Πριν από περίπου μισό αιώνα, όταν ο Πινοσέτ αναλάμβανε τα ηνία της Χιλής μετά το αιμοσταγές πραξικόπημα του 1973, τα αγόρια της Σχολής του Σικάγο μόνο απροετοίμαστα δεν πιάστηκαν. Του παρέδωσαν μετά τυμπανοκρουσιών το Πρόγραμμα Οικονομικής Ανάπτυξης που είχαν εκπονήσει ήδη από το 1969, επονομαζόμενο και «Το Τούβλο» («El Ladrillo»), έκτασης 189 σελίδων. Επιτέλους, οι πολυετείς προσπάθειές τους -με τις ευλογίες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ- να καταστήσουν τη Χιλή πειραματικό εργαστήριο του νεοφιλελευθερισμού θα έπιαναν τόπο. Ο Πινοσέτ ακολούθησε τις συνταγές τους κατά γράμμα, διαλύοντας τη χιλιανή κοινωνία.
Αυτό είναι ένα μόνο περιστατικό που καταδεικνύει ότι οι υπερσυντηρητικές δυνάμεις σπάνια έχουν πιαστεί απροετοίμαστες μπροστά σε ιστορικές ευκαιρίες. Μια τέτοια διακρίνουν πια μετά την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του τέως προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Η εικόνα ενός αιμόφυρτου Τραμπ να σηκώνει τη γροθιά του μπροστά στο πλήθος με φόντο την αμερικανική σημαία, αντί να προσπαθεί άμεσα να διαφύγει έχοντας γλιτώσει παρά τρίχα, είναι σίγουρα μια εικόνα που θα μείνει στην ιστορία – και που ίσως καθορίσει και τον νικητή των επερχόμενων αμερικανικών εκλογών, ειδικά μετά το συγκεχυμένο τοπίο που δημιούργησε στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών η απόσυρση Μπάιντεν από την κούρσα της προεδρίας.
Τώρα η ακροδεξιά συντήρηση απέκτησε τη φωτογραφία που ταιριάζει με το πλήρες «εγχειρίδιο διακυβέρνησης» που είχε ήδη εκπονήσει σε περίπτωση εκλογής Ρεπουμπλικανού προέδρου. Πρόκειται για το «Πρόγραμμα για την Προεδρική Μετάβαση», ένα μανιφέστο 922 σελίδων, γνωστό και ως Project 2025.
Εμπνευστής και συντονιστής του, το υπερσυντηρητικό Heritage Foundation. Το ίδρυμα από το 1981 συντάσσει κατά καιρούς προτάσεις για τις συντηρητικές κυβερνήσεις στο πλαίσιο της σειράς του Mandate for Leadership. Καμία όμως προηγούμενη μελέτη δεν πρότεινε τόσο σαρωτικό πολιτικό και κοινωνικό μετασχηματισμό προς τα άκρα δεξιά.
Ο επικεφαλής του Heritage Foundation Κέβιν Ντ. Ρόμπερτς παραδεχόταν άλλωστε στους New York Times ότι ο ρόλος του ιδρύματος σήμερα είναι «η θεσμοθέτηση του Τραμπισμού». Η μελέτη ήταν έτοιμη προτού ο Τραμπ ανακοινώσει επίσημα την υποψηφιότητά του, ενώ το όνομα του πρώην προέδρου αναφέρεται μέσα στο πόνημα εκατοντάδες φορές.
Ο ίδιος ο Τραμπ δηλώνει πως «δεν έχει ιδέα ποιος βρίσκεται πίσω» από το Project 2025. Δεν έχει καμία σχέση μαζί τους, υποστηρίζει. Μόνο που για το μανιφέστο έχουν εργαστεί πολλοί συνεργάτες του κατά την προεδρία, όπως ο πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Εθνικής Ασφάλειας Κεν Κουτσινέλι, ο πρώην γραμματέας Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης Μπεν Κάρσον και ο πρώην συνεργάτης του Λευκού Οίκου Πίτερ Ναβάρο. Ο επί Τραμπ διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού Ράσελ Βοτ, που υπογράφει ολόκληρο κεφάλαιο, προαλείφεται για επικεφαλής του προσωπικού του Λευκού Οίκου, ενώ ο σύμβουλος Τζον ΜακΕντί, πρώην επικεφαλής του γραφείου Προσωπικού του Λευκού Οίκου, είναι επίσης φαβορί για θέση ευθύνης σε μια κυβέρνηση Τραμπ. Επικεφαλής δε του project είναι ο Πολ Ντανς, πρώην επικεφαλής του Γραφείου Διαχείρισης Προσωπικού του Λευκού Οίκου επί Τραμπ.
