22. Τόσα είναι τα μετάλλια του Μάικλ Φελπς, του αθλητή με τα περισσότερα μετάλλια στην ιστορία των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Θα διεκδικήσει άλλα τρία στο Ρίο.
Γεννιέται στις 30 Ιουνίου 1985, στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ. Είναι το μικρότερο και το μοναδικό αγόρι από τα τρία παιδιά του Φρεντ και της Ντέπι. Ο πατέρας του, μανιακός με τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, εργάζεται στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ η μητέρα του είναι διευθύντρια σχολείου. Οι γονείς του Φελπς χωρίζουν όταν αυτός είναι ακόμα εννέα ετών. Μεγαλώνει με τη μητέρα και τις αδερφές του, με τις οποίες συνδέεται στενά.
Ο Φελπς αρχίζει να κολυμπάει όταν οι αδερφές του Γιουίτνει και Χίλαρι εντάχθηκαν σε έναν τοπικό όμιλο κολύμβυσης. Στην ηλικία των επτά ετών, ο Φελπς «φοβόταν» να βάλει το κεφάλι μέσα στο νερό. Οι προπονητές δεν ήθελαν να τους ζαλίζει και τον άφηναν να κολυμπάει με την πλάτη. Καθόλου τυχαία, η πρώτη τεχνική κολύμβησης που τελειοποίησε ήταν το ύπτιο.
Βλέποντας τους κολυμβητές Τομ Μάλτσαου και Τομ Ντόλαν να συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς της Ατλάντα, ο εννιάχρονος Φελπς άρχισε να ονειρεύεται τη δική του συμμετοχή και διάκριση σε Αγώνες. Την καθοδήγηση του Φελπς αναλαμβάνει την ίδια χρονιά ο Μπομ Μπόουμαν. Αναγνωρίζοντας αμέσως το ταλέντο του Φελπς και την προσπάθειά του να γίνεται όλο και καλύτερος, διαμορφώνει για τον νεαρό κολυμβητή ένα αυστηρό πρόγραμμα που θα επιτρέψει στον Φελπς να ενταχθεί στη δεύτερη εθνική ομάδα των ΗΠΑ το 1999 και να συμμετάσχει έναν χρόνο αργότερα στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ, κατορθώνοντας να γίνει ο νεότερος αμερικανός κολυμβητής που συμμετέχει σε Ολυμπιάδα τα τελευταία 68 χρόνια.
Αν και δεν κερδίζει μετάλλιο, ο Φελπς εξέπληξε με την πέμπτη θέση που απέσπασε στην κατηγορία διακόσια μέτρα πεταλούδα. Σχολιάζοντας την επιτυχία του, ο πάντα απαιτητικός με τον εαυτό του αθλητής λέει: «Ήταν τέλειο, βγήκα τρίτος, είναι μία πολύ σημαντική διάκριση. Όμως δεν ήθελα αυτό. Ήθελα παραπάνω. Απείχα μόλις μισό δευτερόλεπτο από τα μετάλλια. Ήταν εφικτό, αν ήμουν λίγο γρηγορότερος στην αρχή, ίσως είχα περισσότερες ευκαιρίες».
Λίγο αργότερα, ο ίδιος πρόσθετει: «Υπάρχουν λόγοι που κολυμπάω κάθε μέρα στις διακοπές, τα Χριστούγεννα, την ημέρα των γενεθλίων μου. Προσπαθούσα να είμαι προετοιμασμένος όσο καλύτερα γίνεται και να προσπαθήσω να δω μέχρι πού μπορούσα να φτάσω και ποιες είναι οι δυνατότητές μου. Έκανα απλώς ό,τι περνούσε από το χέρι μου».
«Ο στόχος μου πάντα ήταν να είμαι ο πρώτος Μάικλ Φελπς, όχι ο δεύτερος Μαρκ Σπιτς. Αυτό ήταν ό,τι ονειρευόμουν από μικρό παιδί. Ονειρευόμουν να κάνει κάτι που κανείς άλλος δεν είχε κάνει στο παρελθόν», Φελπς.
Τα παραπάνω λόγια του Φελπς είναι προφητικά για την ολυμπιακή κληρονομιά που επρόκειτο να χτίσει στις επόμενες τρεις Ολυμπιάδες. Έχοντας ήδη κερδίσει πέντε παγκόσμια πρωταθλήματα όταν προσγειωνόταν στην Αθήνα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 κερδίζει έξι χρυσά μετάλλια —100 και 200 μέτρα πεταλούδα, 200 και 400 μέτρα μικτής ατομικής, 4x100 και 4x200 ελεύθερη σκυταλοδρομία — και δύο χάλκινα, στα 200 μέτρα ελεύθερο και 4x100 ελεύθερο. Τα οκτώ μετάλλια του Φελπς ισοφαρίζουν το ρεκόρ του σοβιετικού γυμναστή Αλεξάντερ Ντιτιάτιν, που απέσπασε οκτώ μετάλλια (3-4-1) στην Ολυμπιάδα της Μόσχας, το 1980. Ακόμη, η συγκομιδή του Φελπς σε χρυσά υστερούσε κατά μόλις ένα μετάλλιο από το ρεκόρ των επτά χρυσών του επίσης αμερικανού κολυμβητή, Μαρκ Σπιτς, το οποίο πέτυχε στους Αγώνες του 1972 στο Μόναχο.
