Έχει πέσει η νύχτα στη Νέα Υόρκη, κι ένας άντρας τρώει street food παραδίπλα από μια καντίνα. Το σκηνικό δεν μοιάζει βγαλμένο από τον «Νευρικό Εραστή», όπου ο Γούντι Άλεν ονειρεύεται πως περιδιαβαίνει παιδάκι στο Κόνι Άιλαντ τρώγοντας χοτ ντογκ μέσα σε μια ατμόσφαιρα πανηγυριού με χαρούμενους ναύτες να σουλατσάρουν τριγύρω. Δεν είναι μόνο ότι αυτή τη φορά ο πρωταγωνιστής τρώει χαλάλ (σσ: συνήθως κοτόπουλο με ρύζι), αλλά κυρίως ότι το θέμα αντενδείκνυται για νοσταλγικό παστέλ: «Η Νέα Υόρκη υποφέρει από «χαλαλο-πληθωρισμό», λέει ο ήρωας εδώ. Κι έπειτα μπαίνει στην καντίνα και πιάνει κουβέντα με τον ιδιοκτήτη για να καταλάβει γιατί η τιμή του χαλάλ έχει ανεβεί τόσο. Η απάντηση είναι το πολύ υψηλό ενοίκιο σε τυχαίο ιδιώτη.
Ο άντρας στο βίντεο είναι ο 33χρονος Ζόραν Κβάμε Μαμντάνι (Zohran Kwame Mamdani), που μόλις έκανε το αμερικανικό κατεστημένο να βγάζει αφρούς απ’ το στόμα, αφού από απόλυτο αουτσάιντερ αναδείχθηκε στις εσωκομματικές εκλογές υποψήφιος των Δημοκρατικών για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης και κατάφερε να την κερδίσει.
Μέχρι το περασμένο φθινόπωρο που έβαλε για πρώτη φορά υποψηφιότητα, ο γεννημένος στην Ουγκάντα, μεγαλωμένος στη Νέα Υόρκη και μουσουλμάνος Μαμντάνι ήταν ένας ελάχιστα γνωστός τοπικός πολιτειακός βουλευτής για την 34η περιφέρεια -που περιλαμβάνει περιοχές του Queens όπου κατοικεί- με «φτωχό» βιογραφικό. Μερικούς μήνες αργότερα, στις 24 Ιουνίου, έφθασε να νικήσει με μεγάλη διαφορά (43,5% έναντι 36,4%) τον πρώην κυβερνήτη της Νέας Υόρκης Άντονι Κουόμο, κι ενώ ο τελευταίος είχε τη στήριξη γιγαντιαίων δωρητών και τεράστιων πολιτικών μεγεθών όπως ο Αμερικανός πρώην πρόεδρος Μπιλ Κλίντον.
Παρ' ότι ο Κουόμο είχε παραιτηθεί το 2021 έπειτα από έκθεση της γενικής εισαγγελέως της Πολιτείας που κατέληγε ότι είχε παρενοχλήσει σεξουαλικά τουλάχιστον 11 γυναίκες, συγκέντρωσε χορηγίες 25 εκατ. δολ., στην πιο μεγάλη χορηγική καμπάνια για δημαρχία στην ιστορία της Νέας Υόρκης. Τα 8,3 από αυτά τα έδωσε ο δισεκατομμυριούχος πρώην δήμαρχος της πόλης Μάικλ Μπλούμπεργκ.
Ο Μαμντάνι, αντίθετα, όταν συγκέντρωσε 8 εκατ. δολ. ανακοίνωσε ότι δεν θα δεχτεί άλλες δωρεές. Ήταν «η ταχύτερη συγκέντρωση χρημάτων από υποψήφιο για τη δημαρχία και με τους περισσότερους δωρητές από κάθε άλλον», έγραφε το Jabobin.
Δεν είχε άδικο το πρώην «αουτσάιντερ» που είχε χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη πολιτική αναμέτρηση μια «μάχη του οργανωμένου χρήματος έναντι των οργανωμένων ανθρώπων».
«Πολύ ακραίος» για ποιους;
Ο Μαμντάνι έχει χαρακτηριστεί «πολύ ακραίος για μια πόλη που ήδη βρίσκεται σε αναταραχή» από τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών για τη δημαρχία Κέρτις Σλίουα. Όμως και στο ίδιο του το κόμμα τον έχουν στήσει στον τοίχο, με τον Κουόμο και άλλους να τον παρουσιάζουν ως «μη δοκιμασμένο» και «πολύ ριζοσπάστη» για μια πόλη με προϋπολογισμό 115 δισ. δολ. και πάνω από 300.000 δημοτικούς υπαλλήλους.
Ο Μαμντάνι τοποθετείται πολιτικά στην πιο αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος, τους Δημοκρατικούς Σοσιαλιστές της Αμερικής. Αυτοί ιδρύθηκαν το 1982, σε μια προσπάθεια να μετατοπίσουν το κόμμα προς τα αριστερά, και απέκτησαν ρεύμα μετά το 2016 όταν ο Μπέρνι Σάντερς έκανε πιο δημοφιλή την έννοια του «δημοκρατικού σοσιαλισμού» κατά την προεκλογική του εκστρατεία απέναντι στη Χίλαρι Κλίντον – κι έπειτα, με την εκλογή Τραμπ.
