Susanne Kennedy & Markus Selg, ANGELA (a strange loop) ©Julian Röder
Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024 έρχεται να μας θυμίσει όλα αυτά που μας ενώνουν. Από την οπτική του ταυτότητα, που ανατρέχει σε αναμνήσεις από το ίδιο το φεστιβάλ και το ελληνικό καλοκαίρι: τον ήλιο, τα κύματα, τις πευκοβελόνες, τα σκαλιά της Επιδαύρου και τους ανθρώπους που βιώνουν μαζί την καλλιτεχνική δημιουργία, μέχρι τις παραστάσεις που θέτουν στο επίκεντρό τους τις προκλήσεις της συμβίωσης στις σύγχρονες κοινωνίες: το αίτημα για Δημοκρατία, Δικαιοσύνη και συμπερίληψη, καθώς και την επιτακτική ανάγκη για συμμετοχή στα κοινά. Το νήμα αυτό διατρέχει τον προγραμματισμό από την Πειραιώς 260 ως το Ηρώδειο και τα αρχαία θέατρα της Επιδαύρου.
Όπως τονίζει η καλλιτεχνική διευθύντρια, Κατερίνα Ευαγγελάτου: «Μέσα σε έναν κόσμο που φλέγεται, σηκώνει αυλαία φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Με 93 παραγωγές, σε 85 ημέρες και τη συμμετοχή περίπου 2.500 περφόρμερ και δημιουργών από κάθε γωνιά της γης, με ένα πρόγραμμα πολυφωνικό, μαχητικό, παρηγορητικό, πολιτικό αλλά γεμάτο αληθινή ομορφιά, με αστέρες διεθνούς βεληνεκούς από τους χώρους του Θεάτρου και της Μουσικής, αλλά και νέα ονόματα στην αιχμή της σύγχρονης πρωτοπορίας, με παραστάσεις Χορού, συναυλίες, περφόρμανς, προβολές, συζητήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκδόσεις, πάρτι, δράσεις με ελεύθερη είσοδο, τιμητικά αφιερώματα, νέες συνεργασίες, ειδικές πλατφόρμες για επαγγελματίες του χώρου και πολλά άλλα, φιλοδοξούμε να σας δείξουμε αυτόν τον κόσμο κάτω από ένα καινούργιο φως και να διαστείλουμε τον χρόνο μέσα σας τα βράδια που θα έρθετε μαζί μας».
Στο πρόγραμμα επιλέχθηκαν πολλές παραστάσεις που, μέσα από διαφορετικές σκηνικές γλώσσες, απαντούν στο διπλό ερώτημα: «Πώς να ζήσουμε τη ζωή μας; Πώς να αντέξουμε τη ζωή μας;». Αγγίζουν θέματα ταυτότητας, ερευνούν την επίδραση της τεχνολογίας στην καθημερινή μας ζωή, με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, μιλούν για το αίσθημα απομόνωσης σ’ έναν κόσμο που ο πολίτης νιώθει αφιλόξενο αλλά και για στιγμές ευδαιμονίας που χαρίζει η συνύπαρξη.
Faso Danse Théâtre @ Sophie Deiss
«Μπορεί η τέχνη να σώσει τον κόσμο; Ή μήπως η επιθυμία των καλλιτεχνών να αφήσουν το στίγμα τους μέσα από την τέχνη είναι ουτοπική;» – αυτό είναι το ερώτημα που προτάσσει ο Krzysztof Warlikowski στη νέα του παράσταση, με αφετηρία βιβλία του νομπελίστα συγγραφέα Τζ. Μ. Κουτσί. «Πώς μπορεί κανείς να αποσυνδέσει τη διεκδίκηση της διαφορετικότητας από μια ευρύτερα πολιτική στάση;», ρωτά ο Kornél Mundruczó στο Parallax, ενώ η Caroline Guiela Nguyen στο Lacrima υφαίνει μια ιστορία για την κοινωνική καταπίεση, με όχημα τη δημιουργία ενός βασιλικού ενδύματος.
Caroline Guiela Nguyen © Manuel Braun
Συνομιλώντας με την πλούσια παράδοση της αφρικανικής κουλτούρας, ο χορογράφος Serge Aimé Coulibaly από την Μπουρκίνα Φάσο μιλάει, από την πλευρά του, για την επιθυμία της εξέγερσης και το γκρέμισμα του παλιού κόσμου. Ο Λιβανέζος καλλιτέχνης Rabih Mroué παρουσιάζει μια αποκαλυπτική ανατομία κυβερνητικής διαφθοράς, ενώ η Susanne Kennedy επιστρέφει στο Φεστιβάλ και μαζί με τον εικαστικό Markus Selg παρουσιάζει ένα μετα-ανθρωπιστικό φουτουριστικό σχόλιο επάνω στη σχέση ανθρώπου και τεχνολογίας.
