Μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, πολλές γυναίκες δηλώνουν “Κανένας άντρας δεν θα με αγγίξει για τα επόμενα 4 χρόνια” σε ένα κίνημα με το όνομα 4B που έχει αρχίσει να γίνεται viral στις ΗΠΑ. Είναι μια τάση που ενώνει γυναίκες και άτομα της LGBTQ+ κοινότητας σε πλατφόρμες όπως το TikTok και το Reddit.
Το 4B δεν είναι καινούριο. Ξεκίνησε το 2019 στη Νότια Κορέα και το όνομά του αναφέρεται στις τέσσερις στάσεις που υιοθετούν τα μέλη του: Bihon (άρνηση γάμου), Bichulsan (άρνηση τεκνοποίησης), Biyeonae (άρνηση ρομαντικών σχέσεων με άνδρες) και Bisex (άρνηση σεξουαλικών σχέσεων). Πρόκειται για μια ριζοσπαστική απάντηση στις πατριαρχικές αξίες που κυριαρχούν στην κοινωνία της Νότιας Κορέας, μιας χώρας με έναν από τους χαμηλότερους δείκτες γεννητικότητας παγκοσμίως που αντιμετωπίζει σημαντική κρίση δημογραφικού χαρακτήρα.
Πολλές γυναίκες επέλεξαν να απομακρυνθούν από παραδοσιακούς ρόλους, όπως ο γάμος και η μητρότητα, θεωρώντας τους βλαβερούς για την ατομική τους ευημερία. Σε αυτό το πλαίσιο, οι υποστηρίκτριες του 4B αντιστέκονται στις προσδοκίες της κοινωνίας και της κυβέρνησης για αναπαραγωγή και οικογένεια, προωθώντας την προσωπική αυτονομία και την ανάγκη για ισότητα. Ο συντηρητικός πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Yoon Suk Yeol, απείλησε ότι θα καταργήσει το Υπουργείο Ισότητας των Φύλων και Οικογένειας, το οποίο προστατεύει από τη βία και τις διακρίσεις με βάση το φύλο, λέγοντας ότι οι φεμινίστριες ευθύνονται για τα οικονομικά δεινά της χώρας.
Photo: EPA/JOHN G. MABANGLO
Τι συμβαίνει στις ΗΠΑ
Τις τελευταίες ημέρες, η δημοσιότητα του κινήματος 4B παίρνει μεγαλύτερη έκταση εξαιτίας της απογοήτευσης και της οργής που έχει προκαλέσει σε ένα μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού η επανεκλογή Τραμπ, ο οποίος έχει κατηγορηθεί για σεξισμό και παρεμβάσεις στην ελευθερία των γυναικών, ενώ η ανησυχία, κυρίως για ζητήματα αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, ιατρικής φροντίδας και αυτονομίας, έχει αυξηθεί.
Ο μεγάλος σύμμαχος του Τραμπ, ο Έλον Μασκ, ο οποίος έχει 11 παιδιά (ένας γιος πέθανε σε βρεφική ηλικία το 2002), περιγράφει την προώθηση της αναπαραγωγής ως έναν τρόπο για να σωθεί η ανθρωπότητα από την «πληθυσμιακή κατάρρευση». Όταν η Τέιλορ Σουίφτ δήλωσε τη στήριξή της στην Κάμαλα Χάρις το περασμένο καλοκαίρι, αυτός προσφέρθηκε δημόσια - και μάλιστα ανερυθρίαστα - να την αφήσει έγκυο. Ο Μασκ έχει υποδείξει το μειωμένο ποσοστό γονιμότητας της Νότιας Κορέας ως case study για τους Αμερικανούς που δεν ασχολούνται με το να κάνουν μωρά. Όπως όλοι καταλαβαίνουμε, ο Μασκ είναι μεγάλος εχθρός του 4Β.
How to: 4B Movement
— ♱ ♱ (@LegionTheMosher) November 7, 2024
Save this video before it’s gone.
Stay safe #4BMovement pic.twitter.com/yvhKVUnWgc
Ο ακροδεξιός πολιτικός ειδήμων και white supremacist, Νικ Φουέντες, ο οποίος έχει επαινέσει τον Χίτλερ και κάποτε περιέγραψε την “ιδανική σύζυγό του” ως μια κοπέλα 16 ετών, γιόρτασε στο Χ μετά τη νίκη του Τραμπ, γράφοντας: “Θα ήθελα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία για να ευχαριστήσω τους άντρες που έσωσαν αυτή τη χώρα από ανόητες σκύλες που ήθελαν να καταστρέψουν τον κόσμο για να κρατήσουν την άμβλωση” και, “Το σώμα σου, επιλογή μου. Πάντα”. Αυτού του είδους η βίαιη ρητορική εξαπλώνεται μεταξύ των ακροδεξιών υποστηρικτών του Τραμπ και αυξάνει τη δημοτικότητα του κινήματος 4Β.