Γράφτηκε ότι το κατεστημένο των Δημοκρατικών δυσκολεύτηκε να χωνέψει τη νίκη του Μαμντάνι, ενός ανθρώπου με «τέτοια» οικονομική ατζέντα.
Τι τόσο «ακραίο» και «ριζοσπαστικό» υπόσχεται όμως στο προεκλογικό του πρόγραμμα; Ποια είναι η -κατά τους New York Times- «ακροαριστερή ατζέντα» του;
Το στίγμα είχε δοθεί στο βίντεο για το χαλάλ. «Εάν ήμουν ο δήμαρχος, θα εργαζόμουν με το Δημοτικό Συμβούλιο από την πρώτη μέρα για να κάνω το χαλάλ να στοιχίζει ξανά οκτώ δολάρια», δήλωνε ο Μαμντάνι, αναδεικνύοντας το street food σε σύμβολο μιας καμπάνιας που επέμενε ανυποχώρητα σε μια Νέα Υόρκη βιώσιμη για τον απλό εργαζόμενο κόσμο.
Τα ενοίκια θα παγώσουν, αφού με τις δυσθεώρητες τιμές τους οι «Νεοϋορκέζοι της εργαζόμενης τάξης εκδιώκονται από την πόλη που έχτισαν». Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, όπως εξηγούσε ο υποψήφιος των Δημοκρατικών, μέσα από το Συμβούλιο Ρύθμισης Ενοικίων, τα μέλη του οποίου διορίζονται από τον δήμαρχο.
Τα λεωφορεία θα είναι δωρεάν. Εξάλλου, ως βουλευτής της Πολιτείας ο Μαμντάνι έστησε μαζί με τον γερουσιαστή της Πολιτείας Μάικλ Γιάνναρος, ένα επιτυχημένο πιλοτικό πρόγραμμα δωρεάν λεωφορείων σε πέντε γραμμές, το οποίο αύξησε τη χρήση κατά 30% και μείωσε τις επιθέσεις σε οδηγούς κατά 39% .
Δωρεάν θα είναι και οι παιδικοί σταθμοί.
Θα δημιουργηθούν δημοτικά μανάβικα για να αγοράζουν οι Νεοϋορκέζοι φθηνά τρόφιμα κόντρα στον καλπάζοντα πληθωρισμό.
Θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός.
Πόροι θα προέλθουν από την αύξηση της φορολόγησης των πλουσίων. «Οι δισεκατομμυριούχοι έχουν ήδη αποκτήσει αρκετά. Τώρα είναι η σειρά σας», λέει σε βίντεό του.
Προτού σπεύσει κάποιος να χαρακτηρίσει «απλοϊκή» την ατζέντα Μαμντάνι, καλό θα ήταν να αναρωτηθεί σε τι σημείο έχουμε φθάσει ως ανθρωπότητα που η υπόσχεση για ικανοποίηση βασικών αναγκών όπως η στέγαση και η τροφή χαρακτηρίζεται ευρέως και ανοιχτά ως «ακραία».
Η μόνη σίγουρη πρόκληση είναι εάν εκλεγεί δήμαρχος τελικά ο Ζόραν Μαμντάνι, να μην υποχωρήσει στις υποσχέσεις του, όπως έχουν κάνει τόσοι και τόσοι.
«Θα γίνεις ο Δημοκρατικός μου;»
Μόνο μια ελκυστική ατζέντα ωστόσο δεν θα εκτόξευε κανέναν από απόλυτο αουτσάιντερ στους ουρανούς της νίκης, και μάλιστα εις πείσμα της κάνουλας με το άφθονο χρήμα προς τους εσωκομματικούς του αντιπάλους.
Ο Μαμντάνι έτρεξε μια φανταστική καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία δεν είχε απολύτως καμία σχέση με το αποστειρωμένο comme il faut προϊόν εταιρειών πολιτικού μάρκετινγκ, που παράγεται σε αμέτρητες κόπιες. Σε αυτή την εκστρατεία, αναδεικνύεται ένας άνθρωπος αναμφισβήτητα χαρισματικός, εύστροφος, ευφυής, με τεράστια ευφράδεια λόγου, αφοπλιστική αμεσότητα – και μια εκπληκτική αίσθηση χιούμορ που συχνά φθάνει στον αυτοσαρκασμό.
