Μία πολύμηνη αντιπαράθεση μεταξύ Καμπότζης και Ταϊλάνδης μετατράπηκε σε θανατηφόρα ανταλλαγή πυρών κατά μήκος των αμφισβητούμενων συνόρων τους, η οποία, σύμφωνα με Ταϊλανδούς αξιωματούχους, προκάλεσε τον θάνατο και τον τραυματισμό αμάχων και στρατιωτών.
Και οι δύο χώρες κατηγόρησαν η μία την άλλη ότι έκανε την πρώτη επίθεση, σε αυτό που θεωρείται η χειρότερη εχθρική σύγκρουση μεταξύ των γειτόνων της Νοτιοανατολικής Ασίας εδώ και πάνω από μια δεκαετία.
Ο στρατός της Ταϊλάνδης ανέφερε ότι η Καμπότζη εκτόξευσε ρουκέτες σε κατοικημένες περιοχές σε τέσσερις ταϊλανδικές επαρχίες, αναγκάζοντας τη Ταϊλάνδη να αποστείλει μαχητικά αεροσκάφη F-16 για να πλήξουν στόχους στην Καμπότζη και να διατάξει την εκκένωση των παραμεθόριων περιοχών. Οι συγκρούσεις σκότωσαν τουλάχιστον 11 Ταϊλανδούς αμάχους και έναν στρατιώτη και τραυμάτισαν 24 αμάχους και 7 στρατιώτες, σύμφωνα με το Υπουργείο Δημόσιας Υγείας της Ταϊλάνδης.
Η ταϊλανδική αστυνομία ρυθμίζει την κυκλοφορία κατά τη διάρκεια της εκκένωσης των χωρικών στο Ban Ta Miang, εν μέσω συγκρούσεων μεταξύ Ταϊλανδών και Καμποτζιανών στρατιωτών, κοντά στα σύνορα Ταϊλάνδης–Καμπότζης. EPA/KAIKUNGWON DUANJUMROON
Αξιωματούχοι της Καμπότζης, οι οποίοι δεν επιβεβαίωσαν άμεσα τις αναφορές για θύματα, δήλωσαν ότι Ταϊλανδοί στρατιώτες άνοιξαν πρώτοι πυρ κατά Καμποτζιανών στρατευμάτων στο Prasat Ta Muen Thom, έναν ναό που διεκδικείται από τις δύο χώρες. Είπαν ότι οι Καμποτζιανές δυνάμεις ανταπέδωσαν τα πυρά περίπου 15 λεπτά αργότερα.
Η ένταση, που έχει οδηγήσει τις σχέσεις Ταϊλάνδης–Καμπότζης στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες, ξεκίνησε στα τέλη Μαΐου μετά τον θάνατο ενός Καμποτζιανού στρατιώτη σε συμπλοκή στα σύνορα. Η διαμάχη κλιμακώθηκε όταν ένας Ταϊλανδός στρατιώτης έχασε το πόδι του από έκρηξη νάρκης.
Η πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης, Paetongtarn Shinawatra, καταδίκασε αυτό που αποκάλεσε «επιθετικότητα της Καμπότζης», δηλώνοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι οι καμποτζιανές δυνάμεις «ξεκίνησαν τη χρήση όπλων και έβαλαν εντός της ταϊλανδικής επικράτειας – πλήττοντας τόσο αξιωματούχους όσο και αθώους πολίτες».
Ο πρωθυπουργός της Καμπότζης, Hun Manet, δήλωσε: «Η Καμπότζη διατηρεί πάντα στάση επίλυσης των προβλημάτων με ειρηνικά μέσα, αλλά, σε αυτή την περίπτωση, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να απαντήσουμε με ένοπλη δύναμη απέναντι σε αυτή την ένοπλη εισβολή».
Ένα στρατιωτικό φορτηγό μεταφέρει στρατιώτες εν μέσω συγκρούσεων μεταξύ Ταϊλανδών και Καμποτζιανών στρατιωτών κατά μήκος της αμφισβητούμενης συνοριακής γραμμής στην περιοχή Prasat, στην επαρχία Surin της Ταϊλάνδης, στις 24 Ιουλίου 2025. EPA/KAIKUNGWON DUANJUMROON
Ιστορικό
1907: Οι συνοριακές διαφορές μπορούν να εντοπιστούν πίσω σε έναν χάρτη του 1907 που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της γαλλικής αποικιοκρατίας στην Καμπότζη. Ο χάρτης αποτέλεσε τη βάση των διεκδικήσεων της Καμπότζης σε ορισμένα τμήματα των συνόρων, αλλά η αοριστία του οδήγησε σε αντικρουόμενες ερμηνείες, και η Ταϊλάνδη τον αμφισβήτησε.