Από τους συνολικά 38 υπεύθυνους για τη σύνταξη και την επιμέλεια του Project 2025, «οι 31 ήταν διορισμένοι ή προαλειφόμενοι για θέσεις επί προεδρίας Τραμπ και μεταβατικής περιόδου», σημειώνει η America’s Voice.
Εκτός από τους εκατοντάδες μεμονωμένους υπερσυντηρητικούς, στο Project 2025 συνέβαλε ένας συρφετός δεκάδων ακροδεξιών, υπερσυντηρητικών, εξτρεμιστικών χριστιανικών οργανώσεων, όπως η America First Legal, που επιδίδεται σε μηνύσεις εναντίον εταιρειών «woke», το λόμπι για την οπλοκατοχή National Rifle Association, οι Turning Point USA που προωθούν την ακροδεξιά συντήρηση στην εκπαίδευση, η χριστιανοεθνικιστική Moms for Liberty που εναντιώνονται στα σχολικά προγράμματα με μαθήματα για τα δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ+, τα φυλετικά δικαιώματα, τις διακρίσεις κ.λπ, και η Susan B. Anthony Pro-Life America που επιδιώκει την κατάργηση των αμβλώσεων.
Το στίγμα όλων αυτών των «δυνάμεων του σκότους» δίνεται ήδη στον πρόλογο: «Η επί μακρόν επιβολή του πολιτισμικού μαρξισμού στους θεσμούς μας είναι γεγονός. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι ένα μεγαθήριο, που εργαλειοποιείται εναντίον των Αμερικανών πολιτών και των συντηρητικών αξιών, με την ελευθερία υπό άνευ προηγουμένου διωγμό».
«Δεν είναι αρκετό να κερδίσουν οι συντηρητικοί τις εκλογές», γράφουν στην ιστοσελίδα τους. «Εάν πρόκειται να σώσουμε τη χώρα από τα νύχια της ριζοσπαστικής αριστεράς, χρειαζόμαστε και πρόγραμμα διακυβέρνησης και τους σωστούς ανθρώπους για να την εφαρμόσουν την πρώτη ημέρα συντηρητικής διακυβέρνησης.
Κι έτσι, το «Project 2025» αρχίζει να ξετυλίγει με λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά μιας εξτρεμιστικής χριστιανικής, εθνικιστικής διακυβέρνησης που ξεθεμελιώνει κατακτήσεις της Αμερικανικής Επανάστασης, του Διαφωτισμού και των κοινωνικών κινημάτων του 20ου αιώνα.
Φυλακίστε όσους διανέμουν το χάπι της άμβλωσης, κάψτε τα «πορνογραφικά» βιβλία
Από τα πρώτα που ρίχνονται στην πυρά είναι το δικαίωμα στην άμβλωση, η οποία «δεν συνιστά υγειονομική περίθαλψη» κατά το «Project 2025». Προτείνονται ταχείες διώξεις εναντίον ατόμων που παρέχουν ή διανέμουν ταχυδρομικά το χάπι της άμβλωσης, «τη μεγαλύτερη απειλή για τα αγέννητα παιδιά στον μετά-Roe κόσμο». Προτρέπουν δε τον Οργανισμό Ελέγχου Φαρμάκου και Τροφίμων να άρει την έγκριση του χαπιού αυτού, ισχυριζόμενοι ότι ήταν «πολιτικοποιημένη» και «παράνομη» (πάνω από 100 μελέτες έχουν αποδείξει ότι το χάπι είναι ασφαλές).
Την ίδια δε στιγμή που το Project 2025 αρνείται στις γυναίκες το δικαίωμα στο ίδιο τους το σώμα ισχυρίζεται ότι ενστερνίζεται την αμερικανική αξία ότι η γυναίκα δεν είναι πολίτης δεύτερης κατηγορίας.