Σε ένα βίντεο για του Αγίου Βαλεντίνου, ο Μαμντάνι περπατά στη Νέα Υόρκη σέρνοντας μαζί του ένα σκασμό μπαλόνια σε σχήμα καρδιάς κι έναν τύπο που παίζει σαξόφωνο - και κάνει πρόταση «Will you be my Democrat?» στους ψηφοφόρους του. Σε ένα άλλο, πέφτει με το κοστούμι στον παγωμένο Ατλαντικό για να τονίσει την πρότασή του για πάγωμα των ενοικίων (δείτε πόσοι τον ειρωνεύονται στα σχόλια). Αλλού απευθύνεται στους Νεοϋορκέζους στα ισπανικά, γλώσσα που φαίνεται πως δεν κατέχει αλλά έχει προσπαθήσει να μάθει μερικές φράσεις, προσεγγίζοντας έτσι τους περίπου δύο εκατομμύρια ισπανόφωνους μιας πόλης στην οποία τα αγγλικά είναι η μητρική μόνο του μισού πληθυσμού της. Σε άλλα, μιλά ουρντού, που προφανώς γνωρίζει από την ινδικής καταγωγής οικογένειά του.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μαμντάνι κατάφερε να κινητοποιήσει στο πλευρό του περισσότερους από 10.000 εθελοντές που είχαν χτυπήσει πάνω από 100.000 πόρτες «προτού καν οι περισσότεροι Νεοϋορκέζοι αρχίσουν να σκέφτονται τις εκλογές», σημείωνε το Jacobin. Η καμπάνια του κατάφερε το «αδιανόητο», έλεγε ο σύμβουλος πολιτικής στρατηγικής Τριπ Γιανγκ στο BBC. «Είναι πολύ σπάνιο να βλέπεις μια τοπική προεκλογική εκστρατεία των Δημοκρατικών στη Νέα Υόρκη με τέτοιο αριθμό εθελοντών και ενθουσιασμού από τα κάτω».
Το κυριότερο είναι ότι ο Μαμντάνι μοιάζει αληθινός – ένας άνθρωπος που δείχνει να πιστεύει αυτά που λέει, ένας πολίτης που νοιάζεται για την πόλη του.
Μέχρι στιγμής, έχει καταθέσει δείγματα έμπρακτης κοινωνικής ευαισθησίας.
«Τον έβλεπα στη μία μετά την άλλη διαδήλωση, στη μία μετά την άλλη πικετοφορία, με ήλιο και βροχή, με ένα γιγάντιο χαμόγελο στο πρόσωπό του και μια βαθιά πεποίθηση ότι η πόλη μας μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο», έγραφε δημοσιογράφος του Nation τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών έχει εργαστεί προηγουμένως ως σύμβουλος στέγασης στην περιοχή του το Queens, βοηθώντας νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, ιδίως μετανάστες, να αποφύγουν την έξωση και την καταστροφή.
Το 2021, ο Μαμνταντί είχε κατεβεί σε απεργία πείνας με αίτημα να διαγραφεί το χρέος των οδηγών ταξί. Μετά από δεκαπέντε ημέρες, το πέτυχε.
«Εάν δίνεις έναν αγώνα στη ζωή σου, δεν είναι αρκετό να τον κερδίσεις», λέει. «Πρέπει να βεβαιωθείς ότι κανείς άλλος δεν πρέπει να χρειάζεται να τον δώσει».
Αποτυχημένος ράπερ, παιδί διακεκριμένων γονιών
Τα τελευταία λόγια τα έχει εμπνευστεί από τη φιλοσοφία του πατέρα του Μαχμούντ Μαμντάνι. Ο πατήρ Μαμντάνι είναι γεννημένος στην Ουγκάντα, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Columbia, ειδικευόμενος στην αφρικανική πολιτική και ιστορία. Μεταξύ άλλων, είχε περιληφθεί το 2008 στους «20 Κορυφαίους Δημόσιους Διανοούμενους» από τα περιοδικά Foreign Policy και Prospect.
Ούτε η μητέρα του Ζόραν Μαμντάνι είναι όμως τυχαία. Πρόκειται για τη διακεκριμένη Ινδή σκηνοθέτιδα και απόφοιτη του Χάρβαρντ Μίρα Ναίρ. Οι ταινίες της Ναίρ διακρίνονται για την κοινωνική και πολιτική τους ευαισθησία, όπως το υποψήφιο για Όσκαρ «Salam Bombai!» και το τιμημένο με Χρυσό Λέοντα «Monsoon Wedding».
Μάλιστα, όταν ο Μαμντάνι αποφάσισε να γίνει ράπερ, έγραψε μαζί με τον συνάδελφό του Abdul Bar Hussein το σάουντρακ για την ταινία της μητέρας του «Queen of Katwe» (2016), παραγωγή της Disney. Υπέγραφε με το όνομα Young Cardamom (Νεαρό Κάρδαμο). Δεν έμελλε όμως να κάνει τελικά καριέρα ως μουσικός.
Ούτε ως δημοσιογράφος, που μικρός ήθελε να γίνει. Υπήρξε συντάκτης στη βραβευμένη μαθητική εφημερίδα The Bronx Science Survey. «Αλλά δεν ήμουν πολύ καλός στη δουλειά μου».
Και στο σχολείο μάλλον ήταν αρκετά ασυμβίβαστος, με αποτέλεσμα να τον βάζουν τιμωρία συχνά.
Οι γονείς του μετακόμισαν από την Ουγκάντα στη Νέα Υόρκη όταν ο μικρός Ζόραν ήταν 7 ετών.
Καθώς η υποψηφιότητά του έφερε στο προσκήνιο και την καταγωγή του, ο Μαμντάνι το αξιοποίησε για να δώσει έμφαση στην πολυπολιτισμικότητα του συνδυασμού του και της πόλης που ελπίζει να κυβερνήσει.