Οι δύο χώρες προσπάθησαν να επιλύσουν τη διαμάχη διπλωματικά, αλλά το ζήτημα δεν επιλύθηκε ποτέ πλήρως, ακόμη και όταν υπερεθνικά όργανα, όπως το International Court of Justice, παρενέβησαν το 1962. Στο επίκεντρο βρίσκονταν περιοχές με ιστορικούς ναούς αιώνων.
2008–11: Στρατιωτικές συγκρούσεις ξέσπασαν κατά διαστήματα από το 2008. Η τελευταία φορά που η ένταση έγινε φονική ήταν το 2011, όταν οι μάχες επικεντρώθηκαν σε μια δασική μεθοριακή περιοχή που περιλάμβανε αρχαίους ναούς, στους οποίους και οι δύο πλευρές ισχυρίζονταν κυριαρχία. Η κάθε πλευρά κατηγόρησε την άλλη ότι ξεκίνησε και συνέχισε τις συγκρούσεις.
Οι δύο χώρες συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός αφού επτά ημέρες μαχών προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 15 ανθρώπων και τον εκτοπισμό δεκάδων χιλιάδων αμάχων. Την ίδια χρονιά, ένα δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών διέταξε τις δύο χώρες να αποσύρουν τα στρατεύματά τους και να δημιουργήσουν αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, αλλά το δικαστήριο δεν αποφάνθηκε ποιος θα ελέγχει μια ευρύτερη αμφισβητούμενη περιοχή, στην οποία οι συγκρούσεις συνεχίζονταν.
28 Μαΐου 2025: Η συνοριακή διαμάχη επιδεινώθηκε και πάλι νωρίτερα φέτος. Σε μια σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών, ένας στρατιώτης της Καμπότζης σκοτώθηκε. Ο θάνατός του έφερε τις σχέσεις μεταξύ των χωρών στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων ετών.
15 Ιουνίου 2025: Η πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης, Paetongtarn Shinawatra, συνομίλησε με τον de facto ηγέτη της Καμπότζης, Hun Sen (πρώην ισχυρός πρωθυπουργός της Καμπότζης και πατέρας του σημερινού ηγέτη, Hun Manet). Η κλήση είχε σκοπό την επίλυση των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών.
18 Ιουνίου 2025: Μια ηχογράφηση της κλήσης, την οποία ο Hun Sen ανήρτησε στη σελίδα του στο Facebook, προκάλεσε κατακραυγή στην Ταϊλάνδη. Η Paetongtarn τον προέτρεψε να αγνοήσει τον ταϊλανδικό στρατό, αναφερόμενη σε αυτόν ως «την αντίπαλη πλευρά», και τον αποκάλεσε «θείο», ενώ προσφέρθηκε να «τακτοποιήσει» οτιδήποτε αυτός ήθελε.
Ο πρώην Πρωθυπουργός και πεντάστερος στρατηγός, Hun Sen. EPA/Kun Ron / AKP / POOL
Τα σχόλιά της καταδικάστηκαν από Ταϊλανδούς βουλευτές, τόσο από τον κυβερνητικό συνασπισμό όσο και από την αντιπολίτευση. Είπαν ότι φάνηκε να δυσφημεί τον στρατό της χώρας της και να έχει υπερβολικά δουλοπρεπή στάση απέναντι σε ηγέτη άλλης χώρας. Ταϊλανδοί ηγέτες κάλεσαν την Paetongtarn να παραιτηθεί, ενώ χιλιάδες πολίτες κατέβηκαν στους δρόμους της Μπανγκόκ στα τέλη Ιουνίου έχοντας την ίδια απαίτηση.
1 Ιουλίου 2025: Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ταϊλάνδης ανέστειλε την Paetongtarn, αποδεχόμενο το αίτημα που υπέβαλε ομάδα γερουσιαστών που ζητούσαν την απομάκρυνσή της και την κατηγορούσαν για παραβίαση ηθικών προτύπων στη συνομιλία της με τον Hun Sen. Εκείνη ζήτησε ξανά συγγνώμη και είπε ότι δεν υπήρχε πρόθεση προσωπικού οφέλους από την επικοινωνία τους.
Διαδηλωτές συμμετέχουν σε αντικυβερνητική συγκέντρωση στη Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης, ζητώντας την παραίτηση της πρωθυπουργού Paetongtarn Shinawatra μετά τη διαρροή ηχητικής καταγραφής τηλεφωνικής συνομιλίας της με τον πρώην πρωθυπουργό της Καμπότζης, Hun Sen, σχετικά με συνοριακή διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών. EPA/NARONG SANGNAK
Η Πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης, Paetongtarn Shinawatra, μιλά στα μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να την αναστείλει από τα καθήκοντά της. EPA/RUNGROJ YONGRIT
24 Ιουλίου 2025: Ο υπουργός Υγείας της Ταϊλάνδης, Somsak Thepsuthin, δήλωσε ότι η Καμπότζη επιτέθηκε σε νοσοκομείο. Η κατηγορία δεν επιβεβαιώθηκε ανεξάρτητα. Το Υπουργείο Δημόσιας Υγείας της Ταϊλάνδης επανέλαβε ότι οι συγκρούσεις προκάλεσαν τουλάχιστον 12 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Ο στρατός ανέφερε 9 νεκρούς αμάχους και 14 τραυματίες μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Ο στρατός της Ταϊλάνδης δήλωσε αργότερα, ότι όλα τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 επέστρεψαν ασφαλώς μετά από πλήγματα σε δύο στρατιωτικούς στόχους στην Καμπότζη.