Ταυτόχρονα, προτείνεται η ποινικοποίηση της πορνογραφίας. Μη φανταστείτε όμως ότι το Project 2025 ενδιαφέρεται για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ή της εργαλειοποίησης του γυναικείου σώματος στη βιομηχανία πορνό. Όπως όλοι οι θιασώτες του αυταρχισμού, ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τον ασφυκτικό έλεγχο της σεξουαλικής επιθυμίας αν αυτή δεν αφορά στην αναπαραγωγική διαδικασία στο πλαίσιο ενός γάμου ετερόφυλων.
Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η πορνογραφία, όπως καταγράφεται σήμερα στην πανταχού παρούσα διάδοση της τρανσέξουαλ ιδεολογίας… είναι τόσο εξαρτητική όσο ένα παράνομο ναρκωτικό και τόσο ψυχολογικά καταστρεπτική όσο οποιοδήποτε έγκλημα. Η πορνογραφία πρέπει να τεθεί εκτός νόμου. Οι άνθρωποι που την παράγουν και τη διανέμουν πρέπει να φυλακιστούν. Οι εκπαιδευτικοί και οι βιβλιοθηκάριοι του δημοσίου που την προμηθεύουν πρέπει να κατηγοριοποιηθούν ως καταγεγραμμένοι σεξουαλικοί παραβάτες. Και οι εταιρείες τεχνολογίας και τηλεπικοινωνιών που διευκολύνουν τη μετάδοσή της πρέπει να κλείσουν».
Τι συνιστά πορνογραφία κατά τους συντάκτες του μανιφέστου; Δεν αναφέρουν. Άρα, μπορούν να ορίσουν οτιδήποτε σαν τέτοια. Στο στόχαστρο εύκολα θα μπουν αμέτρητα λογοτεχνικά βιβλία (ήδη στην πρώτη σελίδα αναφέρει ότι η «πορνογραφία έχει εισβάλει στις σχολικές βιβλιοθήκες»), εγχειρίδια σεξουαλικής αγωγής, εκδηλώσεις για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, τραγούδια για τον έρωτα – κυριολεκτικά οποιαδήποτε έκφανση ελευθερίας στον έρωτα, άρα ανθρώπινης ελευθερίας.
Θα ήταν αστείο αν δεν ήταν τρομακτικό, ότι κατά τα άλλα το Project 2025 διατείνεται ότι θα διασφαλίσει την ελευθερία που καταργεί σε όλα τα επίπεδα - «τα δοσμένα από τον Θεό ατομικά μας δικαιώματα σε μια ελεύθερη ζωή – αυτό που το Σύνταγμά μας αποκαλεί “Ευλογίες της Ελευθερίας”», όπως αναφέρει.
Σε απόλυτη συνέπεια με τον αυταρχισμό που το διέπει, το Project 2025 προκρίνει τη βιολογική ταυτότητα έναντι της «ταυτότητας φύλου» που «υπό τον μανδύα της ‘ισότητας’ απειλεί βασικές αμερικανικές ελευθερίες καθώς και την υγεία και την ευημερία παιδιών και ενηλίκων εξίσου». Η «προώθηση των σταθερών, παντρεμένων, πυρηνικών οικογενειών» αποτελεί κορυφαίο στόχο απέναντι στην «ατζέντα Μπάιντεν» που εστιάζει στην ΛΟΑΤΚΙ ισότητα, «επιδοτεί τις μόνες μητέρες... ποινικοποιεί τον γάμο».
Κάν’ το όπως ο Όρμπαν
Στην καρδιά του Project 2025 βρίσκεται η ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου, ώστε ο ίδιος να μπορεί να επιβάλλει την υπερσυντηρητική πολιτική χωρίς την ανάγκη έγκρισης και ει δυνατόν χωρίς έλεγχο από τους δημοκρατικούς θεσμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι ο επικεφαλής του Heritage Foundation Κέβιν Ρόμπερτς θεωρεί την ηγεσία του ακροδεξιού Όρμπαν στην Ουγγαρία ως ΤΟ μοντέλο συντηρητικής διακυβέρνησης, τον Ούγγρο πρωθυπουργό ως «πολύ εντυπωσιακό ηγέτη» και δηλώνει ότι «δεν έχει δει» αυτό που περιγράφουν ως δημοκρατική οπισθοδρόμηση στη χώρα (η οποία τυπικά μόνο είναι δημοκρατία ενώ έχουν διαβρωθεί οι δημοκρατικοί θεσμοί).