Δεν φοβήθηκε να προβάλλει το μουσουλμανικό στοιχείο της ταυτότητάς του, σε μια πόλη που στο πρόσφατο παρελθόν έχει επιδοθεί σε κυνήγι μαγισσών εναντίον αυτής της πληθυσμιακής κατηγορίας. Εάν εκλεγεί, δεν θα είναι απλώς ο πρώτος μουσουλμάνος και νοτιοασιάτης δήμαρχος, αλλά μόλις ο τρίτος μουσουλμάνος μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Νέας Υόρκης.
«Εκπροσωπώ την Οδό Στάινγουεϊ – τον ίδιο δρόμο στον οποίο ο Μάικλ Μπλούμπεργκ είχε επιστρατεύσει τη Μονάδα Παρακολούθησης Δημογραφικών Ομάδων της Αστυνομίας της Νέας Υόρκης για να παρακολουθεί παράνομα τους μουσουλμάνους επειδή είναι μουσουλμάνοι [μετά την 11η Σεπτεμβρίου]», έλεγε στον Guardian τον περασμένο Οκτώβριο. «Και τώρα ο εκπρόσωπος αυτού του δρόμου θα βάλει υποψηφιότητα για την ίδια θέση η οποία δημιούργησε εκείνη τη μονάδα».
Δεν δίστασε ωστόσο και να βιντεοσκοπήσει τον εαυτό του να σπάει τη νηστεία στο Ραμαζανίου, τρώγοντας ένα γιγαντιαίο μπουρίτο.
Αληθινό παιδί μιας Νέας Υόρκης όπως τη λάτρεψε ο Γούντι Άλεν
Ο Μαμντάνι είναι αμετακίνητος υποστηρικτής των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού και δριμύς επικριτής της ισραηλινής κυβέρνησης για την καταπάτηση αυτών των δικαιωμάτων.
Το 2023 κατέθεσε νομοσχέδιο για να τερματιστεί η φοροαπαλλαγή για φιλανθρωπίες στη Νέα Υόρκη που συνδέονται με τους ισραηλινούς εποικισμούς οι οποίοι παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο – το οποίο δεν πέρασε.
Την ίδια χρονιά, κατέβηκε σε απεργία πείνας, αυτή τη φορά μπροστά από τον Λευκό Οίκο, με αίτημα την ανακωχή στη Λωρίδα της Γάζας.
Η πόλη της Νέας Υόρκης όμως φιλοξενεί τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα του κόσμου – περίπου ένα εκατομμύριο, νούμερο σχεδόν ίδιο με τον εβραϊκό πληθυσμό του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ αθροιστικά. Οπότε, μάλλον ο Μαμντάνι δεν θα τα είχε καταφέρει εάν είχε την κοινότητα αυτή απέναντί του.
Όπως γράφει ο Guardian, καθοριστικό στοιχείο στην επιτυχία του ήταν η ακλόνητη υποστήριξη από προοδευτικές προσωπικότητες, όπως ο ελεγκτής της Νέας Υόρκης Μπραντ Λάντερ, συνυποψήφιος του Μαμντάνι και υψηλότερος εβραίος αξιωματούχος στην πόλη. Λάντερ και Μαμντάνι σε ένα απολαυστικό βίντεο δήλωσαν ότι αλληλοϋποστηρίζονται, στήριξη που «αποδείχτηκε καθοριστική» για τον Μαμντάνι λόγω του συστήματος ψηφοφορίας.
Εμφανίστηκαν δε παρέα στην εκπομπή του Στίβεν Κόλμπερτ. Ανυποχώρητος στις θέσεις του για το Παλαιστινιακό, ο Μαμντάνι ταυτόχρονα δήλωσε ότι θα αυξήσει τα μέτρα για να πατάξει τον αντισημιτισμό και τα εγκλήματα μίσους. Ο Λάντερ από δίπλα τόνισε ότι εκείνος, ένας «υπερήφανος εβραίος Νεοϋορκέζος», στηρίζει έναν μουσουλμάνο γιατί συμμερίζονται ανησυχίες για τον αντισημιτισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων: «Υπάρχει κάτι εξαιρετικό μεταξύ ενός εβραίου Νεοϋορκέζου και ενός μουσουλμάνου Νεοϋορκέζου που ενώνονται για να πουν ότι θα προστατεύσουν όλους του Νεοϋορκέζους».
Οι δυο κοινότητες θα έρθουν κοντά στη βάση του ανθρωπισμού, τόνισε ο Μαμντάνι. Κι αυτό είναι «το πιο νεοϋορκέζικο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε». «Για τόσους από εμάς που μεγαλώσαμε σε αυτή την πόλη, η διαφορά είναι κάτι που γιορτάζουμε, μέρος πράγματι του ψηφιδωτού αυτού του τόπου τον οποίο ονομάζουμε σπίτι».
Και κάπως έτσι, η Νέα Υόρκη όπως τη λατρέψαμε μέσα από τις ταινίες του Γούντι Άλεν αποκτά και πάλι εκείνο τα υπέροχο παστέλ της χρώμα.