Forced Entertainment, Signal to Noise @ Hugo Glendinning
Σε ανάλογο πνεύμα, οι Forced Entertainment και ο Tim Etchells γιορτάζουν τα 40 χρόνια της ιδιαίτερης παρουσίας τους στις διεθνείς σκηνές με ένα νέο έργο, που σκιαγραφεί τον εγκλωβισμό του σύγχρονου ανθρώπου μέσα σ’ ένα περιβάλλον τεχνητής νοημοσύνης.
À la carte του διεθνούς Έλληνα χορογράφου Γιάννη Μανταφούνη με την Dresden Frankfurt Dance Company @ Dominik Mentzos
Χορός
Θέματα κοινότητας και συμμετοχής αναδεικνύει το πρόγραμμα του χορού, που ανοίγει αυλαία με το À la carte του διεθνούς Έλληνα χορογράφου Γιάννη Μανταφούνη με την Dresden Frankfurt Dance Company. «Μπορούμε να εφεύρουμε καινούργιους χορούς σε μια γιορτή που μας ενώνει;», διερωτάται η Τζένη Αργυρίου με την καινούργια της χορογραφία, ενώ η Αργεντίνα χορογράφος Ayelen Parolin, που έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ενορχηστρώνει με χιούμορ την αγωνιώδη προσπάθεια συμπόρευσης των ανθρώπων σ’ έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο.
Ayelen Parolin, Zonder @ Stanislav Dobak
Ο Καταλανός Roger Bernat θα παρουσιάσει τη δική του οπτική πάνω στη θρυλική χορογραφία της Πίνα Μπάους The Rite of Spring. Η καθημερινή κίνηση μιας φοβισμένης κοινωνίας κυριαρχεί στην παράσταση του Ηλία Χατζηγεωργίου, Scared, ενώ το Strong Born της Kat Válastur συνομιλεί με τον μύθο της Ιφιγένειας σε μια δυναμική τελετουργική παράσταση, εμπνευσμένη από την αρχαία ηρωίδα που κατέχει εξέχουσα θέση στο φετινό πρόγραμμα. Η Αναστασία Βαλσαμάκη, με την παράσταση χορού The Verso, αντιστέκεται στην κλασική μετωπική απεύθυνση και δημιουργεί κινούμενα τοπία, ενώ η Ερμίρα Γκόρο επιστρέφει στην Πειραιώς 260 με ένα σόλο εμπνευσμένο από την έννοια του τέλους, σε μια σπονδυλωτή σύνθεση τεσσάρων χορογράφων (Maria Hassabi, Hannes Langolf, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Ερμίρα Γκόρο).
Το νέο έργο της Βαλέριας Δημητριάδου, Ενενήντα, έχει πρωταγωνιστή έναν ηλικιωμένο άνδρα που αρνείται να γεράσει, ενώ επιστρέφει μια περσινή επιτυχία, τα Τραγούδια του ελληνικού λαού - Drag Oratorio από τον Γιάννη Σκουρλέτη και τους Bijoux de Kant.
Βαλέρια Δημητριάδου, Ενενήντα © Δομινίκη Μητροπούλου
Οι φωνές ανθρώπων μόνων «ενώνονται» στον Κύκλο Μονόλογοι, που περιέχει τέσσερις παραγωγές. Στην Πειραιώς 260 θα συναντήσουμε την Αγαπημένη του κυρίου Λιν σε σκηνοθεσία του διακεκριμένου Βέλγου Guy Cassiers. Η Νικαίτη Κοντούρη παρουσιάζει ένα έργο με τίτλο Κρυπτόγαμα του πεζογράφου Μιχάλη Αλμπάτη, που πρώτη φορά γράφει θέατρο, μετά από πρόσκληση του Φεστιβάλ.
Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος ανεβάζει Ορέστεια με το Εθνικό Θέατρο.
Αρχαίο δράμα με εγχώριες και διεθνείς υπογραφές
Το ρεπερτόριο στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου έρχεται πολύ δυναμικό, με έργα όπως η Ορέστεια, που ανεβάζει ο Θεόδωρος Τερζόπουλος με το Εθνικό Θέατρο (σίγουρο sold out) –το οποίο παρουσιάζει επίσης τις Βάκχες του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου–, οι Ικέτιδες του Αισχύλου που σκηνοθετεί η Μαριάννα Κάλμπαρη με το Θέατρο Τέχνης και το Θέατρο του Νέου Κόσμου, οι Όρνιθες σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη, και ο Πλούτος σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα για το ΚΘΒΕ.