Στα κοινωνικά δίκτυα, η εξάπλωση του 4B είναι μεγάλη. Στο TikTok και το Reddit οι γυναίκες μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να συνδεθούν με άλλες που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Το hashtag #4Bmovement έχει γίνει viral, με χρήστριες που εκφράζουν τις απόψεις τους για την αυτονομία και την αποστασιοποίηση από τις κοινωνικές πιέσεις για γάμο και οικογένεια. Με αυτό τον τρόπο το κίνημα έχει καταφέρει να κινητοποιήσει γυναίκες από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα, αφού τα ζητήματα που θίγει είναι παγκόσμια. Πολλές γυναίκες δηλώνουν αγαμία για τα επόμενα 4 χρόνια, άλλες ξυρίζουν το κεφάλι τους για να ξεχωρίζουν ως ακόλουθοι του κινήματος (κάτι που είχε ξεκινήσει στη Νότια Κορέα) και σβήνουν τα apps γνωριμιών από τα κινητά τους για να μην ξαναβγούν ραντεβού. Κάποιες χωρίζουν τους συντρόφους τους και πολλές παρατάνε τους ρεπουμπλικανούς συντρόφους τους κλωτσηδόν.
Genuinely, end it with them if they don’t see the issue of that man being president.
— ⧗ (@ScarletWidow901) November 6, 2024
Put yourself first. Put your body first. #4BMovement https://t.co/CLO45pMFZS pic.twitter.com/KpvAUPDaGO
Ενώ πολλές γυναίκες στις ΗΠΑ θεωρούν το 4B απελευθερωτικό, οι άντρες, όπως και με το #MeToo, το έχουν αποκαλέσει υπερβολικό και μεροληπτικό. Πολλοί συντηρητικοί το επικρίνουν ως απειλή για τις παραδοσιακές αξίες. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι προωθεί την απομόνωση και απομακρύνει τις γυναίκες από την οικογενειακή ζωή, ενώ άλλοι θεωρούν ότι ενθαρρύνει τη διαίρεση των φύλων, ενισχύοντας την ιδέα της αντιπαλότητας ανάμεσά τους.
Οι γυναίκες που συμμετέχουν στις διαμαρτυρίες του 4B αντιμετωπίζουν διαδικτυακό εκφοβισμό, παρενόχληση, stalking και απειλές βίας. «Πολλές από εμάς φορούσαμε μάσκες, γυαλιά ηλίου και καπέλα για να καλύψουμε τα πρόσωπά μας και ήταν συνηθισμένη πρακτική να ντυνόμαστε διαφορετικά πριν και μετά από μια διαμαρτυρία για να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα να μας παρακολουθήσουν», έχει δηλώσει μία υποστηρίκτρια.
Μάλλον ήρθε για να μείνει
Το 4B φαίνεται να αντιπροσωπεύει κάτι περισσότερο από μια προσωρινή τάση. Στις ΗΠΑ, η πολιτική πόλωση και οι συνεχείς συζητήσεις γύρω από τα δικαιώματα των γυναικών μπορεί να δώσουν νέα πνοή σε τέτοιου είδους κινήματα, τα οποία επιδιώκουν να προσφέρουν μια εναλλακτική στάση ζωής στις γυναίκες. Με την ενίσχυση της ψηφιακής επικοινωνίας, το κίνημα έχει τη δυνατότητα να εδραιωθεί ως μια μακροχρόνια κοινωνική τάση που θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες αντιλαμβάνονται τις επιλογές τους σε σχέση με τον γάμο και την οικογένεια.
Παλιότερες φεμινιστικές ομάδες της δεκαετίας του '60 και του '70, όπως η Cell 16, που υποστήριζαν την αγαμία και τον διαχωρισμό από τους άνδρες, θεωρούνται ιστορικά ακραίες ή απλώς τρεντ της εποχής. Σήμερα, το 4B εξαπλώνεται κυρίως online και μάλλον φαίνεται πιο προσιτό στις γυναίκες της Gen Z. Στο TikTok, οι αναρτήσεις του κινήματος εκλαμβάνονται ως συνεκτικές και θεραπευτικές. Είναι ένας τρόπος να ανακτήσουν οι γυναίκες τον έλεγχο σε μια εποχή που τα βασικά δικαιώματα διακυβεύονται.