Η νίκη
Ο Ζοράν Μαμντάνι είναι ο νεότερος δήμαρχος της Νέας Υόρκης εδώ και έναν αιώνα και στη νικητήρια ομιλία του αφιέρωσε ένα μέρος για να αναδείξει τις ιστορίες των κατοίκων της πόλης.
Η νίκη του σφραγίζει μια αστραπιαία άνοδο στη σκηνή της πολιτικής της Νέας Υόρκης: μέσα σε μόλις έναν χρόνο από τότε που ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του μεταμορφώθηκε από έναν σχεδόν άγνωστο βουλευτή της Πολιτείας, που μόλις και μετά βίας εμφανιζόταν στις δημοσκοπήσεις, σε τον επόμενο ηγέτη της μεγαλύτερης πόλης της Αμερικής. Στην πορεία, παραμέρισε τον Andrew Cuomo —κληρονόμο μιας από τις πιο εμβληματικές πολιτικές δυναστείες της Νέας Υόρκης— όχι μία αλλά δύο φορές μέσα σε πέντε μήνες.
Πλέον, ως πολιτική φυσιογνωμία γνωστή σε εθνικό επίπεδο, ο Μαμντάμι θα επιχειρήσει να εφαρμόσει το ριζοσπαστικό πρόγραμμα που ενέπνευσε τους υποστηρικτές του, ενώ θα πρέπει ταυτόχρονα να διαχειριστεί τον τεράστιο δημοτικό μηχανισμό και να επηρεάσει την εθνική πολιτική ως ένας από τους πιο εξέχοντες δημοκρατικούς σοσιαλιστές και Δημοκρατικούς στη χώρα. Μεταξύ άλλων στόχων του, θέλει να παγώσει τα ενοίκια στα διαμερίσματα με ελεγχόμενο μίσθωμα, να θεσπίσει καθολική παιδική μέριμνα, να δημιουργήσει πρόγραμμα δωρεάν μετακινήσεων με λεωφορείο και να εγκαινιάσει δημοτικά παντοπωλεία.
Στην πρώτη του ομιλία μετά τη νίκη του, αναγνώρισε ότι είναι νέος, μουσουλμάνος και δημοκρατικός σοσιαλιστής και δήλωσε ότι αρνείται «να απολογηθεί για οτιδήποτε από αυτά». Η συμμετοχή στις εκλογές ξεπέρασε τα 2 εκατομμύρια ψηφοφόρους, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά από το 1969, σύμφωνα με το Συμβούλιο Εκλογών της Νέας Υόρκης. Ανάμεσα σε όσα είπε αναφέρθηκε και στον Τραμπ. «Αυτός δεν είναι απλώς ο τρόπος για να σταματήσουμε τον Τραμπ, είναι ο τρόπος για να σταματήσουμε τον επόμενο», είπε απευθυνόμενος στους Νεοϋορκέζους. «Οπότε, Ντόναλντ Τραμπ, αφού ξέρω ότι με βλέπεις, έχω τέσσερις λέξεις για σένα: Άνοιξε την ένταση».
Ολόκληρος ο νικητήριος λόγος
«Ευχαριστώ, φίλοι μου. Ο ήλιος μπορεί να έδυσε πάνω από την πόλη μας απόψε, αλλά όπως είπε κάποτε ο Eugene Debs, "βλέπω την αυγή μιας καλύτερης μέρας για την ανθρωπότητα".
Όσο μπορούμε να θυμόμαστε, οι εργαζόμενοι της Νέας Υόρκης έχουν ακούσει από τους πλούσιους και τους διαπλεκόμενους ότι η εξουσία δεν τους ανήκει.
Δάχτυλα μελανιασμένα από τα κουτιά στις αποθήκες, παλάμες με κάλους από τα τιμόνια των ποδηλάτων διανομής, αρθρώσεις σημαδεμένες από εγκαύματα κουζίνας· αυτά δεν είναι χέρια που επιτράπηκε ποτέ να κρατήσουν δύναμη. Κι όμως, τους τελευταίους δώδεκα μήνες, τολμήσατε να απλώσετε το χέρι για κάτι μεγαλύτερο.
Κι απόψε, κόντρα σε κάθε πιθανότητα, το κατακτήσαμε. Το μέλλον είναι στα χέρια μας. Φίλοι μου, γκρεμίσαμε μια πολιτική δυναστεία.
Εύχομαι στον Andrew Cuomo τα καλύτερα στην ιδιωτική του ζωή. Αλλά ας είναι απόψε η τελευταία φορά που προφέρω το όνομά του, καθώς γυρίζουμε σελίδα σε μια πολιτική που εγκατέλειπε τους πολλούς και υπηρετούσε μόνο τους λίγους. Νέα Υόρκη, απόψε μίλησες. Έδωσες εντολή για αλλαγή. Εντολή για μια νέα πολιτική. Εντολή για μια πόλη προσιτή. Και εντολή για μια κυβέρνηση που θα κάνει ακριβώς αυτό.