Timofey Kulyabin @ Alex Kat
Ιδιαίτερης σημασίας οι παραστάσεις δύο Ευρωπαίων δημιουργών που πρωτοστατούν στη διεθνή σκηνή: Ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν, μετά από ανάθεση του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, θα παρουσιάσει σε παγκόσμια πρεμιέρα την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη, με έναν εξαιρετικό θίασο Ελλήνων ηθοποιών σε μια σύγχρονη πολιτική ανάγνωση του κλασικού έργου.
Ο Tiago Rodrigues, Πορτογάλος σκηνοθέτης και νέος διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν, έρχεται με το Not Hecuba, έργο όπου ο τραγικός μύθος της Εκάβης πλέκεται με την ιστορία μιας ηθοποιού και μητέρας, σε μια παράσταση που, όπως λέει ο τίτλος της, δεν είναι η Εκάβη του Ευριπίδη – η παραγωγή αυτή σηματοδοτεί τη νέα κάθοδο της Κομεντί Φρανσαίζ στην Επίδαυρο και θα παρουσιαστεί αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της στην Αβινιόν.
Tiago Rodrigues © Christophe Raynaud de Lage
Σε ανάλογη δραματουργική κατεύθυνση κινείται και ο κορυφαίος δημιουργός Simon Stone, που το Φεστιβάλ παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα ως σκηνοθέτη, με τη θρυλική παραγωγή Μήδεια από το Internationaal Theater Amsterdam, στο Θέατρο Παλλάς.
Simon Stone, Medea © Sanne Peper
Σε ένα αφιέρωμα στον Λευτέρη Βογιατζή, για τα 80 χρόνια από τη γέννησή του, θα προβληθεί η αρχειακή βιντεοσκόπηση της ιστορικής Αντιγόνης που σκηνοθέτησε στην Επίδαυρο (2006 και 2007), ενώ στενοί του συνεργάτες θα μοιραστούν μαζί μας στιγμές από τη δημιουργία της παράστασης.
Μουσική
Στο Ηρώδειο θα παρουσιαστεί ένα πολύ στιβαρό πρόγραμμα με μεγάλες ορχήστρες, κορυφαίους μαέστρους και ερμηνευτές, όπως και σπουδαίες μορφές της σύγχρονης και της ελληνικής Μουσικής, ενώ, μετά από πολλά χρόνια, επιστρέφει ο Χορός, με ένα μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός, τη νέα δημιουργία της Anne Teresa De Keersmaeker και των Rosas.
Ως προς το κλασικό ρεπερτόριο, υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα σε νεότερες ορμητικές δυνάμεις της μουσικής, όπως ο ιδιοσυγκρασιακός κόντρα τενόρος Jakub Józef Orliński και ο αρχιμουσικός Santtu-Matias Rouvali, καταξιωμένα ονόματα, όπως οι Emanuel Ax, Λεωνίδας Καβάκος και Yo-Yo Ma, και σπουδαία ορχηστρικά σύνολα: την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών με τον Λουκά Καρυτινό και τον διάσημο Αμερικανό, εσθονικής καταγωγής μαέστρο Neeme Järvi, την Chamber Orchestra of Europe με τον Simon Rattle, τη Φιλαρμονική του Γκρατς με τον Βασίλη Χριστόπουλο, τη Philarmonic Brass με τον Philippe Auguin και τη Philharmonia Orchestra. Σπουδαίες γυναίκες ερμηνεύτριες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα: Η Khatia Buniatishvili, η Patricia Kopatchinskaja, η Magdalena Kožená και η Αλεξία Μουζά. To πρόγραμμα του Ηρωδείου ανοίγει και κλείνει με τις δύο παραγωγές όπερας από την Εθνική Λυρική Σκηνή.
Στο ελληνικό πρόγραμμα συναντάμε τρεις προσωπικότητες της εγχώριας μουσικής σκηνής: τον Διονύση Σαββόπουλο που αναλαμβάνει ρόλο οικοδεσπότη και καλεί σπουδαίους ερμηνευτές να ενώσουν τις φωνές τους σε τραγούδια δικά του και άλλων συνθετών (Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Μαρκόπουλου κ.ά.), την Τάνια Τσανακλίδου, με μια μουσική παράσταση που διασχίζει τα 50 χρόνια της δισκογραφίας της, και τον Μίμη Πλέσσα, ο οποίος φέτος κλείνει 100 χρόνια ζωής και τον τιμούμε με μια συναυλία- αφιέρωμα στη μυθική πορεία του.