Τα ξημερώματα, ο Hun Manet, κάλεσε τον πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση για να σταματήσει αυτό που αποκάλεσε «επιθετικότητα της Ταϊλάνδης».
Ο Πρωθυπουργός της Καμπότζης, Hun Manet. EPA/KITH SEREY
Ο Thaksin Shinawatra, πρώην πρωθυπουργός, σημαίνουσα πολιτική φυσιογνωμία στην Ταϊλάνδη για πάνω από δύο δεκαετίες και πατέρας της Paetongtarn Shinawatra, που έχει τεθεί σε αναστολή από την πρωθυπουργία, κατηγόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον Hun Sen ότι ξεκίνησε τις συγκρούσεις.
Όσο οι ώρες περνούν, οι συγκρούσεις συνεχίζονται. Τουλάχιστον ένας Ταϊλανδός πολίτης σκοτώθηκε όταν Καμποτζιανοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ κατά μήκος των συνόρων στην επαρχία Surin, δήλωσε ο Rear Admiral Surasant Kongsiri, εκπρόσωπος της κυβέρνησης της Ταϊλάνδης, σε συνέντευξη Τύπου. Τρεις ακόμη πολίτες, μεταξύ των οποίων και ένα αγόρι 5 ετών, τραυματίστηκαν σοβαρά.
Ο Αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης και υπηρεσιακός πρωθυπουργός Suriya Juangroongruangkit. EPA/RUNGROJ YONGRIT
Ο εκπρόσωπος είπε ότι οι καμποτζιανές δυνάμεις έκαναν χρήση βαρέος οπλισμού, περιλαμβανομένων ρουκετοβόλων και πυροβολικού, προκαλώντας ζημιές σε σπίτια και δημόσια κτίρια. Άμαχοι έτρεχαν να καλυφθούν, καθώς ο ήχος από πυρά αντηχούσε στην επαρχία Surin της Ταϊλάνδης, κοντά στα σύνορα με την Καμπότζη. Σε δήλωση που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αξιωματούχοι της Καμπότζης επιβεβαίωσαν την επίθεση και καταδίκασαν τη «βάναυση στρατιωτική επιθετικότητα» της Ταϊλάνδης.
Ηλικιωμένοι εκτοπισμένοι κάθονται σε κέντρο εκκένωσης της ταϊλανδικής κυβέρνησης, αφού απομακρύνθηκαν εν μέσω συγκρούσεων μεταξύ Ταϊλανδών και Καμποτζιανών στρατιωτών κατά μήκος της αμφισβητούμενης συνοριακής γραμμής, στην περιοχή Prasat, της επαρχίας Surin στην Ταϊλάνδη. EPA/KAIKUNGWON DUANJUMROON
Το αποτέλεσμα
- Κλείσιμο συνοριακών διαβάσεων: Όλα τα τελωνεία και οι συνοριακές πύλες από την Ταϊλάνδη, έκλεισαν.
- Εκκένωση χιλιάδων: Περίπου 40.000 άμαχοι εκκενώθηκαν από 86 χωριά κοντά στα σύνορα.
- Ζημιές και θύματα: Αναφορά σε πλήγμα κατά νοσοκομείου, πυροβολισμούς εναντίον πολιτών, και εκρήξεις ναρκών στην επαρχία Surin.
- Διεθνής ανησυχία: Η Κίνα εξέδωσε ταξιδιωτική σύσταση, η Μαλαισία (ως πρόεδρος ASEAN) αποδίδει ρόλο μεσολαβητή, ενώ ΝUΝICEC και άλλες χώρες ζητούν αποκλιμάκωση.
- Διπλωματική κατάρρευση: Η Ταϊλάνδη απέσυρε τον πρέσβη της από Phnom Penh και απέλασε τον Καμποτζιανό πρέσβη από τη Μπανγκόκ. Η Καμπότζη αντέδρασε, κάνοντάς το ίδιο και έκλεισε τις εισαγωγές αγαθών.
Και απ’ ότι φαίνεται δυστυχώς είμαστε ακόμα στην αρχή.
*Με πληροφορίες από The Guardian και New York Times