Την 1η Ιανουαρίου θα ορκιστώ δήμαρχος της Νέας Υόρκης — κι αυτό είναι χάρη σε εσάς. Πριν πω οτιδήποτε άλλο, πρέπει να πω αυτό: ευχαριστώ. Ευχαριστώ τη νέα γενιά Νεοϋορκέζων που αρνήθηκε να δεχτεί ότι η υπόσχεση ενός καλύτερου μέλλοντος είναι απομεινάρι του παρελθόντος.
Δείξατε πως όταν η πολιτική σας μιλά χωρίς συγκατάβαση, μπορούμε να υποδεχτούμε μια νέα εποχή ηγεσίας. Θα παλέψουμε για εσάς, γιατί είμαστε εσείς.
Ή, όπως λέμε στη Steinway, ana minkum wa alaikum: "Είμαι ένας από εσάς και μαζί σας".
Ευχαριστώ όσους η πολιτική της πόλης μας ξεχνά, κι όμως έκαναν αυτό το κίνημα δικό τους: τους Υεμενίτες μπακάληδες και τις Μεξικανές γιαγιάδες, τους οδηγούς ταξί από τη Σενεγάλη και τις νοσοκόμες από το Ουζμπεκιστάν, τους μάγειρες από το Τρινιντάντ και τις θείαδες από την Αιθιοπία. Ναι, τις θείαδες.
Σε κάθε Νεοϋορκέζο στο Kensington, το Midwood και το Hunts Point, να το ξέρετε: αυτή η πόλη είναι δική σας, κι αυτή η δημοκρατία επίσης.
Η εκστρατεία μας είναι για ανθρώπους όπως ο Wesley, ένας οργανωτής της 1199 που γνώρισα έξω από το Elmhurst Hospital, ο οποίος ζει στην Πενσυλβάνια και ταξιδεύει δύο ώρες κάθε μέρα επειδή το νοίκι εδώ είναι απλησίαστο.
Για τη γυναίκα που γνώρισα στο Bx33 που μου είπε: "Κάποτε αγαπούσα τη Νέα Υόρκη, τώρα είναι απλώς το μέρος όπου ζω".
Για τον Richard, τον οδηγό ταξί με τον οποίο έκανα απεργία πείνας 15 ημερών έξω από το Δημαρχείο — αδελφέ μου, τώρα είμαστε μέσα στο Δημαρχείο.
Αυτή η νίκη είναι για όλους αυτούς. Και για τους πάνω από 100.000 εθελοντές που έκαναν αυτή την εκστρατεία ασταμάτητη δύναμη.
Χάρη σε εσάς, θα ξανακάνουμε την πόλη μας τόπο που οι εργαζόμενοι μπορούν να αγαπήσουν και να ζήσουν. Με κάθε πόρτα που χτυπήσατε, κάθε υπογραφή, κάθε κουραστική συζήτηση, διαβρώσατε τον κυνισμό που καθόριζε την πολιτική μας.
Ξέρω ότι σας ζήτησα πολλά. Απαντήσατε κάθε φορά. Αλλά έχω μια τελευταία παράκληση: Νέα Υόρκη, αναπνεύστε αυτή τη στιγμή. Κρατάμε την ανάσα μας εδώ και πολύ καιρό.
Την κρατούσαμε φοβούμενοι την ήττα, την κρατούσαμε γιατί μας έκοψαν την ανάσα τόσες φορές, την κρατούσαμε γιατί δεν μπορούσαμε να αντέξουμε να εκπνεύσουμε. Μα τώρα, χάρη σε όσους θυσιάστηκαν, αναπνέουμε τον αέρα μιας πόλης που ξαναγεννήθηκε.
Στην ομάδα μου, που πίστεψε όταν κανείς άλλος δεν πίστευε: δεν θα μπορέσω ποτέ να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου. Μπορείτε να κοιμηθείτε τώρα.
Στους γονείς μου, mama και baba, με φτιάξατε όπως είμαι. Είμαι περήφανος γιος σας. Και στη σύζυγό μου Rama, hayati — δεν υπάρχει κανείς που θα ήθελα περισσότερο δίπλα μου σε αυτή και σε κάθε στιγμή.
Σε κάθε Νεοϋορκέζο — είτε με ψηφίσατε, είτε ψηφίσατε κάποιον αντίπαλο, είτε απογοητευμένοι δεν ψηφίσατε καθόλου — ευχαριστώ για την ευκαιρία να αποδείξω ότι αξίζω την εμπιστοσύνη σας. Κάθε πρωί θα ξυπνώ με έναν σκοπό: να κάνω αυτή την πόλη καλύτερη για εσάς απ’ ό,τι ήταν χθες.
Πολλοί πίστευαν πως αυτή η μέρα δεν θα ερχόταν ποτέ· πως θα ήμασταν καταδικασμένοι σε ένα μέλλον με λιγότερα, όπου κάθε εκλογή θα μας άφηνε στα ίδια.
Κι άλλοι πίστευαν πως η πολιτική έχει γίνει τόσο σκληρή που η φλόγα της ελπίδας έσβησε. Νέα Υόρκη, δώσαμε απάντηση σε αυτούς τους φόβους.