Καταρχάς, με την πρόφαση της κατάργησης του «βαθέος κράτους», το Project 2025 προτείνει την άρση της θεσμικής προστασίας για τους ομοσπονδιακούς (δημοσίους) υπαλλήλους, κάτι που υπολογίζεται ότι θα επηρεάσει περί τα 2 εκατομμύρια εργαζομένους, θα απομακρυνθούν χιλιάδες και θα αντικατασταθούν από έμπιστους των Ρεπουμπλικανών – του Τραμπ, δηλαδή. Με άλλα λόγια, ικανοί εργαζόμενοι θα αντικατασταθούν από έναν τραμπικό «στρατό». Ο επικεφαλής του Heritage έχει αναφερθεί μάλιστα σε podcast στους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους, μιλώντας για… «μυστικό κομμουνιστικό κίνημα στην Αμερική».
Καθόλου τυχαία, το Project 2025 ροκανίζει την ανεξαρτησία του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ο Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι επιθυμεί τον έλεγχο του συγκεκριμένου υπουργείου - και του FBI. Ο πρώην πρόεδρος, στον οποίο το υπουργείο Δικαιοσύνης άσκησε δεκάδες διώξεις, έχει τονίσει ότι θέλει να το χρησιμοποιήσει εναντίον των αντιπάλων του, περιλαμβανομένου του νυν προέδρου Τζο Μπάιντεν. Να το χρησιμοποιήσει για να διώκει αντιφρονούντες, εν ολίγοις, ίδιον αυταρχικών-δικτατορικών καθεστώτων. Σε απόλυτη σύμπνοια, ο επικεφαλής του Heritage είχε πει στη βρετανική Telegraph ότι γενικά ο ΜακΚάρθι (ο γερουσιαστής που τη δεκαετία του ’50 ηγήθηκε εκστρατείας εναντίον ιδεολογιών αντιπάλων) το είχε σκεφτεί σωστά.
Επιπλέον, εάν όντως ο Τραμπ αποκτήσει τον έλεγχο του υπουργείου Δικαιοσύνης, ο ίδιος και οι οπαδοί του θα έχουν το ελεύθερο να διαπράττουν ποινικά αδικήματα χωρίς να τιμωρούνται. Όπως αυτοί που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021.
Το Project 2025 προτείνει επίσης την κατάργηση του υπουργείου Παιδείας – και την απόρριψη της «ιδεολογίας του φύλου» και της κριτικής θεωρίας περί φυλής. Τα Πανεπιστήμια, ανέκαθεν πρώτος στόχος των αυταρχικών καθεστώτων ως χώροι ελεύθερης διακίνησης ιδεών, χαρακτηρίζονται κι εδώ ως «κατεστημένο που έχει καταληφθεί από τους woke υπέρμαχους της διαφορετικότητας (τους ονομάζει «divesricrats») και ένα de facto μονοπώλιο επιβεβλημένο από το ομοσπονδιακό καρτέλ που δίνει διαπιστεύσεις».
Το πετρέλαιο ως «αμερικανική αξία»
Φυσικά, από ένα τέτοιο εγχειρίδιο δεν θα μπορούσε να λείπει πρόταση για λιγότερη προστασία του περιβάλλοντος και ακύρωση πολιτικών εναντίον της κλιματικής αλλαγής. Αναφέρεται υποτιμητικά στον National Oceanic and Atmospheric Administration (NOOA) -που περιλαμβάνει τη «μισητή» από τον Τραμπ Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία- ως «μια κολοσσιαία επιχείρηση που έχει μετατραπεί σε έναν από τους κύριους μοχλούς της βιομηχανίας η οποία προειδοποιεί για την κλιματική αλλαγή και, ως τέτοια, είναι επιζήμια για τη μελλοντική ευημερία των ΗΠΑ». Το κεφάλαιο έχει γραφτεί από τον Τόμας Γκίλμαν, πρώην στέλεχος της αυτοκινητοβιομηχανίας Chrysler, ο οποίος επί προεδρίας Τραμπ ήταν επικεφαλής οικονομικών στο υπουργείο Εμπορίου, στο οποία υπάγεται η NOAA. Παρεμπιπτόντως, το Project 2025 προτείνει την κατάργηση και του υπουργείου Εμπορίου.
