις οικογένειες. «Είναι κι οι μαμάδες κι οι μπαμπάδες, γιατί κάποιος πρέπει να μένει στο σπίτι μαζί τους. Κι αυτοί βιώνουν μοναξιά. Δεν έχουν μια παιδική χαρά να πάνε, να μιλήσουν με κάποιον άλλον», επισήμανε η κ. Χανιωτάκη.
Παιδικές χαρές για όλα τα παιδάκια μέχρι τον Σεπτέμβρη!
Η δημοτική αρχή θα πιάσει το νήμα από εκεί που το άφησε η ομάδα φίλων και κατοίκων Επάνω Ελούντας, υποσχέθηκε ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος του Δήμου Αγίου Νικολάου Γιώργος Μπελούκας, που παρευρέθηκε στην εκδήλωση. Καταρχάς, για να τακτοποιηθούν σημαντικές διαδικαστικές εκκρεμότητες ώστε να λειτουργήσει και «με τη βούλα» η παιδική χαρά και να συμπληρωθεί με τον απαραίτητο εξοπλισμό, πρωτίστως με μια ράμπα.
Σε μεταγενέστερη τηλεφωνική επικοινωνία, ο κ. Μπελούκας μάς έδωσε είδηση: Κατέθεσε έκθεση σε υπό εξέλιξη μελέτες ώστε να τοποθετηθεί τουλάχιστον ένα παιχνίδι για παιδιά ΑΜΕΑ σε όλες τις παιδικές χαρές του Δήμου Αγίου Νικολάου. «Μέχρι τον Σεπτέμβριο θα έχουν μπει παιχνίδια σε όλες τις πιστοποιημένες παιδικές χαρές», υποσχέθηκε. Προσέθεσε δε πως ολοκληρώνεται σύντομα και μια μελέτη για τη δημιουργία Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης για Παιδιά ΑΜΕΑ στο χωριό Μέσα Λακώνια, σε συγκεκριμένο χώρο.
Στην ιστορία αυτή, ένα μικρό χωριό έρχεται να δώσει το παράδειγμα σε όλη την Ελλάδα.
Ένα μικρό χωριό έρχεται να υπενθυμίσει ότι η συμπερίληψη δεν είναι πολυτέλεια, είναι δικαίωμα.
Κι ότι μια μεγάλη αλλαγή μπορεί κάποτε να ξεκινήσει από μια λιλιπούτεια κοινότητα ανθρώπων αποφασισμένων να χτίζουν γωνιές χαράς εκεί που πριν φυσούσε αδιαφορία.