Απόψε μιλήσαμε καθαρά: η ελπίδα ζει. Η ελπίδα είναι μια απόφαση που πήραν δεκάδες χιλιάδες Νεοϋορκέζοι μέρα με τη μέρα, βάρδια με τη βάρδια, παρά τις επιθέσεις και τις συκοφαντίες. Πάνω από ένα εκατομμύριο από εμάς σταθήκαμε σε εκκλησίες, σε γυμναστήρια, σε κοινοτικά κέντρα, γεμίζοντας τις σελίδες της δημοκρατίας.
Κι ενώ ψηφίσαμε μόνοι, επιλέξαμε την ελπίδα μαζί. Ελπίδα αντί για τυραννία. Ελπίδα αντί για μεγάλα πορτοφόλια και μικρές ιδέες. Ελπίδα αντί για απόγνωση.
Νικήσαμε γιατί οι Νεοϋορκέζοι τόλμησαν να πιστέψουν ότι το αδύνατο μπορεί να γίνει δυνατό.
Νικήσαμε γιατί επιμείναμε ότι η πολιτική δεν θα είναι πια κάτι που μας επιβάλλεται — είναι κάτι που κάνουμε εμείς.
Στέκομαι μπροστά σας και θυμάμαι τα λόγια του Jawaharlal Nehru: «Έρχεται σπάνια μια στιγμή στην ιστορία όπου περνάμε από το παλιό στο νέο, όταν μια εποχή τελειώνει και η ψυχή ενός έθνους, που για καιρό καταπιεζόταν, βρίσκει φωνή».
Απόψε, περάσαμε από το παλιό στο νέο.
Ας μιλήσουμε λοιπόν καθαρά και αποφασιστικά για το τι θα φέρει αυτή η νέα εποχή και για ποιον.
Μια εποχή όπου οι Νεοϋορκέζοι θα απαιτούν από τους ηγέτες τους όραμα, όχι δικαιολογίες.
Με στοχευμένο σχέδιο για την κρίση του κόστους ζωής, το πιο φιλόδοξο από την εποχή του Fiorello La Guardia: πάγωμα ενοικίων για πάνω από 2 εκατομμύρια ενοικιαστές, δωρεάν και γρήγορα λεωφορεία, καθολική παιδική μέριμνα.
Από εδώ και χρόνια, η βελτίωση θα είναι ασταμάτητη. Θα προσλάβουμε χιλιάδες νέους δασκάλους, θα κόψουμε τη σπατάλη από τη γραφειοκρατία, θα ανάψουμε ξανά τα φώτα στα συγκροτήματα του NYCHA που τρεμοπαίζουν χρόνια.
Ασφάλεια και δικαιοσύνη θα συμπορευτούν, καθώς θα δουλεύουμε με την αστυνομία για τη μείωση του εγκλήματος και θα δημιουργήσουμε ένα Υπουργείο Κοινοτικής Ασφάλειας που θα αντιμετωπίζει την ψυχική υγεία και την έλλειψη στέγης.
Η Νέα Υόρκη θα είναι το φως μέσα στο πολιτικό σκοτάδι. Εδώ υπερασπιζόμαστε όσους αγαπάμε — μετανάστες, τρανς ανθρώπους, μαύρες γυναίκες που απέλυσε ο Trump, ανύπαντρες μητέρες που περιμένουν να πέσουν οι τιμές των τροφίμων. Ο αγώνας τους είναι και δικός μας.
Θα χτίσουμε ένα Δημαρχείο που θα στέκεται στο πλευρό των Εβραίων Νεοϋορκέζων ενάντια στον αντισημιτισμό και όπου πάνω από ένα εκατομμύριο Μουσουλμάνοι θα ξέρουν ότι ανήκουν — όχι μόνο στα πέντε διαμερίσματα της πόλης, αλλά και στους διαδρόμους της εξουσίας.
Πια δεν θα κερδίζει κανείς εκλογές διακινώντας ισλαμοφοβία. Η νέα εποχή θα οριστεί από ικανότητα και συμπόνια — αρετές που ως τώρα θεωρούνταν αντίθετες. Θα αποδείξουμε πως κανένα πρόβλημα δεν είναι πολύ μεγάλο για να λυθεί, και κανένα παράπονο πολύ μικρό για να ακουστεί.
Για χρόνια, το Δημαρχείο βοηθούσε μόνο όσους μπορούσαν να το ανταμείψουν. Από την 1η Ιανουαρίου, θα υποδεχθούμε μια πόλη που βοηθά όλους.
Ξέρω ότι πολλοί άκουσαν το μήνυμά μας μέσα από το πρίσμα της παραπληροφόρησης. Ξοδεύτηκαν εκατομμύρια για να ξαναγραφτεί η πραγματικότητα και να πειστούν οι άνθρωποι ότι πρέπει να φοβηθούν τη νέα εποχή. Όπως τόσες φορές πριν, η τάξη των δισεκατομμυριούχων προσπάθησε να πείσει όσους κερδίζουν 30 δολάρια την ώρα ότι οι εχθροί τους είναι όσοι κερδίζουν 20.
Θέλουν να μαλώνουμε μεταξύ μας για να μην αλλάξουμε το σύστημα που τους βολεύει. Δεν θα τους αφήσουμε να ορίζουν τους κανόνες πια. Θα παίξουν με τους ίδιους κανόνες με εμάς.