Anohni and the Johnsons @ Nomi Ruiz
Ως προς τη σύγχρονη μουσική, θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε την αντισυμβατική καλλιτέχνιδα και ακτιβίστρια ΑΝΟΗΝΙ με τους Johnsons, στην παγκόσμια πρεμιέρα της περιοδείας τους, τις αγαπημένες μελωδίες της Loreena McKennitt, το φαινόμενο Sting αλλά και τον θρύλο της τζαζ Charles Lloyd, με το κουαρτέτο του και την guest συμμετοχή της Μαρίας Φαραντούρη.
Σε συμπαραγωγή με το Ωδείο Αθηνών επανέρχεται ανανεωμένο το Subset Festival, με ένα πανόραμα μουσικής έκφρασης, που κατέχει ξεχωριστή θέση στο Φεστιβάλ και συσπειρώνει ένα καινούργιο κοινό. Από τον Raed Yassin μέχρι τον Αλέξανδρο Δρυμωνίτη, και από τη Laurel Halo μέχρι τον Ben Frost και τους Kaleidoskop με τη Maya Dunietz, μεταξύ άλλων, αλλά και μια σπέσιαλ προβολή, του Ryūichi Sakamoto: Opus σε σκηνοθεσία του Ιάπωνα Neo Sora, το φετινό Subset Festival θα μας απογειώσει.
Στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου θα απολαύσουμε διαφορετικά είδη μουσικής, όπως κλασικά lieder με τη διεθνή υψίφωνο Αλεξία Βουλγαρίδου, τζαζ διασκευές Χατζιδάκι και Τσιτσάνη από τον μετρ του είδους Δημήτρη Καλαντζή, αλλά και μια ξεχωριστή βραδιά με την Ελεονώρα Ζουγανέλη, που θα ερμηνεύσει αγαπημένα λαϊκά και αρχοντορεμπέτικα.
Μια νέα συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ξεκινάει μέσα από τον κύκλο συζητήσεων Future Perfect - Η εποχή της αμηχανίας. Γνωστά ονόματα της ελληνικής indie και alternative σκηνής θα φιλοξενήσει το Indie Playground Festival στον βιομηχανικό χώρο Playground 260. Καθ’ όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ, συζητήσεις, πάρτι, live στην Πλατεία της Πειραιώς 260, μαζί με pre- και post-show talks ενισχύουν τη φεστιβαλική εμπειρία.
ΝΙΚΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ - What We Owe Democracy – Τι οφείλουμε στη Δημοκρατία στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Θέματα Αρχείου και Ιστορίας, Δημοκρατίας και Δικαιοσύνης
Με έμφαση στη διάσταση του Αρχείου, παρουσιάζεται ο Κύκλος στη Μεταπολίτευση: Η Ξένια Καλπακτσόγλου, ο Χριστόφορος Μαρίνος και ο Χρήστος Χρυσόπουλος αναβιώνουν τη θρυλική τηλεοπτική εκπομπή του Ροβήρου Μανθούλη «Μια ταινία, μια συζήτηση» (ΕΡΤ, 1976 - 1982), σε μια σκηνική εγκατάσταση που ζωντανεύει τη διαλεκτική της Μεταπολίτευσης μέσα από ανοιχτές συζητήσεις, περφόρμανς και προβολές. Ο Μάνος Καρατζογιάννης, με αφορμή την πρόσφατη επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, σκηνοθετεί την παράσταση 50 χρόνια, μια νύχτα, που επιχειρεί μια σύγχρονη ανάγνωση της οριακής αυτής στιγμής από τη σκοπιά του θεάτρου.
grape – Greek Agora of Performance
Η καινοτόμα πρωτοβουλία grape για τη συστηματική προώθηση και προβολή του ελληνικού Θεάτρου και Χορού, συνεχίζεται και φέτος. Οκτώ έργα θα παρουσιαστούν σε ένα συμπυκνωμένο πενθήμερο (21 - 25 Ιουλίου) για επαγγελματίες, διεθνείς καλεσμένους του Φεστιβάλ, αλλά και για το αθηναϊκό κοινό. Οι καλλιτέχνες του grape φέτος είναι: Ανέστης Αζάς, Κατερίνα Ανδρέου, Mario Banushi, Χαρά Κότσαλη, Γιολάντα Μαρκοπούλου - Ομάδα Station Athens, Ευθύμης Φιλίππου - Αγγελική Παπούλια, Ζωή Χατζηαντωνίου και Αργυρώ Χιώτη.
Αμαλία Μελαγχολία της Ζωής Χατζηαντωνίου © Alex Kat
Το πρόγραμμα αναλυτικά και εισιτήρια εδώ
Η προπώληση εισιτηρίων έχει ξεκινήσει.