«Όλοι με συνέκριναν με τον Μαρκ Σπιτς. Όμως για μένα —το λέω συχνά— ο στόχος ποτέ δεν ήταν να σπάσω το ρεκόρ του Μαρκ Σπιτς. Ποτέ. Ο στόχος μου πάντα ήταν να είμαι ο πρώτος Μάικλ Φελπς, όχι ο δεύτερος Μαρκ Σπιτς. Αυτό ήταν ό,τι ονειρευόμουν από μικρό παιδί. Ονειρευόμουν να κάνω κάτι που κανείς άλλος δεν είχε κάνει στο παρελθόν».
Ο Φελπς κερδίζει ακόμη 12 τίτλους στα παγκόσμια πρωταθλήματα υγρού στίβου FINA το 2005 και το 2007, σε Μόντρεαλ και Μελβούρνη αντίστοιχα. Ήταν μία πρόγευση για το τι θα ακολουθούσε στην Ολυμπιάδα του Πεκίνου το 2008, όπου ο Φελπς κερδίζει και τα οκτώ χρυσά μετάλλια στις οκτώ κατηγορίες που συμμετείχε, μία επίδοση ανεπανάλυπτη στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Ανεβαίνει στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου στα 100 και 200 μέτρα πεταλούδα, 200 μέτρα ελεύθερο, στα 200 και 400 μέτρα μικτής και στις σκυταλοδρομίες 4x100 και 4x200, κατορθώνοντας να πετύχει επτά παγκόσμια ρεκόρ και ένα ολυμπιακό στα 100 μέτρα πεταλούδα.
Τα επόμενα χρόνια, το παιδί θαύμα του Μπομπ Μπόουμαν γίνεται ο πιο επιτυχημένος κολυμβητής στην ιστορία των παγκόσμιων πρωταθλημάτων στίβου, κερδίζοντας πέντε τίτλους στη Ρώμη, το 2009, και ακόμα τέσσερις στη Σανκγάι το 2011. Η συλλογή του Φελπς από τα παγκόσμια πρωταθλήματα αριθμούσε ήδη 33 μετάλλια, από τα οποία 26 είναι χρυσά.
Στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου —όπου ανακοίνωσε την απόσυρσή του από την κολύμβηση— ο αμερικανός πολυνίκης γίνεται ο πρώτος κολυμβητής που κερδίζει σε τρεις συνεχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες το χρυσό μετάλλιο στις κατηγορίες 100 μέτρα πεταλούδα και 200 μέτρα μικτή ατομική. Ακόμη, κερδίζει το χρυσό στην μικτή 4x100 και στην ελεύθερη σκυταλοδρομία 4x200, για να αποσπάσει το ασημένιο μετάλλιο στα 200 μέτρα πεταλούδα και στη μικτή 4x100.
Σχολιάζοντας την επιτυχία του στο Λονδίνο ενόψει του επικείμενου τέλους της καριέρας του, ο Φελπς λέει: «Είναι δύσκολο να μιλήσω γι’ αυτό τώρα, όμως τελείωσα την καριέρα μου με τον τρόπο που ήθελα. Μέσα από τα πάνω και τα κάτω τις καριέρας μου καταφέρνω ακόμα να πετύχω ό,τι ήθελα να κατορθώσω στη ζωή μου. Κατάφερα πράγματα που κανένας άλλος δεν μπόρεσε να πετύχει και αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποχωρήσεις.
Κοιτώντας πίσω στην καριέρα του, ο Φελπς αργότερα θα σχολιάσει: «Με έβλεπα πάντα ως κολυμβητή. Τίποτα άλλο. Δεν είχα αυτοεκτίμηση, δεν αγαπούσα τον εαυτό μου. Έλεγα πάντα: “Οκ, είμαι απλώς ένας κολυμβητής, δεν έχω κάτι άλλο στη ζωή μου”».
Παρά την αρχική του πρόθεση να αποχωρήσει μετά την Ολυμπιάδα του Λονδίνου, το Ρίο θα είναι η τελευταία μεγάλη πρόκληση για τον μεγαλύτερο κολυμβητή όλων των εποχών. Ενόψει της τελευταίας του παράστασης, πρόσφατα ο Μάικλ Φελπς είπε: «Είμαι 30 χρόνων και κολυμπάω πιο γρήγορα από ποτέ». Στο Ρίο θα διεκδικήσει τρία μετάλλια, στις κατηγορίες 100 μέτρα και 200 μέτρα πεταλούδα, καθώς και στα 200 μέτρα μικτή ατομική.
Θα είναι και πάλι πολλά τα μετάλλια, Μάικλ Φελπς;