Μαζί θα φέρουμε μια γενιά αλλαγής. Κι αν τολμήσουμε να την αγκαλιάσουμε αντί να την φοβηθούμε, θα απαντήσουμε στην ολιγαρχία και τον αυταρχισμό με τη δύναμη που φοβούνται, όχι με την υποταγή που ζητούν.
Γιατί αν υπάρχει μια πόλη που μπορεί να δείξει στο έθνος του Trump πώς να τον νικήσει, είναι αυτή που τον γέννησε. Και αν υπάρχει ένας τρόπος να τρομάξεις έναν δεσπότη, είναι να γκρεμίσεις τις συνθήκες που του επέτρεψαν να ανέβει.
Αυτό δεν είναι απλώς το πώς σταματάμε τον Trump — είναι το πώς σταματάμε τον επόμενο. Κι επειδή ξέρω ότι με παρακολουθείς, Donald Trump, έχω τέσσερις λέξεις για σένα: Άνοιξε την ένταση.
Θα καλέσουμε τους κακούς ιδιοκτήτες να λογοδοτήσουν, γιατί οι Donald Trump της πόλης μας βολεύτηκαν πολύ εκμεταλλευόμενοι τους ενοικιαστές τους. Θα τελειώσουμε με την κουλτούρα διαφθοράς που επιτρέπει στους δισεκατομμυριούχους να ξεφεύγουν από τη φορολογία. Θα σταθούμε δίπλα στα συνδικάτα, γιατί όταν οι εργαζόμενοι έχουν δικαιώματα που δεν σπάνε, οι εργοδότες που τους εκμεταλλεύονται μικραίνουν.
Η Νέα Υόρκη θα παραμείνει πόλη μεταναστών: χτισμένη από μετανάστες, κινούμενη από μετανάστες — και από απόψε, καθοδηγούμενη από έναν μετανάστη.
Οπότε άκουσέ με, Πρόεδρε Trump: για να φτάσεις σε οποιονδήποτε από εμάς, θα πρέπει να περάσεις μέσα από όλους μας.
Σε 58 μέρες μπαίνουμε στο Δημαρχείο. Οι προσδοκίες θα είναι τεράστιες — και θα ανταποκριθούμε.
Ένας μεγάλος Νεοϋορκέζος είπε πως «κάνεις προεκλογική εκστρατεία με ποίηση, κυβερνάς με πεζό λόγο». Αν πρέπει να είναι έτσι, ας είναι ο πεζός λόγος μας ομοιοκατάληκτος. Ας γράψουμε μαζί την πόλη που θα λάμπει για όλους.
Κι ας ανοίξουμε ένα νέο μονοπάτι, τολμηρό όσο κι εκείνο που μας έφερε ως εδώ. Ίσως δεν είμαι ο τέλειος υποψήφιος. Είμαι νέος. Είμαι Μουσουλμάνος. Είμαι δημοκρατικός σοσιαλιστής.
Και, το χειρότερο από όλα — αρνούμαι να απολογηθώ γι’ αυτό.
Αν όμως απόψε μάθαμε κάτι, είναι ότι η «λογική» μας κρατούσε πίσω. Πληρώσαμε ακριβά την προσοχή και τη μετριοπάθεια. Πάρα πολλοί εργαζόμενοι δεν αναγνωρίζουν πια τον εαυτό τους στο κόμμα μας, και πάρα πολλοί στράφηκαν δεξιά ψάχνοντας απαντήσεις.
Θα αφήσουμε τη μετριότητα πίσω. Δεν θα χρειάζεται πια να ανοίγουμε τα βιβλία της ιστορίας για να δούμε αν οι Δημοκρατικοί μπορούν να είναι σπουδαίοι.
Η σπουδαιότητά μας θα είναι απτή: θα τη νιώθει κάθε ενοικιαστής που βλέπει το νοίκι του να μένει σταθερό, κάθε παππούς που μπορεί να μείνει στο σπίτι του, κάθε γιαγιά που βλέπει τα εγγόνια της κοντά γιατί η παιδική μέριμνα έγινε προσιτή, κάθε εργαζόμενη μητέρα που φτάνει στη δουλειά χωρίς πανικό, κάθε Νεοϋορκέζος που ανοίγει την εφημερίδα και βλέπει πρωτοσέλιδα επιτυχίας, όχι σκανδάλων.
Πάνω απ’ όλα, θα τη νιώθει κάθε Νεοϋορκέζος όταν η πόλη που αγαπά, τον αγαπήσει πίσω.
Μαζί, Νέα Υόρκη, θα παγώσουμε τα… (ενοίκια!)
Μαζί, Νέα Υόρκη, θα κάνουμε τα λεωφορεία (γρήγορα και δωρεάν!)
Μαζί, Νέα Υόρκη, θα θεσπίσουμε (καθολική παιδική μέριμνα!)
Ας γίνουν τα λόγια και τα όνειρα που μοιραστήκαμε, η ατζέντα που θα υλοποιήσουμε.
Νέα Υόρκη, αυτή η δύναμη είναι δική σου.
Αυτή η πόλη σου ανήκει».