Το μανιφέστο αναφέρεται χαρακτηριστικά σε «δισεκατομμυριούχους κλιματικούς ακτιβιστές» στους οποίους δεν αναγνωρίζουν πολιτικό στόχο, αλλά «μια ψευδοθρησκεία που σκοπεύει να εμβαπτίσει την ανελέητη επιδίωξη των φιλελεύθερων για απόλυτη εξουσία στο ιερό νερό της περιβαλλοντικής αρετής».
Και τονίζουν πως «τα τεράστια αποθέματα της Αμερικής σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο δεν συνιστούν περιβαλλοντικό πρόβλημα. Είναι η γραμμή ζωής της οικονομικής ανάπτυξης».
Καμία έκπληξη, αφού, όπως αναφέρει το Center for Media and Democracy, οι επικεφαλής του Heritage Foundation διατηρούν στενούς δεσμούς με τη βιομηχανία υδρογονανθράκων. «Ο Κέβιν Ρόμπερτς, που ανέλαβε πρόεδρος το 2021, προηγουμένως ήταν επικεφαλής επί πέντε χρόνια του χρηματοδοτούμενου από τη βιομηχανία υδρογονανθράκων Texas Public Policy Foundation. Προτού πάει στο Heritage, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος Ντέρικ Μόργκαν ήταν ο ανώτερος αντιπρόεδρος της [εμπορικής κοινοπραξίας] American Fuel and Petrochemical Manufacturers (Αμερικανοί Βιομήχανοι Καυσίμων και Πετρελαιοειδών)».
Για τη μετανάστευση, οι θέσεις είναι επίσης ακραίες. Προτείνεται ακόμα και παρέμβαση του στρατού προκειμένου να «βοηθήσει σε επιχειρήσεις συλλήψεων» στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, ενώ μεγιστοποιεί τη δυνατότητα καταστολής για γεγονότα «μαζικής μετανάστευσης». Καλεί για την κατάργηση της μετανάστευσης οικογενειών. Αίρει την απαγόρευση επιδρομών σε «ευαίσθητες ζώνες» όπως σχολεία, νοσοκομεία και θρησκευτικά κέντρα. Περιορίζει ακόμα και τη νόμιμη μετανάστευση, για παράδειγμα απαγορεύοντας την εργασία ή τη βίζα σε συγκεκριμένες ομάδες ή εθνικότητες.
Όταν ο Μεσαίωνας ονομάζεται «Επανάσταση»
«Βρισκόμαστε σε διαδικασία μιας δεύτερης Αμερικανικής Επανάστασης… που θα παραμείνει αναίμακτη εάν της το επιτρέψει η Αριστερά», έλεγε ο Ρόμπερτς στο δεξιό κανάλι Real America’s Voice.
Η «επανάσταση» που οραματίζεται το Project 2025 είναι σαφής. Δεν διστάζουν μάλιστα να απανθρωποποιήσουν τους ιδεολογικούς τους αντιπάλους (χαρακτηρίζοντάς τους «κτήνη») κάτι που ο φασισμός κάνει συστηματικά. Αναφερόμενοι στο πρώτο εγχείρημα της σειράς «Εντολή Διακυβέρνησης» που εφάρμοσε η προεδρία Ρέιγκαν, γράφουν: «Το 1979, οι απειλές που αντιμετωπίζαμε ήταν η Σοβιετική Ένωση, ο σοσιαλισμός των φιλελεύθερων του 1970 και η επιθετική απόκλιση των πολιτιστικών ελίτ. Ο Ρέιγκαν νίκησε αυτά τα κτήνη αγνοώντας τα πλοκάμια τους και χτυπώντας αντί γι’ αυτά στην καρδιά τους».
Σε μια Αμερική πιο πολιτικά διχασμένη από ποτέ στην πρόσφατη ιστορία της, με την κοινωνία σε ακραία πόλωση, οι «δυνάμεις του σκότους» προπορεύονται δυναμικά. Κι έχουν σκοπό, όπως γράφουν, όχι απλώς να «κλαδέψουν φύλλα», αλλά να ξεριζώσουν τα ίδια τα δέντρα.